პოლიტიკა
სამართალი
სპორტი

2

მაისი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

პარასკევი, მთვარის მეექვსე დღე დაიწყება 08:23-ზე, მთვარე კირჩხიბშია მოაგვარეთ წვრილ-წვრილი საქმეები. სერიოზულები სხვა დროისთვის გადადეთ. კარგი დღეა კოლექტიური მუშაობისთვის, ბიზნესისთვის. მოაგვარეთ ფინანსური საკითხები. თუ არ გეჩქარებათ, უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საკითხები სხვა დღისთვის გადადეთ. ნეიტრალური დღეა ვაჭრობისა და სასამართლო საქმეებისთვის. კარგი დღეა სწავლისა და გამოცდების ჩასაბარებლად; ურთიერთობის გარჩევისათვის; ქორწინების, ნიშნობისთვის. ნეიტრალურია სამსახურის, საქმიანობის, საცხოვრებლის შეცვლა. მოერიდეთ ალკოჰოლს, ქიმიური პრეპარატების მიღებას. ნუ მიირთმევთ მძიმე საკვებს.
საზოგადოება
მსოფლიო
მოზაიკა
მეცნიერება
Faceამბები
კულტურა/შოუბიზნესი
სამხედრო
კონფლიქტები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ყველაზე არაჰუმანური იარაღი
ყველაზე არაჰუმანური იარაღი

ტერ­მი­ნი - "არაჰუ­მა­ნუ­რი ია­რა­ღი" აბ­სურ­დუ­ლად ჟღერს და ძნე­ლი და­სა­ჯე­რე­ბე­ლია, რომ ომის დროს რო­მე­ლი­მე ქვეყ­ნის არ­მია სა­კუ­თარ ქმე­დე­ბებს ზედ­მე­ტად სას­ტი­კად ჩათ­ვლის. იმ ადა­მი­ა­ნე­ბის­თვი­საც, რომ­ლე­ბიც "არაჰუ­მა­ნუ­რი ია­რა­ღის" ზე­მოქ­მე­დე­ბით იღუ­პე­ბი­ან, გარ­კვე­ულ წი­ლად სუ­ლერ­თია, რამ­დე­ნად შე­ე­სა­ბა­მე­ბა ეს ია­რა­ღი ჰუ­მა­ნიზ­მის კრი­ტე­რი­უ­მებს. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, სამ­ხედ­რო ის­ტო­რი­ა­ში მრავ­ლა­დაა ფაქ­ტე­ბი, რო­დე­საც ესა თუ ის ია­რა­ღი, სა­ერ­თა­შო­რი­სო აკ­რძალ­ვე­ბის მოქ­მე­დე­ბის ქვეშ მოხ­ვედ­რი­ლა.

ექ­სპან­სი­უ­რი ტყვი­ე­ბი

ტყვის ერთ-ერთი მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი შე­მა­კა­ვე­ბე­ლი ფაქ­ტო­რია. სხე­ულ­ში მოხ­ვედ­რილ­მა ტყვი­ამ, ორ­გა­ნიზმს მაქ­სი­მა­ლუ­რი ზი­ა­ნი უნდა მი­ა­ყე­ნოს. გამ­ჭოლ­მა ჭრი­ლო­ბამ მო­წი­ნა­აღ­მდე­გე შე­იძ­ლე­ბა ვერ შე­ა­ჩე­როს. ეს პრობ­ლე­მა 1890 წელს ბრი­ტა­ნელ­მა ოფი­ცერ­მა ნე­ვილ ბერ­ტი-კლე­იმ გა­დაჭ­რა. მან ექ­სპან­სი­უ­რი - დე­ფორ­მი­რე­ბა­დი ტყვი­ე­ბი გა­მო­ი­გო­ნა. გა­მო­გო­ნე­ბის არსი ტყვი­ის­თვის ცხვი­რის მოქლიბ­ვა­ში მდგო­მა­რე­ობ­და. ასეთ საბ­რძო­ლო მა­სა­ლას უფრო მეტი კი­ნე­ტი­კუ­რი ენერ­გია ჰქონ­და. შე­სა­ბა­მი­სად მო­წი­ნა­აღ­მდე­გის სხე­უ­ლი უფრო დიდ და­ზი­ა­ნე­ბებს ღე­ბუ­ლობ­და. 1898 წელს სუ­დან­ში მიმ­დი­ნა­რე საბ­რძო­ლო მოქ­მე­დე­ბებ­მა, გა­მო­გო­ნე­ბის "ეფექ­ტუ­რო­ბა" და­ა­სას­ტუ­რა.

თან­და­თა­ნო­ბით, ბრი­ტა­ნე­ლი ბერ­ტი-კლე­ი­მის გა­მო­გო­ნე­ბა გა­ა­უმ­ჯო­ბე­სეს და ტყვი­ის თავ­ში სიღ­რუ­ეს­თან ერ­თად, კი­დე­ებ­ზე ღა­რე­ბი გა­უ­კე­თეს. სხე­ულ­ში მოხ­ვედ­რი­სას, ასე­თი ტყვია, ყვა­ვი­ლი­ვით იშ­ლე­ბა და და­ზი­ა­ნე­ბის არე­ალს საგ­რძნობ­ლად ზრდის.

1899 წელს ჰა­ა­გის სამ­შვი­დო­ბო კონ­ფე­რენ­ცი­ამ ექ­სპან­სი­უ­რი ტყვი­ე­ბი არაჰუ­მა­ნუ­რი ია­რა­ღის კა­ტე­გო­რი­ას მი­ა­კუთ­ვნა და აკ­რძა­ლა. მას შემ­დეგ ოფი­ცი­ა­ლუ­რად მას მსოფ­ლი­ოს არ­ცერ­თი არ­მია არ იყე­ნებს. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, ამ ტი­პის ტყვია დიდი პო­პუ­ლა­რო­ბით მო­ნა­დი­რე­ებ­ში სარ­გებ­ლობს. მას ასე­ვე რიგი ქვეყ­ნე­ბის სა­პო­ლი­ციო და­ნა­ყო­ფე­ბიც იყე­ნე­ბენ. ექ­სპან­სი­უ­რი ტყვი­ე­ბით, 1980 წლის 8 დე­კემ­ბერს ნიუ-იორკში მომ­ღე­რა­ლი ჯონ ლე­ნო­ნი მოკ­ლეს.

ფოს­ფო­რი­ა­ნი ბომ­ბი

და­სა­ხე­ლე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, საბ­რძო­ლო მა­სა­ლა ფოს­ფო­რით არის სავ­სე. პირ­ვე­ლად, საბ­რძო­ლო პი­რო­ბებ­ში თეთ­რი ფოს­ფო­რი ირ­ლან­დი­ელ­მა ექ­სტრე­მის­ტებ­მა XIX სა­უ­კუ­ნის ბო­ლოს გა­მო­ი­ყე­ნეს. მას შემ­დეგ, მას პირ­ველ და მე­ო­რე მსოფ­ლიო ომებ­ში, სა­ა­ვი­ა­ციო ბომ­ბებ­სა და სა­არ­ტი­ლე­რიო ჭურ­ვებ­ში აქ­ტი­უ­რად იყე­ნებ­დნენ. ბომ­ბი მარ­ტი­ვი პრინ­ცი­პით მოქ­მე­დებს - ჟანგბად­თან რე­აქ­ცი­ი­სას ფოს­ფორს ცე­ცხლი ეკი­დე­ბა და წვის ტემ­პე­რა­ტუ­რა 800 გრა­დუსს აღ­წევს. 2004 წელს ფოს­ფო­რი­ა­ნი ჭურ­ვე­ბი ამე­რი­კე­ლებ­მა ერაყ­ში, 2006 წელს კი ის­რა­ელ­მა - ლი­ბა­ნის მე­ო­რე ომის დროს გა­მო­ი­ყე­ნა.

ნა­პალ­მი

თხე­ვა­დი საწ­ვა­ვის (ბენ­ზი­ნი, ნავ­თი ან სხვა ნავ­თო­ბპ­რო­დუქ­ტე­ბი) შე­ს­ქე­ლე­ბით მი­ი­ღე­ბა. ამის­თვის სა­წყის პრო­უქტს სხვა­დას­ხვა "ინ­გრე­დი­ენ­ტებს" უმა­ტე­ბენ. წე­ბო­ვა­ნი სი­თხე წვის დიდი ტემ­პე­რა­ტუ­რით გა­მო­ირ­ჩე­ვა (1600 გრა­დუ­სამ­დე). საბ­რძო­ლო პი­რო­ბებ­ში, ნა­პალ­მი, რო­მე­ლიც ჰარ­ვარ­დის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში გა­მო­ი­გო­ნეს, პირ­ვე­ლად 1944 წელს გა­მო­ი­ყე­ნეს. ვი­ეტ­ნა­მის ომში, ამე­რი­კე­ლე­ბი ნა­პალმს ინ­ტენ­სი­უ­რად იყე­ნებ­დნენ. 1980 წელს გა­ე­რომ "ცე­ცხლო­ვა­ნი სი­თხე" არაჰუ­მა­ნურ ია­რა­ღის კა­ტე­გო­რი­ა­ში შე­ი­ტა­ნა და აკ­რძა­ლა. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, რამ­დე­ნი­მე ქვე­ყა­ნას, მათ შო­რის აშშ-სა და ის­რა­ელს, კონ­ვენ­ცი­ის­თვის ხელი დღემ­დე არ მო­უ­წე­რი­ათ.

მო­ამ­ზა­და ნუკ­რი მგე­ლა­ძემ furfur.me-ის მი­ხედ­ვით.

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ხანგრძლივი ზრდის შემდეგ, თბილისში პარკირების ჯარიმები შემცირდა, თანაც თითქმის 60%-ით

ყველაზე არაჰუმანური იარაღი

ყველაზე არაჰუმანური იარაღი

ტერმინი - "არაჰუმანური იარაღი" აბსურდულად ჟღერს და ძნელი დასაჯერებელია, რომ ომის დროს რომელიმე ქვეყნის არმია საკუთარ ქმედებებს ზედმეტად სასტიკად ჩათვლის. იმ ადამიანებისთვისაც, რომლებიც "არაჰუმანური იარაღის" ზემოქმედებით იღუპებიან, გარკვეულ წილად სულერთია, რამდენად შეესაბამება ეს იარაღი ჰუმანიზმის კრიტერიუმებს. მიუხედავად ამისა, სამხედრო ისტორიაში მრავლადაა ფაქტები, როდესაც ესა თუ ის იარაღი, საერთაშორისო აკრძალვების მოქმედების ქვეშ მოხვედრილა.

ექსპანსიური ტყვიები

ტყვის ერთ-ერთი მახასიათებელი შემაკავებელი ფაქტორია. სხეულში მოხვედრილმა ტყვიამ, ორგანიზმს მაქსიმალური ზიანი უნდა მიაყენოს. გამჭოლმა ჭრილობამ მოწინააღმდეგე შეიძლება ვერ შეაჩეროს. ეს პრობლემა 1890 წელს ბრიტანელმა ოფიცერმა ნევილ ბერტი-კლეიმ გადაჭრა. მან ექსპანსიური - დეფორმირებადი ტყვიები გამოიგონა. გამოგონების არსი ტყვიისთვის ცხვირის მოქლიბვაში მდგომარეობდა. ასეთ საბრძოლო მასალას უფრო მეტი კინეტიკური ენერგია ჰქონდა. შესაბამისად მოწინააღმდეგის სხეული უფრო დიდ დაზიანებებს ღებულობდა. 1898 წელს სუდანში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებებმა, გამოგონების "ეფექტურობა" დაასასტურა.

თანდათანობით, ბრიტანელი ბერტი-კლეიმის გამოგონება გააუმჯობესეს და ტყვიის თავში სიღრუესთან ერთად, კიდეებზე ღარები გაუკეთეს. სხეულში მოხვედრისას, ასეთი ტყვია, ყვავილივით იშლება და დაზიანების არეალს საგრძნობლად ზრდის.

1899 წელს ჰააგის სამშვიდობო კონფერენციამ ექსპანსიური ტყვიები არაჰუმანური იარაღის კატეგორიას მიაკუთვნა და აკრძალა. მას შემდეგ ოფიციალურად მას მსოფლიოს არცერთი არმია არ იყენებს. მიუხედავად ამისა, ამ ტიპის ტყვია დიდი პოპულარობით მონადირეებში სარგებლობს. მას ასევე რიგი ქვეყნების საპოლიციო დანაყოფებიც იყენებენ. ექსპანსიური ტყვიებით, 1980 წლის 8 დეკემბერს ნიუ-იორკში მომღერალი ჯონ ლენონი მოკლეს.

ფოსფორიანი ბომბი

დასახელებიდან გამომდინარე, საბრძოლო მასალა ფოსფორით არის სავსე. პირველად, საბრძოლო პირობებში თეთრი ფოსფორი ირლანდიელმა ექსტრემისტებმა XIX საუკუნის ბოლოს გამოიყენეს. მას შემდეგ, მას პირველ და მეორე მსოფლიო ომებში, საავიაციო ბომბებსა და საარტილერიო ჭურვებში აქტიურად იყენებდნენ. ბომბი მარტივი პრინციპით მოქმედებს - ჟანგბადთან რეაქციისას ფოსფორს ცეცხლი ეკიდება და წვის ტემპერატურა 800 გრადუსს აღწევს. 2004 წელს ფოსფორიანი ჭურვები ამერიკელებმა ერაყში, 2006 წელს კი ისრაელმა - ლიბანის მეორე ომის დროს გამოიყენა.

ნაპალმი

თხევადი საწვავის (ბენზინი, ნავთი ან სხვა ნავთობპროდუქტები) შესქელებით მიიღება. ამისთვის საწყის პროუქტს სხვადასხვა "ინგრედიენტებს" უმატებენ. წებოვანი სითხე წვის დიდი ტემპერატურით გამოირჩევა (1600 გრადუსამდე). საბრძოლო პირობებში, ნაპალმი, რომელიც ჰარვარდის უნივერსიტეტში გამოიგონეს, პირველად 1944 წელს გამოიყენეს. ვიეტნამის ომში, ამერიკელები ნაპალმს ინტენსიურად იყენებდნენ. 1980 წელს გაერომ "ცეცხლოვანი სითხე" არაჰუმანურ იარაღის კატეგორიაში შეიტანა და აკრძალა. მიუხედავად ამისა, რამდენიმე ქვეყანას, მათ შორის აშშ-სა და ისრაელს, კონვენციისთვის ხელი დღემდე არ მოუწერიათ.

მოამზადა ნუკრი მგელაძემ furfur.me-ის მიხედვით.

"ტელეფონი დავამტვრიე, ჩემები რომ დამირეკავდნენ, რუსს არ ეთქვა: აქ ბევრი მკვდარია, თქვენ რომელი გინდათო..." - შინდისის ბრძოლას გადარჩენილის ნაამბობი

83 წლის მამაკაცი, რომელიც კახეთში პოლიციელებს თავს დაესხა, გირაოს სანაცვლოდ გათავისუფლდა

"დღეს გულისამაჩუყებელი ამანათი მივიღეთ..." - უცნობი ამერიკელი ჯარისკაცის წერილი ავღანეთში დაღუპულ ქართველ მებრძოლზე