სპორტი
პოლიტიკა
მსოფლიო

27

მარტი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ხუთშაბათი, მთვარის ოცდამერვე დღე დაიწყება 06:51-ზე, მთვარე თევზებშია ამ დღეს დაწყებული საქმეები წარმატებულად სრულდება. კარგი დღეა ფინანსური საკითხის მოსაგვარებლად; საყიდლებისთვის. შემოქმედებითი საქმიანობა წარმატებას მოგიტანთ. მოერიდეთ ურთიერთობის გარჩევას გარშემო მყოფებთან. კარგი დღეა სამსახურის, საქმიანობის შესაცვლელად. სასიამოვნო ემოციებს შეგძენთ ხანმოკლე მგზავრობა, ხანგრძლივი მოგზაურობა სხვა დღისთვის გადადეთ. კარგი დღეა ფიზიკური ვარჯიშებისთვის, საოჯახო საქმეების შესასრულებლად. მოერიდეთ ჭარბი საკვების მიღებას. აგრეთვე, არასასურველია სმა და მოწევა. მოერიდეთ ხის მოჭრას, ყვავილების მოწყვეტას. ყურადღება მიაქციეთ არტერიულ წნევას. გაუფრთხილდით თავს, არ გადაღალოთ ტვინი. არ გირჩევთ ოპერაციის ჩატარებას ღვიძლზე, ფეხებზე. არ გადაღალოთ, ჩაიცვით მოსახერხებელი ფეხსაცმელი. კარგია ტერფების მასაჟი.
Faceამბები
სამხედრო
კულტურა/შოუბიზნესი
კონფლიქტები
სამართალი
საზოგადოება
მეცნიერება
მოზაიკა
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
რა შემთხვევაში აქვს დამსაქმებელს თანამშრომლის გათავისუფლების ან ხელფასის შემცირების უფლება - იურისტი ოთარ კაჭკაჭაშვილი
რა შემთხვევაში აქვს დამსაქმებელს თანამშრომლის გათავისუფლების ან ხელფასის შემცირების უფლება - იურისტი ოთარ კაჭკაჭაშვილი

უმუ­შევ­რო­ბა, რო­მე­ლიც დღემ­დე მსოფ­ლი­ოს ერთ-ერთი გა­და­უ­წყვე­ტი სო­ცი­ა­ლუ­რი პრობ­ლე­მაა, კო­ვიდ 19-ით გა­მოწ­ვე­უ­ლი პან­დე­მი­ის დროს კი­დევ უფრო გა­ი­ზარ­და. Euronews.com-ის ცნო­ბით, ევ­რო­პა­ში სამ­სა­ხუ­რი­დან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის ყვე­ლა­ზე მეტი შემ­თხვე­ვე­ბი სა­ა­ვი­ა­ციო და სა­ავ­ტო­მო­ბი­ლო სექ­ტორ­ში და­ფიქ­სირ­და. ევ­რო­კავ­ში­რის ქვეყ­ნებ­ში უმუ­შე­ვარ­თა რა­ო­დე­ნო­ბა მხო­ლოდ ივ­ლის­ში 336 000 ადა­მი­ა­ნით გა­ი­ზარ­და, ივ­ნის­ში - 281 000-ით, მა­ის­ში - 253 000-ით და აპ­რილ­ში 397 000-ით. Eurostat-ის თა­ნახ­მად კი, უმუ­შევ­რო­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი 7.2% გახ­და ივ­ლის­ში, რაც რე­კორ­დუ­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლია 1995 წლის შემ­დეგ.

ახლა წარ­მო­გიდ­გენთ რამ­დე­ნი­მე კომ­პა­ნი­ას, რო­მელ­მაც პან­დე­მი­ის პე­რი­ოდ­ში ყვე­ლა­ზე მეტი თა­ნამ­შრო­მე­ლი გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლა:

  • BP (დიდი ბრი­ტა­ნე­თი) – 10 000 ადა­მი­ა­ნი
  • Rolls Royce (დიდი ბრი­ტა­ნე­თი) – 9 000 ადა­მი­ა­ნი
  • British Airways (დიდი ბრი­ტა­ნე­თი) – 12 000 ადა­მი­ა­ნი
  • Renault (საფ­რან­გე­თი) -15 000 ადა­მი­ა­ნი
  • Lufthansa (გერ­მა­ნია) – 22 000 ადა­მი­ა­ნი

ეს ჩა­მო­ნათ­ვა­ლი შე­იძ­ლე­ბა ძა­ლი­ან ვრცე­ლი აღ­მოჩ­ნდეს, მაგ­რამ აქვე მე­ტად აქ­ტუ­ა­ლუ­რია ერთი სა­კი­თხი - რამ­დე­ნად აქვს დამ­საქ­მე­ბელს თა­ნამ­შრომ­ლის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის სა­მარ­თლებ­რი­ვი უფ­ლე­ბა და ასეთ დროს სა­მარ­თლებ­რი­ვი ხომ არ უპი­რის­პირ­დე­ბა მო­რა­ლურს? მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ კომ­პა­ნი­ე­ბი კად­რე­ბის შემ­ცი­რე­ბის დროს საკ­მა­ოდ ემო­ცი­ურ გან­ცხა­დე­ბებს აკე­თებ­დნენ და ამ­ბობ­დნენ, რომ სხვა ალ­ტერ­ნა­ტი­ვა უბ­რა­ლოდ არ გა­აჩ­ნდათ, სა­ზო­გა­დო­ე­ბა მათ ქმე­დე­ბას ხში­რად უწო­დებ­და სა­მარ­ცხვი­ნო­სა და გა­უ­მარ­თლე­ბელს.

რად­გან ეს სა­კი­თხი სა­ქარ­თვე­ლო­შიც მე­ტად პრობ­ლე­მუ­რია და აქ უმუ­შევ­რო­ბა იმა­ზე უფრო დიდი გა­მოწ­ვე­ვაა, ვიდ­რე ევ­რო­კავ­ში­რის ქვეყ­ნებ­ში, კი­თხვე­ბით, თუ რა უფ­ლე­ბე­ბი აქვს დამ­საქ­მე­ბელ­სა და და­საქ­მე­ბულს სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­მო­ცხა­დე­ბი­სა და დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე მუ­შა­ო­ბის დროს, სა­ად­ვო­კა­ტო ბი­უ­რო OK&CG-ის დამ­ფუძ­ნე­ბელს ოთარ კა­ჭ­კა­ჭაშ­ვილს მივ­მარ­თეთ.

სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ო­ბის დროს, რა შემ­თხვე­ვა­ში აქვს კომ­პა­ნი­ას თა­ნამ­შრომ­ლის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის უფ­ლე­ბა და ამ დროს უნდა გა­და­უ­ხა­დოს თუ არა კომ­პენ­სა­ცია მას?

კომ­პა­ნი­ას თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის უფ­ლე­ბა ნამ­დვი­ლად აქვთ. ამ დროს პრობ­ლე­მა­ტუ­რი არის ხოლ­მე კომ­პენ­სა­ცი­ის გა­დახ­დის სა­კი­თხი. შრო­მი­თი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის თა­ნახ­მად, კომ­პა­ნია და­უ­სა­ბუ­თე­ბე­ლი გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში ვალ­დე­ბუ­ლია კომ­პენ­სა­ცია გა­და­უ­ხა­დოს თა­ნამ­შრო­მელს. ეს კი უკვე შე­ფა­სე­ბის სა­კი­თხია, თუ რამ­დე­ნად გა­და­უ­დე­ბე­ლი და აუ­ცი­ლე­ბე­ლი იყო ამ ადა­მი­ა­ნის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა და ამით რა სარ­გე­ბე­ლი მი­ი­ღო დამ­საქ­მე­ბელ­მა. სწო­რედ ამი­ტომ არ­სე­ბობს ამ სა­კი­თხის მი­მართ არა­ერ­თგვა­რო­ვა­ნი მიდ­გო­მა და რო­გორც წესი, საქ­მეს სა­სა­მარ­თლო ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი ჩვე­ნე­ბე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე წყვეტს ხოლ­მე. კომ­პა­ნი­ე­ბი, რომ­ლებ­საც რე­ა­ლუ­რად კად­რე­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა გა­აჩ­ნდათ და გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის გარ­და­უ­ვა­ლო­ბას ვერ და­ა­სა­ბუ­თე­ბენ, აუ­ცი­ლებ­ლად მო­უ­წევთ კომ­პენ­სა­ცი­ის გა­დახ­და. კომ­პა­ნი­ებს კი, რომ­ლე­ბიც ამ ფაქტს და­ა­სა­ბუ­თე­ბენ, სა­სა­მარ­თლო კომ­პენ­სა­ცი­ის გა­დახ­დას არ და­ა­კის­რებს.

რამ­დე­ნად სა­მარ­თლებ­რი­ვია ფი­ნან­სე­ბის ოპ­ტი­მი­ზა­ცია თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის ხელ­ფა­სე­ბის შემ­ცი­რე­ბით?

ესეც არის ძა­ლი­ან სუ­ბი­ექ­ტუ­რი სა­კი­თხი. თუმ­ცა მე ვფიქ­რობ, რომ სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ო­ბის დროს სა­მარ­თლებ­რი­ვად და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლი და გა­მარ­თლე­ბუ­ლია თა­ნამ­შრომ­ლე­ბის შემ­ცი­რე­ბა ფი­ნან­სუ­რი ოპ­ტი­მი­ზა­ცი­ის მიზ­ნით. ხელ­ფა­სე­ბის შემ­ცი­რე­ბის აკ­რძალ­ვა კო­მერ­ცი­ულ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებს არ გა­აჩ­ნი­ათ. მათ ოპ­ტი­მი­ზა­ცია შე­უძ­ლი­ათ მო­ახ­დი­ნონ რო­გორც ხელ­ფა­სე­ბის, ისე სხვა ნე­ბის­მი­ე­რი და­ნა­ხარ­ჯე­ბის შემ­ცი­რე­ბით. თუმ­ცა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, რომ ხელ­ფა­სე­ბის შემ­ცი­რე­ბა იყოს ბოლო და უკი­დუ­რე­სი ნა­ბი­ჯი ფი­ნან­სე­ბის შემ­ცი­რე­ბის დროს.

დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე გა­დას­ვლის დროს, დამ­საქ­მე­ბელს აქვს თუ არა უფ­ლე­ბა, რომ თა­ნამ­შრო­მელს ხელ­ფა­სი შე­უმ­ცი­როს?

დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე გა­დას­ვლის დროს დამ­საქ­მე­ბელს უფ­ლე­ბა აქვს ცვლი­ლე­ბე­ბი შე­ი­ტა­ნოს შრო­მით კონ­ტრაქ­ტში იმ შემ­თხვე­ვა­ში, თუ ის სატ­რან­სპორ­ტი ხარ­ჯებ­საც ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და. არის შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა­ში აღ­ნიშ­ნუ­ლი გრა­ფა არ გვხვდე­ბა, თუმ­ცა ეს სა­კი­თხი ზე­პი­რი შე­თან­ხმე­ბის ნა­წი­ლია. ამ შემ­თხვე­ვა­შიც აქვს დამ­საქ­მე­ბელს უფ­ლე­ბა, რომ და­საქ­მე­ბულს ხელ­ფა­სი შე­უმ­ცი­როს და ანა­ზღა­უ­რე­ბის სა­ერ­თო ოდე­ნო­ბას ტრან­სპორ­ტი­რე­ბის თან­ხა გა­მო­აკ­ლოს. სხვა შემ­თხვე­ვა­ში, რო­დე­საც ასე­თი წე­რი­ლო­ბი­თი თუ სი­ტყვი­ე­რი შე­თან­ხმე­ბა არ არ­სე­ბობს, ხელ­ფა­სე­ბის შემ­ცი­რე­ბა დის­ტან­ცი­ურ რე­ჟიმ­ზე გა­დას­ვლის დროს და­უშ­ვე­ბე­ლია.

რო­გორ უნდა მო­იქ­ცეს თა­ნამ­შრო­მე­ლი თუ ფიქ­რობს, რომ კა­რან­ტი­ნის დროს სამ­სა­ხურ­ში მისი უფ­ლე­ბე­ბი ირ­ღვე­ვა?

თუ ადა­მი­ა­ნი ფიქ­რობს, რომ მისი უფ­ლე­ბე­ბი ირ­ღვე­ვა და არ არის აუ­ცი­ლე­ბე­ლი, რომ იყოს კა­რან­ტი­ნი ან სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ო­ბა, მან აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა მი­მარ­თოს სა­სა­მარ­თლოს. ყვე­ლა და­საქ­მე­ბულ­მა უნდა შეძ­ლოს მისი შრო­მი­თი უფ­ლე­ბე­ბის დაც­ვა. მათ შე­უძ­ლი­ათ მოგ­ვმარ­თონ და ჩვე­ნი იუ­რის­ტე­ბი სა­კი­თხის დე­ტა­ლუ­რად გარ­კვე­ვა­ში და­ეხ­მა­რე­ბი­ან. ჩვენ­თან პირ­ვე­ლა­დი კონ­სულ­ტა­ცია უფა­სოა, რი­თიც ვცდი­ლობთ ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბე­ბის და მათ შო­რის შრო­მი­თი უფ­ლე­ბე­ბის დაც­ვას მაქ­სი­მა­ლუ­რად შე­ვუ­წყოთ ხელი. სა­კი­თხში კარ­გად გარ­კვე­ულ­მა ადა­მი­ან­მა იცის, რო­გორ უნდა და­იც­ვას თა­ვი­სი უფ­ლე­ბე­ბი, რაც დღეს სა­ქარ­თვე­ლოს ძა­ლი­ან სჭირ­დე­ბა. სა­კუ­თა­რი უფ­ლე­ბე­ბის დაც­ვის­თვის უნდა იბ­რძო­ლოს ნე­ბის­მი­ერ­მა ადა­მი­ან­მა, ვინც თვლის რომ დამ­საქ­მე­ბე­ლი მის უფ­ლე­ბებს არ­ღვევს.

მკითხველის კომენტარები / 3 /
თარიღის მიხედვით
მოწონების მიხედვით
ნინო
2

რას ლაპარაკობთ,ეს ხომ საქართველოა,,აქ პასუხი ერთია,არ გაწყობს-წადი...

ვანო
0

ეს რომელი კომპანიის იურისტია? :)

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
სალომე ზურაბიშვილი საზოგადოებას 31 მარტს დაანონსებულ აქციაზე მისვლისკენ მოუწოდებს - რა პასუხი აქვს "ქართულ ოცნებას"
ავტორი:

რა შემთხვევაში აქვს დამსაქმებელს თანამშრომლის გათავისუფლების ან ხელფასის შემცირების უფლება - იურისტი ოთარ კაჭკაჭაშვილი

რა შემთხვევაში აქვს დამსაქმებელს თანამშრომლის გათავისუფლების ან ხელფასის შემცირების უფლება - იურისტი ოთარ კაჭკაჭაშვილი

უმუშევრობა, რომელიც დღემდე მსოფლიოს ერთ-ერთი გადაუწყვეტი სოციალური პრობლემაა, კოვიდ 19-ით გამოწვეული პანდემიის დროს კიდევ უფრო გაიზარდა. Euronews.com-ის ცნობით, ევროპაში სამსახურიდან გათავისუფლების ყველაზე მეტი შემთხვევები საავიაციო და საავტომობილო სექტორში დაფიქსირდა. ევროკავშირის ქვეყნებში უმუშევართა რაოდენობა მხოლოდ ივლისში 336 000 ადამიანით გაიზარდა, ივნისში - 281 000-ით, მაისში - 253 000-ით და აპრილში 397 000-ით. Eurostat-ის თანახმად კი, უმუშევრობის მაჩვენებელი 7.2% გახდა ივლისში, რაც რეკორდული მაჩვენებელია 1995 წლის შემდეგ.

ახლა წარმოგიდგენთ რამდენიმე კომპანიას, რომელმაც პანდემიის პერიოდში ყველაზე მეტი თანამშრომელი გაათავისუფლა:

  • BP (დიდი ბრიტანეთი) – 10 000 ადამიანი
  • Rolls Royce (დიდი ბრიტანეთი) – 9 000 ადამიანი
  • British Airways (დიდი ბრიტანეთი) – 12 000 ადამიანი
  • Renault (საფრანგეთი) -15 000 ადამიანი
  • Lufthansa (გერმანია) – 22 000 ადამიანი

ეს ჩამონათვალი შეიძლება ძალიან ვრცელი აღმოჩნდეს, მაგრამ აქვე მეტად აქტუალურია ერთი საკითხი - რამდენად აქვს დამსაქმებელს თანამშრომლის გათავისუფლების სამართლებრივი უფლება და ასეთ დროს სამართლებრივი ხომ არ უპირისპირდება მორალურს? მიუხედავად იმისა, რომ კომპანიები კადრების შემცირების დროს საკმაოდ ემოციურ განცხადებებს აკეთებდნენ და ამბობდნენ, რომ სხვა ალტერნატივა უბრალოდ არ გააჩნდათ, საზოგადოება მათ ქმედებას ხშირად უწოდებდა სამარცხვინოსა და გაუმართლებელს.

რადგან ეს საკითხი საქართველოშიც მეტად პრობლემურია და აქ უმუშევრობა იმაზე უფრო დიდი გამოწვევაა, ვიდრე ევროკავშირის ქვეყნებში, კითხვებით, თუ რა უფლებები აქვს დამსაქმებელსა და დასაქმებულს საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადებისა და დისტანციურ რეჟიმზე მუშაობის დროს, საადვოკატო ბიურო OK&CG-ის დამფუძნებელს ოთარ კაჭკაჭაშვილს მივმართეთ.

საგანგებო მდგომარეობის დროს, რა შემთხვევაში აქვს კომპანიას თანამშრომლის გათავისუფლების უფლება და ამ დროს უნდა გადაუხადოს თუ არა კომპენსაცია მას?

კომპანიას თანამშრომლების გათავისუფლების უფლება ნამდვილად აქვთ. ამ დროს პრობლემატური არის ხოლმე კომპენსაციის გადახდის საკითხი. შრომითი კანონმდებლობის თანახმად, კომპანია დაუსაბუთებელი გათავისუფლების შემთხვევაში ვალდებულია კომპენსაცია გადაუხადოს თანამშრომელს. ეს კი უკვე შეფასების საკითხია, თუ რამდენად გადაუდებელი და აუცილებელი იყო ამ ადამიანის გათავისუფლება და ამით რა სარგებელი მიიღო დამსაქმებელმა. სწორედ ამიტომ არსებობს ამ საკითხის მიმართ არაერთგვაროვანი მიდგომა და როგორც წესი, საქმეს სასამართლო ინდივიდუალური ჩვენებებიდან გამომდინარე წყვეტს ხოლმე. კომპანიები, რომლებსაც რეალურად კადრების შენარჩუნების საშუალება გააჩნდათ და გათავისუფლების გარდაუვალობას ვერ დაასაბუთებენ, აუცილებლად მოუწევთ კომპენსაციის გადახდა. კომპანიებს კი, რომლებიც ამ ფაქტს დაასაბუთებენ, სასამართლო კომპენსაციის გადახდას არ დააკისრებს.

რამდენად სამართლებრივია ფინანსების ოპტიმიზაცია თანამშრომლების ხელფასების შემცირებით?

ესეც არის ძალიან სუბიექტური საკითხი. თუმცა მე ვფიქრობ, რომ საგანგებო მდგომარეობის დროს სამართლებრივად დასაბუთებული და გამართლებულია თანამშრომლების შემცირება ფინანსური ოპტიმიზაციის მიზნით. ხელფასების შემცირების აკრძალვა კომერციულ ორგანიზაციებს არ გააჩნიათ. მათ ოპტიმიზაცია შეუძლიათ მოახდინონ როგორც ხელფასების, ისე სხვა ნებისმიერი დანახარჯების შემცირებით. თუმცა მნიშვნელოვანია, რომ ხელფასების შემცირება იყოს ბოლო და უკიდურესი ნაბიჯი ფინანსების შემცირების დროს.

დისტანციურ რეჟიმზე გადასვლის დროს, დამსაქმებელს აქვს თუ არა უფლება, რომ თანამშრომელს ხელფასი შეუმციროს?

დისტანციურ რეჟიმზე გადასვლის დროს დამსაქმებელს უფლება აქვს ცვლილებები შეიტანოს შრომით კონტრაქტში იმ შემთხვევაში, თუ ის სატრანსპორტი ხარჯებსაც ითვალისწინებდა. არის შემთხვევები, როდესაც ხელშეკრულებაში აღნიშნული გრაფა არ გვხვდება, თუმცა ეს საკითხი ზეპირი შეთანხმების ნაწილია. ამ შემთხვევაშიც აქვს დამსაქმებელს უფლება, რომ დასაქმებულს ხელფასი შეუმციროს და ანაზღაურების საერთო ოდენობას ტრანსპორტირების თანხა გამოაკლოს. სხვა შემთხვევაში, როდესაც ასეთი წერილობითი თუ სიტყვიერი შეთანხმება არ არსებობს, ხელფასების შემცირება დისტანციურ რეჟიმზე გადასვლის დროს დაუშვებელია.

როგორ უნდა მოიქცეს თანამშრომელი თუ ფიქრობს, რომ კარანტინის დროს სამსახურში მისი უფლებები ირღვევა?

თუ ადამიანი ფიქრობს, რომ მისი უფლებები ირღვევა და არ არის აუცილებელი, რომ იყოს კარანტინი ან საგანგებო მდგომარეობა, მან აუცილებლად უნდა მიმართოს სასამართლოს. ყველა დასაქმებულმა უნდა შეძლოს მისი შრომითი უფლებების დაცვა. მათ შეუძლიათ მოგვმართონ და ჩვენი იურისტები საკითხის დეტალურად გარკვევაში დაეხმარებიან. ჩვენთან პირველადი კონსულტაცია უფასოა, რითიც ვცდილობთ ადამიანის უფლებების და მათ შორის შრომითი უფლებების დაცვას მაქსიმალურად შევუწყოთ ხელი. საკითხში კარგად გარკვეულმა ადამიანმა იცის, როგორ უნდა დაიცვას თავისი უფლებები, რაც დღეს საქართველოს ძალიან სჭირდება. საკუთარი უფლებების დაცვისთვის უნდა იბრძოლოს ნებისმიერმა ადამიანმა, ვინც თვლის რომ დამსაქმებელი მის უფლებებს არღვევს.

Buongiorno იტალიიდან: ერთ-ერთი ყველაზე გემრიელი ყველის – „მოცარელას“ ისტორია (+ შემწვარი ყველის სენდვიჩის რეცეპტი)

მათთვის, ვისაც რეიტინგულ უნივერსიტეტში ჩაბარება სურს

პირველად საქართველოში ფერმერებს დაზიანებული მოსავლის საწყისი ინვესტიციის უკან დაბრუნების შანსი ეძლევათ