კახა კინწურაშვილის მხიარული ბავშვობა და "ცუდი სიზმარი"

სოხუმში დაიბადა და გაიზარდა, მაგრამ მერე, როგორც ბევრი სხვა სოხუმელი, ისიც იძულებული გახდა, ოჯახის წევრებთან ერთად საყვარელი ქალაქიდან წამოსულიყო და... დევნილად იქცა. მაშინ სულ რაღაც, 8 წლის იყო და როგორც ამბობს, ომის კადრები ცუდი სიზმარივით ახსოვს. მისი მშობლები ცდილობდნენ, გასაჭირის დროსაც კი ოპტიმისტურად ყოფილიყვნენ განწყობილები, რათა შვილებს ომის საშინელება მთელი სიმძაფრით არ განეცადათ...

დღესდღეობით მსახიობი კახა კინწურაშვილი ცნობილი ადამიანია, მაგრამ ვიდრე კარიერას აიწყობდა, მის ცხოვრებაში კიდევ უამრავი ტკივილიანი დღე ყოფილა. თუ როგორ მიაღწია წარმატებას, როგორ მოახერხა პატარა ბიჭმა დიდ ქალაქში თავის დამკვიდრება, როგორ უმკლავდებოდა სიძნელეებს და რა გრძნობა დაეუფლა, როცა ომის შემზარავი კადრების ყურება კიდევ ერთხელ, ოღონდ, ამჯერად უკვე ზრდასრულს მოუხდა, ამას მისი ინტერვიუდან შეიტყობთ...

- ჩემთვის სოხუმი ზღაპრული ქალაქია. ბავშვობის ყველაზე მნიშვნელოვანი და სათუთი წლები სწორედ იქ მაქვს გატარებული. ჩემი ცნობიერება სოხუმში ჩამოყალიბდა. იქ იყვნენ ბებია, ბაბუა, ჩემი პირველი კლასელები, მეგობრები... იყო ზღვა, იყო სითბოც... მოკლედ, ჩემთვის სოხუმი სითბოსა და სიყვარულთან ასოცირდება.

- თუმცა, სამწუხაროდ, დღეს სოხუმიდან დევნილებს (და არა მარტო მათ) ბევრი თბილ ხალხად ნამდვილად არ მოიხსენიებს.

- ჰო, მეც მეუბნებიან ვიღაცები: თუ სოხუმელი ხარ, სოხუმში რატომ არ ცხოვრობო? სამწუხაროდ, ასეთი ადამიანებიც არსებობენ... ვერავის დამცველად გამოვდგები, მაგრამ ვფიქრობ, ცუდია, როცა ადამიანს სხვისი ტკივილის გაზიარების უნარი არ გაქვს. თუმცა, ეს ყველაფერი იმანაც განაპირობა, რომ ხალხმა უამრავი გაჭირვება და ტრაგედია გამოიარა; იყო პერიოდი, როცა ყველა საკუთარი ოჯახის გადარჩენაზე ზრუნავდა. სოხუმელებმა კი არა მარტო ქალაქი, არამედ სახლი, საყვარელი ადამიანები, ბავშვობის მეგობრები დავკარგეთ. გასაგებია, რომ ქვეყანაში ბევრი ე.წ. დევნილი ვართ, მაგრამ ეს ხომ ჩვენი ბრალი არ არის?!. რთული იყო უცხო ქალაქში თავის დამკვიდრებაც; მით უმეტეს, რომ მაშინ ქვეყანაში კრიმინოგენული სიტუაცია იყო და ადამიანები სულ სხვანაირად იყვნენ მომართულები. ჰოდა, დევნილებისა და სხვა დანარჩენი ქართველების ურთიერთობაზე ალბათ, ამ ყველაფერმა მოახდინა გავლენა. მოკლედ, ქართველი საზოგადოება სხვა ადამიანების დასახმარებლად მზად არ იყო...

- შენ თვითდამკვიდრება როგორ მოახერხე?

- მოდი, შევთანხმდეთ იმაზე, რომ უცხო საზოგადოებაში თვითდამკვიდრება ძნელია. სოხუმიდან წამოსვლის შემდეგ, ჩემი ოჯახი დაახლოებით 5 წელი ყაზახეთში ცხოვრობდა, მერე - რუსთავში, შემდეგ კი თბილისში გადმოვედით. ძნელია სკოლის რამდენჯერმე გამოცვლა და ახალ სამყაროსთან შეგუება. თუმცა, ამ ყველაფერს დადებითი მხარეც აქვს: ნებისმიერ სიტუაციაში თვითდამკვიდრების უნარი გამომიმუშავდა. რაც შეეხება მშობლებს, ისინი ცდილობდნენ, თავიანთი სითბოთი, სიყვარულითა და ოპტიმიზმით დამხმარებოდნენ.

რაც შეეხება იმას, რომ დღეს ჩემი პროფესიით ვმუშაობ, - ეს პირველ რიგში, ჩემი დამსახურებაა, მაგრამ იმ ადამიანების მადლიერიც ვარ, ვინც როგორც მსახიობს, სწორი გზა მიჩვენა; ვინც დამანახვა, თუ რამდენად დიდი შრომა სჭირდება არტისტს საიმისოდ, რომ წარმატებას მიაღწიოს. შემოქმედი ადამიანი გამუდმებით უნდა მუშაობდეს, არ უნდა მოდუნდეს.

- და თუ მოდუნდება, რა მოხდება?

- როგორც კი შენი ნამუშევრით ოდნავ მაინც კმაყოფილებას იგრძნობ და მოდუნდები, შეიძლება დაღმართზე სწრაფად დაეშვა. ჩემი აზრით, ნიჭი არის შრომისმოყვარეობის უნარი და სხვა არაფერი! არ მესმის იმ ადამიანების, რომლებიც ამბობენ: ის ნიჭიერი, მაგრამ ზარმაციაო. მერწმუნეთ, წარმატება მარტივად არ მოდის...

- ამბობენ, - მსახიობი უკომპლექსო უნდა იყოს, სხვანაირად არაფერი გამოუვაო...

- როგორ შეიძლება, ადამიანს არაფრის კომპლექსი არ ჰქონდეს? ვფიქრობ, საქართველოში მსახიობებზე არასწორი მოსაზრება აქვთ და ეს "საბჭოთა" პერიოდის გადმონაშთია. ადრე თუ ვიღაც მოეწყობოდა უნივერსიტეტში, კარგად დაუკრავდა გიტარაზე, პიანინოზე, ხშირად ყვებოდა ანეკდოტს, მას უკვე ჩამოყალიბებულ მსახიობად მიიჩნევდნენ და რაც მთავარია, ის კონკრეტული პიროვნება თავადაც ფიქრობდა, რომ ნამდვილი არტისტი იყო. ჩემი აზრით, ასეთი ადამიანი ნამდვილი კი არა, მატყუარა მსახიობია და სხვათა შორის, ეგეთს ბევრს ვიცნობ...

- მაგრამ უნიჭოდ გაკეთებული საქმით მოპოვებული წარმატება ხომ დროებითია?..

- დროებითია თუ არა, ამას რა მნიშვნელობა აქვს, როცა ეს ყველაფერი საზოგადოებაზე ცუდად მოქმედებს?!.

- იმასაც ამბობენ, - ომგამოვლილი ბავშვები ნაადრევად "ღვინდებიანო"...

- ჩემი ახლობლები იხსენებენ: პატარაობისას თვალებში გეტყობოდა, რომ სულ იმაზე ფიქრობდი, რა გაგეფუჭებინაო. მოძრავი, ენერგიული, მხიარული ბავშვი ვყოფილვარ. რომ გითხრა, - ომის შემდეგ ტრაგიკული პიროვნება გავხდი-მეთქი, - მოვიტყუები. დანგრეული ქალაქი, ქუჩაში დაყრილი მიცვალებულები, ყვირილი, კაცების შეფასებები და თუნდაც, 27 სექტემბრის დღე, როცა სოხუმს ძალიან დიდი ხნით ვტოვებდით - ეს ყველაფერი ჩემთვის იმდენად რთული აღსაქმელი იყო, რომ რეალობასთან კი არა, უფრო მეტად, იმ ცუდ სიზმართან ასოცირდებოდა, რომელიც ადრე თუ გვიან, აუცილებლად დასრულდება...

"დაღვინებას" რაც შეეხება, არ მომწონს, როცა 12 წლის ბავშვები დიდებივით ლაპარაკობენ და მსჯელობენ. არც ის მომწონს, როცა ამ ყველაფრით აღფრთოვანებულ მამებს ვუსმენ: ნახე, რა ბრძენი კაცივით ლაპარაკობსო. პირადად მე, ნაადრევად ნამდვილად არ "დავღვინებულვარ". უბრალოდ, ამ ყველაფერმა ჩემზე იმ მხრივ იმოქმედა, რომ ახლა ჩემი გაკვირვება რთულია. სოხუმის დაკარგვის შემდეგ, ჩემს ცხოვრებაში კიდევ ბევრჯერ იყო ტკივილიანი დღე, ბევრი რამის გადაფასებაც მოხდა, მაგრამ ამ ყველაფერმა პესიმისტად კი არ მაქცია, არამედ კიდევ უფრო მეტად გამაძლიერა...

- ცხინვალის ომის დროს ალბათ, ჭრილობა გაგიახლდა. საინტერესოა, ხელში იარაღის აღების სურვილიც ხომ არ გაგიჩნდა?

- არსებობს გამონათქვამი: "ყველამ თავისი ომი უნდა მოიგოს". არსებობენ კონტრაქტით მომუშავე ადამიანები, რომლებიც ჯარში მსახურობენ და არსებობს გამოუვალი სიტუაცია, როცა ყველამ ხმალი უნდა აიღოს ხელში. ასე იყო 2008 წელსაც. მაშინ ჩემი ძმა ძალოვან სტრუქტურაში მუშაობდა და ცხადია, საბრძოლო მოქმედებებში მონაწილეობდა. მე და ჩემმა ძმაკაცმა გადავწყვიტეთ, ომში წავსულიყავით; როცა ჩემი ერთი ნათესავი დაჭრილი ჩამოიყვანეს, როცა შემაძრწუნებელ კადრებს ვხედავდი, კიდევ უფრო მეტად მომინდა ჩემი ქვეყნის დასაცავად ბრძოლა, ქართველი ჯარისკაცების გვერდით დგომა. ჰოდა, მე და ჩემი ძმაკაცი კომისარიატში მივედით და ვითხოვეთ, იარაღი მოეცათ, მაგრამ რიგი მიზეზების გამო, კონფლიქტის ზონაში ჩვენი გაშვება ვერ მოხერხდა. არადა, უიარაღოდ წასვლას რა აზრი ჰქონდა? ბოლოს, როცა ვერაფერს გავხდით, ცხელ გულზე გადავწყვიტეთ, იარაღის გარეშე წავსულიყავით. ვფიქრობდი, სხვა თუ არაფერი, ჩემი ძმის გვერდით მაინც ვიქნები-მეთქი. თუმცა, ჩვენი მცდელობა ამაო აღმოჩნდა, კონფლიქტის ზონამდეც არავინ მიგვიშვა... ცრემლი მდიოდა, როცა ომის კადრებს ვუყურებდი. მართალია, ეს ყველაფერი ბავშვობაშიც მქონდა ნანახი, მაგრამ ახლა უფრო მეტი სიმძაფრით შევიგრძენი ეს ტრაგედია.

- საერთოდ, ცხელ გულზე გადაწყვეტილების მიღება გჩვევია?

- ასეთი რამ არა მარტო მე, არამედ ზოგადად, ქართველებს გვჩვევია. გამოგიტყდებით და, ცხელ გულზე მიღებული გადაწყვეტილების გამო შეცდომაც არაერთხელ დამიშვია...

- ზოგიერთი ადამიანი თავის თაობას რომანტიკულს უწოდებს, ზოგიც - წიგნიერი ან სულაც, დაკარგული თაობის წარმომადგენლად მიიჩნევს თავს და ა.შ.

- აი, ჩემს თაობას კი შეიძლება ეწოდოს "განვითარების გზაზე დაკარგულები". ქართული ტრადიციების ათვისების პარალელურად, თანამედროვე, ცივილური მსოფლიოსთვის მხარის აბმა მოგვიხდა. თუმცა, თუ არ "გავიქეცით", ქართველები ამ ცივილურ სამყაროს ვერ "დავეწევით". ჰოდა, ვფიქრობ, უკან რაც გვქაჩავს, იმას უნდა მოვწყდეთ და ვიაროთ წინ და წინ, ცივილიზებული მსოფლიოსკენ, განვითარებისკენ... ისე, 20 წლის შემდეგ ამ კითხვაზე შეიძლება, სულ სხვანაირი პასუხი გაგცეთ...

- შენი თაობა რამდენად განათლებულია?

- თაობის რა მოგახსენო, მაგრამ პირადად მე, ვერ ვიტყვი, რომ ძალიან განათლებული ვარ. ის, რომ მსახიობი ვარ და სხვა თუ არაფერი, პიესების კითხვა მიწევს ან თუნდაც ის, რომ ვიღაცაზე ბევრად მეტი წიგნი მაქვს წაკითხული, იმას არ ნიშნავს, რომ ვიღაცაზე განათლებული ვარ. ჩემი მოსწავლეობის პერიოდში სკოლაში სწავლა ფაქტობრივად, არ იყო; უფრო მეტიც, წიგნის კითხვა "გრეხი"გახლდათ. იცი, როგორ პერიოდში გავიზარდე? - როცა ბიჭებს ეკითხებოდნენ: "კარგი ბიჭობა"გირჩევნია თუ ტორტიო?"ასე რომ, მაშინ არავინ ფიქრობდა ინტელექტის ამაღლებაზე, რადგან იმ პერიოდში ეს არ იყო მნიშვნელოვანი. ქვეყანაში ზოგადად, კრიმინოგენული სიტუაცია იყო და შესაბამისად, "ძველი"ტიპები ითვლებოდნენ მისაბაძ ადამიანებად და არა ვთქვათ, ვაჟა-ფშაველა. აქედან გამომდინარე, ჩემს თაობას განათლებულს ნამდვილად ვერ ვუწოდებ...

- "ბირჟაზე" რამდენად ხშირად იდექი? "კაი ბიჭობას" არ "აწვებოდი"?

- ახლა ყველაფერი რომ მოგიყვე, შეიძლება ვიღაცამ შარი მომდოს და დამიჭიროს (იცინის)... აბა, რა გითხრა, - გავიზარდე საქართველოში, 90-იან წლებში... მთავარი ის არის, რომ დღეს მსახიობი ვარ და მინდა, ვიყო კარგი არტისტი. ისე, ქუჩას ჩემთვის ცუდი არაფერი მოუტანია. პირიქით, შეიძლება ითქვას, რომ სწორედ იქ ვისწავლე საკუთარი თავის დაცვა და ისიც, რომ პასუხისმგებლობის აღების არ უნდა შეგეშინდეს, ვიღაცის გამო ჩხუბი, დარტყმის საკუთარ თავზე აღება უნდა შეგეძლოს, ეს ყველაფერი კი როგორც პიროვნებას, ძალიან გზრდის. მთავარია, არ გადააჭარბო, კარგისა და ცუდის გარჩევა შეგეძლოს...

- როდის ხდება მოზარდი დამოუკიდებელი?

- ხომ არის ხოლმე, რომ მშობლები შვილებს პატარაობიდანვე რაღაცას ჩასჩიჩინებენ, რადგან კონკრეტული მიმართულებით უნდათ მისი განვითარება. აი, ჩემს შემთხვევაში ყველაფერი სხვანაირად იყო; მშობლებმა შთამაგონეს, რომ რაღაცები დამოუკიდებლად უნდა მეკეთებინა, ამა თუ იმ შემთხვევაში გადაწყვეტილება თავად მიმეღო. ალბათ, ამ ყველაფერმა განაპირობა ისიც, რომ პირველი კურსიდანვე ვმუშაობ და ვცდილობ, მატერიალურად დამოუკიდებელი ვიყო. ამ ცხოვრებაში თითქმის ყველაფერს დამოუკიდებლად მივაღწიე და არა - ვიღაცის დახმარებით. ჯიბის ფულზე, სურვილების დაკმაყოფილებაზე და იმ ყველაფერზე, რაც რეალურად მჭირდება, თავად ვზრუნავ.

- რამდენად მნიშვნელოვანია მატერიალური დამოუკიდებლობა საიმისოდ, რომ მოზარდმა მშობლის წინაშე ანგარიშვალდებულად არ ჩათვალოს თავი?

- იქიდან გამომდინარე, რომ XXI საუკუნეში და რეალობაში ფული დიდ როლს თამაშობს, მოზარდმა თავი სრულიად დამოუკიდებლად რომ იგრძნოს, აუცილებელია, საკუთარი ჯიბის ფულის გამომუშავებაზე თავად იზრუნოს...

- საინტერესოა, როგორი მოსწავლე იყავი?

- მასწავლებლები ამბობდნენ, რომ საყვარელი მოსწავლე ვიყავი. ისე კი, პედაგოგების ოჯახში გაზრდილი ბავშვი სხვანაირი როგორ ვიქნებოდი? დედა გეოგრაფიის, ბებია - ბიოლოგიის მასწავლებლად მუშაობდნენ, ჰოდა, პედაგოგებთან ურთიერთობას სკოლაში მისვლამდეც მიჩვეული ვიყავი.

- როგორც აღნიშნე, ერთი პერიოდი ყაზახეთში მოგიხდა ცხოვრება. საინტერესოა, ყაზახელ თანატოლებთან ურთიერთობა არ გაგიჭირდა?

- ახლა ერთ ამბავს გავიხსენებ: ყაზახეთში ყოფნისას, მიმიყვანეს მამის მეგობრის ცოლის, ცნობილი პიანისტის, ჟენია ალბაკიროვას კერძო სკოლაში, სადაც სწავლობდნენ პრეზიდენტის შვილიშვილები, იქაური ელიტის წარმომადგენელთა შვილები. მოკლედ, ცოტა არ იყოს, "გაპრანჭული" სკოლა იყო, სადაც მუსიკა გაძლიერებულად ისწავლებოდა. ქალბატონი ჟენია ჩემ მიმართ დედური ინსტინქტებით გახლდათ განმსჭვალული და მახსოვს, სულ რაღაც ორი კვირის დაწყებული მქონდა სწავლა, როცა ჩვენს კლასში შუა გაკვეთილზე შემოვიდა; მან ჯერ მე მითხრა, - კახა, ერთი წამით ადექიო, - შემდეგ კი დამრიგებელს მიმართა: ამას რომელ გაკვეთილზეც მოუნდება, იმ გაკვეთილზე შემოვა და როცა უნდა, გავაო. მახსოვს, 30-ვე ბავშვი ჩემკენ შემოტრიალდა; მათ თვალში ჰერკულესი გავიჩითე. მაშინ ბავშვი ვიყავი და ცხადია, რამდენიმე თვის განმავლობაში ამ პრივილეგიით ვსარგებლობდი კიდეც, მაგრამ მერე მივხვდი, რომ ეს ყველაფერი არც ისე სამართლიანი გადაწყვეტილება იყო; მივხვდი, რომ იქ პატივს ჩემი დამსახურებისთვის კი არა, ქალბატონი ჟენიას გამო მცემდნენ და გადავწყვიტე, ყველაფრისთვის დამოუკიდებლად მიმეღწია. ჩემს თავს შევუძახე: თუ მაგარი ბიჭი ხარ, შენით მიაღწიე წარმატებას-მეთქი...

- მოწევა როდის დაიწყე?

- სამწუხაროდ, ძალიან ადრეულ ასაკში დავიწყე...

- ესეც "მაგარ ბიჭობად" მიიჩნეოდა, არა?

- მაშინ "მაგარ ბიჭობად" მიიჩნეოდა არა მარტო სიგარეტის მოწევა, არამედ რაღაცის გაფუჭება-გატეხა, სადღაც გადახვეწა და სახლში არდარეკვა, რაღაცის მოპარვა და ა.შ. სახლში რომ დაგერეკა და მშობელი გაგეფრთხილებინა, - აქ ვარ და არ ინერვიულოო, - ეს "ტეხავდა". მოკლედ, ამა თუ იმ საკითხზე ბევრი უაზრო შეხედულება გვქონდა.

- თინეიჯერობის ასაკში გოგონებთან როგორი ურთიერთობა გქონდა?

- ყოველთვის ვიღაც მომწონდა, ვიღაცას ვეტრფოდი...

- პირველი სიყვარული რა ასაკში გეწვია?

- ეს გრძნობა ჯერ ბაღში მეწვია, მერე - სკოლაში... სამწუხაროდ, მათი სახელები არ მახსოვს...

- ბავშვობაში თოვლის ბაბუის არსებობის თუ გჯეროდა?

- როგორ არ მჯეროდა და ეს მოხუცი ძალიანაც მიყვარდა. სიმართლე გითხრა, თოვლის ბაბუის ფორმაში გამოწყობილი მამა რომ ამოვიცანი, ეს ამბავი საერთოდ არ "გამტეხია". რატომ? - მაინც მჯეროდა, უფრო სწორად, მინდოდა დამეჯერებინა, რომ ეს კეთილი ბაბუა ირეალურ სამყაროში მაინც, ნამდვილად არსებობს.

- მშობლები თუ ცდილობდნენ, სპორტით ან სხვა საქმით ყოფილიყავი დაკავებული?

- როგორ არა! დავდიოდი ცურვაზე, კარატეზე, ფეხბურთზე და ა.შ. ბოლოს, დრამწრეზეც შემიყვანეს და მსახიობობამ ძალიან გამიტაცა. თან, ბავშვობიდანვე მქონდა იმიტაციის ნიჭი: ბებია-ბაბუას, ახლობლებს, მეზობლებს ვაჯავრებდი, ეს ყველაფერი კი ვიღაცებისთვის სასაცილო იყო და ტვინს "მიჭამდნენ", - აბა, ახლა ამას მიბაძე, ახლა - იმასო. ჰოდა, ზოგი ამაში 50 მანეთს მპირდებოდა, ზოგი 100-ს და ცხადია, მათ მეც არ ვზარდებოდი.

- დაპირებულ თანხას ყოველთვის გაძლევდნენ?

- რა თქმა უნდა! ის კი არა, მახსოვს, ბებია თითო ლექსის თქმაში 100 მანეთს მაძლევდა, ეს ფული კი მაშინ ბევრი იყო. მოკლედ, სუპერბებია მყავდა... ბავშვობიდანვე მქონდა საკუთარი ფული და ვყიდულობდი იმას, რაც მომწონდა. ალბათ, არ არის კარგი, როცა ბავშვს ბევრ ფულს ჩუქნიან და მისი დახარჯვის უფლებასაც აძლევენ, მაგრამ ბებია შვილიშვილზე გიჟდებოდა და რა ექნა? მას ეგონა, რომ კარგ საქმეს აკეთებდა; პრინციპში, ასეც იყო - სხვა თუ არაფერი, ფულის ხათრით ლექსებს ვსწავლობდი, სხვა შემთხვევაში კი შეიძლება, არ მესწავლა.

- მშობლები შენს პროფესიულ არჩევანში თუ ჩაერივნენ?

- ბებიას და დედას უნდოდათ, ექიმი გამოვსულიყავი, მაგრამ პირადად მე, მას შემდეგ, რაც სცენაზე ფეხი პირველად დავდგი, მსახიობობის სურვილი მქონდა; მაშინ ექვსი წლის ვიყავი, წლების მატებასთან ერთად კი ეს სურვილი უფრო გამიმძაფრდა. მამა ერთადერთი ადამიანი იყო, რომელიც ყოველთვის მხარში მედგა, ყველაფერში უსიტყვოდ მიწყობდა ხელს. მას არასდროს უთქვამს: იქნებ დაფიქრდე და აზრი შეიცვალოო...

- დაბოლოს, რას ურჩევ მოზარდებს?

- ბევრი იკითხონ, განავითარონ საკუთარი ფანტაზია, გახდნენ რაც შეიძლება ინფორმირებულები ყველა საკითხში. ისეთ საუკუნეში ვცხოვრობთ, რომ თუ შენი ინტელექტი სხვებთან შედარებით დაბალი იქნება, გარემოსთვის ფეხის აწყობა გაგიჭირდება; უნდა შეეცადონ და სხვებს არ უნდა ჩამორჩნენ; იყვნენ უფრო მეტად ლოიალურები ადამიანების მიმართ და შეეცადონ, პიროვნებაში სიკეთე დაინახონ და არა - ბოროტება. ისწავლონ, უყვარდეთ ერთმანეთი და ხშირად უყურონ რომანტიკულ ფილმებს...

ლიკა ქაჯაია

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)