სა­ქარ­თვე­ლოს სა­ხელ­მწი­ფო მი­ნისტრს რე­ინ­ტეგ­რა­ცი­ის სა­კი­თხებ­ში სა­მუ­შაო კა­ბი­ნეტ­ში ვეს­ტუმ­რეთ. იმას, რა­ზეც პა­ა­ტა ზა­ქა­რე­იშ­ვილს მე­უღ­ლე შე­ნიშ­ვნას აძ­ლევს, ჩვენ­თვის ხელი არ შე­უშ­ლია, სა­ინ­ტე­რე­სო ინ­ტერ­ვიუ ჩაგ­ვე­წე­რა. რო­გორც სა­უბ­რი­დან გა­ვარ­კვი­ეთ, მი­ნის­ტრი სწო­რედ იქაა, სა­დაც ნამ­დვი­ლად მისი ად­გი­ლია. წლე­ბია, იმ სა­კი­თხებ­ზე მუ­შა­ობს, რო­მელ­თა გა­და­წყვე­ტაც ქვეყ­ნის­თვის უპი­რო­ბოდ ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია.

- რო­გორ გრძნობთ თავს ამ კა­ბი­ნეტ­ში, მი­ნის­ტრის სა­ვარ­ძელ­ში? რას ნიშ­ნავს ეს თქვენ­თვის?

- ამა­ზე არ მი­ფიქ­რია. არა­ფე­რი არ არის გარ­და იმი­სა, რომ მეძ­ლე­ვა სა­შუ­ა­ლე­ბა ვა­კე­თო ის, რა­ზეც ამ­დე­ნი ხანი ვლა­პა­რა­კობ­დი. ხე­ლი­სუფ­ლე­ბებს ვაკ­რი­ტი­კებ­დი, ვე­უბ­ნე­ბო­დი, რა არ უნდა გა­ე­კე­თე­ბი­ნათ და რა უნდა გა­ე­კე­თე­ბი­ნათ, უცებ ვხე­დავ, რომ თურ­მე შე­იძ­ლე­ბა ამის გა­კე­თე­ბა. ადა­მი­ა­ნებ­მა სხვა­ნა­ი­რად და­ი­წყეს მოქ­ცე­ვა. ისე­თი ხალ­ხი გა­მოჩ­ნდა წინ, რო­მე­ლიც ამ­დენ ხანს უკან იყო და შენი იმე­დი არ ჰქონ­და. ზო­გი­ერ­თმა კი უკან და­ი­ხია, ეს მარ­თლა იმის გამ­კე­თე­ბე­ლია, რა­საც ამ­დენ ხანს ლა­პა­რა­კობ­დაო. მე კი გა­მიჩ­ნდა უნი­კა­ლუ­რი შან­სი, შე­ვა­მოწ­მო ჩემი თავი, რამ­დე­ნად ვარ მზად იმის გა­სა­კე­თებ­ლად, რა­ზეც ამ­დენ ხანს ვსა­უბ­რობ­დი. მხარ­ში ამო­მიდ­გა ადა­მი­ა­ნი, რო­მელ­საც ჩემი სჯე­რა, ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილს ვგუ­ლის­ხმობ. მას­თან ერ­თად მხარ­ში მიდ­გას სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტის თავ­მჯდო­მა­რე და­ვით უსუ­ფაშ­ვი­ლიც, რო­მელ­საც ასე­ვე სჯე­რა ჩემი. მრა­ვა­ლი წე­ლია, მას­თან ვმე­გობ­რობ და ვთა­ნამ­შრომ­ლობ, ივა­ნიშ­ვი­ლი კი არ მიც­ნობ­და, ალ­ბათ, მხო­ლოდ წე­რი­ლე­ბი­დან, მაგ­რამ უცებ მენ­დო და მომ­ცა ასე­თი სე­რი­ო­ზუ­ლი მი­მარ­თუ­ლე­ბა. რა­ღა­ცებ­ში არ მე­თან­ხმე­ბა, მაგ­რამ ეს­მის ჩემი და კარ­გად ხვდე­ბა, რა მინ­და. მშვი­დად ვარ და ვიცი, რომ მი­ვი­ღებ სე­რი­ო­ზულ, კომ­პე­ტენ­ტურ რე­ა­გი­რე­ბას, თუ­გინდ უარ­ყო­ფითს, ჩემს პო­ზი­ცი­ებ­ზე. ვხე­დავ, სად შე­იძ­ლე­ბა მოძ­რა­ო­ბა და სად - არა, სად უნდა გა­ვა­ჩე­რო პრო­ცე­სე­ბი და სად უნდა წავ­წიო წინ. ასე რომ, დი­ნა­მი­კა­ში ვარ და ყვე­ლა მხრი­დან ვგრძნობ რე­ა­გი­რე­ბას, და­სავ­ლე­თი­დან, ევ­რო­კავ­ში­რი­დან, სა­ელ­ჩო­ე­ბი­დან. ყვე­ლას გა­უჩ­ნდა მო­ლო­დი­ნი, რომ რა­ღაც უნდა შე­იც­ვა­ლოს.

- ერთ-ერთ ყვე­ლა­ზე სენ­სი­ტი­ურ სა­მი­ნის­ტროს ხელ­მძღვა­ნე­ლობთ. არ გი­ნა­ნი­ათ, რომ ამ პოსტს და­თან­ხმდით?

- არა, ჩემი მხრი­დან არ­და­თან­ხმე­ბა ფა­რი­სევ­ლო­ბა იქ­ნე­ბო­და, ზოგ­ჯერ მი­ფიქ­რია, ხომ არ ჯობ­და, არ შე­მო­ე­თა­ვა­ზე­ბი­ნათ-მეთ­ქი (იღი­მის). ამ შე­მო­თა­ვა­ზე­ბას რომ არ დავ­თან­ხმე­ბო­დი, სა­მარ­თლი­ა­ნი იქ­ნე­ბო­და შე­კი­თხვა - მა­შინ ამ­დენს რას ყბე­დობ­დიო (იცი­ნის). ამ თე­მას პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბით ვე­კი­დე­ბი. ჩემი ამო­ცა­ნაა, აფხა­ზებ­მა და ოსებ­მა იგ­რძნონ, რომ სა­ქარ­თვე­ლო მათ­თვი­საც არ­სე­ბობს, მინ­და, მათი ლო­ბის­ტი ვიყო სა­ქარ­თვე­ლო­ში და მათი ინ­ტე­რე­სე­ბი და­ვიც­ვა. ჩემ­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ვაგ­რძნო­ბი­ნო, რომ ეს ქვე­ყა­ნა სულ სხვა­ნა­ი­რი იქ­ნე­ბა და ამ ქვე­ყა­ნა­ში მათ ღირ­სე­უ­ლი ად­გი­ლი აქვთ. რად­გან 20 წელი სა­მო­ქა­ლა­ქო სექ­ტორ­ში ვმუ­შა­ობ­დი, იქ რე­სურ­სე­ბი მაქ­სი­მა­ლუ­რად ამოვ­წუ­რე, უც­ბად კი გა­მიჩ­ნდა შან­სი, სა­ხელ­მწი­ფოს სა­ხე­ლით გა­ვა­კე­თო ბევ­რი რამ. ახლა ახალ გა­მოწ­ვე­ვებს შე­ვე­ჭი­დე. მარ­ტო მე ოქ­როს კაცი რომ ვიყო და იდე­ა­ლუ­რად ვა­კე­თებ­დე ყვე­ლა­ფერს, არა­ფე­რი გა­მო­ვა, ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მოს­ვლით გაჩ­ნდა შან­სი, რომ ყვე­ლაფ­რი­დან გა­მო­ვი­დეთ მეტ-ნაკ­ლე­ბი მშვი­დი, ნორ­მა­ლუ­რი დი­ნა­მი­კით, გან­სა­კუთ­რე­ბით კონ­ფლიქ­ტე­ბი­დან. კონ­ფლიქ­ტე­ბი ადრე თუ გვი­ან მთავ­რდე­ბა. ჩვენ და აფხა­ზებს, ჩვენ და ოსებს არ გვაქვს სხვა შან­სი იმის გარ­და, რომ ოდეს­მე უნდა შევ­რიგ­დეთ და ეს ოდეს­მე დღეს დად­გა!.. უნდა და­ვა­ნახ­ვოთ, რომ არ გვი­ხა­რია მათი პრობ­ლე­მე­ბი. ჩვენ არ გვი­ხა­რია ის, რომ სა­კუ­თარ თავს ვერ შვე­ლი­ან და იძუ­ლე­ბუ­ლი არი­ან, რუ­სეთს მი­ე­კედ­ლონ. გვინ­და, შევ­თა­ვა­ზოთ ისე­თი სა­ხელ­მწი­ფო, რო­მე­ლიც მათ­თვის ღირ­სე­უ­ლი იქ­ნე­ბა.

- პირ­ველ ღო­ნის­ძი­ე­ბად ამის­თვის რა გე­სა­ხე­ბათ?

- სა­ა­კაშ­ვი­ლის აგ­რე­სი­ის გა­ჩე­რე­ბა და ეს უკვე და­ვი­წყეთ. შე­მიძ­ლია, ასე­თი შე­და­რე­ბა გა­ვა­კე­თო - სახ­ლში დაბ­რუ­ნე­ბულს ონ­კა­ნი რომ გხვდე­ბა გა­ფუ­ჭე­ბუ­ლი და მუხ­ლე­ბამ­დე წყალ­ში დგა­ხარ, მე­ზო­ბე­ლი კი ჩა­რე­ცხი­ლია, იმა­ზე ხომ არ იწყებ ფიქ­რს, რომ რე­მონ­ტი გა­ა­კე­თო, პირ­ველ რიგ­ში, რო­გორ­მე უნდა გა­და­კე­ტო ონ­კა­ნი. ჩვენ ჩავ­კე­ტეთ სა­ა­კაშ­ვი­ლი, ის მი­უ­ღებ­ლო­ბის, შე­უ­რა­ცხყო­ფის, ლან­ძღვა-გი­ნე­ბის ნი­აღ­ვა­რი, რო­მე­ლიც მის­გან მო­დი­ო­და. დად­გა სიმ­შვი­დის პე­რი­ო­დი, გარ­კვე­უ­ლი პა­უ­ზა. აფხა­ზებ­მა და ოსებ­მა იცი­ან, რომ დღე­ვან­დელ მთავ­რო­ბა­ში არი­ან ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც ყო­ველ­თვის ებ­რძოდ­ნენ ომს. აფხა­ზებ­მა იცი­ან, რომ ჩვ­ენ პირ­და­პირ ვერ დაგ­ვარ­ტყა­მენ, რად­გან მთავ­რო­ბა­ში ვართ მე, გუ­რამ ოდი­შა­რია, ირაკ­ლი ალა­სა­ნია, მათ­თვის ნაც­ნო­ბი ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც ყო­ველ­თვის მშვი­დო­ბის მომ­ხრე­ე­ბი ვი­ყა­ვით. ჩვენ თუ შეც­დო­მე­ბი არ და­ვუშ­ვით, სა­ა­კაშ­ვილ­თან ვერ გაგ­ვა­ი­გი­ვე­ბენ. პირ­ვე­ლი ეტა­პი წარ­მა­ტე­ბით დას­რულ­და, ჩვენ­გან აგ­რე­სია შე­წყდა, იქი­დან სი­ჩუ­მეა, ისი­ნი მო­ლო­დინ­ში არი­ან. ახლა უნდა დავ­გეგ­მოთ ნა­ბი­ჯე­ბი და შევ­თა­ვა­ზოთ. ამ ნა­ბი­ჯებს უკვე ვდგამთ, თუმ­ცა ბევ­რი რა­მის თქმა პრე­სით არ გვინ­და. სა­ა­კაშ­ვი­ლი ყო­ველ­თვის ასე აკე­თებ­და, პრე­სის სა­შუ­ა­ლე­ბით სთა­ვა­ზობ­და მათ თუნ­დაც კარგ წი­ნა­და­დე­ბებს, ეს კი მი­უ­ღე­ბე­ლი იყო, ჯერ ქვე­ვი­დან უნდა შე­ემ­ზა­დე­ბი­ნა პრო­ცე­სი და მერე შე­ე­თა­ვა­ზე­ბი­ნა. ჩვენ მუდ­მი­ვად ვცვლით ინ­ფორ­მა­ცი­ას, ვდგამთ ნა­ბი­ჯებს, თუმ­ცა ჩემი მთა­ვა­რი პრობ­ლე­მა ე.წ. კო­ა­ბი­ტა­ცი­აა. სა­ა­კაშ­ვილ­თან თვე­ზე მე­ტია დევს ჩემი გან­ცხა­დე­ბა, რომ სა­მი­ნის­ტროს შე­ეც­ვა­ლოს სა­ხე­ლი, მაგ­რამ ხელს არ აწერს. არ ვიცი, რა და­ვარ­ქვა ამას, გარ­და მავ­ნებ­ლო­ბი­სა. რა სი­ჯი­უ­ტეა ეს? და რა აქვს ჩა­ფიქ­რე­ბუ­ლი? სა­ხე­ლი ხომ შე­იც­ვლე­ბა, მა­შინ მა­ინც, როცა სა­ა­კაშ­ვი­ლი წავა პრე­ზი­დენ­ტის პოს­ტი­დან? ამას მხო­ლოდ ჩემი სა­მი­ნის­ტროს წი­ნა­აღ­მდეგ არ აკე­თებს. აფხა­ზებ­სა და ოსებს შევ­პირ­დი, სამი თვის წინ, რო­გორც კი და­ვი­ნიშ­ნე, რომ სა­მი­ნის­ტროს სა­ხელს შე­ვუც­ვლი­დი.

- რო­გორც ვიცი, ახალ სა­ხელს ჯერ არ ამ­ჟღავ­ნებთ.

- თავს ვი­კა­ვებ, რად­გან ეს გა­მო­იწ­ვევს მსჯე­ლო­ბას სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში და შე­საძ­ლოა, მა­ნამ­დე გახ­დეს მი­უ­ღე­ბე­ლი, სა­ნამ დამ­ტკიც­დე­ბა. ამი­ტომ მირ­ჩევ­ნია, დამ­ტკიც­დეს და მერე ვე­ტყვი - თქვენ არ გინ­დო­დათ რე­ინ­ტეგ­რა­ცია, არ გით­ქვამთ, რა გინ­დო­დათ, ინ­ტეგ­რა­ცია კარ­გი სი­ტყვაა, მაგ­რამ რე-ს და­მა­ტე­ბამ ყვე­ლა­ფე­რი გა­ა­ფუ­ჭა. ინ­ტეგ­რა­ცი­ის და­ტო­ვე­ბა უკვე წუ­წა­ო­ბა იქ­ნე­ბო­და, ამი­ტომ სა­ერ­თოდ

მო­ვა­ცი­ლებთ ამ სი­ტყვას. ის, რაც მათ­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლია, ვხსნით.

- რაც აქამ­დე თქვით, იმას ხომ არ ნიშ­ნავს, რომ პრე­სას­თან თქვე­ნი სა­მი­ნის­ტრო ჩა­კე­ტი­ლი იქ­ნე­ბა?

- არც ერთი ნა­ბი­ჯი არ იქ­ნე­ბა სა­ი­დუმ­ლო, მაგ­რამ მირ­ჩევ­ნია, ნა­ბი­ჯი გა­დავ­დგა, საქ­მე გა­ვა­კე­თო და მერე ვი­ლა­პა­რა­კო, რა­ტომ გა­ვა­კე­თე. მთავ­რო­ბა არის პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრის მიერ შექ­მნი­ლი გუნ­დი და ჩვე­ნი მთა­ვა­რი ამო­ცა­ნაა საქ­მის კე­თე­ბა. არ ვართ ვალ­დე­ბუ­ლი, ყვე­ლა შე­კი­თხვა­ზე ვუ­პა­სუ­ხოთ ჟურ­ნა­ლის­ტებს. ეს ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა პარ­ლა­მენ­ტის წი­ნა­შე გვაქვს. ჟურ­ნა­ლის­ტებ­თან წი­ნას­წარ კარგ რა­ღა­ცებ­ზე რომ ვი­ლა­პა­რა­კო, აფხა­ზე­ბის­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა, ეს პრო­პა­გან­დაა, შენ თავს იწო­ნებ იმით, რაც ჯერ არ გა­გი­კე­თე­ბია.

- ცოტა უკან რომ გა­და­ვი­ნაც­ვლოთ, სა­ერ­თოდ რა­ტომ და­ინ­ტე­რეს­დით ამ რთუ­ლი სა­კი­თხე­ბით...

- ამა­ზე ზუს­ტი პა­სუ­ხი მაქვს - ყა­ზა­ნის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ვსწავ­ლობ­დი, სა­დაც აფხა­ზე­ბი გა­ვი­ცა­ნი და მათ­თან ვმე­გობ­რობ­დი. თბი­ლის­ში დაბ­რუ­ნე­ბულ­მა ჩა­ვა­ბა­რე სა­სუ­ლი­ე­რო აკა­დე­მი­ა­ში. ამის პა­რა­ლე­ლუ­რად და­ვი­წყე მუ­შა­ო­ბა სან­დრო კავ­სა­ძეს­თან, ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის კო­მი­ტეტ­ში, სა­დაც ჩა­მა­ბა­რეს რე­ლი­გი­ურ უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის გან­ყო­ფი­ლე­ბა, რა­საც არა­ნა­ი­რი სა­ერ­თო არ ჰქო­ნია კონ­ფლიქ­ტებ­თან, მაგ­რამ და­ი­წყო ომი, რო­მე­ლიც ყვე­ლას რო­მან­ტი­კა ეგო­ნა, ამას მოჰ­ყვა გაგ­რის აღე­ბა, ტყვე­ე­ბი... მთე­ლი მო­სახ­ლე­ო­ბა, ვი­საც ახ­ლო­ბე­ლი და­ე­კარ­გა, ტყვე­ო­ბა­ში ჩა­უ­ვარ­და, ან და­ე­ღუ­პა და გვა­მი იქით დარ­ჩა, მო­დი­ო­და ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის კო­მი­ტეტ­ში, რად­გან სხვა შე­სა­ბა­მი­სი უწყე­ბა არ არ­სე­ბობ­და. მქონ­და კონ­ტაქ­ტე­ბი აფხა­ზურ მხა­რეს­თან, და­ვუ­რე­კე ჩემს მე­გობ­რებს, რომ­ლე­ბიც ამ ომში ჩარ­თუ­ლე­ბი აღ­მოჩ­ნდნენ და მათ მი­თხრეს, თუკი ჩა­მოხ­ვალ, და­ვი­ლა­პა­რა­კო­თო. ასე გა­ვემ­გზავ­რე მივ­ლი­ნე­ბით სო­ხუმ­ში, გაგ­რის აღე­ბი­დან ძა­ლი­ან მალე. 1992 წლის ოქ­ტომ­ბერ­ში, სო­ხუმ­ში ჩა­სულ­მა, სტა­ლი­ნის აგა­რაკ­ზე პა­ტა­რა მან­და­რი­ნე­ბი და­ვი­ნა­ხე, გული დამ­წყდა, რომ დამ­წი­ფე­ბუ­ლი არ იყო, რა დროს ჩა­მო­ვე­დი, მან­და­რინს გავ­სინ­ჯავ­დი-მეთ­ქი. ასე­თი გან­წყო­ბა მქონ­და, მაგ­რამ შემ­დე­გი თვე­ე­ბი, რო­დე­საც იქ ჩავ­რჩი, მან­და­რი­ნის მეტი არა­ფე­რი იყო საჭ­მე­ლი (იღი­მის). და­ვი­წყე ტყვე­ე­ბის გაც­ვლა, და­ღუ­პუ­ლე­ბის გად­მო­ცე­მა­ზე მუ­შა­ო­ბა. ფულს არ ვი­ღებ­დი და ხმა გა­ვარ­და, რომ გულ­წრფე­ლად ვმუ­შა­ობ­დი. ბევ­რი ფული და ათა­სი რა­ღაც კეთ­დე­ბო­და ომის დროს. იმით, რომ მე აფხა­ზებ­ზე შემ­ტკი­ო­და გული, ვა­ი­ძუ­ლებ­დი აფხა­ზურ მხა­რეს, იქ ჩარ­ჩე­ნილ ქარ­თვე­ლებ­ზე ეზ­რუ­ნათ.

- არ გინ­დო­დათ, გა­რი­დე­ბო­დით ამ სი­ტუ­ა­ცი­ას?

- არა. ეს ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი ინ­სტინ­ქტია, იყო იქ, სა­დაც შენს ად­გილს ხე­დავ. მივ­ხვდი, მე რომ წა­მოვ­სუ­ლი­ყა­ვი, საქ­მე გა­ფუჭ­დე­ბო­და, ის ნდო­ბა, რო­მე­ლიც მა­შინ და­ვიმ­სა­ხუ­რე აფხა­ზე­ბის­გან, დღემ­დე მომ­ყვე­ბა მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ახლა მი­ნის­ტრი გავ­ხდი და უნ­დობ­ლო­ბის გარ­კვე­უ­ლი მო­მენ­ტი ექ­ნე­ბათ.

მახ­სოვს ერთი სა­ინ­ტე­რე­სო ამ­ბა­ვი - გია ყარ­ყა­რაშ­ვილ­მა რამ­დე­ნი­მე ტყვე აფხა­ზებს გაც­ვლის გა­რე­შე გა­დას­ცა. იქი­თა მხრი­დან იყო ან­ქვა­ბი, აფხა­ზე­ბის ში­ნა­გან საქ­მე­თა მი­ნის­ტრი. მე უნდა დავ­სწრე­ბო­დი ამ პრო­ცესს, გია ყარ­ყა­რაშ­ვილ­მა გა­მაგ­ზავ­ნა და ეს იყო ჩემი პირ­ვე­ლი ნათ­ლო­ბა ომში, სრო­ლა ატყდა და ჩვე­ნი რამ­დე­ნი­მე ბიჭი და­ი­ღუ­პა. ან­ქვა­ბი თა­ვი­სი ფე­ხით გად­მო­ვი­და, თქვა, ჩემი პი­რო­ბე­ბი არ შე­ვას­რუ­ლეო და ჩა­ბარ­და ყარ­ყა­რაშ­ვილს. ეს ძა­ლი­ან სე­რი­ო­ზუ­ლი ჟეს­ტი იყო. წა­ვიყ­ვა­ნეთ ყარ­ყა­რაშ­ვი­ლის შტაბ­ში, ყვე­ლა გა­ოგნ­და მისი ვაჟ­კა­ცუ­რი საქ­ცი­ე­ლით. ვიცი, რომ ყარ­ყა­რაშ­ვილს დიდი ბუნ­ტი მო­უხ­და ამის გამო იქ, მაგ­რამ ან­ქვა­ბი მა­ინც გა­ვუშ­ვით, აბა, რა უნდა გვექ­ნა? მა­შინ მივ­ხვდი, რომ ომი ან ნა­ძირ­ლე­ბი­საა, ან ვაჟ­კა­ცე­ბის. ასე­თი ეპი­ზო­დი ბევ­რი იყო, აფხა­ზე­ბი ჰყვე­ბოდ­ნენ ქარ­თვე­ლე­ბის ვაჟ­კა­ცო­ბის ამ­ბებს და პი­რი­ქით.

- ეს კოშ­მა­რე­ბი ღამე არ დაგ­სიზ­მრე­ბი­ათ?

- მე ჩემს სიზ­მრებს ვა­კონ­ტრო­ლებ. ყო­ველ­თვის მა­ინ­ტე­რე­სებ­და ფსი­ქო­ლო­ა­ნა­ლი­ზი. რა არის სიზ­მა­რი? შენს ქვეც­ნო­ბი­ერ­ში გა­დაყ­რი­ლი ბევ­რი პრობ­ლე­მა, რო­მელ­თა გა­და­წყვე­ტა არ გინ­და, ეს ერ­თგვა­რი ნაგ­ვის ყუ­თია. სიზ­მა­რი მუდ­მი­ვად იმას გახ­სე­ნებს, რა­ზეც ფიქ­რი არ გინ­და. სიზ­მრე­ბის გა­კონ­ტრო­ლე­ბის ერთ-ერთი მე­თო­დი გახ­ლავთ სიზ­მრე­ბის ჩა­წე­რა. თა­ვის დრო­ზე მეც ვი­წერ­დი, სტუ­დენ­ტო­ბის ჟამს. ამით მუდ­მი­ვად ვა­სუფ­თა­ვებ­დი ჩემს ნაგ­ვის ყუთს უსი­ა­მოვ­ნო ფიქ­რე­ბის­გან, ამი­ტო­მაც კოშ­მა­რე­ბი არას­დროს და­მსიზ­მრე­ბია. ომში შეგ­ნე­ბუ­ლად ჩა­ვე­დი. ფი­ლო­სო­ფია-ფსი­ქო­ლო­გია ჩემ­თვის საყ­რდე­ნი მეც­ნი­ე­რე­ბე­ბია. მე ჩემი ფი­ლო­სო­ფი­ით ვცხოვ­რობ და ვცდი­ლობ, რა­ცი­ო­ნა­ლურ­ში გა­და­ვი­ტა­ნო ყვე­ლა­ფე­რი და არა ემო­ცი­ებ­ში. შე­იძ­ლე­ბა ახლა ემო­ცი­უ­რად ვლა­პა­რა­კობ, მაგ­რამ საკ­მა­ოდ რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რად ვუ­ყუ­რებ ცხოვ­რე­ბას. ამ მე­თო­დით ვცდი­ლობ, არ და­ვა­ზა­რა­ლო ჩემი ფსი­ქი­კა და ეს გა­მომ­დის კი­დეც.

- ძლი­ე­რი ადა­მი­ა­ნი ყო­ფილ­ხართ...

- არ ვიცი, თქვენ რას გუ­ლის­ხმობთ, მაგ­რამ ჩემი გა­გე­ბით ძლი­ე­რი ადა­მი­ა­ნი ვარ. 54 წლის გახ­ლა­ვართ და მგო­ნი, კარ­გი ცხოვ­რე­ბა გა­ვი­ა­რე. ცი­ხე­ში არ ვმჯდარ­ვარ, მაგ­რამ ცი­ხე­ებ­თან ახ­ლოს ვი­ყა­ვი, სა­ა­კაშ­ვილ­მა სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის სის­ტე­მა­ში წა­მიყ­ვა­ნა. სულ იქ ვი­ჯე­ქი, რად­გან პა­ტიმ­რე­ბის ბედი მა­ინ­ტე­რე­სებ­და, იქაც ბევ­რი თავ­გა­და­სა­ვა­ლი მი­ნა­ხავს. ომში ვი­ყა­ვი, ცი­ხე­ე­ბი შიგ­ნი­დან ვიცი, რა არის, უცხო­ეთ­ში ვცხოვ­რობ­დი დიდ­ხანს, ახალ­გაზ­რდო­ბა­ში რუ­სეთ­ში. ბევ­რი რამ გა­ვი­ა­რე და პი­რა­დი გა­მოც­დი­ლე­ბა არა წიგ­ნე­ბი­დან, არა­მედ უშუ­ა­ლოდ ცხოვ­რე­ბის­გან მი­ვი­ღე.

- შეც­დო­მებს თუ აა­ნა­ლი­ზებთ? არის რა­ი­მე, რა­საც ძა­ლი­ან ნა­ნობთ?

- ძნე­ლი სათ­ქმე­ლია. ამ წუ­თას ვერ ვიხ­სე­ნებ. ესეც ფსი­ქო­ა­ნა­ლი­ზის მო­მენ­ტია, თუკი იმა­ვე მო­მენ­ტში ვერ იხ­სე­ნებ, ე.ი. არ არის არა­ფე­რი გა­სახ­სე­ნე­ბე­ლი. ალ­ბათ შეც­დო­მე­ბი იქ­ნე­ბო­და, მაგ­რამ თუკი გაკ­ვე­თი­ლი გა­მო­გაქვს, მა­შინ შეც­დო­მად აღარ მი­იჩ­ნე­ვა. შენს თავ­თან თუ აღი­ა­რე გულ­წრფე­ლად შეც­დო­მა და მო­მა­ვალ­ში აღარ და­უშ­ვებ, ეს არ არის შეც­დო­მა, ამი­ტო­მაც გლო­ბა­ლუ­რი შეც­დო­მე­ბი არ მახ­სენ­დე­ბა. მტრე­ბი, პრაქ­ტი­კუ­ლად, არ მყავს, და მყავს ძა­ლი­ან ბევ­რი მე­გო­ბა­რი. ადა­მი­ა­ნებს ჩემი სი­თა­მა­მე და შე­უ­პო­ვა­რი პო­ზი­ცია უფრო აღი­ზი­ა­ნებთ. ცდი­ლო­ბენ და­მაბ­რა­ლონ ის, რაც არას­დროს მით­ქვამს. მა­გა­ლი­თად, თით­ქოს სა­დღაც ვთქვი, რომ აფხა­ზე­თის და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის მომ­ხრე ვარ, როცა პი­რი­ქით, ჩემი საქ­მი­ა­ნო­ბა იქით არის მი­მარ­თუ­ლი, რომ აფხა­ზე­ბი ქარ­თულ სივ­რცე­ში შე­მო­ვიყ­ვა­ნო. ისეთ დათ­მო­ბებ­ზე უნდა წა­ვი­დეთ, რომ მათ და­კარ­გონ ყო­ველ­გვა­რი შან­სი, და­მო­უ­კი­დებ­ლე­ბი იყ­ვნენ. არ­დათ­მო­ბე­ბის პრო­ცეს­მა მიგ­ვიყ­ვა­ნა იქამ­დე, რომ რუ­სეთ­მა აღი­ა­რა მათი და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბა.

- თქვენ პი­რა­დი გა­მოც­დი­ლე­ბა ახ­სე­ნეთ და ოჯა­ხი რო­გორ შეხ­ვდა თქვე­ნი გა­მოც­დი­ლე­ბის მი­ღე­ბის ახალ ეტაპს? ალ­ბათ თქვენ მი­მართ ბევრ ცუდს მო­ის­მე­ნენ...

- ამას უკვე მი­ეჩ­ვივ­ნენ, რად­გან ორგზის სამ­შობ­ლოს მო­ღა­ლა­ტედ გა­მო­მა­ცხა­და სა­ა­კაშ­ვილ­მა (იცი­ნის). 2007 წელს სტუ­დენ­ტე­ბი რომ და­ა­პა­ტიმ­რეს გალ­ში, მა­შინ ვთქვი, რომ ეს ჩვე­ნი ბრა­ლი იყო, სა­ხელ­მწი­ფო ბი­უ­ჯეტ­ზე ბავ­შვე­ბი წა­იყ­ვა­ნეს იქ, რომ კო­ცო­ნი და­ენ­თოთ და მი­ტინ­გე­ბი გა­ე­მარ­თათ, მე კი ვთქვი, კო­ცო­ნი კი არ უნდა და­ვან­თოთ, სტუ­დენ­ტე­ბი უნდა გა­მო­ვიყ­ვა­ნოთ-მეთ­ქი. მე­ო­რედ 2009 წელს კო­კო­ი­თის­თან ჩა­ვე­დი, რად­გან იქ ოთხი ბიჭი იყო და­ტყვე­ვე­ბუ­ლი. ესეც ჩვე­ნი ბრა­ლი იყო, რად­გან ჩვენს პო­ლი­ცი­ას სარ­დაფ­ში ხუთი კაცი ჰყავ­და და­მა­ლუ­ლი. მა­შინ იქ ჩა­ვე­დი კო­კო­ი­თის­თან და ვუ­თხა­რი, რომ ამ ხუთ კაც­ზე მეტი არა­ვინ გვყავ­და და­მა­ლუ­ლი. თა­ვი­დან მხო­ლოდ ორი სტუ­დენ­ტი გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლეს და ჩემი ჩას­ვლის შემ­დეგ და­ნარ­ჩე­ნი ორი.

ასე რომ, თქვენს შე­კი­თხვას რომ და­ვუბ­რუნ­დეთ, ჩემი ოჯა­ხი მიჩ­ვე­უ­ლია ამ ყვე­ლა­ფერს - მარ­თა­ლი გი­თხრათ, ჩემი მი­ნის­ტრო­ბა სა­სა­ცი­ლოდ არ ჰყოფ­ნით.

რა თქმა უნდა, თა­ვი­სუ­ფა­ლი დრო ნაკ­ლე­ბია და ოჯახს მოვ­წყდი. მე­უღ­ლე, ოთხი შვი­ლი და ორი შვი­ლიშ­ვი­ლი მყავს. ჩემ­ზე ბედ­ნი­ე­რი არა მარ­ტო სა­ქარ­თვე­ლო­ში, მსოფ­ლი­ო­ში არ მე­გუ­ლე­ბა (იღი­მე­ბა). არც ერთ ნა­ბიჯს არ ვნა­ნობ, რაც გა­და­მიდ­გამს.

- მე­უღ­ლე შე­ნიშ­ვნებს გაძ­ლევთ?

- კი, მე­უბ­ნე­ბა, ასე ჩქა­რა ნუ ლა­პა­რა­კობ, მე არ მეს­მის შენი და სხვა რო­გორ გა­ი­გებ­სო (იცი­ნის). ელი­სო ზა­ქა­რე­იშ­ვი­ლი დი­ა­სახ­ლი­სია. ზო­გა­დად ლი­ბე­რა­ლუ­რი ადა­მი­ა­ნი ვარ და ოჯახ­შიც ასეა, მაგ­რამ, მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, შევ­ქმე­ნი ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო პატ­რი­არ­ქა­ლუ­რი ოჯა­ხი. ყვე­ლა ჩემ­თან არის - ოთხი­ვე შვი­ლი ჩემ­თან ცხოვ­რობს, გო­გო­ნა გა­თხოვ­და, ორი შვი­ლი შე­ე­ძი­ნა და ჩემს სი­ძეს­თან ერ­თად ჩვენ­თან ცხოვ­რობს, რაც ძა­ლი­ან მა­ხა­რებს. ასე­ვე დე­და­ჩე­მიც. ხომ არის ოჯა­ხე­ბი, ვიწ­როდ ცხოვ­რო­ბენ იმი­ტომ, რომ წა­სას­ვლე­ლი არ­სად აქვთ, მაგ­რამ ჩვენ მოგ­ვწონს და გვი­ხა­რია. მი­უ­ხე­და­ვად ამი­სა, შვი­ლე­ბის საქ­მე­ში არას­დროს ჩავ­რე­ულ­ვარ, არას­დროს მის­წავ­ლე­ბია მათ­თვის ჭკუა და ამი­ტო­მაც მგო­ნია, რომ სა­მა­გა­ლი­თო შვი­ლე­ბი მყავს. ჩემი შვი­ლე­ბი მენ­დო­ბი­ან და ამით ბედ­ნი­ე­რი ვარ. 27 წლის არის უფ­რო­სი, 26-ის მე­ო­რე, 24-ის მე­სა­მე და 18-ის მე­ო­თხე.

- ბა­ტო­ნო პა­ა­ტა, ფსი­ქო­ა­ნა­ლი­ზის გარ­და კი­დევ რით ხართ გა­ტა­ცე­ბუ­ლი?

- მუ­სი­კი­თა და პო­ე­ზი­ით. ჯერ ჯაზს ვუს­მენ­დი, მერე კლა­სი­კა­ზე გა­და­ვი­ნაც­ვლე, ძა­ლი­ან მიყ­ვარს ფოლკ­ლო­რი, რის მოს­მე­ნა­ზეც ყვე­ლა­ზე გვი­ან გა­და­ვე­დი. თუ მაქვს სა­შუ­ა­ლე­ბა, პირ­ველ რიგ­ში, მო­ცარტსა და შო­პენს ვუს­მენ, ასე­ვე მა­ლერს, მი­სით აღ­ტა­ცე­ბუ­ლი ვარ. თუკი ჯა­ზის მოს­მე­ნის სურ­ვი­ლი მაქვს, ბლუზს ვრთავ და კომ­პი­უ­ტერ­ში ჩა­წე­რი­ლი მაქვს ბევ­რი კომ­პო­ზი­ცია, ჯაზ­ში ყვე­ლა­ფე­რი მი­სა­ღე­ბია, მთა­ვა­რია, გულ­წრფე­ლად იყოს დაკ­რუ­ლი. 25 წლამ­დე ჯაზ­მე­ნი ვერ წარ­მო­მიდ­გე­ნია (იღი­მის).

რაც შე­ე­ხე­ბა პო­ე­ზი­ას, თა­ვად ლექ­სე­ბის და­წე­რა არას­დროს მიც­დია, მაგ­რამ ძა­ლი­ან მიყ­ვარს რო­გორც ქარ­თუ­ლი, ასე­ვე რუ­სუ­ლი პო­ე­ზია. ქარ­თვე­ლებს კარ­გი ლი­ტე­რა­ტუ­რა გვაქვს, თუმ­ცა ძა­ლი­ან ცო­ტაა. ვაჟა-ფშა­ვე­ლა, ვთქვათ, ფრან­გი რომ ყო­ფი­ლი­ყო, მსოფ­ლიო დო­ნის პო­ე­ტი იქ­ნე­ბო­და, ახ­ლაც არის, თუმ­ცა მსოფ­ლიო არ იც­ნობს. ვაჟა ჩემ­თვის თერ­გია, რაც წლე­ბი გე­მა­ტე­ბა, უფრო უღ­რმავ­დე­ბი ვა­ჟას. ასე­ვე მიყ­ვარს გა­ლა­კტი­ო­ნი, რომ­ლის წა­კი­თხვა მუდ­მი­ვად მსურს, ზე­პი­რად ვიცი მისი ბევ­რი ლექ­სი. რუ­სუ­ლი პო­ე­ზი­ის დიდი მოტრფი­ა­ლე ვარ - მან­დელშტა­მი, ბროდსკი, ეს არის მწვერ­ვა­ლე­ბის მწვერ­ვა­ლე­ბი. პრო­ზა­ში ძა­ლი­ან მიყ­ვარს ბუ­ნი­ნი. ის პირ­ვე­ლი ნო­ბე­ლი­ან­ტი რუსი მწე­რა­ლია. სხვა­თა შო­რის, მისი წიგ­ნი სო­ხუმ­ში ვი­ყი­დე. ჩვენს დროს აკ­რძა­ლუ­ლი იყო. რუ­სებ­მა მცი­რე ტი­რა­ჟით გა­მოს­ცეს, რომ მთლად აკ­რძალ­ვა­ში არ ჩათ­ვლო­დათ. რომ წა­ვი­კი­თხე, შიგ­ნით ჩავ­რჩი (იცი­ნის). დოს­ტო­ევ­სკი გა­და­ვი­კი­თხე, ცოტა სა­სა­ცი­ლოა ჩემი მხრი­დან ამის თქმა, მაგ­რამ წლე­ბის მა­ტე­ბას­თან ერ­თად ვიცი, რა არ მომ­წონს დოს­ტო­ევ­სკის, მაგ­რამ ბუ­ნი­ნი ჩემ­თვის უნაკ­ლოა, ვე­რა­ფე­რი აღ­მო­ვუ­ჩი­ნე. ასე­ვე ტოლსტო­ის "ანა კა­რე­ნი­ნაც" უნაკ­ლოა. ბუ­ნი­ნი ისე­თია, ოკე­ა­ნე­ში რომ მოხ­ვდე­ბი და აც­ნო­ბი­ე­რებ, რომ ეს შავი ზღვა არ არის (იცი­ნის).

- გან­ტვირ­თვის­თვის რას ანი­ჭებთ უპი­რა­ტე­სო­ბას, მე­გობ­რებ­თან გარ­თო­ბას, სმას?

- მე­გობ­რებ­თან შეკ­რე­ბა და მათ­თან ინ­ტე­ლექ­ტუ­ა­ლუ­რი სა­უბ­რე­ბი ძა­ლი­ან მიყ­ვარს, ზო­მი­ე­რი და­ლე­ვაც კარ­გია, ერთი-ორი ჭიქა წი­თე­ლი ან თეთ­რი ღვი­ნო, მაგ­რამ არ მახ­სოვს, რო­დის დავ­თვე­რი ბო­ლოს.

- მოკ­ლედ, სრუ­ლი­ად ფხი­ზე­ლი მი­ნის­ტრი გვყავს...

- დიახ, ნამ­დვი­ლად (იღი­მე­ბა).

ნინო მურ­ღუ­ლია

ჟურ­ნა­ლი "რე­ი­ტინ­გი"

(გა­მო­დის ორ­შა­ბა­თო­ბით)