მუსიკათერაპია და "ბეკარი" - როგორ მოვიპოვოთ ბედნიერება და სილაღე მარტივად

ყველა ვთანხმდებით, რომ მუსიკა საოცარი რამ არის და მას აქვს ძალა, ძლიერი ზემოქმედება მოახდინოს ადამიანზე, შეუცვალოს გუნება–განწყობა, აუმაღლოს მოტივაცია, განაწყოს საქმის კეთებისკენ ან სულაც ძილ–ბურანში გაახვიოს. მუსიკა თავისი მრავალფეროვნებით არის ყველა ადამიანის ცხოვრების თანამგზავრი ჯერ კიდევ მუცლადყოფნის პერიოდიდან.

ბოლო პერიოდში კი განსაკუთრებით აქტუალური გახდა მუსიკათერაპია, რომლის შესახებაც, მუსიკის შესაძლებლობებისგან განსხვავებით, ბევრმა არ იცის. მუსიკათერაპიის ცენტრი საქართველოშიც არსებობს. ქართულ–გერმანული მუსიკათერაპიის ცენტრი „ბეკარი“ დაფუძნდა „სმარტ კაპიტალის“ პატრონაჟით, ქალბატონ ნანა გოთუას და მარინა რაიდტ–ალთუნაშვილის მიერ, რომელიც არის მუსიკათერაპიის მაგისტრი, ფსიქოთერაპევტი და ონკოფსიქოლოგი. ქალბატონი მარინა გერმანიიდან სწორედ ამ პროექტისთვის იმყოფება საქართველოში. ცენტრისა და მუსიკათერაპიის უნიკალურობაზე კი ახლა თავად გვესაუბრება.

რას ნიშნავს მუსიკათერაპია?

მუსიკალური თერაპია არის მუსიკის მიზანმიმართული გამოყენება თერაპიული ურთიერთობის კონტექსტში. მისი მიზანია: აღადგინოს, შეინარჩუნოს და ხელი შეუწყოს გონებრივ, ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობას.

მუსიკათერაპია - ეს ბედნიერებისა და სილაღის თერაპიაა.

როდის მიმართავენ მუსიკათერაპიას? კონკრეტულად რა პრობლემების მოგვარებაში ეხმარება ის ადამიანებს?

მუსიკათერაპიას მიმართავენ როგორც სპეციფიკური მდგომარეობებისა და საჭიროებების დროს (როგორიც შეიძლება იყოს სხვადასხვა ტიპის დარღვევა), ასევე ტიპიური მდგომარეობების დროსაც. მაგალითად: ქრონიკული სტრესი, სამსახურეობრივი გადაწვა, ემოციური დისბალანსი და ა.შ. ასევე წარმატებულად ვმუშაობთ ჯანმრთელობის მენეჯმენტის კუთხით. ეს თერაპია ეფექტურია ყველა ასაკის ადამიანთან, 1 წლიდან ხანდაზმულობის ჩათვლით.

რას ნიშნავს ნორდოფ-რობინსის თერაპია?

ნორდოფ-რობინსის მუსიკათერაპია 1950-იან წლებში ჩამოყალიბდა, ამერიკელი კომპოზიტორის პოლ ნორდოფისა და ინგლისელი ფსიქოთერაპევტის კლაივ რობინსის ერთობლივი ძალისხმევით, ამ დროს ისინი აუტისტური სპექტრის მქონე ბავშვებთან მუშაობდნენ. თუმცა შემდგომ, 70-იან წლებში ნორდოფ-რობინსის თერაპია დამკვიდრდა ვიტენ/ჰერდეკეს უნივერსიტეტში, რის შემდეგაც დაიწყო აქტიური კვლევების სერიები მედიცინის სხვადასხვა დარგებთან ერთად, როგორიცაა: ინტენსიური მედიცინა, ნევროლოგია, ფსიქოსომატიკა, ონკოგინეკოლოგია, პედიატრია, გერიატრია, პალიატიური მედიცინა და სხვა. მეთოდის სახელწოდება სწორედ ავტორების სახელებიდან გამომდინარეა. სპეციფიკას რაც შეეხება, ეს მეთოდი არის აქტიური ინტერაქცია თერაპევტსა და თერაპიის მიმღებს შორის. მუსიკა, გამოყენებულია კომუნიკაციის საშუალებად. მეთოდი არის ერთერთი ყველაზე აპრობირებული, ვინაიდან ერგება ნებისმიერი ტიპის განვითარებისა და მდგომარეობის მქონე ინდივიდს.

რით განსხვავდება მუსიკათერაპია არტთერაპიის სხვა მიმართულებებისგან? რა არის მისი უპირატესობები?

მუსიკა არის ყველა ადამიანის ცხოვრების მეგზური, ჯერ კიდევ მუცლადყოფნის პერიოდიდან. მუსიკას შეუძლია ძლიერი ზემოქმედება მოახდინოს ადამიანის არსებობის ყველა ასპექტზე - აზრობრივ, ქცევით და ემოციურ დონეზე.

ვინ ატარებს მუსიკათერაპიას?

მუსიკათერაპიას ატარებს მუსიკათერაპევტი და საჭიროების შემთხვევაში მუსიკათერაპევტთან ერთად კოთერაპევტი ერთვება თერაპიულ პროცესში. ჩვენს მულტიდისციპლინარულ გუნდში არის ნეიროფსიქოლოგიც, რომელიც ასევე ითავსებს კოთერაპევტის ფუნქციასაც.

უნდა აღინიშნოს, რომ იყო ფსიქოლოგი და გქონდეს მუსიკალური განათლება, არ ნიშნავს, იყო მუსიკათერაპევტი. არც წარმატებული მუსიკოსობა და ინსტრუმენტების ვირტუოზული ფლობა არის საკმარისი მუსიკათერაპიის განხორციელებისთვის. მუსიკის გამოყენება თერაპიული კუთხით, საჭიროებს აკადემიურ თეორიულ ცოდნას და პრაქტიკულ გამოცდილებას. მუსიკათერაპიის კურსის სწორი და ეფექტიანი წარმართვისათვის აუცილებელია მთავარი მუსიკათერაპევტი ფლობდეს საერთაშორისო მაგისტრის ხარისხს მუსიკათერაპიაში, ან ფლობდეს მაგისტრის ხარისხს მონათესავე დარგებში (ნეიროფსიქოლოგიაში და მუსიკისის პედაგოგიკაში) და მუშაობდეს საერთაშორისო მაგისტრის ხარისხისა და აგრეთვე მრავალწლიანი გამოცდილების მქონე მუსიკათერაპევტის აქტიური სუპერვიზიის ქვეშ.

მოგვიყევით თქვენი ცენტრის შესახებ, რა სერვისებს სთავაზობს ის მომხმარებელს?

ქართულ-გერმანული მუსიკალური თერაპიის ცენტრი "ბეკარი“ დაარსდა 2020 წლის სექტემბერში. იგი სთავაზობს სერვისებს ყველა ასაკის ადამიანს, საჭიროებებიდან გამომდინარე. "ბეკარში’’ შეგიძლიათ მიიღოთ როგორც ინდივიდუალური, ასევე ჯგუფური თერაპია. ამის გარდა მსურველს შეუძლია ისარგებლოს დისტანციური ონლაინ-თერაპიის სერვისითაც. მინდა სიამაყით ავღნიშნო, რომ ჩვენთან თერაპიების მიღება შესაძლებელია სხვადასხვა ენაზე.

როგორია მუსიკათერაპიის კურსი, რამდენ შეხვედრას მოიცავს კურსი, რა ხდება შეხვედრების დროს?

მუსიკათერაპიის კურსის დასაწყისში პირველი 3 თერაპია ტარდება ინდივიდუალურად. ამ დროს ხდება თერაპიის მიმღების რესურსებისა და დეფიციტების შესწავლა, შექმნილი შთაბეჭდილებების შემდეგ მუსიკათერაპევტი ცენტრის ფსიქოლოგთან ერთად შეადგენს სამომავლო ინდივიდუალურ სამუშო გეგმას. სრული პირველი კურსი მოიცავს (3+19) 22 თერაპიას, რის შემდეგაც გარკვეულ შედეგებზე „გავდივართ“.

საქართველოში რამდენად წარმატებით ხდება მუსიკათერაპიით მკურალობა?

საქართველოში მუსიკათერაპიით მკურნალობა ახლა იკიდებს ფეხს და თანდათან პოპულარული ხდება. ქართველი ერი განსაკუთრებით გამოირჩევა მუსიკალურობით, ვფიქრობ, ეს კიდევ უფრო ზრდის მუსიკათერაპიის ეფექტურობას ჩვენს ქვეყანაში. თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოში ძნელად მოიძებნებიან სერთიფიცირებული მუსიკათერაპევტები, ვინაიდან ქვეყანაში არ არის შექმნილი სასწავლო პროგრამა ამ მიმართულებით, რომელიც მიანიჭებდა ხარისხს და ლიცენზიას სპეციალისტებს.

მოგვიყევით ერთი გამორჩეული ისტორია, თუ როგორ დაეხმარეთ მუსიკათერაპიით

მუსიკათერაპიის სეანსზე მობრძანდა შუა ხნის ქალბატონი, რომელსაც 3 თვის განმავლობაში აღენიშნებოდა მრავალმხრივი სომატური პრობლემები, როგორიცაა: მაღალი წნევები, გულის ფრიალი და აგრეთვე გამუდმებით ტიროდა. ვერც ექიმები, ვერც თვითონ ვერ ხსნიდნენ მის ასეთ მდგომარეობას. გაუკეთდა ყველანაირი სამედიცინო გამოკვლევა, თუმცა ორგანული ცვლილებები არ დაფიქსირდა. მუსიკათერაპიაზე პაციენტი გადმოამისამართა ფსიქიატრმა. პირველ ორ სეანსზე მას გამუდმებულად ეტირებოდა და ვერ აგრძელებდა დაკვრას. მესამე სეანსზე ფორტეპიანოზე იმპროვიზაციის შემდეგ მან დაიწყო ნაღვლიანი სიმღერის ღიღინი, უცებ ისევ შეწყვიტა, დაიწყო ტირილი და მოინდომა თერაპიის ოთახიდან გასვლა. მოგვიანებით, იმავე დღეს დამირეკა ამ ქალბატონის მკურნალმა ექიმმა და მაცნობა, რომ სეანსის შემდეგ მას გაახსენდა ბავშვობაში მომხდარი დრამატული შემთხვევა, რომელიც მთელი წლების განმავლობაში არ ახსოვდა, განდევნილი ჰქონდა ცნობიერებიდან. ექიმმა დასვა დიაგნოზი პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა. პაციენტს დაენიშნა მედიკამენტოზური მკურნალობა და პაციენტის სურვილით გაგრძელდა მუსიკათერაპიის კურსი. ის აღარ ტიროდა, შეეძლო თავისუფალი მუზიცირება ჩემთან ერთად და სულ მალე მოეხსნა ყოველგვარი სომატური ჩივილები.

„ბეკარი“ ყოველთვის მზადაა დაეხმაროს სხვადასხვა ასაკისა და სხვადასხვა პრობლემის მქონე ადამიანებს. მუსიკა, რომელიც უძლიერესი მკურნალია, დაგეხმარებათ, მოიპოვოთ ბედნიერება და სილაღე, რაც ცხოვრებას მართლაც ღირებულს ხდის.