ბერი ერ­მო­ლა­ო­სი (ჭე­ჟია), რო­მე­ლიც ათო­ნის მთის წმინ­და პან­ტე­ლე­ი­მო­ნის სა­ხე­ლო­ბის მო­ნას­ტერ­ში მოღ­ვა­წე­ობს, "ფე­ის­ბუ­ქის" სა­კუ­თარ გვერ­დზე მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბის არსს გან­მარ­ტავს.

"რა არის მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა?

მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბას არა მარ­ტო მას­ში გა­ურ­კვე­ვე­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი, არა­მედ, სამ­წუ­ხა­როდ თვით მარ­თლმა­დი­დე­ბელ­თა დიდი ნა­წი­ლი სხვა ქრის­ტი­ა­ნუ­ლი კონ­ფე­სი­ე­ბის­გან ან­სხვა­ვებს მხო­ლოდ პირ­ჯვა­რის გა­და­წე­რის მე­თო­დით, ან ხატ­თა და სხვა სიწ­მი­დე­თა თაყ­ვა­ნის­ცე­მის კულ­ტუ­რით, ან თა­ვი­სე­ბუ­რი არ­ქი­ტექ­ტუ­რით, ან სხვა რა­ი­მე გა­რეგ­ნუ­ლი ნიშ­ნით. და ბევ­რმა მარ­თლმა­დი­დე­ბელ­მა არც კი იცის თა­ვი­სი სარ­წმუ­ნო­ე­ბის არსი.

მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა არის ღვთის მარ­თლად, სწო­რად დი­დე­ბა და რად­გა­ნაც ღმერ­თი სიყ­ვა­რუ­ლია და მისი დი­დე­ბა სიყ­ვა­რუ­ლის პრინ­ცი­პის გა­ნუხ­რე­ლი დაც­ვაა, ამი­ტომ მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა არის სიყ­ვა­რუ­ლის დი­დე­ბა, ქრის­ტეს­მი­ე­რი სიყ­ვა­რუ­ლის აბ­სო­ლუ­ტუ­რი რე­ა­ლი­ზა­ცია, რო­გორც თე­ო­ლო­გი­ურ-დოგ­მა­ტურ და ლი­ტურ­გი­კულ სფე­რო­ში ასე­ვე ყო­ველ­დღი­ურ ცხოვ­რე­ბა­ში.

სიყ­ვა­რუ­ლის დი­დე­ბის და ღვთის სიყ­ვა­რულ­ში მის­ტი­კუ­რი წვდო­მის ფორ­მუ­ლა მო­ცე­მუ­ლია მო­ცი­ქუ­ლი პავ­ლეს წე­რილ­ში ეფე­სელ­თა მი­მართ: "და იყოთ თქვენ ფეს­ვგად­გმუ­ლე­ბი და და­ფუძ­ნე­ბუ­ლე­ბი სიყ­ვა­რულ­ში, რათა შეძ­ლოთ თქვენ ყვე­ლა წმი­დას­თან ერ­თად ჩაწ­ვდეთ, რა არის გან­ძი და სიგ­რძე და სი­მაღ­ლე და სიღ­რმე, და შე­იც­ნოთ ქრის­ტეს სიყ­ვა­რუ­ლი, ცოდ­ნას რომ აღე­მა­ტე­ბა, რათა აღივ­სოთ სრუ­ლი ღვთი­უ­რი სი­სავ­სით." (ეფეს. 3,17-19) ეს ფორ­მუ­ლა არის უნი­ვერ­სა­ლუ­რი მოქ­მე­დე­ბის პროგ­რა­მა რო­გორც მარ­თლმა­დი­დებ­ლუ­რი ეკ­ლე­სი­ის­თვის მთლი­ა­ნად, ასე­ვე კერ­ძოდ ცალ­კე­უ­ლი პი­როვ­ნე­ბის­თვის, რა­მე­თუ იგი­ვე პავ­ლე მო­ცი­ქუ­ლის თქმით "სიყ­ვა­რუ­ლი რჯუ­ლის აღ­სრუ­ლე­ბაა." (რომ. 13.10)

მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა არის ჭეშ­მა­რი­ტი ქრის­ტი­ა­ნო­ბა! მაშ რა­ტომ გახ­და სა­ჭი­რო ქრის­ტი­ა­ნო­ბის ჭეშ­მა­რი­ტი აღმსა­რებ­ლო­ბის და­მა­ტე­ბი­თი ტერ­მი­ნით და­ფიქ­სი­რე­ბა?

ამ კი­თხვა­ზე პა­სუ­ხის გა­სა­ცე­მად ოდ­ნავ ქრის­ტი­ა­ნო­ბის ის­ტო­რი­ას უნდა გა­დავ­ხე­დოთ. ქრის­ტეს მიერ გა­მო­ცხა­დე­ბულ სიყ­ვა­რუ­ლის აბ­სო­ლუ­ტუ­რო­ბის პრინ­ციპს თვით ქრის­ტი­ა­ნუ­ლი ეკ­ლე­სი­ის შიგ­ნით თა­ვი­დან­ვე ორი დაჯ­გუ­ფე­ბა და­უ­პი­რის­პირ­და. პი­რო­ბი­თად ერთს და­ვარ­ქმევთ "ბერ­ძნებს", ხოლო მე­ო­რეს "ებ­რა­ე­ლებს". ეს ტერ­მი­ნე­ბი ჩვენს მსჯე­ლო­ბა­ში არ ატა­რე­ბენ ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რო­ბის დატ­ვირ­თვას და აღე­ბუ­ლი არი­ან მო­ცი­ქუ­ლი პავ­ლეს ცნო­ბი­ლი ფრა­ზი­დან: "ჩვენ ვქა­და­გებთ ჯვარ­ცმულ ქრის­ტეს: იუ­დე­ველ­თათ­ვის საც­დურს და ბერ­ძენ­თათ­ვის უგუ­ნუ­რე­ბას." (1 კო­რინ. 1,23). სწო­რედ აქ ნა­გუ­ლის­ხმევ ბერ­ძენ­თა და იუ­დე­ველ­თა სწავ­ლე­ბის გავ­ლე­ნით, შემ­დგომ, ქრის­ტი­ა­ნულ ეკ­ლე­სი­ა­ში მუ­დამ იყ­ვნენ "ბერ­ძნე­ბი", რომ­ლე­ბიც ძველ­ბერ­ძნუ­ლი ფი­ლო­სო­ფი­უ­რი აზ­როვ­ნე­ბის კულ­ტუ­რი­დან გა­მო­მომ­დი­ნა­რე ღმერ­თში უპი­რა­ტე­სად სიბ­რძნის პრი­მატს აღი­ა­რებ­დნენ, და "ებ­რა­ე­ლე­ბი", რომ­ლე­ბიც იუ­და­ის­ტუ­რი რე­ლი­გი­უ­რი წარ­მოდ­გე­ნე­ბის კულ­ტუ­რი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე უპი­რა­ტე­სად უფ­ლის მთა­ვარ მა­ხა­სი­ა­თებ­ლად ყოვ­ლის­შემ­ძლე­ო­ბას - აბ­სო­ლუ­ტურ ძა­ლა­უფ­ლე­ბას ხე­დავ­დნენ, ამი­ტომ ორი­ვე დაჯ­გუ­ფე­ბა ღვთის სიყ­ვა­რუ­ლის უსას­რუ­ლო­ბას უარ­ყოფ­და. მხო­ლოდ მარ­თლმა­დი­დე­ბე­ლი ქრის­ტი­ა­ნე­ბი იღებ­დნენ უპი­რო­ბოდ ჯვარ­ცმის "საც­დურს და უგუ­ნე­რე­ბას" და ის ღვთის სიყ­ვა­რუ­ლის აბ­სო­ლუ­ტურ გა­მოვ­ლი­ნე­ბად მი­აჩ­ნი­ათ.

სწო­რედ ეკ­ლე­სი­ის წი­აღ­ში მუ­დამ არ­სე­ბუ­ლი "ბერ­ძნე­ბი" და "ებ­რა­ე­ლე­ბი" იყ­ვნენ ქრის­ტი­ა­ნუ­ლი ეკ­ლე­სი­ის ის­ტო­რი­ა­ში არ­სე­ბუ­ლი ყვე­ლა ერე­ტი­კუ­ლი მო­ძღვრე­ბე­ბის ავ­ტო­რე­ბი და სწო­რედ მათი საქ­მი­ა­ნო­ბის შე­დე­გია, რომ მარ­თლმა­დი­დე­ბელ ეკ­ლე­სი­ას გა­მო­ე­ყო კა­თო­ლი­კუ­რი ეკ­ლე­სია და შემ­დეგ კა­თო­ლი­კუ­რი ეკ­ლე­სია მრა­ვალ წვრილ კონ­ფე­სი­ე­ბად და­ი­შა­ლა.

"იესო ქრის­ტე მხო­ლოდ მე­სი­აა - რჩე­უ­ლი და ღვთის­გან ცხე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი" - ას­წავ­ლიდ­ნენ "ებ­რა­ე­ლე­ბი" (ებო­ნი­ტელ­თა და კო­რინ­თე­ველ­თა ჰე­რე­სია), რომ­ლე­ბიც ღვთის გან­კა­ცე­ბას ღვთის ყოვ­ლის­შემ­ძლე­ო­ბას­თან შე­უ­სა­ბა­მოდ მი­იჩ­ნევ­დნენ. "სი­ტყვა გან­კაც­და, მაგ­რამ ის არ არის ღმერ­თი, ის ღვთის ქმნი­ლე­ბაა", ას­წავ­ლიდ­ნენ მე­ო­თხე სა­უ­კუ­ნე­ში არი­ა­ნელ­თა ჰე­რე­სი­ის მხარ­დამ­ჭე­რი "ებ­რა­ე­ლე­ბი", რომ­ლე­ბიც ფიქ­რობ­დნენ, რომ ღვთის ძლე­ვა­მო­სი­ლე­ბა საკ­მა­რი­სია, რომ ისე­თი სრულ­ყო­ფი­ლი არ­სე­ბა მო­ავ­ლი­ნოს დე­და­მი­წა­ზე, რომ ცხო­ნე­ბის საქ­მე აღას­რუ­ლოს.

"ქრის­ტე­ში ორი ერ­თმა­ნე­თის­გან და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი პერ­სო­ნა­აა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი - ღვთი­უ­რი და ადა­მი­ა­ნუ­რი" ას­წავ­ლიდ­ნენ "ბერ­ძნე­ბი" (ნეს­ტო­რი­ა­ნელ­თა ჰე­რე­სია), რომ­ლებ­საც ღვთის სიბ­რძნი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე არ შე­ეძ­ლოთ ორი ბუ­ნე­ბის - ღვთი­უ­რის და ადა­მი­ა­ნუ­რის ურ­თი­ერ­თდა­უ­ზი­ა­ნებ­ლად ერთ არ­სე­ბა­ში არ­სე­ბო­ბის წარ­მოდ­გე­ნა. "ქრის­ტე­ში მხო­ლოდ ერთი ბუ­ნე­ბა არ­სე­ბობს" ას­წავ­ლიდ­ნენ ამის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოდ "ებ­რა­ე­ლე­ბი" (ევ­ტი­ხი­ა­ნელ­თა ჰე­რე­სია), რომ­ლებ­საც არ შე­ეძ­ლოთ დაშ­ვე­ბა, რომ სიყ­ვა­რუ­ლის სა­შუ­ა­ლე­ბით შე­საძ­ლე­ბე­ლია ორი­ვე ბუ­ნე­ბის - ღვთი­უ­რის და ადა­მი­ა­ნუ­რის გა­ერ­თი­ა­ნე­ბა. მათ მოჰ­ყვნენ "ებ­რა­ე­ლე­ბი" - მო­ნო­ფი­ზი­ტე­ბი და ია­კო­ბი­ტე­ბი, რომ­ლებ­მაც ისევ აა­ღორ­ძი­ნეს ევ­ტი­ხი­ა­ნელ­თა ჰე­რე­სია და სა­კუ­თა­რი ეკ­ლე­სია და­ა­არ­სეს. მალე გა­მოჩ­ნდნენ ახა­ლი "ბერ­ძნე­ბი", რომ­ლებ­მაც ღვტის სიბ­რძნეს­თან ღვთის გან­კა­ცე­ბის იდეა მი­უ­ღებ­ლად ჩათ­ვა­ლეს (დო­კეტ­თა ჰე­რე­სია) და ას­წავ­ლი­ნენ რომ ღვტის სი­ტყვის ადა­მი­ა­ნო­ბა მხო­ლოდ მოჩ­ვე­ნე­ბა იყო და შე­სა­ბა­მი­სად ქრის­ტე ფან­ტო­მი იყო.

მე­ო­თხე სა­უ­კუ­ნე­ში "ბერ­ძნებ­მა" ჩათ­ვა­ლეს სა­ჭი­როდ, რომ ქრის­ტე­ში ღვთი­უ­რი და ადა­ნი­ა­ნუ­რი ბუ­ნე­ბის ურ­თი­ერ­თშე­სა­ბა­მი­სო­ბა შე­ეც­ვა­ლათ და მას­ში ადა­მი­ა­ნუ­რად მხო­ლოდ მე­სა­მე­დი აღი­ა­რეს (აპო­ლი­ნა­რი­ა­ნელ­თა ჰე­რე­სია) და ეს მათი ცდუ­ნე­ბაც ისევ ღვთის სიბ­რძნის ადა­მი­ა­ნუ­რის­გან დაც­ვის მცდე­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე­ობ­და.

ასე გრძელ­დე­ბო­და სიყ­ვა­რუ­ლის პრინ­ცი­პი­სათ­ვის სამ­კვდრო-სა­სი­ცო­ცხლო ომი ერთი მხრივ მარ­თლმა­დი­დებ­ლებ­სა და მე­ო­რე მხრივ "ბერ­ძნებ­სა" და "ებ­რა­ე­ლებს" შო­რის და სა­ბო­ლო­ოდ ეს და­პი­რის­პი­რე­ბა ეკ­ლე­სი­ის დიდი გახ­ლე­ჩით დამ­თავ­რდა. ეს ორი ურ­თი­ერ­თდა­პი­რის­პი­რე­ბუ­ლი ბა­ნა­კი სა­ბო­ლო­ოდ ორ ეკ­ლე­სი­ად გა­ი­ყო. მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბამ სა­ბო­ლო­ოდ მო­ი­შო­რა "ბერ­ძნე­თა" და "ებ­რა­ე­ლე­თა" ცდუ­ნე­ბა, რა­მე­თუ ისი­ნი ერ­თად გა­და­ბარ­გდნენ მე­ო­რე ბა­ნაკ­ში - კა­თო­ლი­კუ­რი ეკ­ლე­სი­ის წი­აღ­ში. მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბამ ამით თა­ვი­სი სწავ­ლე­ბის სიწ­მინ­დე შე­ი­ნარ­ჩუ­ნა და მას მერე ათა­სი წე­ლია მას­ში დოგ­მა­ტი­კურ სფე­რო­ში ახა­ლი ერე­ტი­კუ­ლი სწავ­ლე­ბა აღარ წარ­მო­შო­ბი­ლა. კა­თო­ლი­კურ ეკ­ლე­სი­ა­ში კი პი­რი­ქით "ბერ­ძნებ­სა" და "ებ­რა­ე­ლებს" შო­რის და­პი­რის­პი­რე­ბა გაგ­რძელ­და და შე­დე­გად ამ ეკ­ლე­სი­ას ასო­ბით დიდი თუ მცი­რე ეკ­ლე­სი­ე­ბი თუ კონ­ფე­სი­ე­ბი გა­მო­ე­ყო.

მარ­თლმა­დი­დებ­ლუ­რი ეკ­ლე­სი­ის მთლი­ა­ნო­ბის გა­რან­ტი სწო­რედ სიყ­ვა­რუ­ლის პრი­მა­ტის უპი­რო­ბო აღი­ა­რე­ბაა. მარ­თა­ლია ბოლო ათა­სი წელი ამ პრი­ცი­პის უზე­ნა­ე­სო­ბას მარ­თლმა­დი­დე­ბელ ეკ­ლე­სი­ა­ში არა­ვინ შე­ხე­ბია, პი­რი­ქით ის კი­დევ უფრო გამ­დიდ­რა ამ უზე­ნა­ე­სი პრინ­ცი­პის პრაქ­ტი­კუ­ლი რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის მის­ტი­კუ­რი გა­მოც­დი­ლე­ბით (ისი­ხაზ­მი, იე­სოს ლოც­ვის კულ­ტუ­რა, ათო­ნუ­რი ას­კე­ტიზ­მის კულ­ტუ­რა და სხვა). მაგ­რამ მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, ძნე­ლად ვინ­მე თუ აღი­ა­რებს, რომ დღეს მარ­თლმა­დი­დებ­ლუ­რი ეკ­ლე­სია უცი­ლო­ბე­ლი ავ­ტო­რი­ტე­ტე­ტით სარ­გებ­ლობს და ძლე­ვა­მო­სი­ლია დღე­ვან­დელ მსოფ­ლი­ო­ში. რა­შია საქ­მე?

საქ­მე იმა­შია, რომ მარ­თა­ლია მარ­თლმა­დი­დებ­ლურ­მა ეკ­ლე­სი­ამ თა­ვი­სი დოგ­მა­ტუ­რი სიწ­მინ­დე და ღვთის სიყ­ვა­რუ­ლის პრი­მა­ტი ხელ­შე­უ­ხებ­ლად შე­ი­ნა­ხა, მაგ­რამ ამ ღვთი­უ­რი დოგმე­ბის პრაქ­ტი­კუ­ლი რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის პრო­ცეს­ში და­უშ­ვა რამ­დე­ნი­მე შეც­დო­მა, რა­მაც მისი, რო­გორც სა­ყო­ველ­თაო ეკ­ლე­სი­ის ავ­ტო­რი­ტე­ტის შე­ლახ­ვა გა­მო­იწ­ვია და იწ­ვევს დღე­საც. ეს შეც­დო­ბე­ბია:

1. პირ­ვე­ლი შეც­დო­მა ქრის­ტი­ა­ნო­ბის ნა­ცი­ო­ნა­ლი­ზა­ცი­აა. ქრის­ტი­ა­ნო­ბის, რო­გორც სიყ­ვა­რუ­ლის რე­ლი­გი­ის ძლე­ვა­მო­სი­ლი მსვლე­ლო­ბა შე­ჩერ­და მა­შინ, როცა პო­ლი­ტი­კამ ის თა­ვის სამ­სა­ხურ­ში ჩა­ა­ყე­ნა. სა­ნამ ქრის­ტი­ა­ნო­ბა სა­ხელ­მწი­ფო რე­ლი­გი­ად გა­მო­ცხად­დე­ბო­და და ბი­ზან­ტი­ის იმ­პე­რი­ის ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი ინ­ტრე­სე­ბის სამ­სა­ხურ­ში ჩად­გე­ბო­და, მას სხვა­დას­ხვა ერე­ბი ხელ­გაშ­ლილ­ნი ეგე­ბე­ბოდ­ნენ, რად­გა­ნაც ქრის­ტეს მო­ძღვრე­ბის სა­ფუძ­ვე­ლი - სა­ყო­ველ­თაო სიყ­ვა­რუ­ლი, გა­ნურ­ჩევ­ლად ეროვ­ნე­ბი­სა, წარ­მო­მავ­ლო­ბი­სა და ქო­ნებ­რი­ვი მდგო­მა­რე­ო­ბი­სა ნე­ბის­მი­ე­რი ერის ადა­მი­ა­ნის­თვის მშობ­ლი­უ­რი და სა­ნუკ­ვა­რი იდეა იყო. მაგ­რამ, რო­გორც კი ეკ­ლე­სია სა­ხელ­მწი­ფი ინ­ტე­რე­სე­ბის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის სამ­სა­ხურ­ში ჩად­გა, როცა პო­ლი­ტი­კოს­თა მიერ ქრის­ტეს ნა­ცი­ო­ნა­ლი­ზა­ცია გან­ხორ­ცი­ელ­და ქრის­ტი­ა­ნო­ბის თა­ვი­სუ­ფა­ლი გავ­რცე­ლე­ბა შე­წყდა, ამი­ე­რი­დან სა­ჭი­რო იყო მისი ცე­ცხლით და მახ­ვი­ლით გავ­რცე­ლე­ბა.

ღვთის ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი ინ­ტე­რე­სე­ბის სამ­სა­ხურ­ში ჩა­ყე­ნე­ბამ და­ღუ­პა ებ­რა­უ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო, ბი­ზან­ტი­ის იმ­პე­რია, რუ­სე­თის იმ­პე­რია და ყვე­ლა ერი, რო­მე­ლიც ამ დამ­ღუპ­ველ გზას და­ად­გე­ბა გან­წი­რუ­ლია სუ­ლი­ე­რი და ფი­ზი­კუ­რი კრა­ხის­თვის. ეკ­ლე­სია პო­ლო­ტი­კის სამ­სა­ხურ­ში რომ არ ჩამ­დგა­რი­ყო, ის დღე­საც ერ­თი­ა­ნი იქ­ნე­ბო­და.

პატ­რი­ო­ტია არა ის, ვინც ქრის­ტეს და მის ეკ­ლე­სი­ას ეროვ­ნუ­ლი ინ­ტე­რე­სე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად იყე­ნებს, არა­მედ ნამ­დვი­ლი პატ­რი­ო­ტია მხო­ლოდ ქრის­ტეს სიყ­ვა­რუ­ლით გაბრ­წყი­ნე­ბუ­ლი და გას­ხი­ვოს­ნე­ბუ­ლი პი­როვ­ნე­ბა, რო­მე­ლიც სუ­ლი­ე­რი სიწ­მინ­დის ჭრილ­ში აფიქ­სი­რებს სა­კუ­თა­რი ერის მი­სი­ას და რომ­ლის მთა­ვა­რი მა­მოძ­რა­ვე­ბე­ლი ძალა ქრის­ტეს­მი­ე­რი სიყ­ვა­რუ­ლია.

პო­ლი­ტი­კოს პატ­რი­ოტს ერის მხო­ლოდ ტაქ­ტი­კუ­რი ნა­ბი­ჯე­ბის გან­სა­ზღვრა შე­უძ­ლია და ისიც შე­ზღუ­დუ­ლად, ქრი­ა­ტეს­მი­ე­რი სიყ­ვა­რუ­ლით გას­ხი­ვოს­ნე­ბუ­ლი პატ­რი­ო­ტი კი ერის სტრა­ტე­გი­უ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის სა­ფუძ­ვე­ლია. ამი­ტომ ყოვ­ლად და­უშ­ვე­ბე­ლია ეკ­ლე­სი­ის პო­ლი­ტი­კა­ში ჩათ­რე­ვის მცდე­ლო­ბა.

ეკ­ლე­სი­ის ერ­თად-ერთი ფუნ­ქცია ადა­მი­ა­ნის სუ­ლის ხსნაა, მა­ღალ­სუ­ლი­ე­რი პი­როვ­ნე­ბის ძერ­წვაა, სიყ­ვა­რუ­ლის, რო­გორც უზე­ნა­ე­სი დო­მი­ნან­ტის დამ­ტკი­ცე­ბაა. ეკ­ლე­სი­ას არ სჭირ­დე­ბა სა­ხელ­მწი­ფოს პრო­ტექ­ცია, მისი მფარ­ვე­ლი და პრო­ტექ­ტო­რი თა­ვად ღმერ­თია და ვი­საც ამის არ სჯე­რა მას არ სწამს ღმერ­თის. არ არ­სე­ბობს არც ქარ­თვე­ლი ქრის­ტე, არც ბერ­ძე­ნი, არც რუსი და არც სერ­ბი და არც სხვა ეროვ­ნე­ბის ქრის­ტე, ის ღმერ­თია, ის სიყ­ვა­რუ­ლია და ღმერ­თს ეროვ­ნე­ბა არა აქვს, სიყ­ვა­რუ­ლი სა­ყო­ველ­თა­ოა.

2. მე­ო­რე შეც­დო­მა ადა­მი­ა­ნის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის ხელ­ყო­ფაა. შუ­ა­სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში ინ­კვი­ზი­ტო­რე­ბი ქრის­ტეს სა­ხე­ლით კი­ცონ­ზე წვავ­და ადა­მი­ა­ნებს, რაც ქრის­ტი­ა­ნუ­ლი ეკ­ლე­სი­ის სრუ­ლი დის­კრე­დი­ტა­ცი­ით დამ­თავ­რდა. სი­ძულ­ვილ­მა სი­ძულ­ვი­ლი შვა. ინ­კვი­ზი­ცი­ის ამ სა­ში­ნელ შეც­დო­მას ზო­გი­ერ­თი ღვთი­ამ­სა­ხუ­რი დღე­საც იმე­ო­რებს და მრევლს ას­წავ­ლის, რომ კულ­ტუ­რა და ხე­ლოვ­ნე­ბა ან­ტი­რე­ლი­გი­უ­რია, რომ სა­ე­რო გა­ნათ­ლე­ბა სუ­ლი­ერ ზრდას ხელს უშ­ლის, რომ ლექ­სის წერა, სიმ­ღე­რა და ცეკ­ვა საფშვინ­ველს აღაგ­ზნებს, რი­თაც უმეც­რე­ბის კო­ცონ­ზე წვა­ვენ ადა­მი­ა­ნებს. განა ძვე­ლი და ახა­ლი აღ­თქმა უმაღ­ლე­სი პო­ე­ზი­ის გა­მოვ­ლი­ნე­ბა არ არის, განა ეკ­ლე­სი­ის ლი­ტურ­გი­კუ­ლი და ჰიმ­ნოგ­რა­ფი­უ­ლი ქმნი­ლე­ბა­ნი პო­ე­ზი­ის უმ­შვე­ნი­ე­რეს ნი­მუ­შებს არ წარ­მო­ად­გე­ნენ, განა ეკ­ლე­სი­ის ჰა­გი­ოგ­რა­ფი­უ­ლი ძეგ­ლე­ბი ლი­ტე­რა­ტუ­რის შე­დევ­რე­ბად არ გვევ­ლი­ნე­ბი­ან. ხე­ლოვ­ნე­ბა ღვთის ძი­ე­ბის ერთ-ერთი სა­შუ­ა­ლე­ბაა და ადა­მი­ა­ნი ხე­ლოვ­ნე­ბის გა­რე­შე ცხო­ვე­ლია. კულ­ტუ­რა და გა­ნათ­ლე­ბა ღვთის სუ­ლი­ე­რი წვდო­მის სას­ტარ­ტო მო­ე­და­ნია.

ქრის­ტე გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლი ღმერ­თია, მან ძლია სიკ­ვდილს და სიყ­ვა­რუ­ლი აქ­ცია კა­ცობ­რი­ო­ბის არ­სე­ბო­ბის მთა­ვარ მა­მოძ­რა­ვე­ბელ ძა­ლად, ამი­ტომ სიყ­ვა­რუ­ლის ნე­ბის­მი­ე­რი გა­მოვ­ლი­ნე­ბა - ხე­ლოვ­ნე­ბის სა­ხით თუ მის­ტი­კუ­რი გა­მოც­დი­ლე­ბის სა­ხით - ყვე­ლა­ფე­რი ღვთი­უ­რია.

3. კი­დევ ერთი შეც­დო­მა ბე­რუ­ლი ცხოვ­რე­ბის იდე­ა­ლი­ზა­ცია და უნი­ვერ­სა­ლი­ზა­ცი­აა. ბე­რო­ბა ღვთის ძი­ე­ბის ერთ-ერთი გზაა, დიახ იდე­ა­ლუ­რი და პირ­და­პი­რი გზაა, მაგ­რამ არა ერ­თად-ერთი. მისი ერის ყო­ველ­დღი­ურ ცხოვ­რე­ბა­ში გად­მო­ტა­ნა და აბ­სო­ლუ­ტურ იდე­ა­ლად და­ფიქ­სი­რე­ბა ყოვ­ლად შე­უძ­ლე­ბე­ლია და ისევ და ისევ ქრის­ტეს მო­ძღვრე­ბის დი­აკ­რე­დი­ტა­ცი­ას იწ­ვევს. ბე­რუ­ლი მო­საგ­რე­ო­ბა და ას­კე­ტიზ­მი სუ­ლი­ე­რი ცხოვ­რე­ბის მე­თო­დია და ამ მე­თოდს ამ გზის­თვის კურ­თხე­უ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი ირ­ჩე­ვენ. მაგ­რამ კა­ცობ­რი­ო­ბა არა­სო­დეს იქ­ცე­ვა ერთ დიდ მო­ნას­ტრად, ასე­თი ჩა­ნა­ფიქ­რი არც ჰქო­ნია უფალს, მან ადა­მი­ა­ნის თა­ვი­სუფ­ლე­ბა თა­ვი­სი სიყ­ვა­რუ­ლის გა­მოვ­ლე­ნის კვა­კუ­თხე­დად აქ­ცია, ამი­ტომ არ­ჩე­ვის სა­შუ­ა­ლე­ბის ხე­ლოვ­ნუ­რი შე­ზღუდ­ვა ღვთის ჩა­ნა­ფირს ძირ­ფეს­ვი­ა­ნად ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბა. ეკ­ლე­სი­ის ფუნ­ქცი­ა­აა არა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის სრუ­ლი სტე­რი­ლი­ზა­ცი­ის მცდე­ლო­ბა, არა­მედ ყო­ველ­დღი­უ­რი ცხოვ­რე­ბის თა­ვი­სუ­ფა­ლი მსვლე­ლო­ბის პი­რო­ბებ­ში ცალ­კე­უ­ლი ადა­მი­ა­ნის ცხო­ნე­ბის პრო­ცე­სის ხელ­შე­წყო­ბა და ისიც ამ ადა­მი­ა­ნის თა­ვი­სუ­ფა­ლი ნე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით.

4. დიდი შეც­დო­მაა აგ­რეთ­ვე სა­ეკ­ლე­სიო წესჩ­ვე­უ­ლე­ბა­თა და ეკ­ლე­სი­ის სიწ­მი­დე­ე­ბის (ხა­ტე­ბის, წმ. ნა­წი­ლე­ბის და ა.შ.) გა­კერ­პე­ბის­კენ მის­წრა­ფე­ბა. ეკ­ლე­სი­ის პრაქ­ტი­კულ საქ­მი­ა­ნო­ბა­ში წარ­მარ­თუ­ლი ცრურ­წმე­ნე­ბის და მა­გი­უ­რი ელე­მენ­ტე­ბის კულ­ტი­ვა­ცი­ის მცდე­ლო­ბა, ცრუ წი­ნას­წარ­მე­ტყვე­ლე­ბის და მდა­რე აპო­კა­ლიპ­ტი­კის გავ­რცე­ლე­ბა. ქრის­ტეს მო­ძღვრე­ბის ქვა­კუ­თხე­დი არის სიყ­ვა­რუ­ლი, და ამ მო­ძღვრე­ბის გა­ნუხ­რე­ლი დაც­ვა და მისი ცხოვ­რე­ბა­ში გა­ტა­რე­ბა არის მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა. წმი­და ხა­ტე­ბი, წმი­და ნა­წი­ლე­ბი და სა­ეკ­ლე­სიო წესჩ­ვე­უ­ლე­ბა­ნი ქრის­ტეს­მი­ე­რი სიყ­ვა­რუ­ლის ცალ­კე­უ­ლი გა­მოვ­ლი­ნე­ბე­ბია და ყოვ­ლად და­უშ­ვე­ბე­ლია ქრის­ტი­ა­ნულ სუ­ლი­ერ პრაქ­ტი­კა­ში ამ წმი­და გა­მოვ­ლი­ნე­ბე­ბით თა­ვად ქრის­ტეს ჩა­ნაც­ვლე­ბა. თუ ეკ­ლე­სია არ გა­ნიწ­მინ­და წარ­მარ­თუ­ლი სუ­ლის­კვე­თე­ბი­სა­გან და მა­გიზ­მი­სა­გან მას სა­ბო­ლოო ჯამ­ში კრა­ხი ელო­დე­ბა.

აი, ამ და სხვა მი­ზე­ზე­ბის გა­მოა მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბა - ერ­თად-ერთი ჭეშ­მა­რი­ტი ქრის­ტი­ა­ნო­ბა - ცი­ვი­ლი­ზა­ცი­ის კი­დე­ზე გა­რი­ყუ­ლი. და სა­ნამ ჩვენ არ გან­ვიწ­მინ­დე­ბით შუ­ა­სა­უ­კუ­ნე­ობ­რი­ვი "მრა­კო­ბე­სი­ის­გან", მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბის უმ­თავ­რე­სი მი­სია - სიყ­ვა­რულ­ში ადი­დოს უფა­ლი - შე­უს­რუ­ლე­ბე­ლი დარ­ჩე­ბა. მარ­თლმა­დი­დებ­ლო­ბის­თვის მისი სიწ­მინ­დის და ავ­ტო­რი­ტე­ტის და­საბ­რუ­ნებ­ლად არ არის სა­ჭი­რო არც რე­ფორ­მა­ცი­ის ორ­გა­ნი­ზი­რე­ბა და მით უმე­ტეს არც რე­ვო­ლუ­ცი­ის­კენ მო­წო­დე­ბა, არა­მედ საკ­მა­რი­სია ქრის­ტეს პირ­ვე­ლა­დი ეკ­ლე­სი­ის სიწ­მინ­დის რე­კონ­სტრუქ­ცი­ის კე­თი­ლი ნება", - წერს ბერი ერ­მო­ლა­ო­სი.

ბერი ერ­მო­ლა­ო­სი (პა­ა­ტა ბო­ჩოს ძე ჭე­ჟია) 1966 წელს და­ი­ბა­და ზუგ­დიდ­ში. სა­შუ­ა­ლო სკო­ლის დამ­თავ­რე­ბის­თა­ნა­ვე ჩა­ი­რი­ცხა ივ. ჯა­ვა­ხიშ­ვი­ლის სა­ხე­ლო­ბის თბი­ლი­სის სა­ხელ­მწი­ფო უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში, ის­ტო­რი­ის ფა­კულ­ტეტ­ზე. პა­რა­ლე­ლუ­რად სა­მე­დი­ცი­ნო ინ­სტი­ტუ­ტში სწავ­ლობ­და. იცის რამ­დე­ნი­მე უცხო ენა.

90-იანი წლე­ბის მი­წუ­რულს მივ­ლი­ნე­ბით გერ­მა­ნი­ა­ში მო­უხ­და გამ­გზავ­რე­ბა. იქ სამი წე­ლი­წა­დი დაჰ­ყო. სწო­რედ ამ პე­რი­ოდ­ში გა­ი­ტა­ცა გერ­მა­ნულ­მა ფი­ლო­სო­ფი­ამ, შემ­დეგ კი ბიბ­ლი­ით და­ინ­ტე­რეს­და...

2002 წლის თე­ბერ­ვალ­ში ფე­ხით მი­ვი­და ათო­ნის წმინ­და მთა­ზე, ივე­რო­ნის მო­ნას­ტერ­ში, მაგ­რამ იქ არ მი­ი­ღეს და პან­ტე­ლე­ი­მო­ნის მო­ნას­ტერ­ში გა­და­ვი­და. ეს მოხ­და 2002 წლის 15 თე­ბერ­ვალს, მირ­ქმის ბრწყინ­ვა­ლე დღე­სას­წა­ულ­ზე. უფ­ლის ნე­ბი­თა და ღვთის­მშობ­ლის მე­ო­ხე­ბით მორ­ჩი­ლად მი­ი­ღეს და უწო­დეს პეტ­რე, ხოლო სამი წლის მორ­ჩი­ლე­ბის შემ­დეგ, 2005 წლის 24 აპ­რილს, ბზო­ბის ბრწყინ­ვა­ლე დღე­სას­წა­ულ­ზე, აღ­კვე­ცეს ბე­რად და უწო­დეს ერ­მო­ლა­ო­სი.

ცოლი ჯერ კი­დევ სტუ­დენ­ტო­ბი­სას, 22 წლი­სამ შე­ირ­თო. ჰყავთ ორი ვაჟი, ბექა და დაჩი, 16 და 13 წლი­სა­ნი.