რისი თქმა ვერ მოასწრო დუდუ დადიანმა?..

Ambebi.ge გთავაზობთ საინტერესო მასალებს "პალიტრა მედიის" სხვადასხვა ბეჭდური გამოცემების არქივებიდან. ამჯერად წარმოგიდგენთ ჟურნალ "გზის" 2002 წლის პუბლიკაციას, რომელიც დუდუ დადიანის მკვლელობას ეხება.

***

22 იანვარს, დაახლოებით დღის 12 საათზე, კალათბურთის ფედერაციის ვიცე-პრეზიდენტს დუდუ დადიანს სპორტის დეპარტამენტის შენობის შესასვლელში ესროლეს. დადიანი შენობის მესამე სართულზე მდებარე, თავისი სამუშაო კაბინეტისკენ მიდიოდა: მას კალათბურთის ფედერაციის წევრებთან შეხვედრა ჰქონდა დაგეგმილი. ტრაგედია ამ შეხვედრამდე ერთი საათით ადრე დატრიალდა...

დუდუ დადიანი 1969 წელს დაიბადა. დედა - გურანდა დადიანი - მაშინ გარდაიცვალა, როცა დუდუ ექვსი წლის იყო... მისი აღზრდა მამამ და ძმამ - დუდუზე ექვსი წლით უფროსმა ლევანმა იტვირთეს, დუდუს უდედობა არ აგრძნობინეს...

კალათბურთის თამაში დუდუმ საკალათბურთო გუნდ "მართვეში" დაიწყო, შემდეგ "დინამოს" სათადარიგო შემადგენლობაში გადავიდა. ფიზკულტურის ინსტიტუტში სწავლისას, მისი სახელი ყველა გოგონას პირზე ეკერა. მასზე უზომოდ შეყვარებულ ერთ-ერთ სტუდენტს ხალხური სიმღერა გაურემიქსებია და დაინახავდა თუ არა დუდუს, თურმე სიმღერას იწყებდა: "დადიანო, დადიანო, გული არ დამიდარდიანო..." დუდუ ამის გაგონებაზე მთელი ხმით ხარხარებდა და შეყვარებული გოგონას მიმართ საოცარ მზრუნველობას იჩენდა...

შემდეგშიც ბევრჯერ მოუხდა დუდუს, მასზე შეყვარებული ქალების ხილვა, მისი მკვლელობის ერთ-ერთ ვერსიასაც ხომ ერთ ცნობილ ქალს უკავშირებენ. "ისეთი ლამაზი იყო დუდუ, რომ ყველანაირ დანაშაულს აპატიებდი", - გამიმხილეს მისმა თანამშრომლებმა. როცა "ვითას" საკალათბურთო გუნდში თამაშობდა, შეჯიბრებებსა და ვარჯიშებზე უმეტესობა სწორედ დუდუს სანახავად დადიოდა.

ქალებისგან განებივრებულმა დუდუმ ცოლის მოყვანა ვერ მოასწრო. ისე გარდაიცვალა, რომ მისთვის "მამა" არავის დაუძახია. ცოლ-შვილი არ ჰყავდა. მკვლელობის დღეს თავის დის – მაკას ბინიდან ჩვეული ღიმილით გამოვიდა და სამსახურში წავიდა. მაშინ არავის შეეძლო ეფიქრა, რომ უკან თავისი ფეხით ვეღარ დაბრუნდებოდა და ერთი საათის შემდგე, დუდუზე უკვე "იყოთი" ისაუბრებდნენ...

მკვლელობის ადგილზე მისულებს, გაოგნებული თანამშრომლები დაბნეული სახეებით მოგვაჩერდნენ. ისევ კიბეზე ეგდო ქუდი, რომელიც დუდუს დაცემის შემდეგ დაუვარდა... გასროლა "მაკაროვის" სისტემის პისტოლეტიდან მოხდა. მოკლულს სამი ჭრილობა აქვს მიყენებული, მათ შორის ერთი - ფილტვში. ნაპოვნია მასრები. არსებობს მოწმე, რომლის ვინაობასაც, გამოძიების ინტერესებიდან გამომდინარე, არც ჩვენ ვასახელებთ: მან დაინახა, როგორ გარბოდა მკვლელი შემთხვევის ადგილიდან, როგორ გამოვარდა იგი, ფეხათრეული, შენობიდან და გაიქცა. მკვლელს ემჩნეოდა, რომ დუდუსთან ფიზიკური შეხლა-შემოხლა ჰქონდა, რის შედეგადაც ფეხი იტკინა და სირბილი უჭირდა, ფაქტობრივად, ცალ ფეხს მიათრევდა. ეს გახდა მიზეზი იმისა, რომ მარცხენა ფეხი აუცურდა, ან ფეხები ერთმანეთში აებლანდა, და შენობის კუთხესთან დაეცა, ასფალტზე გაიშხლართა. რა თქმა უნდა, შეიარაღებული მკვლელის დაჭერა არავის უცდია.

პირველად დუდუ შენობის კომენდანტმა ნახა... იქვე, კიბეზე დუდუს იარაღიც ეგდო. როგორც ჩანს, მან გასროლა ვეღარ მოასწრო. დეპარტამენტის თანამშრომელმა ჯაგა (მალხაზ) ლაცაბიძემ დუდუ მეგობრის მანქანაში ჩასვა და მე-9 საავადმყოფოსკენ გააქანა. გზაში დუდუ ცდილობდა, რაღაც ეთქვა, წვალობდა, პირს აღებდა და უნდოდა მალხაზისთვის რაღაც გაეგებინებინა, აეხსნა, მაგრამ ვერ მოასწრო, გაითიშა. მალხაზი კი, მხოლოდ ტუჩების მოძრაობით ვერაფერს მიხვდა, დუდუს ხმა აღარ ამოსდიოდა...

შევძელით დაგვედგინა იმ ადამიანების ვინაობა, რომლებმაც მკვლელობის შემდეგ, პირველებმა დაათვალიერეს ადგილი, სადაც სასიკვდილოდ დაჭრილი დუდუ დადიანი დავარდა. ძირს ეგდო მისი ქუდი, საბუთები, იარაღი, იქვე ეყარა მასრებიც...

ერთ-ერთი ვერსიით, რამდენიმე წლის წინ დუდუს, ადამიანი შემოაკვდა, რის გამოც იგი აშშ-ში სამი წლის განმავლობაში იმალებოდა. იქიდან დაბრუნებულმა დუდუმ იარაღი შეიძინა, რადგან იცოდა, მოკლულის ნათესავები შურს იძიებდნენ...

არსებობს ისეთი ვერსიაც, თითქოს დუდუ დადიანმა კაზინოში უამრავი ფული წააგო და მკვლელობა, წაგებული თანხის გადაუხდელობის გამო მოხდა. მაგრამ სანამ ძიება არ დასრულდება, ყველა ვერსია ქალაქში ჭორის დონეზე იტრიალებს. ეს არც არის გასაკვირი, რადგან მოკლეს ახალგაზრდა კაცი, რომელიც თბილისს უხდებოდა, ვისაც თბილისელობა უხდებოდა და ვინც თბილისის კოლორიტი იყო.

... დუდუს მამა – ბატონი რობიკო დადიანი, წლების მანძილზე ავტოპროფილაქტორიუმში მუშაობდა. დუდუს და - მაკა გათხოვილია, ჰყავს თექვსმეტი წლის გოგონა, ეკა. დუდუს ძმა - ლევანი ორი შვილის მამაა. მისი რვა თვის ვაჟი - სანდრო, დუდუს თურმე მთელ ქვეყანას ერჩივნა.

ლევან დადიანი, დუდუს ძმა:

- ადამიანი, რომელიც დუდუს იცნობდა, თუნდაც შორიდან, მას არ მოკლავდა. დუდუ არაჩვეულებრივი ბუნების ბიჭი იყო. მისგან დიდი ენერგია მოდიოდა. ბავშვობაში ვერცხლისწყალივით სწრაფი და მოუსვენარი იყო. წუთით არ გაჩერდებოდა, არ დაისვენებდა. ვისაც არ უნდა გაეცნო, ყველა მიხვდებოდა, რომ მას სიცოცხლე უყვარდა. ეს ერთი შეხედვითაც ჩანდა. ყველაფრის მოსწრება უნდოდა, ყველაფრის გაკეთება ეჩქარებოდა, ყველას ეჯიბრებოდა სიყვარულში... ჩემს ხელში გაიზარდა დუდუ. როგორც ყველა უფროს ძმას, მეც მიწევდა მისი დაცვა, გაფრთხილება. ასე ხდებოდა გარკვეულ ასაკამდე. მერე ჩვენ შორის, ასაკობრივი ზღვარი წაიშალა. დუდუს წლები რომ მოემატა, ჩვენ მეგობრები გავხდით...

- მისმა მეგობრებმა მითხრეს: დუდუსგან ბევრი რამ ვისწავლეთო. თქვენთვის თუ იყო რამით მისაბაძი? თუ გეამაყებოდათ მისი ძმობა?

- ჩემთვის დუდუ იყო მისაბაძი. უდიდესი მიზანსწრაფვა ჰქონდა სპორტში, პირად საქმეშიც. თუ რაიმეს მიზნად დაისახავდა, უეჭველად აისრულებდა. ნებისმიერ წინააღმდეგობას გადალახავდა. მისთვის გადაულახავი ბარიერი არ არსებობდა.

- რა გეგმები ჰქონდა დუდუს?

- მე რვა თვის ბიჭი მყავს. როცა სანდროს სახით, ჩვენს ოჯახში გვარის გამგრძელებელი გაჩნდა, დუდუმ აღარ იცოდა, სიხარულით რა ექნა... მაშინ თქვა, რომ თვითონაც უნდოდა, ცოლი მოეყვანა და შვილები ჰყოლოდა. მე ძალიან დავაგვიანე ცოლის მოყვანა, რასაც ვნანობ. სულ ვეუბნებოდი ჩემს ძმას: ჩემს შეცდომას ნუ გაიმეორებ, რაც უფრო ადრე წამოგეზრდება შვილები, მით უფრო ბედნიერი კაცი იქნები-მეთქი.

- გინახავთ შეყვარებული დუდუ?

- მინახავს შეყვარებულიც, იმედგაცრუებულიც. ძალიან სუფთა გული ჰქონდა მას, ზოგჯერ მიამიტურადაც იქცეოდა, მიუხედავად იმისა, რასაც მის შესახებ ჰყვებოდნენ. ამბობდნენ, თითქოს გარშემორტყმული იყო თაყვანისმცემელი ქალებით. სინამდვილეში, ის ერთგული და მოსიყვარულე ქმარი იქნებოდა. მე არც მინახავს მასზე უფრო ერთგული შეყვარებული... საოცრად სუფთა ბუნების კაცი იყო. სახლშიც, ოჯახის წევრებს ყოველ წუთს უმტკიცებდა, თავისი ქცევით, როგორ უყვარდა ისინი. მაგრამ მათგან, ვინც უყვარდა, ძალიან ბევრსაც ითხოვდა. ტყუილი არ უყვარდა. ტყუილის თქმას ძნელად თუ აპატიებდა ვინმეს.

- ნაცემი დუდუ თუ გინახავთ?

- როგორც ყველა ბიჭი, ისიც გალახულა და მასაც გაულახავს სხვები, მაგრამ მე, როგორც უფროსი ძმა, ყოველთვის მისი დამცველი ვიყავი. ნებისმიერ კონფლიქტში ჩავერეოდი და მოჩხუბარ მხარეებს შევარიგებდი ხოლმე. სანამ მისი დაცვა და გაფრთხილება ჩემი მოვალეობა იყო, სანამ დუდუ დავაჟკაცდა და უკვე თავად შეეძლო საკუთარი პიროვნების დაცვა, მანამ მე ვეხმარებოდი, ვიცავდი.

- ამერიკაში წასული დუდუ თუ ამჟღავნებდა, რომ ენატრებოდით და უთქვენოდ გაძლება უჭირდა?

- სულ გვირეკავდა, თითქმის ვერ ვგრძნობდით უმისობას. სრულიად შემთხვევით და მოულოდნელად ჩამოვიდა ამერიკიდან. CNN-ში ნახა კადრი, თუ როგორ ისხდნენ თბილისის ომის დროს, ტელევიზიის შენობის ფოიეში მისი შეიარაღებული მეგობრები. ეს რომ დაინახა, სასწრაფოდ ბილეთი აიღო და ჩამოფრინდა. არ ველოდით, წამოსვლა დაგეგმილი არ ჰქონდა, აწყობილი ცხოვრება მიატოვა, ისეთი პირობები დათმო, რომელზეც აქედან წასულები ოცნებობენ... ისე უყვარდა თავისი მეგობრები, რომ მათი მხარდაჭერისთვის მშვიდ და უზრუნველ ცხოვრებაზე თქვა უარი.

- როდის იყო დუდუ ყველაზე ბედნიერი?

- ალბათ მე რომ ცოლი შევირთე, მაშინ. შემდეგ კი, როცა გვარის გამგრძელებელი დაიბადა, გიჟდებოდა სანდროზე. თავად დუდუ, 19 მაისს არის დაბადებული, სანდრო კი 20 მაისს გაჩნდა. დუდუ გერმანიაში მიფრინავდა ჩარტერული რეისით, სადაც სხვა თვითმფრინავში უნდა გადამჯდარიყო და სწორედ იმ აეროპორტში დავურეკეთ: გადაირია – ჩემს გაფრენას ელოდებოდა ეგ მაიმუნიო?!.

- სახელი ვინ დაარქვა? ვისი სახელია დუდუ?

- დუდუ მას მე დავარქვი; ჩემს ბავშვობაში მქონდა ფრანგული ჟურნალი - "ჰიფის თავგადასავალი", სადაც ჰიფი იყო ძაღლი და ჰყავდა პატრონი, დუდუ - პატარა ოქროსკულულებიანი ბიჭი. სულ ვამბობდი: თუ დედას ბიჭი გაუჩნდება, დუდუ დავარქვათ-მეთქი... გაათმაგებული გვქონდა ოჯახში დუდუს მიმართ მზრუნველობა... ყოველთვის მეგონა, რომ ყველაფერი ვიცოდი მის შესახებ.

- დუდუს მესაიდუმლე თუ იყავით?

- მე ვთვლი, რომ ვიყავი... ჩვენ ისეთი ძმობა გვქონდა, ბევრს რომ საოცნებოდ აქვს. მას შეეძლო, მოსულიყო, ჩამხუტებოდა და ჩემთვისი თავისი გულისნადები ეთქვა.

- თუა შესაძლებელი, დუდუ ქალის გულისთვის ან ვალების გამო მოეკლათ?

- მას არასდროს ცხოვრებაში არავისი ვალი არ ჰქონია. ქედმაღალი ბიჭი იყო, ვალში არავისთან დარჩებოდა - არც ქალთან, არც კაცთან.

- ბოლო პერიოდში თუ ჰქონდა რაღაც განსაკუთრებული პრობლემები?

- არა, არანაირი პრობლემა არ ჰქონდა. მართალია, ბევრ საქმეს იყო მოდებული, მაგრამ არაკაცურს არაფერს გააკეთებდა. ჩემთვის ეს მკვლელობა ძალიან მოულოდნელი იყო.

- სიმართლეა, თითქოს დუდუს ემუქრებოდნენ?

- არა. ასეთი რამ რომ გამეგო, ან მე ან მის ნებისმიერ მეგობარს, - როგორ მოვისვენებდით?! როგორ ვიცხოვრებდი, თუ მეცოდინებოდა, რომ მის სიცოცხლეს ვინმე ხელყოფდა? მკვლელობის წინა დღეს, ღამის პირველ საათამდე ჩემთან იყო. ბავშვებს ეთამაშებოდა. "აჭარაში" მანქანა თამაშდება 23 იანვარს. თქვენ კარგი ხელი გაქვთო, - უთხრა ჩემს გოგონას და ჩემს დისშვილს და ბილეთები მათ შეავსებინა. მერე რუსეთიდან ჩამოტანილ ფედერაციის წესდებას კითხულობდა, ხაზს უსვამდა თითოეულ ადგილს, რომელიც მოსწონდა. მეუბნებოდა: აი, რამდენი რამე გვაქვს გადმოსაღებიო... მეგობრებს ურეკავდა, ხუმრობდა... რას ვიფიქრებდი, რომ მას უკანასკნელად ვხედავდით...

კალათბურთის ფედერაციის ვიცე-პრეზიდენტს დუდუ დადიანს მთელი თბილისი იცნობდა. ყოველთვის გამორჩეული იყო. ისე იცვამდა, მოდას რომ უსწრებდაო, - მითხრეს მისმა მეგობრებმა: ყელზე მუდამ ეკეთა კაშნე, გამუდმებით თავაწეული დადიოდა... ქეიფი და დროს ტარება უყვარდა, თუმცა სუფრასთან შეუმჩნეველი იყო, თითქმის ხმას არ იღებდა: ეს ალბათ იმიტომ, რომ ბევრი ლაპარაკი არ იცოდა... სიკვდილამდე რამდენიმე დღით ადრე, თანამშრომელმა წიგნი აჩუქა, რომელშიც ვაჟა-ფშაველას შემოქმედება იყო განხილული. დუდუმ ამ წიგნის კითხვა ვერ დაამთავრა... როგორც სპორტის აკადემიაში მითხრეს, მან ინგლისური, ესპანური და რუმინული ენები იცოდა. ძალიან წიგნიერი ბიჭი იყო... კალათბურთის შემდეგ, პირველ ადგილზე ნადირობას აყენებდა. როგორც ყველა მონადირეს, იარაღის შეგროვებაც უყვარდა: ჰქონდა თოფების კოლექცია და ძველი ხმლები... უამრავი მეგობარი ჰყავდა. თავისი მეგობრების ცხოვრებით ცხოვრობდა. წარმოუდგენელი იყო, რომელიმე მის მეგობარს პრობლემა გასჩენოდა და ეს დუდუს არ შეემჩნია. არავის პირად ცხოვრებაში არ ერეოდა. მისი ახლობლებისთვის განსაკუთრებით გულსატკენია ჭორი, თითქოს დუდუ სხვის ოჯახებს ანგრევდა.

ნიკო ჩერქეზიშვილი, მეგობარი:

- დუდუ სიცოცხლით სავსე, ლამაზი თბილისელი კაცი იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ასაკი დიდი არ ჰქონდა, ჩვენთვის სამაგალითო იყო და მის მეგობრებს ბევრი რამე გვისწავლია მისგან. უმტრო კაცი ალბათ არ არსებობს და, ცხადია, მტრები მასაც ეყოლებოდა, მაგრამ ისეთი მტერი რომელიც ასე გაიმეტებდა, მეეჭვება, რომ დუდუს ჰყოლოდა. ლხინში თუ გაჭირვებაში, გვერდში გვედგა სუყველას. მას რომ ფრჩხილი სტკენოდა, ჩვენ ყველას გვეტკინებოდა. წარმოიდგინეთ, რა დღეში ვართ ახლა...

დუდუ დადიანს განუხორციელებელი გეგმები და აუხდენელი ოცნებები დარჩა. "კვირის პალიტრის" სახალხო პროექტი ერთი წლის გახდა. პირველი წერილები ადრესატებს უკვე ურიგდებათ. ადრესატთა სიაში დუდუ დადიანიც აღმოჩნდა. ეს წერილი ერთმა თაყვანისმცემელმა მისწერა. ეს წერილი დუდუს წაუკითხავი დარჩა, რადგან წერილმა სპორტის დეპარტამენტის შენობამდე მაშინ მიაღწია, როცა დუდუ დეპარტამენტის კიბეზე სასიკვდილოდ დაჭრილი ეგდო...

მომხდარ ფაქტზე სისხლის სამართლის საქმე ვაკე-საბურთალოს რაიონის პროკურატურაში აღიძრა. გამოძიების ხელთ არსებული ინფორმაციის შესატყობად, პროკურორის მოადგილეს ლაერტი დუღაშვილს მივმართეთ.

ლაერტი დუღაშვილი:

- სავარაუდოდ, დუდუ დადიანი სამსახურში თავისი, "მერსედესის" მარკის ავტომანქანით მივიდა. იმდენად, რამდენადაც ამ ფაქტს თვითმხილველი არ ჰყავს, ჩვენ არ შეგვიძლია ვთქვათ, მარტო იყო თუ არა ის. შემთხვევის ადგილიდან ამოღებულია "მაკაროვის" სისტემის იარაღიდან გასროლილი ოთხი ტყვიის მასრა და დადიანის კუთვნილი პისტოლეტი - "ჰეკლერკოხი". ჰქონდა თუ არა ეს იარაღი მას ოფიციალურად გაფორმებული, შს სამინისტროსგან ამ დღეებში შევიტყობთ.

დავადგინეთ, რომ აღნიშნული პისტოლეტიდან გასროლა ნაწარმოები არ არის. რაც შეეხება აღმოჩენილ ტყვიის მასრებს, ისინი ექსპერტიზაზეა გადაგზავნილი, იკვლევენ და იქედან, დამნაშავის იარაღის შესახებ მეტ ინფორმაციას ველოდებით.

გარდაცვლილის სხეულზე დაფიქსირებული დაზიანებების შესახებ ჯერჯერობით მხოლოდ პირველადი მონაცემები გვაქვს, რაც სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტებმა გვამის გარეგანი დათვალიერების შედეგად მოგვცეს. ამ მონაცემებით, დადიანს სამი ტყვია მოხვდა - ორი ხელსა და ერთი გულმკერდის არეში, დაფიქსირდა ფიზიკური ძალადობის ნიშნებიც.

რაც შეეხება იმ მოწმეს, რომელმაც სადარბაზოდან გაქცეული პიროვნება შენიშნა, მისი ვინაობის გამხელა ამ ეტაპზე არ შეიძლება. მან მხოლოდ ის გვითხრა, რომ მის მიერ შემჩნეული ადამიანი საშუალო სიმაღლის და გამხდარი იყო, ტანზე ლურჯი ქურთუკი ეცვა, სახის მარცხენა მხარე კი, გასისხლიანებული ჰქონდა. მოწმის თქმით, სახეზე იგი მას კარგად არ დაჰკვირვებია.

ლაერტი დუღაშვილმა განაცხადა, რომ მკვლელობის მოტივის შესახებ გამოძიება რამდენიმე ვერსიას ამუშავებს, თუმცა, ვერსიების გამოქვეყნება ამ ეტაპზე ძიების ინტერესების გამო დაუშვებელია. "ამჟამად ვარკვევთ, ჰყავდა თუ არა პირადი მტრები დუდუ დადიანს, ვცდილობთ დავადგინოთ, ვინ არიან ისინი", - გვითხრა პროკურორის მოადგილემ.

ლელა ჭანკოტაძე

მეგი ცანავა

ჟურნალი "გზა" N4 24.01.2002

იხილეთ ასევე: დუდუ დადიანის მკვლელობის ვერსიები