2
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
განვაგრძობთ ძველი ქართული პრესის მიმოხილვას და ამჯერად საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკის არქივში დაცულ გაზეთ "კვალის" 1902 წლის 21 ივლისის ნომრის რამდენიმე პუბლიკაციაზე შევჩერდებით.
თუმცა მანამდე გავიხსენებთ ჩვენი გაზეთის წინა, 11-17 სექტემბრის ნომერში დაბეჭდილ ერთ სტატიას სათაურით - "რით აცვიფრებენ ქართველები უცხოელებს?" მასში საუბარია ქართველთა წეს-ჩვეულებებზე, რაც განსაკუთრებით ეუცნაურებათ უცხოელებს. გთავაზობთ ამონარიდს სტატიიდან: "...უცხოელებს აცვიფრებთ, რატომ ყიდულობს უმრავლესობა ძვირად ღირებულ მანქანებს, როდესაც იციან, რომ საქართველოს მოსახლეობას ეკონომიკური პრობლემები აქვს... უკვირთ, როცა იგებენ, რომ ვიღაცამ ვალით გადაიხადა ქორწილი და ა.შ".
ახლა დავუბრუნდეთ ძველ პრესას. როგორც ჩანს, ქართველების ეს მეტიჩრობა თუ ვინმეს თვალის დასავსებად გადადგმული ხანდახან ოჯახისთვის გამანადგურებელი ნაბიჯიც კი საკმაოდ ფესვგამდგარი ყოფილა ჩვენს ყოფაში. უწინ უცხოელები - არა, მაგრამ თვითონ ქართველები კი ნამდვილად შეწუხებულან ამ უკუღმართობით. აი, რას წერენ გაზეთ "კვალის" ზემოთ მითითებულ ნომერში: "ძველი დრო იყო დრო ქეიფისა. როგორც ველური, როცა საჭმელს იპოვის, მინამდი ჭამს, სანამ არაქათი სრულიათ არ გამოელევა და შემდეგ კიდევ ცოლს თხოვს, რომ პირში ჩააჩაროს, ასე იყო ჩვენშიც წინეთ. რასაც იშოვიდნენ, ერთად ჩაყლაპავდენ. სად იყო დაზოგვა და მომავალზე ზრუნვა. ეს ძველებური ჩვეულება თავის თავის განადგურების, გაოხრების დღესაც საკმაოთ შეგვრჩა. ჩვენებური ქორწილი, ეს ქორწილი და მხიარულება კი არაა, ეს გაღატაკებაა, დაღუპვაა, ასეთი ჩვეულებაა ტირილი (იგულისხმება დაკრძალვა-ქე ლეხი - ი. ხ.). არ ჩამორჩება მათ ეგრეთ წოდებული დღეობაც. თითოეული ასეთი შემთხვევა რამდენიმე წლით აძაბუნებს და ავალიანებს ისედაც დაუძლურებულ ოჯახს. თუ წინეთ კიდევ ვერავინ ვერ ახერხებდა ასეთ ჩვეულებების წინააღმდეგ წასვლას, დღეს უკვე აქა-იქ ისმის პროტესტის ხმა"... თურმე გურიის ერთ-ერთ სოფელში ინიციატივითაც კი გამოსულან, "მოვსპოთ წინანდებურათ ტირილიო".
გაზეთში სამაგალითოდაც კი მოაქვთ იმ პერიოდის გაზეთ "ცნობის ფურცელში" დაბეჭდილი ცქიტიშვილების საგვარეულოს განცხადება: "დიდის მოწიწებითა და მორიდებით ვაცნობებთ ნათესავთა და მეგობართ, რომ დღეიდან აღარ ვიხდით დღეობა მარიობას (იგულისხმება მარიამობა - ი. ხ.), რომელსაც ჩვეულებრივ ვიხდიდით ყოველ წლივ 15 აგვისტოს სოფელ შროშაში, შორაპნის მაზრაში", მიზეზად კი დღეობაზე უზომო სმას და ამას თანდართულ ჩხუბს, აურზაურსა და მკვლელობებს ასახელებენ, - "უაზროთ ფულსა ვხარჯავთ და ერთმანეთს ვჩეხავთ. თუმცა ამ მასპინძლობას საუფლო დღეობას უწოდებენ, მაგრამ შედეგი კი, ვგონებთ, სასიამოვნო არ უნდა იყოს არც უფლისთვის და არც კაცისთვისო"...
მოამზადა ირმა ხარშილაძემ
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)
