შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის კონ­გრე­სის „რეს­პუბ­ლი­კე­ლი“ წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი, ადამ კინ­ზინ­გე­რი სა­ქარ­თვე­ლო­ში მიმ­დი­ნა­რე მოვ­ლე­ნებს ეხ­მა­უ­რე­ბა. მისი თქმით, შო­კი­რე­ბუ­ლია სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით, ჩა­ეგ­დოთ პრო­პორ­ცი­ულ სის­ტე­მა­ზე გა­დას­ვლის შე­სა­ხებ და­პი­რე­ბუ­ლი რე­ფორ­მა.

„გა­სულ კვი­რას, რო­დე­საც ქვე­ყა­ნას ვსტუმ­რობ­დი, ნა­სი­ა­მოვ­ნე­ბი დავ­რჩი იმ რე­ფორ­მა­თა პა­კე­ტით, რო­მე­ლიც გარ­და­უ­ვა­ლი ჩან­და. მსგავ­სი პი­რო­ბა მი­ი­ღო რო­გორც სა­ერ­თა­შო­რი­სო თა­ნა­მე­გობ­რო­ბამ, ისე, რაც ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, ქარ­თველ­მა ხალ­ხმა. იმე­დი მაქვს, რომ სი­ტუ­ა­ცია გა­მოს­წორ­დე­ბა - გა­მოს­წორ­დე­ბა ძა­ლი­ან მალე“, - გა­ნა­ცხა­და კინ­ზინ­გერ­მა.

მი­სი­ვე თქმით, ქარ­თვე­ლი ხალ­ხი მეტს იმ­სა­ხუ­რებს, ვიდ­რე მათ­მა პარ­ლა­მენ­ტმა ბო­ლოდ­რო­ინ­დე­ლი მოვ­ლე­ნე­ბით აჩ­ვე­ნა.

„სა­ქარ­თვე­ლო რუ­სე­თი არ არის და ქარ­თვე­ლი ხალ­ხი ითხოვს და იმ­სა­ხუ­რებს უფრო მეტს, ვიდ­რე მათ პარ­ლა­მენ­ტმა აჩ­ვე­ნა დღეს. მე მო­ვუ­წო­დებ სა­ქარ­თვე­ლოს ოფი­ცი­ა­ლურ პი­რებს, და­უ­ყოვ­ნებ­ლივ გა­ნა­ახ­ლონ მუ­შა­ო­ბა ამ მნიშ­ვნე­ლო­ვან რე­ფორ­მა­თა პა­კეტ­ზე. ჩვენ გვსურს სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბა მე­ტად იყოს და­სავ­ლე­თის მე­კავ­ში­რე. ამ სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის ჩაგ­დე­ბა ყვე­ლა­ზე დიდი სა­ჩუ­ქა­რი იქ­ნე­ბა ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნის­თვის და გა­ა­ნად­გუ­რებს იმ პროგ­რესს, რო­მელ­საც სა­ქარ­თვე­ლომ მი­აღ­წია რუ­სუ­ლი აგ­რე­სი­უ­ლი პო­ლი­ტი­კის­გან თა­ვის და­სახ­სნე­ლად“, - აცხა­დებს კინ­ზინ­გე­რი.

სა­ქარ­თვე­ლოს სა­კი­თხზე ევ­რო­პის საბ­ჭოს სა­პარ­ლა­მენ­ტო ასამ­ბლე­ის თა­ნა­მომხსე­ნებ­ლე­ბი სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტის მიერ სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის ჩაგ­დე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით გან­ცხა­დე­ბას ავ­რცე­ლე­ბენ. გან­ცხა­დე­ბას ხელს ტი­ტუს კორ­ლა­ტე­ა­ნი (რუ­მი­ნე­თი) და კლოდ კერ­ნი (საფ­რან­გე­თი) აწე­რენ.

გან­ცხა­დე­ბის თა­ნახ­მად, ისი­ნი შე­წუ­ხე­ბუ­ლე­ბი არი­ან იმით, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტმა ვერ მი­ი­ღო სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბი, რო­მე­ლიც 2020 წლის არ­ჩევ­ნე­ბის სრუ­ლად პრო­პორ­ცი­უ­ლი წე­სით ჩა­ტა­რე­ბას ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და.

"ჩვენ ვწუხ­ვართ კა­ნონპ­რო­ექ­ტის მხარ­და­ჭე­რის ნაკ­ლე­ბო­ბის გამო. პრო­პორ­ცი­უ­ლი წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბის სის­ტე­მის შე­მო­ღე­ბა ყვე­ლა და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი მხა­რის მო­წო­დე­ბა იყო და მისი შე­მო­ღე­ბა დიდი ხნის დაგ­ვი­ა­ნე­ბუ­ლი იყო. იმ ფონ­ზე, რომ ყვე­ლა და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი მხა­რის კონ­სენ­სუ­სი არ­სე­ბობ­და 2020 წლის სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის­თვის პრო­პორ­ცი­უ­ლი სის­ტე­მის შე­მო­ღე­ბის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა­ზე, კა­ნონპ­რო­ექ­ტის ჩა­ვარ­დნა გა­უ­გე­ბა­რია. ეს არის უკან გა­დად­გმუ­ლი ნა­ბი­ჯი," - წე­რენ ტი­ტუს კორ­ლა­ტე­ა­ნი (რუ­მი­ნე­თი) და კლოდ კერ­ნი (საფ­რან­გე­თი).

თა­ნა­მომხსე­ნებ­ლე­ბი ყვე­ლა მხა­რეს და გან­სა­კუთ­რე­ბით მმარ­თველ გუნდს მო­უ­წო­დე­ბენ, რომ გა­ნი­ხი­ლონ შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბი, რომ­ლი­თაც ეს შეს­წო­რე­ბე­ბი მო­მა­ვალ არ­ჩევ­ნე­ბამ­დე აი­სა­ხე­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­ა­ში.

ამე­რი­კა­ში ბევ­რია შეშ­ფო­თე­ბუ­ლი იმით, რაც სა­ქარ­თვე­ლო­ში ხდე­ბა, - ამის შე­სა­ხებ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ამე­რი­კის ყო­ფი­ლი ელჩი, კე­ნეტ ია­ლო­ვი­ცი აცხა­დებს.

"მე არ ვე­რე­ვი სა­ქარ­თვე­ლოს შიდა პო­ლი­ტი­კა­ში, მაგ­რამ უნდა ვთქვა, რომ შეშ­ფო­თე­ბუ­ლი ვარ იმით, რაც ახლა მოხ­და. ეს სა­არ­ჩევ­ნო რე­ფორ­მა, ივ­ნი­სის მოვ­ლე­ნე­ბის შემ­დეგ, წინ გა­დად­გმულ ნა­ბი­ჯად ჩან­და და ვერ ვი­გებ, რა­ტომ არ მი­ი­ღეს ის. ამე­რი­კა­ში, სა­ქარ­თვე­ლოს უამ­რავ მე­გო­ბარს შო­რის შეშ­ფო­თე­ბას იწ­ვევს ის, თუ რა ბედი ეწე­ვა ქარ­თულ დე­მოკ­რა­ტი­ას და მე იმე­დი მაქვს, რომ პო­ზი­ტი­უ­რი ნა­ბი­ჯე­ბი, მათ შო­რის, მთავ­რო­ბის გამჭვირ­ვა­ლო­ბის მხრივ, გა­და­იდ­გმე­ბა,” - აცხა­დებს კე­ნეტ ია­ლო­ვი­ცი, რომ­ლის კო­მენ­ტარ­საც „ამე­რი­კის ხმის“ ქარ­თუ­ლი რე­დაქ­ცია ავ­რცე­ლებს.

მოვ­ლე­ნებს უარ­ყო­ფი­თად აფა­სებს ლუის ნა­ვა­როც, ეროვ­ნუ­ლი დე­მოკ­რა­ტი­უ­ლი ინ­სტი­ტუ­ტის (NDI) ყო­ფი­ლი დი­რექ­ტო­რი სა­ქარ­თვე­ლო­ში და სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კის კვლე­ვის ინ­სტი­ტუ­ტის მი­მომ­ხილ­ვე­ლი. მისი აზ­რით, „ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა“ ში­შობს, რომ 2020 წელს ძა­ლა­უფ­ლე­ბას და­კარ­გავს, ამი­ტო­მაც თქვა უარი ცვლი­ლე­ბებ­ზე.

"სრუ­ლად პრო­პორ­ცი­ულ სის­ტე­მა­ზე გა­დას­ვლის ჩაგ­დე­ბა, რო­მე­ლიც მა­ნამ­დე თა­ვად ქარ­თულ­მა ოც­ნე­ბამ წა­რად­გი­ნა, გვაჩ­ვე­ნებს, რომ ისი­ნი შეშ­ფო­თე­ბუ­ლე­ბი არი­ან 2020 წელს ძა­ლა­უფ­ლე­ბის და­კარ­გვის ში­შით. ეს არის პრო­და­სავ­ლუ­რი "ახა­ლი სა­ხე­ე­ბის" აბუ­ჩად აგ­დე­ბა, რომ­ლე­ბიც 2016 წელს გუნდში გა­ა­წევ­რი­ა­ნეს. ეს, ასე­ვე, არის სრუ­ლი უპა­ტი­ვის­მცემ­ლო­ბა დე­მონ­სტრან­ტე­ბი­სა, რომ­ლე­ბიც ამ ცვლი­ლე­ბას ივ­ნის­ში ითხოვ­დნენ, რო­დე­საც „ქარ­თულ­მა ოც­ნე­ბამ“ დუ­მის რუსი კო­მუ­ნის­ტი წევ­რი მო­იწ­ვია მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბის კონ­ფე­რენ­ცი­ა­ზე დას­წრე­ბის სა­ბა­ბით," - აღ­ნიშ­ნავს ნა­ვა­რო.

ვა­შინგტონ­ში ძა­ლი­ან იმედ­გაც­რუ­ე­ბუ­ლე­ბი არი­ან იმით, რომ სა­არ­ჩევ­ნო ცვლი­ლე­ბე­ბი, რომ­ლე­ბიც ასე­თი სა­ჭი­რო იყო, არ დამ­ტკიც­და სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტში, - ამის შე­სა­ხებ გერ­მა­ნი­ის მარ­შა­ლის ფონ­დის მკვლე­ვა­რი ჯო­ნა­თან კაცი თბი­ლის­ში გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით აცხა­დებს.

კა­ცის თქმით, პრო­პორ­ცი­უ­ლი სა­არ­ჩევ­ნო სის­ტე­მის ცვლი­ლე­ბის ჩაგ­დე­ბა პარ­ლა­მენ­ტში უარ­ყო­ფი­თად აი­სა­ხე­ბა, რო­გორც მთავ­რო­ბა­ზე, ისე ქვეყ­ნის სა­გა­რეო იმიჯ­ზეც.

"ეს არის უარ­ყო­ფი­თი შე­დე­გი არა მხო­ლოდ ქარ­თუ­ლი დე­მოკ­რა­ტი­ის­თვის, არა­მედ, პო­ტენ­ცი­უ­რად, ცუ­დად აი­სა­ხე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს ევ­რო­ატ­ლან­ტი­კურ მის­წრა­ფე­ბებ­ზეც. სა­ქარ­თვე­ლოს 2020 წლის სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბი და­სავ­ლეთ­ში აღიქ­მე­ბა, რო­გორც ლაკ­მუ­სის ტეს­ტი მთავ­რო­ბის­თვის, ბა­ტო­ნი ივა­ნიშ­ვი­ლის­თვის და ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის მცდე­ლო­ბის­თვის, რომ გა­ა­ტა­რონ დე­მოკ­რა­ტი­უ­ლი რე­ფორ­მე­ბი და გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლად ჩა­ა­ტა­რონ თა­ვი­სუ­ფა­ლი, სა­მარ­თლი­ა­ნი და გამჭვირ­ვა­ლე სა­არ­ჩევ­ნო პრო­ცე­სი," - აღ­ნიშ­ნა ჯო­ნა­თან კაც­მა "ამე­რი­კის ხმას­თან” სა­უ­ბარ­ში.

პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა დღე­ვან­დე­ლი ჩაშ­ლი­ლი კენ­ჭისყ­რის­თვის "ქარ­თულ ოც­ნე­ბა­სა" და მის ლი­დერს, ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილს აკის­რი­ათ, რად­გან ეს მათ, რო­გორც ბლოკ­მა, არ მის­ცეს ხმა ცვლი­ლე­ბებს, ოპო­ზი­ცი­ის დღე­ვან­დელ შე­დეგ­ში და­და­ნა­შა­უ­ლე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბა", - ამის შე­სა­ხებ ფლო­რი­დის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის მკვლე­ვა­რი დე­ვიდ კრა­მე­რი 14 ნო­ემ­ბერს თბი­ლის­ში გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბის შე­ფა­სე­ბი­სას აცხა­დებს. კრა­მე­რის კო­მენ­ტარს „ამე­რი­კის ხმა“ ავ­რცე­ლებს.

"ოპო­ზი­ცი­ის წევ­რე­ბი სა­უბ­რო­ბენ შეთ­ქმუ­ლე­ბა­ზე, რომ ცვლი­ლე­ბე­ბი, რომ­ლის გა­ტა­რე­ბა­საც მთავ­რო­ბა ხალ­ხს ივ­ნი­სის პრო­ტეს­ტის პა­სუ­ხად და­თან­ხმდა, გან­წი­რუ­ლი იყო ჩა­ვარ­დნის­თვის მა­შინ, როცა პრო­ექ­ტის უშუ­ა­ლო კენ­ჭისყრა მოხ­დე­ბო­და. სხვა სი­ტყვე­ბით რომ ვთქვათ, ცვლი­ლე­ბე­ბი რომ­ლე­ბიც რამ­დე­ნი­მე თვის წინ იქნა შე­მო­თა­ვა­ზე­ბუ­ლი, უბ­რა­ლოდ შექ­მნი­ლი იყო იმის­თვის, რომ მა­შინ დე­მონ­სტრან­ტე­ბი გა­ე­ჩუ­მე­ბი­ნათ. პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა დღე­ვან­დე­ლი ჩაშ­ლი­ლი კენ­ჭისყ­რის­თვის ეკის­რე­ბა "ქარ­თულ ოც­ნე­ბა­სა" და მის ლი­დერს, ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილს, რად­გან ცვლი­ლე­ბებს მათ არ და­უ­ჭი­რეს მხა­რი, რო­გორც ბლოკ­მა. ოპო­ზი­ცია არ შე­იძ­ლე­ბა დღე­ვან­დელ შე­დეგ­ში და­ა­და­ნა­შა­უ­ლონ", - ამ­ბობს კრა­მე­რი "ამე­რი­კის ხმას­თან" სა­უბ­რი­სას და გან­მარ­ტავს, რომ პრო­პორ­ცი­ულ სის­ტე­მა­ზე გა­დას­ვლა სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია.

"სა­ქარ­თვე­ლო უნდა და­ად­გეს ამ გზას, გა­და­ვი­დეს პრო­პორ­ცი­უ­ლი სის­ტე­მა­ზე, რად­გან ის იქ­ნე­ბა უფრო სა­მარ­თლი­ა­ნი და შე­ამ­ცი­რებს რის­კებს, რომ­ლე­ბიც ერ­თმან­და­ტი­ა­ნი ოლ­ქე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში არ­სე­ბობს", - ამ­ბობს კრა­მე­რი და მო­უ­წო­დებს მხა­რე­ებს შე­იკ­რი­ბონ და კი­დევ ერთხელ უყა­რონ კენ­ჭი ცვლი­ლე­ბებს მა­ნამ, სა­ნამ "ამ ყვე­ლა­ფერს სწო­რად არ გა­ა­კე­თე­ბენ.

"სხვაგ­ვა­რად, პრო­ტეს­ტი გაგ­რძე­ლე­ბა და შე­საძ­ლო შე­ტა­კე­ბი­სა და ძა­ლა­დო­ბის რის­კიც გა­იზ­რდე­ბა. ვფიქ­რობ, ოპო­ზი­ცი­ას აქვს პრო­ტეს­ტის ლე­გი­ტი­მუ­რი მი­ზე­ზი და "ქარ­თულ­მა ოც­ნე­ბამ" და მის­მა ლი­დერ­მა ეს სი­ტუ­ა­ცია უნდა გა­მო­ას­წო­რონ", - გან­მარ­ტავს დე­ვიდ კრა­მე­რი.

14 ნო­ემ­ბერს, სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტმა უმ­რავ­ლე­სო­ბის 93 დე­პუ­ტა­ტის მიერ ინი­ცი­რე­ბულ პრო­პორ­ცი­ულ სა­არ­ჩევ­ნო სის­ტე­მა­ზე გა­დას­ვლის პრო­ექტს კენ­ჭი უყა­რა. კენ­ჭისყ­რის და­წყე­ბამ­დე რე­გის­ტრა­ცია 141-მა დე­პუ­ტატ­მა გა­ი­ა­რა - 101 მომ­ხრე იყო, 3 წი­ნა­აღ­მდე­გი, 37-მა დე­პუ­ტატ­მა კი რე­გის­ტრა­ცია გა­ი­ა­რა, მაგ­რამ პო­ზი­ცია არ და­ა­ფიქ­სი­რა. სა­კონ­სტი­ტუ­ციო ცვლი­ლე­ბე­ბის კა­ნონპ­რო­ექტს მხა­რი არ და­უ­ჭი­რეს ენ­ძელ მკო­ი­ან­მა, კა­ხა­ბერ ოქ­რი­აშ­ვილ­მა და დი­მიტ­რი ხუნ­და­ძემ.

ცვლი­ლე­ბე­ბის ჩაგ­დე­ბას თბი­ლის­ში საპ­რო­ტეს­ტო დე­მონ­სტრა­ცია მოჰ­ყვა. მთე­ლი დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და საპ­რო­ტეს­ტო აქ­ცია სა­ხელ­წო­დე­ბით "და­ვიბ­რუ­ნოთ ქვე­ყა­ნა.” პა­რა­ლე­ლუ­რად, გა­ი­მარ­თა აქ­ცი­ე­ბი სა­ქარ­თვე­ლოს რამ­დე­ნი­მე სხვა ქა­ლაქ­შიც.

პრო­ტესტს შე­ურთდა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი ოპო­ზი­ცი­აც, რო­მე­ლიც ვა­დამ­დელ სა­პარ­ლა­მენ­ტო არ­ჩევ­ნებს ითხოვს.