აქ­ტუ­ა­ლუ­რი პო­ლი­ტი­კუ­რი მოვ­ლე­ნე­ბის პა­რა­ლე­ლუ­რად, ქვე­ყა­ნა­ში კულ­ტუ­რუ­ლი ცხოვ­რე­ბაც თა­ვი­სი გზით მი­ე­დი­ნე­ბა. მწე­რა­ლი, სა­ქარ­თვე­ლოს კულ­ტუ­რი­სა და ძეგლ­თა დაც­ვის მი­ნის­ტრი გუ­რამ ოდი­შა­რია მიმ­დი­ნა­რე კულ­ტუ­რულ სა­კი­თხებ­ზე გვე­სა­უბ­რა და ისიც აღ­ნიშ­ნა, რომ ახალ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ძვე­ლის­გან გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი მიდ­გო­მა აქვს ისეთ სა­კი­თხებ­ზე, რო­გო­რი­ცაა, მა­გა­ლი­თად: ძეგ­ლე­ბის რეს­ტავ­რა­ცია სა­ქარ­თვე­ლო­სა თუ მის ფარ­გლებს გა­რეთ, რე­გი­ო­ნუ­ლი კულ­ტუ­რის გან­ვი­თა­რე­ბა, თბი­ლი­სის იერ­სა­ხის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა და ა.შ.

- ცოტა ხნის წინ აზერ­ბა­ი­ჯა­ნელ კო­ლე­გას უმას­პინ­ძლეთ და ორ ქვე­ყა­ნას შო­რის არ­სე­ბუ­ლი აქ­ტუ­ა­ლუ­რი პრობ­ლე­მე­ბი გა­ნი­ხი­ლეთ. რამ­დე­ნად კმა­ყო­ფი­ლი ხართ შე­დე­გით?

- აზერ­ბა­ი­ჯა­ნის კულ­ტუ­რი­სა და ტუ­რიზ­მის მი­ნის­ტრმა აქ ორი დღე დაჰ­ყო და ჩვენ ბევრ თე­მა­ზე ვი­სა­უბ­რეთ, უპირ­ვე­ლეს ყოვ­ლი­სა კი, გაც­ვლით კულ­ტუ­რულ პროგ­რა­მებ­ზე. მან აღ­ნიშ­ნა, რომ აზერ­ბა­ი­ჯა­ნე­ლებს ძა­ლი­ან მოს­წონთ ჩვე­ნი ცეკ­ვის ან­სამ­ბლე­ბი. ბოლო პე­რი­ოდ­ში თა­ნა­მედ­რო­ვე აზერ­ბა­ი­ჯა­ნუ­ლი კინო საკ­მა­ოდ გან­ვი­თარ­და და რამ­დე­ნი­მე კვი­რის წინ, მათი ფილ­მე­ბის ფეს­ტი­ვა­ლიც ჩა­ვა­ტა­რეთ, სა­დაც სა­ინ­ტე­რე­სო ნა­მუ­შევ­რე­ბი წარ­მო­ად­გი­ნეს. ახლა "ალი და ნი­ნოს" იღე­ბენ და ერთ-ერთ როლ­ში ქარ­თველ მსა­ხი­ობ­საც ვი­ხი­ლავთ, თუმ­ცა ჩვენ და­ფი­ნან­სე­ბა­ში არ ვმო­ნა­წი­ლე­ობთ. ვი­სა­უბ­რეთ ერ­თობ­ლი­ვი ფილ­მე­ბის გა­და­ღე­ბა­ზეც, რო­მელ­საც ორი­ვე მხა­რე და­ვა­ფი­ნან­სებთ, მაგ­რამ ამას წინ უნდა უძღო­დეს კი­ნო­რე­ჟი­სო­რე­ბის, სცე­ნა­რის­ტე­ბის, პრი­დი­უ­სე­რე­ბის შეხ­ვედ­რა, რომ­ლე­ბიც თე­მას შე­არ­ჩე­ვენ, სცე­ნარს და­წე­რენ და სა­ზო­გა­დო­ე­ბას სა­ინ­ტე­რე­სო პრო­ექტს წა­რუდ­გე­ნენ. გარ­და ამი­სა, მა­ი­სის ბო­ლოს აზერ­ბა­ი­ჯან­ში დიდ მი­ნის­ტე­რი­ალ­ზე დამ­პა­ტი­ჟეს. იქ ხუთი დღით ჩა­ვალ და ჩემს კო­ლე­გას­თან გეგ­მებ­ზე უფრო კონ­კრე­ტუ­ლად ვი­სა­უბ­რებ. აუ­ცი­ლებ­ლად შე­ვე­ხე­ბით ჩვე­ნი ძეგ­ლე­ბის სა­კი­თხსაც.

- რო­გორ ფიქ­რობთ, და­ვით­გა­რე­ჯა­სა და კახ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი პრობ­ლე­მა ჩვენს სა­სარ­გებ­ლოდ გა­და­წყდე­ბა?

- მათ დიდი სურ­ვი­ლი აქვთ, რომ ეს სა­კი­თხე­ბი ერ­თობ­ლი­ვად გა­დავ­წყვი­ტოთ. აუ­ცი­ლებ­ლად მო­ი­ძებ­ნე­ბა გა­მო­სა­ვა­ლი, რო­მე­ლიც ორი­ვე მხა­რის­თვის მი­სა­ღე­ბი იქ­ნე­ბა და ახლა სწო­რედ ამის ძი­ე­ბა­ში ვართ. სა­ზღვრის დად­გე­ნა მა­ინც სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ვი მნიშ­ვნე­ლო­ბის სა­კი­თხია, რო­მე­ლიც კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო­ე­ბის კომ­პე­ტენ­ცი­ას სცდე­ბა. მა­ნამ­დე კი, არის დღე­ე­ბი, რო­დე­საც ქარ­თველ მომ­ლოც­ვე­ლებს თა­ვი­სუფ­ლად შე­უძ­ლი­ათ კახ­სა და და­ვით­გა­რე­ჯა­ში ჩას­ვლა. მოკ­ლედ, მთა­ვა­რი კე­თი­ლი ნება და ურ­თი­ერ­თგა­გე­ბაა.

- თურ­ქეთ­სა და აფხა­ზეთ­ში მდე­ბა­რე ქარ­თულ ძეგ­ლებ­ზე რას გვე­ტყვით? ან­ქვაბ­მა გა­ნა­ცხა­და, - ამ ძეგ­ლებს ჩვენ მივ­ხე­დავ­თო...

- მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, რუ­სეთ­თან დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი კავ­ში­რი არ გვაქვს და ვცდი­ლობთ, იუ­ნეს­კო­სა და სა­ერ­თა­შო­რი­სო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის შუ­ამ­დგომ­ლო­ბით რა­ი­მე შე­თან­ხმე­ბას მი­ვაღ­წი­ოთ. ეს ხომ აფხა­ზუ­რი ძეგ­ლე­ბი არ არის? ქარ­თვე­ლე­ბი და აფხა­ზე­ბი ერ­თად, ერთ სა­ხელ­მწი­ფოს ვა­შე­ნებ­დით, ტაძ­რებ­ში ერ­თად ვლო­ცუ­ლობ­დით. ახ­ლაც შე­ვეც­დე­ბით, მათ­თან კარ­გი ურ­თი­ერ­თო­ბა და­ვამ­ყა­როთ, მაგ­რამ მა­ნამ­დე შე­იძ­ლე­ბა, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ძეგ­ლე­ბი დაგ­ვე­შა­ლოს. იქ უამ­რა­ვი ტა­ძა­რია - ბე­დი­ის, მოქ­ვის, ილო­რის, რო­მე­ლიც გა­ა­ფუ­ჭეს, მაგ­რამ ახლა მის აღ­დგე­ნას ცდი­ლო­ბენ; ოჩამ­ჩი­რის რა­ი­ონ­ში ბევ­რი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ძეგლია და ვფიქ­რობ, მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბი აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გა­ვაძ­ლი­ე­როთ. ამის მა­გა­ლი­თია თურ­ქე­თიც: ადრე ნაც­ვალ­გე­ბის პრინ­ცი­პი არ­სე­ბობ­და, - მე შენს ძეგლს გა­ვა­კე­თებ ან ავა­შე­ნებ, შენ კი ჩემ­სას მი­ხე­დეო. ბა­ტონ­მა ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილ­მა კი, რო­დე­საც ის თურ­ქეთ­ში იმ­ყო­ფე­ბო­და, მათ პირ­და­პირ უთხრა, რომ არა­ვი­თა­რი ნაც­ვალ­გე­ბა არ იქ­ნე­ბა, თუ მლოც­ვე­ლებს სივ­რცე არ ჰყოფ­ნით, გა­მო­ვი­კი­თხავთ, სა­კითხს შე­ვის­წავ­ლით და მე­ჩეთს ავა­შე­ნებ­თო. საქ­მე ის გახ­ლავთ, რომ ძეგ­ლებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა არ გვაქვს, პრო­ექ­ტი პრე­ზი­დენ­ტთან არის გა­ჩე­რე­ბუ­ლი და მისი ხელ­მო­წე­რაა სა­ჭი­რო, რათა თურ­ქულ მხა­რეს გა­დავ­ცეთ, მათ აწონ-და­წო­ნონ, დაგ­ვიბ­რუ­ნონ და მერე ჩვენ მო­ვა­წე­როთ ხელი. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, რო­დე­საც ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტროს წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი თურ­ქე­თის კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო­ში ჩა­ვიდ­ნენ, თურ­ქუ­ლი მხა­რე გა­გე­ბით მო­ე­კი­და გან­სა­კუთ­რე­ბით იშხნის სა­კითხს. ბრწყინ­ვა­ლე ძეგ­ლე­ბის - იშხნი­სა და ოშ­კის სწო­რად რეს­ტავ­რი­რე­ბა თურ­ქებ­საც აძ­ლევს ხელს, რად­გან მათ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზეა და ტუ­რის­ტე­ბის მო­სა­ზი­დად სჭირ­დე­ბათ. რო­დე­საც შე­თან­ხმე­ბას ხელი მო­ე­წე­რე­ბა, გზა გა­იხ­სნე­ბა და ჩვე­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბა სა­მა­გა­ლი­თო იქ­ნე­ბა.

- რა ბედი ელის იმ ძეგ­ლებს, რომ­ლებ­საც იუ­ნეს­კო მსოფ­ლიო მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ნუს­ხი­დან ამო­ღე­ბას უპი­რებს?

- იან­ვარ­ში მე და ჩემი მო­ად­გი­ლე - მა­რი­ნე მი­ზან­და­რი, რო­მე­ლიც ამ სა­კი­თხე­ბის კუ­რა­ტო­რია, იუ­ნეს­კოს ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბას შევ­ხვდით და "იკო­მოს­შიც" (ძეგ­ლე­ბი­სა და ღირ­სშე­სა­ნიშ­ნა­ვი ად­გი­ლე­ბის სა­ერ­თა­შო­რი­სო საბ­ჭო) გახ­ლდით. ამ ძეგ­ლებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით მათ თა­ვი­ან­თი პრე­ტენ­ზი­ე­ბი აქვთ. ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ რეს­ტავ­რა­ცია ძა­ლი­ან სწრა­ფად მოხ­და და ამ სიჩ­ქა­რე­ში ბევ­რი რამ გა­ფუჭ­და. ვე­თან­ხმე­ბი, ჯობ­და, დრო­ში გა­ჭი­ა­ნუ­რე­ბუ­ლი­ყო, მაგ­რამ ყვე­ლა­ფე­რი სწო­რად გა­კე­თე­ბუ­ლი­ყო. მათი წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი შარ­შან კი­დევ ერთხელ იყ­ვნენ ბაგ­რა­ტის ტაძ­რის სა­ნა­ხა­ვად, კონ­ფე­რენ­ცი­აც მო­ა­წყვეს და ალ­ბათ მალე დას­კვნა­საც შე­მოგ­ვთა­ვა­ზე­ბენ. ჯერ არ ვი­ცით, რა მოხ­დე­ბა. ბაგ­რა­ტი და გე­ლა­თი კომ­პლექ­სუ­რად გა­ნი­ხი­ლე­ბა და ჩვენ ყვე­ლა­ფერს ვა­კე­თებთ იმი­სათ­ვის, რომ ეს ძეგ­ლე­ბი იუ­ნეს­კოს მფარ­ვე­ლო­ბის ქვეშ დარ­ჩეს. მთა­ვა­რია, მო­მა­ვალ­ში ის შეც­დო­მე­ბი არ და­ვუშ­ვათ, რა­საც სის­წრა­ფის გამო წა­ვა­წყდით.

- არას­წო­რად რეს­ტავ­რი­რე­ბუ­ლი ძეგ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში რისი გა­მოს­წო­რე­ბა შე­იძ­ლე­ბა?

- ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში რა­ი­მეს და­სამ­ტვრე­ვად და გა­სა­ფუ­ჭებ­ლად არ მოვ­სულ­ვართ. ჩვენ მშე­ნებ­ლო­ბას ვა­პი­რებთ, - ოღონდ სწო­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბით. ბაგ­რა­ტის ტაძ­რის თე­მას და­ვუბ­რუნ­დე­ბი, ვი­ნა­ი­დან გრან­დი­ო­ზუ­ლი სა­მუ­შა­ოა ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი, ის ამოქ­მედ­დე­ბა, ხალ­ხი ივ­ლის და წირ­ვა-ლოც­ვე­ბი აღევ­ლი­ნე­ბა. რამ­დე­ნი­მე დე­ტა­ლია დარ­ჩე­ნი­ლი, ტაძ­რის ია­ტა­კია მო­სა­პირ­კე­თე­ბე­ლი და შე­ვეც­დე­ბით, ყვე­ლა­ფე­რი სწო­რად და­ი­გეგ­მოს. არაფ­რის გა­და­კე­თე­ბა-გად­მო­კე­თე­ბას არ ვა­პი­რებთ, რად­გა­ნაც ყვე­ლაფ­რის იუ­ნეს­კოს სტან­დარ­ტე­ბის­კენ მობ­რუ­ნე­ბა ძნე­ლი იქ­ნე­ბა. ერ­თა­დერ­თი, რაც შეგ­ვიძ­ლია, მათ­თან მო­ლა­პა­რა­კე­ბაა, რომ ძეგლი მათი მფარ­ვე­ლო­ბის ქვეშ ასე­თი სა­ხით და­ტო­ვონ.

- მცხე­თას რას უპი­რებთ?

- მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, მცხე­თა­ში, რი­ყე­ზე იუს­ტი­ცი­ის სახ­ლი შენ­დე­ბა, რომ­ლის ორი ნა­გე­ბო­ბა თით­ქმის დას­რუ­ლე­ბუ­ლია, მაგ­რამ იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტრომ მშე­ნებ­ლო­ბა შე­ა­ჩე­რა. თეა წუ­ლუ­კი­ან­მა გა­ნა­ცხა­და: არ ვარ ის მი­ნის­ტრი, რო­მე­ლიც ძეგ­ლე­ბის ხელ­ყო­ფით იქ­ნე­ბა და­კა­ვე­ბუ­ლიო, ამი­ტომ შექ­მნა კო­მი­სია (ამ ჯგუფ­ში მეც ვარ), რო­მე­ლიც ამ სა­კითხს გა­ნი­ხი­ლავს. ადრე ცენ­ტრა­ლუ­რი გზი­დან სვე­ტი­ცხო­ვე­ლი უფრო კარ­გად ჩან­და, ახლა ხედი სა­ერ­თოდ გა­ფუჭ­და, ყვე­ლა სახ­ლი ერ­თმა­ნეთს ჰგავს და ქა­ლაქს, ცოტა არ იყოს, ხე­ლოვ­ნუ­რი იერი მი­ე­ცა. ეს ად­გი­ლობ­რი­ვე­ბის უმე­ტე­სო­ბას არ მოს­წონს. ძეგლს თა­ვი­სი სული უნდა შე­უ­ნარ­ჩუ­ნო; ხელი ისე უნდა შე­აშ­ვე­ლო, რომ არ გა­ა­ფუ­ჭო. ყო­ველ­თვის გვაქვს კავ­ში­რი პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლებ­თან და კონ­ფე­რენ­ცი­ებ­შიც ვმო­ნა­წი­ლე­ობთ. მა­გა­ლი­თად, უახ­ლო­ეს პე­რი­ოდ­ში იუ­ნეს­კო დიდ ღო­ნის­ძი­ე­ბას მო­ა­წყობს, სა­დაც ჩვე­ნი წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბიც ჩავ­ლენ. ვფიქ­რობ, მსოფ­ლიო გა­მოც­დი­ლე­ბის გა­ზი­ა­რე­ბა ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია.

- მე­რია კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს ნე­ბარ­თვის გა­რე­შე ძვე­ლი თბი­ლი­სის ძეგ­ლე­ბის რეს­ტავ­რა­ცი­ას ვე­ღარ ჩა­ა­ტა­რებს. რამ გა­ნა­პი­რო­ბა ამ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა და კონ­კრე­ტუ­ლად რა უფ­ლე­ბა-მო­ვა­ლე­ო­ბე­ბი რჩე­ბა მათ კომ­პე­ტენ­ცი­ა­ში?

- საბ­ჭო­თა დრო­ი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი 2009 წლამ­დე, თბი­ლი­სის ძეგ­ლებ­ზე პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლი კულ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტრო იყო, წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ კი ყვე­ლა­ფე­რი მე­რი­ას გა­და­ა­ბა­რა, რო­მე­ლიც კვლავ ჩა­ერ­თვე­ბა ამ პრო­ცე­სებ­ში, ოღონდ - საქ­მეს ჩვენ­თან შე­თან­ხმე­ბით გა­ა­კე­თებს და ზოგ­ჯერ, ესა თუ ის სა­კი­თხი შე­საძ­ლოა, გან­სა­ხილ­ვე­ლად სამ­თავ­რო­ბო სხდო­მა­ზეც გა­ვი­ტა­ნოთ... ბოლო პე­რი­ოდ­ში რეს­ტავ­რი­რე­ბუ­ლი ძვე­ლი თბი­ლი­სი, ბეთ­ლე­მის უბა­ნი, რო­მელ­საც ნორ­ვე­გი­ე­ლე­ბი აკე­თებ­დნენ, ერთ-ერთი მა­გა­ლი­თია იმი­სა, თუ რო­გორ უნდა მოხ­დეს სიძ­ვე­ლის აღ­დგე­ნა, მაგ­რამ არის სხვა უბ­ნე­ბი, სა­დაც სიჩ­ქა­რის გამო არა­ერ­თი ძეგლი გა­ა­ფუ­ჭეს, და­ან­გრი­ეს ან სტა­ტუ­სი მო­უხ­სნეს. ამას წი­ნათ, ჩემ­თან ლატ­ვი­ის ელჩი იყო. ძველ რი­გა­ზე ვსა­უბ­რობ­დით და აღ­ნიშ­ნა, - მისი გა­ნახ­ლე­ბით ტუ­რის­ტე­ბი დავ­კარ­გე­თო. სტრას­ბურ­გში რომ ვი­ყა­ვი, ხალ­ხი სწო­რედ ძვე­ლი ქა­ლა­ქის და­სათ­ვა­ლი­ე­რებ­ლად მი­დი­ო­და. მსოფ­ლი­ო­ში ბოლო დროს გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ყუ­რა­დღე­ბა ენი­ჭე­ბა სიძ­ვე­ლე­ე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბას და მჯე­რა, რომ სწო­რი ანა­ლი­ზის შე­დე­გად ყვე­ლა­ფერს და­ვა­ლა­გებთ, ჩვე­ნი ყო­ვე­ლი ნა­ბი­ჯი სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­სა და სპე­ცი­ა­ლის­ტებ­თან შე­თან­ხმე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა.

- რი­ყის სა­კი­თხი რო­გორ გა­და­წყდე­ბა? რკი­ნის უზარ­მა­ზა­რი კონ­სტრუქ­ცია ბევ­რს არ მოს­წონს და მისი დე­მონ­ტა­ჟის მო­თხოვ­ნით ხელ­მო­წე­რებ­საც აგ­რო­ვებ­დნენ; მი­ნის ხიდ­ზეც აზ­რთა სხვა­დას­ხვა­ო­ბაა...

- მი­მაჩ­ნია, რომ ეს ყვე­ლა­ფე­რი ცალ­კე აღე­ბუ­ლი, ცუდი არ არის, მაგ­რამ ამ ტე­რი­ტო­რი­ას მარ­თლა არ უხ­დე­ბა. ჯერ ერთი, მთე­ლი სივ­რცე ჩა­ი­კე­ტა, გაღ­მა ნა­პი­რი არ ჩანს. თბი­ლი­სი დიდი ქა­ლა­ქია და მისი ზო­გი­ერ­თი უბა­ნი, მა­გა­ლი­თად, გლ­და­ნი და ვარ­კე­თი­ლი ძა­ლი­ან მი­ტო­ვე­ბუ­ლია, ე.წ. "სა­ძი­ნე­ბე­ლი" კორ­პუ­სე­ბის გარ­და, იქ არა­ფე­რია. ჰოდა, რკი­ნის რო­მე­ლი­მე ეს კონ­სტრუქ­ცია ვარ­კე­თილ­ში რომ ჩაგ­ვედ­გა, იქა­უ­რო­ბა­საც გა­ა­ლა­მა­ზებ­და, გა­მო­ა­ცო­ცხლებ­და და თვი­თონ შე­ნო­ბაც უკე­თე­სად გა­მოჩ­ნდე­ბო­და. რი­ყის "მი­ლებს" სი­ა­მოვ­ნე­ბით მი­ვუ­ჩენ­დი ად­გილს გლ­დან­ში. ჩვენ ხომ ლა­მა­ზი ქა­ლა­ქი გვინ­და? ჰოდა, უზარ­მა­ზა­რი შე­ნო­ბე­ბი ერთ ად­გი­ლას არ უნდა იყოს თავ­მოყ­რი­ლი. რიყე მარ­თლაც ძა­ლი­ან გა­და­იტ­ვირ­თა და ჩა­ი­ხერ­გა. ბუ­ნე­ბის კა­ნო­ნია, რომ ყო­ველ შე­ნო­ბას თა­ვი­სი სა­სი­ცო­ცხლო სივ­რცე უნდა ჰქონ­დეს და ხელი არც სხვას შე­უ­შა­ლოს. სა­მო­მავ­ლოდ, ეს აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ და იგი­ვე შეც­დო­მე­ბი არ და­ვუშ­ვათ.

- რამ­დე­ნად ნა­ყო­ფი­ე­რია "მრგვა­ლი მა­გი­დე­ბის" მუ­შა­ო­ბა?

- მი­მაჩ­ნია, რომ ეს ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტროს მიღ­წე­ვაა. ჩემი აზ­რით, ვი­ღა­ცას ერთხელ მა­ინც რომ გა­ნე­ხი­ლა სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან ესა თუ ის სა­კი­თხი, შე­საძ­ლოა, ახლა ასე­თი შე­დე­გე­ბი არ გვქო­ნო­და. მა­გა­ლი­თად, კა­ხეთ­ში, ბა­ტო­ნის სა­სახ­ლეს­თან და­კავ­ში­რე­ბით, რეს­ტავ­რა­ცია არას­წო­რად მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და და შე­ვა­ჩე­რეთ. ცოტა ხნის წინ, იქ სპე­ცი­ა­ლის­ტებ­თან ერ­თად ჩა­ვე­დით და უნი­ვერ­სი­ტე­ტის დიდ დარ­ბაზ­ში, სა­დაც ასზე მეტი თე­ლა­ვე­ლი იმ­ყო­ფე­ბო­და, პრო­ექ­ტი წარ­ვად­გი­ნეთ. შევ­თა­ვა­ზეთ, თუ სად რა შე­იძ­ლე­ბა გან­თავ­სდეს და ესა თუ ის კუ­თხე რით შე­იძ­ლე­ბა გა­ვა­ლა­მა­ზოთ, რათა იქ ჩა­სულ­მა ადა­მი­ან­მა, სა­ქარ­თვე­ლოს და სრუ­ლი­ად კა­ხე­თის მთე­ლი ის­ტო­რია შე­იგ­რძნოს. მათ ზოგი რა­მის და­მა­ტე­ბა გვთხო­ვეს, იდე­ე­ბი მოგ­ვა­წო­დეს და სა­ბო­ლო­ოდ, ერ­თობ­ლი­ვად ყვე­ლა­ფერ­ზე შევ­თან­ხმდით. როცა მუ­ზე­უ­მი ფუნ­ქცი­ო­ნი­რე­ბას და­ი­წყებს, მერე მისი გა­და­კე­თე­ბა-გად­მო­კე­თე­ბა მი­ზან­შე­წო­ნი­ლად არ მი­მაჩ­ნია. ჩვენც გვეჩ­ქა­რე­ბა, ჩვენც გვინ­და ეფექ­ტე­ბის მოხ­დე­ნა, მაგ­რამ ვცდი­ლობთ "ვიჩ­ქა­როთ ნელა" - ეს არის ჩვე­ნი მთა­ვა­რი პრინ­ცი­პი.

- თე­ატ­რებ­სა და რე­გი­ო­ნუ­ლი კულ­ტუ­რის გან­ვი­თა­რე­ბა­ზეც მინ­და გკი­თხოთ - ამ მხრივ რა მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბი იქ­ნე­ბა პრი­ო­რი­ტე­ტუ­ლი?

- სა­ხელ­მწი­ფო თე­ატ­რე­ბი გა­წე­რი­ლი ბი­უ­ჯე­ტის მი­ხედ­ვით, წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში თან­ხებს ჩვე­უ­ლებ­რი­ვად მი­ი­ღე­ბენ. გარ­და ამი­სა, ჩვენ მუ­ნი­ცი­პა­ლურ დაქ­ვემ­დე­ბა­რე­ბა­ში არ­სე­ბულ თე­ატ­რებ­საც ვეხ­მა­რე­ბით და იმი­სათ­ვის, რომ მუ­შა­ო­ბა არ გა­ჩერ­დეს, კე­თი­ლი ნე­ბით, 2-3 სპექ­ტაკლს ვუ­ფი­ნან­სებთ. კა­ნო­ნის თა­ნახ­მად, მმარ­თვე­ლებ­თან ერ­თად, თე­ატ­რებს კვლავ ეყო­ლე­ბა სამ­ხატ­ვრო ხელ­მძღვა­ნე­ლე­ბი და მათ უფრო მეტი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა და­ე­კის­რე­ბა. ეს კა­ნო­ნი სა­ხელ­მწი­ფო თე­ატ­რებ­ზეა გათ­ვლი­ლი, კერ­ძო თე­ატ­რებს კი თა­ვი­ან­თი წე­სე­ბი აქვთ.

სა­მი­ნის­ტროს ერთ-ერთი პრი­ო­რი­ტე­ტი რე­გი­ო­ნებ­ში კულ­ტუ­რუ­ლი ცხოვ­რე­ბის გა­მო­ცო­ცხლე­ბაა. აუ­ცი­ლე­ბე­ლია კულ­ტუ­რის ცენ­ტრე­ბის შექ­მნა. რამ­დე­ნი­მე ქა­ლაქ­ში უკვე ჩა­ვი­ტა­ნეთ კი­ნოჩ­ვე­ნე­ბის აპა­რა­ტე­ბი და ეტა­პობ­რი­ვად, ყვე­ლა რა­ი­ონს გა­დავ­ცემთ. სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი ტრე­ნინგ-სე­მი­ნა­რებს ჩა­ა­ტა­რე­ბენ, კი­ნო­ცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნელ­თან - ნანა ჯა­ნე­ლი­ძეს­თან ერ­თად მო­ვა­წყობთ შეხ­ვედ­რებს. მათ ექ­ნე­ბათ სა­დის­კუ­სიო ად­გი­ლე­ბი. სხვა­თა შო­რის, მას­ტერკლა­სე­ბი უკვე ტარ­დე­ბა, ას­წავ­ლი­ან და ეძე­ბენ ნი­ჭი­ერ ახალ­გაზ­რდებს და ა.შ. რე­გი­ო­ნებ­ში ადა­მი­ა­ნებ­მა კულ­ტუ­რუ­ლი ცხოვ­რე­ბის ტემ­პო­რიტ­მი უკეთ უნდა შე­იგ­რძნონ - სოფ­ლი­დან მიგ­რა­ცი­ის შე­სა­ჩე­რებ­ლად და ად­გი­ლობ­რი­ვი მო­სახ­ლე­ო­ბის და­სა­საქ­მებ­ლად ეს ერთ-ერთი ხე­ლის შემ­წყო­ბი პი­რო­ბაა.

- წინა მი­ნის­ტრის დროს და­წყე­ბუ­ლი რო­მე­ლი პრო­ექ­ტე­ბი გრძელ­დე­ბა და რო­მე­ლი მათ­გა­ნი შე­ჩერ­და?

- მი­ნის­ტრე­ბი მი­დი­ან და მო­დი­ან, მაგ­რამ მემ­კვიდ­რე­ო­ბი­თო­ბა აუ­ცი­ლე­ბე­ლია; ჩვენ ყვე­ლა პრო­ექტს ობი­ექ­ტუ­რად გან­ვი­ხი­ლავთ და რაც მო­სა­წო­ნია, რა თქმა უნდა, გრძელ­დე­ბა. კინო, ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი პრო­ექ­ტე­ბი­სა თუ იუ­ბი­ლე­ე­ბის მო­წყო­ბას ვაგ­რძე­ლებთ, ნი­ჭი­ერ ბავ­შვებს ვეხ­მა­რე­ბით. აღარ და­ვა­ფი­ნან­სებთ ჯა­ზის ფეს­ტი­ვა­ლებს, რად­გან მი­მაჩ­ნია, რომ როცა ცნო­ბი­ლი ჯაზ­მე­ნი ჩა­მოგ­ყავს, მოყ­ვა­რუ­ლე­ბი ბი­ლე­თე­ბის შე­სა­ძე­ნად ისე­დაც გა­ი­ღე­ბენ სო­ლი­დურ თან­ხას. ჰოდა, სა­ხელ­მწი­ფოს მხრი­დან მსგავს კონ­ცერ­ტებ­ზე მი­ლი­ო­ნე­ბის ხარ­ჯვა ნორ­მა­ლუ­რად არ მიგ­ვაჩ­ნია. ამ თან­ხით მათ და­ვეხ­მა­რე­ბით, ვი­საც ეს სჭირ­დე­ბა, მა­გა­ლი­თად: ოპე­რას, კლა­სი­კურ მუ­სი­კას და ა.შ.

- რა გა­კეთ­დე­ბა იმის­თვის, რომ ქარ­თულ­მა კი­ნომ ად­რინ­დე­ლი სტა­ტუ­სი და­იბ­რუ­ნოს?

- კი­ნო­ცენ­ტრის სა­ხით, ცო­ცხა­ლი და კარ­გი ორ­გა­ნიზ­მი შე­იქ­მნა. ვცდი­ლობთ, მათ მო­მა­ვა­ლი წლის ბი­უ­ჯე­ტი გა­ვუ­ორ­მა­გოთ. გვინ­და, მე­ცე­ნა­ტო­ბის ინ­სტი­ტუ­ტი გა­ვაძ­ლი­ე­როთ ისე, რო­გორც ბალ­ტი­ის­პი­რე­თის ქვეყ­ნებ­შია - ყო­ვე­ლი კო­ლო­ფი სი­გა­რე­ტი­სა და ყო­ვე­ლი ბოთ­ლი ალ­კოჰო­ლი­დან, ტო­ტა­ლი­ზა­ტო­რე­ბი­დან, სა­თა­მა­შო სახ­ლე­ბი­დან გარ­კვე­უ­ლი პრო­ცენ­ტი კულ­ტუ­რის გაძ­ლი­ე­რე­ბა­ზე იხარ­ჯე­ბა და გვსურს, ამას ჩვენც მი­ვაღ­წი­ოთ. კი­ნო­საბ­ჭო­ე­ბი შევ­ქმე­ნით და ახლა მთა­ვა­რია გა­ვა­კონ­ტრო­ლოთ, თან­ხებს ვინ და რა მი­მარ­თუ­ლე­ბით, რამ­დე­ნად სწო­რად და­ხარ­ჯავს. გარ­და ამი­სა, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, ყო­ვე­ლი ფილ­მი შე­ფას­დეს და გა­შუქ­დეს, მწე­რალ­თა სახ­ლთან ერ­თად ქარ­თულ "არტზე" ჟურ­ნალს გა­მოვ­ცემთ, რათა კრი­ტი­კას უფრო მეტი გა­სა­ქა­ნი ჰქონ­დეს, რად­გან სხვა შემ­თხვე­ვა­ში, ეს ყვე­ლა­ფე­რი უბ­რა­ლოდ თა­რო­ზე და­ი­დე­ბა და და­ი­კარ­გე­ბა. ცუდი ფილ­მიც უნდა შე­ფას­დეს და ვი­ცო­დეთ, თუ რა­ტომ არის ცუდი.

- რო­გო­რია მი­ნის­ტრის ერთი დღე? რო­გორც მწე­რა­ლი და ხე­ლო­ვა­ნი, რო­გორ ეგუ­ე­ბით მუ­შა­ო­ბის ასეთ გან­რიგს?

- რა თქმა უნდა, დატ­ვირ­თუ­ლი დღის რე­ჟი­მი მაქვს, დი­ლი­დან ღა­მემ­დე აქ ვარ, ხში­რად - უქმე დღე­ებ­შიც ვმუ­შა­ობ; ვმოგ­ზა­უ­რობ რე­გი­ო­ნებ­ში, სა­ზღვარ­გა­რეთ, ამი­ტომ ჩემი შე­მოქ­მე­დე­ბა დრო­ე­ბით გვერ­დზე გა­დავ­დე. რო­გორც მწე­რა­ლი, ამ­ჟა­მად რა­ი­მე ნა­წარ­მო­ებ­ზე არ ვმუ­შა­ობ, მაგ­რამ ჩა­ნა­წე­რებს ვა­კე­თებ, რომ­ლე­ბიც სა­მო­მავ­ლოდ ახა­ლი წიგ­ნე­ბის სა­ფუძ­ვე­ლი გახ­დე­ბა.

თამ­თა და­დე­შე­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)