მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
2
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
პარასკევი, მთვარის მეექვსე დღე დაიწყება 08:23-ზე, მთვარე კირჩხიბშია
მოაგვარეთ წვრილ-წვრილი საქმეები. სერიოზულები სხვა დროისთვის გადადეთ. კარგი დღეა კოლექტიური მუშაობისთვის, ბიზნესისთვის. მოაგვარეთ ფინანსური საკითხები. თუ არ გეჩქარებათ, უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საკითხები სხვა დღისთვის გადადეთ. ნეიტრალური დღეა ვაჭრობისა და სასამართლო საქმეებისთვის. კარგი დღეა სწავლისა და გამოცდების ჩასაბარებლად; ურთიერთობის გარჩევისათვის; ქორწინების, ნიშნობისთვის. ნეიტრალურია სამსახურის, საქმიანობის, საცხოვრებლის შეცვლა. მოერიდეთ ალკოჰოლს, ქიმიური პრეპარატების მიღებას. ნუ მიირთმევთ მძიმე საკვებს.
მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
მკითხველის რჩევით
ასევე დაგაინტერესებთ
რა არის ატოპიური დერმატიტი?
14:48 / 14-04-2025
ატოპიური დერმატიტი, იგივე, ატოპიური ეგზემა კანის ყველაზე გავრცელებული ქრონიკული ანთებითი დაავადებაა, რომელიც ჩვეულებრივ ვლინდება ჩვილობის ასაკიდან და ხასიათდება ქავილით, კანის სიმშრალით, ეგზემატური დაზიანებით, ლიქენიფიკაციით (კანის გასქელებით). ატოპიური დერმატიტი ასოცირებულია სხვა ატოპიურ, IgE ასოცირებულ დაავადებებთან, როგორებიცაა: ასთმა, ალერგიული რინიტი, კვებითი ალერგია, ურტიკარია.
რა ასაკში ვლინდება ატოპიური დერმატიტი?
როგორც აღვნიშნეთ, ატოპიური დერმატიტის შემთხვევათა 85% გხვდება სიცოცხლის პირველ წლებში, ხოლო 95% 5 წლამდე ასაკში. ატოპიურ დერმატიტს შესაძლოა ჰქონდეს სრული რემისიები, განსაკუთრებით მოზარდობის ასაკში და შემდეგ შესაძლოა კვლავ გამოვლინდეს ადრეულ ზრდასრულ ასაკში. ატოპიური დერმატიტის გამოვლინების თანაფარდობა მამაკაცსა და ქალში 1:1.4-ია.
რა იწვევს ატოპიური დერმატიტის განვითარებას?
ატოპიური დერმატიტის განვითარებაში მნიშნელოვანი როლი აქვს გენეტიკურ წინასწარგანყობას. კერძოდ, ატოპიური დერმატიტის შემთხვევების 80% ვლინდება იმ ბავშვებში, რომლებსაც ცილა ფილაგრინის დეფიციტი აღენიშნებათ. ცილის დეფიციტი გენეტიკური მუტაციებითაა განპირობებული. ცილა ფილაგრინი პასუხისმგებელია კანში წყლის შეკავებაზე, შესაბამისად, კანის დატენიანებაზე. სწორედ, ცილის მუტაციები იწვევს კანის ეპითელური ბარიერის რღვევას, იმუნურ დისფუნქციას და საბოლოოდ, ანთების განვითარებას. არსებობს რიგი გარემო ფაქტორები, რისკ-ფაქტორები, რომლებიც აპროვოცირებს ან ამწვავებს ატოპიური დერმატიტის მიმდინარეობას, ესენია:
- კანის ინფექცია - Staphylococcus aureus;
- კვებითი ალერგენები - რძე, კვერცხი, თევზი, თხილეული, შოკოლადი. ატოპიური დერმატიტით დაავადებულთა 50%-ს აღენიშნებათ კვებითი ალერგია;
- ირიტანტები (გამაღიზიანებლები) - საპნები და დეტერგენტები;
- კონტაქტური ალერგენები - შალის და ხელოვნური ქსოვილის ტანსაცმელი, მეტალის საგნები, სამკაული;
- კლიმატური ფაქტორები - ტემპერატურისა და ტენიანობის ცვალებადობა (სიცივე კანის გამოშრობას იწვევს, მაღალი ტემპერატურა - ოფლიანობას, რაც ქავილს ამწვავებს, მზე ატოპიური დერმატიტით დაზიანებულ ადგილებს მკვეთრად აუარესებს);
- ინჰალაციური ალერგენები - ოთახის მტვრის ტკიპა, მცენარის მტვერი, ცხოველის ბეწვი, ფეხსახსრიანების ქიტინის გარსი, ობის სოკოები;
- თამბაქოს კვამლი;
- სტრესი;
- ჰორმონული დარღვევები;
რა სიმპტომებით ხასიათდება ატოპიური დერმატიტი? და რა ადგილებზე იჩენს თავს დაზიანება?
ატოპიური დერმატიტი ზოგადად, ხასიათდება ქავილით, კანის სიმშრალით, ეგზემატური დაზიანებით, კანის ლიქენიფიკაციით.
ატოპიური დერმატიტის მიმდინარეობაში გამოყოფობენ 3 ასაკობრივ ჯგუფს:
- ჩვილები - 0-2 წლამდე,
- ბავშვთა ასაკი - 2-დან 12 წლამდე და
- მოზრდილებში - 12 წლის ზემოთ.
ყოველ მათგანს განსხვავებული კლინიკური გამოვლინება გააჩნია.
ახალშობილებში პროცესი ძირითადად ლოკალიზებულია სახისა და თავის არეში. ატოპიური დერმატიტი თავდაპირველად შესაძლოა გამოვლინდეს ინფანტილური სებორეული დერმატიტით, რომელიც მოიცავს სკალპს, იღლიის არეს და საზარდულის ნაოჭებს. დამახასიათებელია ატოპიური დერმატიტის მწვავე, ექსუდაციური ფორმები ერითემით, შეშუპებით, არაიშვიათად ბუშტუკების გაჩენით და სისველით. დროთა განმავლობაში აღინიშნება ლოყების სიმშრალე, აქერცვლა, ჰიპერემია. შესაძლოა კანის სიმშრალე და ჰიპერემია გამოხატული იყოს კიდურების გამშლელ ზედაპირებსა და სხეულზე. დაავადების გამწვავება ხშირად ვლინდება დამატებითი კვების დაწყებისას.
ბავშვებში (2-12 წელი) ახასიათებს პროცესის ლოკალიზაცია, უპირატესად კიდურების მომხრელი ზედაპირის კანზე, ყელზე, იდაყვისა და მუხლის ფოსოებში, მტევნის ზურგზე. საკვებმა, შესაძლოა, გააღიზიანოს პირის ირგვლივი არე და ნიკაპის მიდამო. ქავილი და კანის ზედაპირის ხახუნი იწვევს ლიქენიფიკაციას (კანი გასქელებული და გაუხეშებულია); ატოპიური დერმატიტის არსებობისას ხშირია თვალის მიდამოს დაზიანებაც.
ატოპიური დერმატიტის შემთხვევათა 90 -93%-ში დაავადება 12 -13 წლის ასაკამდე უკუგანვითარდება და მხოლოდ 7-8% გადადის მოზრდილთა დერმატიტში. ამ შემთხვევაში ატოპიური დერმატიტი გენერალიზებული ფორმით გვხვდება, ნებისმიერ ადგილას შეიძლება გაჩნდეს. მისი მართვა მთელი ცხოვრების განმავლობაშია საჭირო.
როგორ ხდება ატოპიური დერმატიტის დიაგნოსტიკა?
ატოპიურ დერმატიტის დიაგნოსტირებაში მთავარი როლი კლინიკურ ნიშნებს ენიჭებათ.
არსებითი და მნიშვნელოვანი მახასიათებლბები:
- ქავილი;
- ეგზემა (მწვავე, ქვემწავე, ქრონიკული);
- ტიპური გავრცელება და დაზიანების მორფოლოგია;
- ასაკ-სპეციფიკური გამოვლინებები;
- ქრონიკული ან ქრონიკულად მორეციდივე დერმატიტები;
- ატოპიის პირადი და ოჯახის ისტორია (ასთმა, ალერგიული რინიტი,ატოპიური დერმატიტი);
ატოპიურ დერმატიტთან ასოცირებული მახასიათებლები (არასპეციფიკური):
- სისხლძარღვთა დაზიანებები;
- თვალის, პერიორბიტალური მიდამოს დაზიანებები;
- პერიორალური, პერიაორიკულარული დაზიანებები;
რიგ შემთხვევაში შესაძლოა საჭირო გახდეს კვლევების (კანის ალერგიული ტესტები, სისხლში IgE-ს განსაზღვრა) ჩატარება.
მნიშვნელოვანია, დიფერენციალური დიაგნოსტიკა შემდეგ დაავადებებთან, როგორებიცაა:
სებორეული დერმატიტი;ფსორიაზი;კონტაქტური დერმატიტი;იქთიოზი და სხვ.
როგორ ვმკურნალობთ ატოპიურ დერმატიტს?
ატოპიური დერმატიტის მკურნალობის ძირითადი პრინციპი დაფუძნებულია კანის სწორ მოვლაზე, სრულფასოვან დატენინებასა და გამწვავებების მკურნალობაზე.
მედიკამენტური მკურნალობა ინიშნება მხოლოდ გამწვავებების დროს და მიმართულია გამოხატული სიმპტომების საწინააღმდეგოდ.
ატოპიური დერმატიტის გამწვავებისას ინიშნება:
- ანტიჰისტამინური საშუალებები;
- სტეროიდული საშუალებები;
- იმუნომოდულატორები;
- ანტიბიოტიკოთერაპია (ინფექციის თანდართულობის შემთხვევაში)
მათი არჩევა და დოზირება უნდა მოხდეს სპეციალისტის მიერ.
ატოპიური დერმატიტის მკურნალობაში წარმატებით გამოიყენება ფოტოთერაპია(UVB სხივებით), რომელიც ამსუბუქებს დაავადების მიმდინარეობას და სხვა სამკურნალო საშუალებებთან შედარებით ნაკლები გვერდითი ეფექტებით ხასიათდება.
რეკომენდაციები, რაც უნდა გავითვალისწინოთ ატოპიური დერმატიტის არსებობისას?
- მნიშვნელოვანია კანის მუდმივი დატენიანება და მისი ბარიერის შენარჩუნება;
- კვებითი ალერგენების შეზღუდვა (პაციენტები უნდა დააკვირდნენ კონკრეტულად რა პროდუქტი იწვევს დაავადების გამწვავებას და მათი მირთმევა შეზღუდონ, ან შეწყვიტონ).
- საჭიროა გამაღიზიანებელი ფაქტორებისა ზემოქმედების თავიდან აცილება - სპეციალური ჰიპოალერგიული საპნებისა და დასაბანი საშუალებების გამოყენება (PH 5.5, ნეიტრალური საშუალებები), ბუნებრივი ქსოვილის ტანსაცმლის გამოყენება;
- ქავილის დროს კანის დაზიანების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა ფრჩხილების მოკლედ დაჭრა (მეორეული ინფექციის საპრევენციოდ);
- აბაზანის მიღების დროს უნდა გავითვალისწინოთ წყლის ტემპერატურა, რომელიც არ უნდა იყოს ცხელი და ასევე შხაპის მიღების ხანგრძლივობა, რათა ავირიდოთ კანის გამოშრობა;
- აბაზანის მიღების შემდეგ, ასევე აუცილებელია კანის დატენიანება;
- სასურველია, ოთახის ტემპერატურისა(19-20 C) და ტენიანობის შენარჩუნება;
მარიამ ჩაკვეტაძე
დერმატოლოგ-ვენეროლოგიის რეზიდენტი "ავერსის კლინიკაში"
R
sponsored by
ContentRoom
რუბრიკის სხვა სიახლეები
დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ხანგრძლივი ზრდის შემდეგ, თბილისში პარკირების ჯარიმები შემცირდა, თანაც თითქმის 60%-ით
კვირის კითხვადი სტატიები
მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
მკითხველის რჩევით
