"არ გე­გო­ნოთ, რომ მამა შინ ხა­ლა­თით და სათ­ვა­ლით და­დი­ო­და და შვი­ლებს წიგ­ნებს გვირ­ჩევ­და. ეს იმას არ ნიშ­ნავს, რომ ცუდი მამა იყო, პი­რი­ქით, უბ­რა­ლოდ, ის ძა­ლი­ან ახალ­გაზ­რდა იყო და ბო­ჰე­მუ­რი, ახალ­გაზ­რდუ­ლი ცხოვ­რე­ბით ცხოვ­რობ­და, ნამ­დვი­ლი ხე­ლო­ვა­ნის ცხოვ­რე­ბით: მე­გობ­რებ­თან ერ­თად დროს­ტა­რე­ბა, და­ლე­ვა... ერთხელ მახ­სოვს, აღ­მო­ა­ჩი­ნა, რომ კლა­სი­კი­დან ქარ­თუ­ლი ლექ­სე­ბი არ ვი­ცო­დი და კი­ნა­ღამ გა­გიჟ­და, გად­მო­ი­ღო ვაჟა-ფშა­ვე­ლას, აკა­კი წე­რეთ­ლის წიგ­ნე­ბი და სას­წავ­ლად ერთი კვი­რის ვადა მომ­ცა", - ღი­მი­ლით მი­თხრა სა­უბ­რის და­სა­წყის­ში მა­ნა­ნა დუმ­ბა­ძემ, როცა ვუ­თხა­რი, რომ ალ­ბათ მამა, ნო­დარ დუმ­ბა­ძე იყო ის პი­როვ­ნე­ბა, რო­მე­ლიც მას და მის უმ­ცროს და ქე­თი­ნოს ბავ­შვო­ბა­ში წა­სა­კითხ ლი­ტე­რა­ტუ­რას ურ­ჩევ­და...

- როცა მშობ­ლე­ბი და­ო­ჯახ­დნენ, დედა 21 წლის იყო, მამა - 22-ის. შე­იძ­ლე­ბო­და კი ამ ასა­კის გოგო-ბიჭს ჩვენ მი­მართ პე­და­გო­გი­უ­რი მიდ­გო­მა ჰქო­ნო­დათ?! ასე არ ყო­ფი­ლა. ეს ყვე­ლა­ფე­რი სტი­ქი­უ­რად მო­დი­ო­და და ვი­ნა­ი­დან თა­ვად იყ­ვნენ აქ­ტი­უ­რი მკი­თხვე­ლე­ბი, მათი გავ­ლე­ნით ჩვენც ბევ­რს ვკი­თხუ­ლობ­დით. რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი გე­მოვ­ნე­ბა ოჯა­ხის წყა­ლო­ბით ჩა­მო­მი­ყა­ლიბ­და, მაგ­რამ ძი­რი­თა­დად დედა და ბე­ბი­ე­ბი იყ­ვნენ ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც ბავ­შვო­ბა­ში წიგ­ნებს გვი­კი­თხავ­დნენ და გვირ­ჩევ­დნენ. სა­სა­ცი­ლო ის იყო, რომ მა­მამ ხან­და­ხან ისიც კი არ იცო­და, მე და ჩემი და რო­მელ კლას­ში ვსწავ­ლობ­დით. ამა­ზე დედა სულ საყ­ვე­დუ­რობ­და (იღი­მის).

არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი ბე­ბი­ე­ბი მყავ­და. დე­დის დედა პე­და­გო­გი, ხოლო მა­მის დედა გიმ­ნა­ზი­ა­ში გაზ­რდი­ლი, რეპ­რე­სი­რე­ბუ­ლი ქალი გახ­ლდათ, რო­მე­ლიც ხალ­ხურ ზღაპ­რებ­სა და მი­თებს რუ­სუ­ლად მიყ­ვე­ბო­და და ძა­ლი­ან კარ­გი მთხრო­ბე­ლი იყო. არ მახ­სოვს, წერა-კი­თხვა ვინ მას­წავ­ლა, მაგ­რამ უც­ნა­უ­რი ბავ­შვი ვი­ყა­ვი. ცხრა თვის ავ­ლა­პა­რაკ­დი და ფეხი ავიდ­გი. მერე ვე­ღარ მა­ჩე­რებ­დნენ, სულ დავ­რბო­დი (იღი­მის). დედა ამ­ბობ­და, წლი­სა და 2 თვის იყა­ვი, როცა სტა­ლი­ნის ლექ­სი "დილა", ანუ "ვარდს გა­ე­ფურ­ჩქნა კო­კო­რი, გა­დახ­ვე­ო­და იასა"... ზე­პი­რად იცო­დიო. ეს ლექ­სი სტა­ლინს ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძემ "ივე­რი­ა­ში" და­უ­ბეჭ­და. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ რეპ­რე­სი­რე­ბუ­ლი ოჯა­ხი ვი­ყა­ვით და სტა­ლი­ნის ხსე­ნე­ბა ჩვენს სახ­ლში არ შე­იძ­ლე­ბო­და, ეს ლექ­სი მა­ინც ყვე­ლას­თვის სა­ოც­რად საყ­ვა­რე­ლი იყო. იმა­ვე პე­რი­ოდ­ში უკვე ვი­ცო­დი სტრო­ფე­ბი "ვე­ფხის­ტყა­ოს­ნი­დან" და ეს ისევ და ისევ დე­დი­სა და ბე­ბი­ე­ბის წყა­ლო­ბით. ოჯახ­ში გან­სა­კუთ­რე­ბით შე­მაყ­ვა­რეს ქარ­თუ­ლი ხალ­ხუ­რი ზღაპ­რე­ბი. სა­ნამ თა­ვად და­ვი­წყებ­დი კი­თხვას, ისი­ნი უკვე ზე­პი­რად ვი­ცო­დი. ეს იყო ყვე­ლა­ზე გაც­რე­ცი­ლი და დაფ­ლე­თი­ლი წიგ­ნი ჩვენს ოჯახ­ში, რად­გან სულ მას ვკი­თხუ­ლობ­დი. ლი­ტე­რა­ტუ­რათმცოდ­ნე რომ გავ­ხდი, აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რომ ქარ­თუ­ლი ხალ­ხუ­რი ზღაპ­რე­ბი არის მთე­ლი ქარ­თუ­ლი ლი­ტე­რა­ტუ­რის ფუძე, რო­მელ­შიც უდი­დე­სი ფი­ლო­სო­ფი­აა ჩა­დე­ბუ­ლი და მსოფ­ლი­ოს არც ერთ სხვა ზღა­პარს არ ჰგავს. ძა­ლი­ან მიყ­ვარ­და ბავ­შვთა ენ­ციკ­ლო­პე­დია, რო­მე­ლიც იმ დრო­ის­თვის, მგო­ნი, ერ­თა­დერ­თი და­სუ­რა­თე­ბუ­ლი წიგ­ნი იყო. მა­შინ ისე­თი წიგ­ნე­ბი არ იყო, რო­გო­რიც დღე­საა, რომ­ლე­ბიც ლა­პა­რა­კო­ბენ, ყმუ­იან და ზმუ­იან. ჩემი უსაყ­ვარ­ლე­სი წიგ­ნია "მა­უ­გლი", სა­დაც წე­რია ფრა­ზა, "ჩვენ ერთი სის­ხლი­სა ვართ - შენ და მე!". ეს სი­ტყვე­ბი ჩემ­თვის ბავ­შვო­ბი­დან ცნე­ბა­სა­ვი­თაა, ამ წიგ­ნი­დან ბევ­რი რამ ვის­წავ­ლე. ასე­ვე ბევ­რი თვი­სე­ბა მომ­წონ­და და ბევ­რი რამ ვის­წავ­ლე ჰეკლბე­რი ფი­ნის­გან, ბავ­შვო­ბა­ში ძა­ლი­ან ვბა­ძავ­დი. ტომ სო­ი­ერს არა, რად­გან მას­ში მერ­კან­ტი­ლურ და დიქ­ტა­ტო­რულ თვი­სე­ბებს ვხე­დავ­დი. ჰეკლბე­რი ფინი უფრო მომ­წონ­და და ამის მი­ზე­ზი მისი უსა­ზღვრო თა­ვი­სუფ­ლე­ბა და კი­დევ უფრო მეტი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის­კენ ლტოლ­ვა იყო. ასე­ვე ჩემს უსაყ­ვარ­ლეს წიგ­ნებს შო­რის და­ვა­სა­ხე­ლებ "პა­ტა­რა უფ­ლის­წულს" და "თო­ლია სა­ხე­ლად ჯო­ნა­თან ლი­ვინგსტონს". ხში­რად ვუბ­რუნ­დე­ბი და ვკი­თხუ­ლობ "დონ კი­ხოტს".

უწინ წიგ­ნის კი­თხვა "მო­და­ში" იყო. ვცდი­ლობ­დით, დიდი ბიბ­ლი­ო­თე­კა შეგ­ვეგ­რო­ვე­ბი­ნა. როცა რამე არ მქონ­და წა­კი­თხუ­ლი და ვინ­მეს იმ წიგ­ნის შე­სა­ხებ უკი­თხავს, სირ­ცხვი­ლის გამო მო­მი­ტყუ­ე­ბია, წა­კი­თხუ­ლი მაქვს-მეთ­ქი, მერე შინ მივ­დი­ო­დი, იქ ვე­ძებ­დი, ან მე­გობ­რებ­ში გა­ვი­კი­თხავ­დი. ამ­გვა­რი სტი­მუ­ლი გვქონ­და. დღეს ამა­ყად ამ­ბო­ბენ, არ მაქვს წიგ­ნი წა­კი­თხუ­ლი და არც მა­ინ­ტე­რე­სებ­სო. ვთქვათ, ესე­ნი­ნის რო­მე­ლი­მე ლექსზე ან ბულ­გა­კოვ­ზე რომ გეთ­ქვა, არ ვიცი, არ მა­ინ­ტე­რე­სებ­სო, ეს დიდი სირ­ცხვი­ლი იყო. რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, მყავს ნაც­ნო­ბე­ბი, ვი­საც ბევ­რად მეტი წიგ­ნი აქვს წა­კი­თხუ­ლი და როცა რა­ღაც მა­ინ­ტე­რე­სებს, არ წა­მი­კი­თხავს ან რამე არ მახ­სოვს, მათ მივ­მარ­თავ.

- ვინ არი­ან ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, ვი­საც ამ­გვა­რი შე­კი­თხვე­ბით მი­მარ­თავთ?

- პოეტ ტა­რი­ელ ჭან­ტუ­რი­ას, ის ჩემი კა­რის მე­ზო­ბე­ლი იყო. მისი სა­ხით სახ­ლში ცო­ცხა­ლი ენ­ციკ­ლო­პე­დია მყავ­და. ფაქ­ტობ­რი­ვად, ვსაზ­რდო­ობ­დი და ვამ­პი­რი­ვით ვწოვ­დი მას გა­ნათ­ლე­ბას და ცოდ­ნას. მას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბას არა­ფე­რი სჯო­ბია. ტა­რი­ე­ლი ცო­ცხა­ლი კლა­სი­კო­სია, ახ­სოვს წა­კი­თხუ­ლი­დან ყვე­ლა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ცი­ტა­ტა და არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვად ეხერ­ხე­ბა მათი სი­ტუ­ა­ცი­ის­თვის მორ­გე­ბა, დრო­უ­ლად მო­ტა­ნა. 80 წლი­საა, ზედ­მი­წევ­ნით იც­ნობს ყვე­ლა­ზე თა­ნა­მედ­რო­ვე მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რას, აზ­როვ­ნებს და დღემ­დე ნო­ვა­ტო­რია. სა­ბედ­ნი­ე­როდ, ჩემ ირ­გვლივ არი­ან ადა­მი­ა­ნე­ბი, რო­მელ­თა ლი­ტე­რა­ტუ­რულ გე­მოვ­ნე­ბას თვალ­და­ხუ­ჭუ­ლი ვენ­დო­ბი. ასე­თი იყ­ვნენ ბად­რი ჭო­ხო­ნე­ლი­ძე, ბი­ძი­ნა ხერ­ხე­უ­ლი­ძე. ბი­ძი­ნას ყვე­ლა­ფე­რი წა­კი­თხუ­ლი ჰქონ­და. ის თუ იტყო­და, რომ "არ ვარ­გა", მარ­თლა ასე იყო და თუ იტყო­და - "პე­ლეა" - წყა­ლი არ გა­უ­ვი­დო­და. ასე­ვე ლაშა თა­ბუ­კაშ­ვი­ლი, მას არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი ანა­ლი­ტი­კუ­რი ნიჭი და წიგნ­ზე ნამ­დვი­ლი მო­ნა­დი­რის ალღო აქვს. ძა­ლი­ან ვენ­დო­ბი კახა ჯამ­ბუ­რი­ას გე­მოვ­ნე­ბას, ზუ­რაბ ქა­რუ­მი­ძეს, ზა­ლი­კო სა­მა­დაშ­ვილს...

- მა­მას ნა­წარ­მო­ე­ბებს ალ­ბათ ხელ­ნა­წერს კი­თხუ­ლობ­დით, მერე და­ბეჭ­დილს თა­ვის­თა­ვად. დღეს თუ უბ­რუნ­დე­ბით მის ამა თუ იმ წიგნს?

- მა­მას ნა­წარ­მო­ე­ბებს არა მხო­ლოდ ვკი­თხუ­ლობ, არა­მედ ვგრძნობ, რო­გორ მჭირ­დე­ბა ისი­ნი. როცა რა­მეს ვწერ ან ლი­ტე­რა­ტუ­რულ ანა­ლიზს ვა­კე­თებ, შე­კი­თხვებ­ზე პა­სუ­ხებს მის ნათ­ქვა­მებ­ში ვპო­უ­ლობ და მას ძა­ლი­ან ვენ­დო­ბი. ეს არ ეხე­ბა მხო­ლოდ ქარ­თულ ლი­ტე­რა­ტუ­რას, არა­მედ უცხო­ურ­საც და თა­ნა­მედ­რო­ვე­საც კი. შე­იძ­ლე­ბა ჩემ­გან უხერ­ხუ­ლია ამის თქმა, რად­გან შვი­ლი ვარ, მაგ­რამ პა­ტა­რა ასა­კი არ მაქვს, პრო­ფე­სი­ით ლი­ტე­რა­ტუ­რათმცოდ­ნე ვარ და თან მა­მა­ჩე­მი მთაწ­მინ­და­ზე ას­ვე­ნია. ასე რომ, უხურ­ხუ­ლო­ბა გარ­კვე­ულ­წი­ლად მოხ­სნი­ლი მაქვს, როცა მჭირ­დე­ბა, მა­მას ნათ­ქვა­მი მო­ვიყ­ვა­ნო. ის მხო­ლოდ მე არ მე­კუთ­ვნის.

- დღეს ხში­რად ხდე­ბა ბესტსე­ლე­რი ე.წ. მდა­რე ხა­რის­ხის ლი­ტე­რა­ტუ­რა, თქვე­ნი აზ­რით, რა არის ამის მი­ზე­ზი?

- ბესტსე­ლერს მეტი მკი­თხვე­ლი ჰყავს, იმი­ტომ, რომ სკან­დალ­ზეა ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი, სა­თა­უ­რი "ყვი­რის", ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში სა­თა­უ­რი და წიგ­ნის ში­ნა­არ­სი ერ­თმა­ნეთს არ შე­ე­სა­ბა­მე­ბა. კარ­გი გა­ფორ­მე­ბა და ხა­რის­ხი აქვს, რომ მა­ღა­ზი­ა­ში შე­სულს თვალ­ში გე­ცეს. მაგ­რამ დრო­ის სვლას­თან ერ­თად ამ­გვა­რი წიგ­ნე­ბი იფილტრე­ბა. მთელ მსოფ­ლი­ო­ში ასეა და არა მხო­ლოდ ჩვენ­თან. შე­იძ­ლე­ბა მწე­რა­ლი ისე გარ­და­იც­ვა­ლოს, არც აღი­ა­რონ და მერე, წლე­ბის შემ­დეგ იპო­ვონ ოკე­ა­ნე­ში მისი მარ­გა­ლი­ტე­ბი. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ბესტსე­ლე­რი და პო­პუ­ლა­რუ­ლი არ ნიშ­ნავს სა­უ­კე­თე­სოს...

- თა­ნა­მედ­რო­ვე ავ­ტო­რე­ბის შე­მოქ­მე­დე­ბას თუ ეც­ნო­ბით?

- რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ვკი­თხუ­ლობ, მაგ­რამ ვერ ვი­ტყვი, რომ აღ­ფრთო­ვა­ნე­ბუ­ლი ვარ. XXI სა­უ­კუ­ნე­ში მე ჯერ წიგ­ნით არ აღვფრ­თო­ვა­ნე­ბულ­ვარ. თუმ­ცა, რა თქმა უნდა, არის რამ­დე­ნი­მე გა­მო­ნაკ­ლი­სი ნა­წარ­მო­ე­ბი თუ მო­თხრო­ბა. თა­ნა­მედ­რო­ვე ქა­რთვე­ლი ავ­ტო­რე­ბი­დან მიყ­ვარს ბესო ხვე­დე­ლი­ძე, გან­საკ­უთ­რე­ბით მისი ადრ­ეული პე­რი­ო­დის ნა­წ­არ­მო­ე­ბე­ბი. აკა მორ­ჩი­ლა­ძის ნა­წარმ­ოე­ბე­ბი­დან მიყ­ვარს მი­სი "ცე­ცხლის მფრქვევ­ლე­ბი"

- გუ­რულ ფი­რა­ლებ­ზე და­წე­რი­ლი მო­თხრო­ბა. ძა­ლი­ან მომ­წონს არ­ჩილ ქი­ქო­ძე...

- ქალ­ბა­ტო­ნო მა­ნა­ნა, მა­მას ნა­წარ­მო­ე­ბის მი­ხედ­ვით ფილ­მე­ბია გა­და­ღე­ბუ­ლი, მთე­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს მას­შტა­ბით თე­ატ­რე­ბი დღემ­დე დგა­მენ ნო­დარ დუმ­ბა­ძეს. გულ­წრფე­ლად რომ მი­თხრათ, თქვე­ნი ყვე­ლა­ზე დიდი მო­წო­ნე­ბა რო­მელ­მა სპექ­ტაკლმა და­ის­მა­ხუ­რა?

- ყვე­ლა­ზე მე­ტად მიყ­ვარს "მე, ბე­ბია, ილი­კო და ილა­რი­ო­ნი", რო­მე­ლიც ბავ­შვო­ბა­ში მარ­ჯა­ნიშ­ვი­ლის თე­ატ­რში ვნა­ხე. გიგა ლორ­თქი­ფა­ნი­ძის დად­გმა იყო და ზუ­რი­კე­ლას ლეო ან­თა­ძე თა­მა­შობ­და. მე თუ მკი­თხავთ, მა­მას ნა­წარ­მო­ე­ბე­ბის თე­ატ­რა­ლუ­რი რე­ჟი­სო­რი გიგა ლორ­თქი­ფა­ნი­ძეა, მისი თით­ქმის ყვე­ლა­ფე­რი დად­გა. არა­სო­დეს და­მა­ვი­წყდე­ბა, რო­გორ წა­მოხ­ტე­ბო­და ხოლ­მე "მე, ბე­ბია, ილი­კო და ილა­რი­ო­ნის" მსვლე­ლო­ბი­სას ლო­გი­ნი­დან ლეო ან­თა­ძე მუხ­ლე­ბამ­დე ნი­ფხვით (იღი­მის), ამ დროს დარ­ბა­ზი სი­ცი­ლით კვდე­ბო­და. ამას წი­ნათ ბა­ტონ ლეოს ამ სპექ­ტაკლზე ვე­სა­უბ­რე­ბო­დი და მი­თხრა, ის ფო­ხა­ნი მა­ჩუ­ქე­სო. ჩემი ძმა რომ გარ­და­იც­ვა­ლა, 9 წლის ვი­ყა­ვი. ეს სპექ­ტაკ­ლი რომ დად­გეს, ჩემი ძმა ახა­ლი გარ­დაც­ვლი­ლი იყო. მახ­სოვს, თე­ატ­რში რომ წა­ვე­დით, მა­მას შავი პე­რან­გი ეცვა, დედა ძლივს წა­იყ­ვა­ნეს პრე­მი­ე­რა­ზე... ასე­ვე ვგიჟ­დე­ბი "მზი­ან ღა­მე­ზე", რო­მე­ლიც რო­ბი­კომ რუს­თა­ვე­ლის თე­ატ­რში დად­გა. კახი კავ­სა­ძე გუ­რამს თა­მა­შობ­და. იმ პე­რი­ოდ­ში მას ჯერ კი­დევ არ უვარ­გო­და მე­ტყვე­ლე­ბა - ძა­ლი­ან სწრა­ფად ლა­პა­რა­კობ­და. რო­ბი­კომ ეს ისე გა­მო­ი­ყე­ნა, რომ მისი გმი­რის ხა­სი­ათს მო­არ­გო. მომ­წონს გი­გას და რო­ბი­კოს დად­გმუ­ლი "თეთ­რი ბა­ი­რა­ღე­ბი", რო­გორც იცით, ეს ნა­წარ­მო­ე­ბი ორი­ვე რე­ჟი­სორ­მა დად­გა, მაგ­რამ ის ორი სპექ­ტაკ­ლი, რო­მე­ლიც და­გი­სა­ხე­ლეთ, ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში ფე­ი­ერ­ვერ­კი­ვით იყო.

- რო­გო­რია თქვე­ნი კი­თხვის რი­ტუ­ა­ლი?

- წიგ­ნის კი­თხვა თუ და­ვი­წყე, ვერ ვი­ძი­ნებ, სა­ნამ არ და­ვამ­თავ­რებ. ერთი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ავ­ღა­ნეთ­ში ვი­ყა­ვი და იქ ავ­ღა­ნეთ­ზე წიგ­ნის წერა და­ვი­წყე. სა­ერ­თოდ, ძა­ლი­ან პა­სუ­ხის­მგებ­ლი­ა­ნი ადა­მი­ა­ნი ვარ და სა­ნამ წე­რას და­ვი­წყებ­დი, ავ­ღა­ნუ­რი ლი­ტე­რა­ტუ­რის, ის­ტო­რი­ის შეს­წავ­ლა და­ვი­წყე. ინ­ტერ­ნე­ტი­და­ნაც ვკრებ­დი მა­სა­ლებს. ყვე­ლა­ზე ცნო­ბი­ლი თა­ნა­მედ­რო­ვე ავ­ღა­ნე­ლი მწერ­ლის ჰა­ლედ ჰო­სე­ი­ნის თით­ქმის ყვე­ლა­ფე­რი წა­ვი­კი­თხე. ძა­ლი­ან დიდი მა­სა­ლა იყო და ღა­მე­ე­ბი არ მე­ძი­ნა. ბავ­შვო­ბი­დან ასე ვარ. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ დედა ჩხუ­ბობ­და, და­ვი­ღუ­პეთ, ამას კი­თხვა არ უყ­ვარ­სო, თუ კი­თხვას და­ვი­წყებ­დი, წიგნს ერთი ამო­სუნ­თქვით ჩა­ვა­თა­ვებ­დი ხოლ­მე. როცა წიგნს კი­თხუ­ლობ, გო­ნე­ბა­ში უნდა დაგ­რჩეს ის ად­გი­ლი, სა­დაც მოქ­მე­დე­ბა ვი­თარ­დე­ბა, ასე­ვე უნდა "იცნო" და და­გა­მახ­სოვ­რდეს მისი გმი­რე­ბი. სხვაგ­ვა­რად წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლია ის წიგ­ნი ჭეშ­მა­რიტ ლი­ტე­რა­ტუ­რად ჩა­ით­ვა­ლოს.

- თქვე­ნი წიგ­ნი რო­დის გა­მო­დის და რა ჰქვია?

- იან­ვრის ბო­ლოს გა­მო­დის. მას ჰქვია "ავ­ღა­ნე­თი ბა­რო­ნის ჭუჭ­რუ­ტა­ნი­დან". "ბა­რო­ნი" და­სახ­ლე­ბაა, სა­დაც ვცხოვ­რობ­დი. 2011 წელი ტე­რო­რიზ­მის მხრივ ავ­ღა­ნე­თის­თვის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მძი­მე პე­რი­ო­დი იყო, ამი­ტომ ქა­ლაქ­ში სი­ა­რუ­ლის უფ­ლე­ბას არ გვაძ­ლევ­დნენ, მხო­ლოდ და­ჯავ­შნი­ლი მან­ქა­ნე­ბით გვა­ტა­რებ­დნენ. თუმ­ცა მა­ინც მო­ვა­ხერ­ხე ხალ­ხს შევ­ხვედ­რო­დი, ამ­ბე­ბი მო­მეგ­რო­ვე­ბი­ნა, სიმ­წრით ვი­წერ­დი ინ­ტერ­ვი­უ­ებს. ეს არის დო­კუ­მენ­ტუ­რი პრო­ზა. ავ­ღა­ნე­თის თე­მა­ზე წე­რი­სას ყვე­ლა სის­ხლზე, ტე­რო­რიზ­მზე, ქალ­თა დის­კრი­მი­ნა­ცი­ა­ზე, გვა­მებ­ზე, აფეთ­ქე­ბებ­სა და ძა­ლა­დო­ბა­ზე წერს, მე შე­ვე­ცა­დე სხვა რა­კურ­სი­და­ნაც მეც­ქი­რა და მკი­თხვე­ლის­თვის თბი­ლი, მხი­ა­რუ­ლი და ადა­მი­ა­ნუ­რი ავ­ღა­ნე­თი მეჩ­ვე­ნე­ბი­ნა. ესეც მა­მა­ჩე­მის­გან ვის­წავ­ლე: ადა­მი­ა­ნი ფრეს­კა არ არის, ერთ სი­ბტრყე­ზე რომ უყუ­რო, მას ქან­და­კე­ბა­სა­ვით გარს უნდა შე­მო­უ­ა­რო და იქი­დან შე­ხე­დო, სა­ი­და­ნაც უკე­თე­სად იმ­ზი­რე­ბა...

ანა კა­ლან­და­ძე

ჟურ­ნა­ლი "რე­ი­ტინ­გი"

(გა­მო­დის ორ­შა­ბა­თო­ბით)