1 დოლარი ბანკებში 2,8 ლარი ღირს - რა ფაქტორები აუფასურებს ეროვნულ ვალუტას?

ეროვნული ბანკის მონაცემებით, დღევანდელი ვაჭრობის შედეგად აშშ დოლარის ღირებულებამ 2.7676 ლარი შეადგინა. გუშინდელთან შედარებით, დოლარის ცვლილებამ ეროვნულ ვალუტასთან მიმართებაში 0.0206 ლარი შეადგინა.

საქართველოს კომერციულ ბანკებში კი ერთი დოლარის ღირებულებამ უკვე 2,8 ლარს გადააჭარბა. არადა, წლის დასაწყისიდან 7 მაისის ჩათვლით ეროვნული ვალუტა მყარ პოზიციებს ინარჩუნებდა და თვეების განმავლობაში 2,67-2,70-ის ფარგლებში მერყეობდა.

ფინანსთა მინისტრი ივანე მაჭავარიანი ლარის კურსის ვარდნას საგარეო ფაქტორებით ხსნის. ის დარწმუნებულია, რომ ამის ერთ-ერთი განმაპირობებელი გარემოება სწორედ თურქეთის ფაქტორია.

"მიუხედავად იმისა, რომ კურსი 2.80-ს მიუახლოვდა, ჩვენ ვერ ვხედავთ ინფლაციურ ზეწოლას. დარწმუნებული ვართ, რომ ინფლაცია, ანუ ფასების ზრდა იქნება იმ ზღვარში, რაც ეროვნულ ბანკს აქვს დადგენილი და ტარგეტირებული. ის ნაწილი კი, ვისაც აქვს სესხი დოლარში და ვინც ყველაზე მეტად მოწყვლადია ამ დროს, ჩვენ დედოლარიზაციის ღონისძიებებით ვცდილობთ, რომ ეს შევამციროთ" - აცხადებს ივანე მაჭავარიანი.

ეკონომისტები კი ლარის კურსის რყევებს ერთის მხრივ შემცირებულ ინვესტიციებს, მეორეს მხრივ კი კომერციული ბანკების მხრიდან გაზრდილ მოთხოვნას უკავშირებენ. ამასთან, არ გამორიცხავენ, რომ ლარის კურსზე გაუფასურებული თურქული ლირას ფაქტორიც მოქმედებდეს.

"თქვენ იცით, რომ საქართველოში ლარის კურსი ყალიბდება კომერციულ ბანკებს შორის ვაჭრობის შედეგად. მათი ვაჭრობა კი განპირობებულია იმით, რამდენი ფული შედის და გადის ქვეყნიდან. ანუ რამდენს რიცხავენ საზღვარგარეთ და რამდენი შემოაქვთ. როდესაც ლარის კურსი ვარდება, ეს იმას ნიშნავს, რომ კომერციულ ბანკებს აქვთ დიდი მოთხოვნილება უცხოურ ვალუტაზე.

ლარის კურსის ასეთი ვარდნა არ არის დაკავშირებული უცხოეთის ქვეყნებში მიმდინარე პროცესებთან

შესაძლებელია, ამ პროცესის აღკვეთა ეროვნული ბანკის მიერ სავალუტო ინტერვენციების განხორციელების გზით, რასაც ეროვნული ბანკი არ აკეთებს. ქვეყნებში, სადაც არის სავალუტო მცურავი კურსი, ყოველთვის ცენტრალური ბანკები ძლიერი რყევის დროს იყენებენ სავალუტო ინტერვენციის ინსტრუმენტს, რათა ქვეყნის ეკონომიკა არ დააზიანონ. სამწუხაროდ, ეროვნულმა ბანკმა ამაზე ხელი აიღო.

შესაბამისად, როგორც ხედავთ იზრდება ფასები, გაუფასურდება მოსახლეობის დანაზოგი, ლარი იქნება ნაკლებმსყიდველობითუნარიანი, რაც ძალიან ძლიერ დარტყმას აყენებს ქვეყნის ეკონომიკას“, - აღნიშნა ლია ელიავამ.

ეკონომიკის ექსპერტის, აკაკი ცომაიას განცხადებით კი, ეროვნული ვალუტის, ლარის გაუფასურებაზე გავლენას ახდენს როგორც სავაჭრო პარტნიორ ქვეყნებში მიმდინარე მოვლენები, ისე ქვეყანაში შემცირებული პირდაპირი ინვესტიციები. მისივე თქმით, გამოსავალი სწრაფ ეკონომიკურ ზრდაშია წაიკითხეთ ვრცლად