"რუსეთის მიერ 1992 წლის 3 სექტემბერს დადებული შეთანხმების დარღვევამ გაგრის დაცემამდე მიგვიყვანა, 1993 წლის 27 ივლისის სოჭის შეთანხმებების დარღვევამ კი სოხუმის დაცემამდე" - ექსპერტი
საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი, ჯიპა-ს პროფესორი გიორგი კობერიძე სოხუმის დაცემის დღესთან დაკავშირებით სოციალურ ქსელში პოსტს ქვეყნებს, რომელშიც ვკითხულობთ:
"ხშირად დავიწყებას ეძლევა ფაქტი, რომ ადამიანის ნაციონალური იდენტობის განმსაზღვრელი ქვეყნის წარსული გამოცდილების - წარმატებებისა თუ მარცხის - კოლექტიური გაზიარებაა. ამას ადამიანები ცნობიერად და არაცნობიერად ერთდროულად ახორციელებენ. შესაბამისად, როდესაც ვიღაც იტყვის "სახელოვნად მოვიგეთ დიდგორში" ან "როგორ დავმარცხდით კრწანისში" ან სულაც "რა მშვენიერება ავაშენებთ გელათში" ეს ფრაზები იშვიათად თუ ეუცნაურება ვინმეს, რადგან კოლექტიური წარსული გამოცდილების შენად წარმოჩენა ნაციონალური იდენტობის გამოხატულების ცალკეული ნაწილია ხოლმე.ისტორიული გამოცდილება არაა უბრალო ამბისა და ფაქტების კრებული, არამედ ცოცხალი გაკვეთილია იმისა, თუ რა აღარ უნდა გააკეთო, რომ აღარ დამარცხდე. ამიტომ სჭირდება ხოლმე ისტორიას კარგი ანალიზი.
დღეს სოხუმის დაცემის დღეა - გაზიარებული კოლექტიური ტრაგედია თანამედროვე საქართველოს სახელმწიფოსათვის. მაგრამ რა ის ცოცხალი ფაქტი, რაც საქართველომ ამ დაკარგვიდან კიდევ ერთხელ გაიაზრა? უკიდურესი შიდა ფრაქციონიზმი და ღალატი ჩვეული ამბავია და სოხუმის გარდა საქართველოს ისტორიის არაერთ მძიმე ლაქაში გვხდება ხოლმე. მაგრამ მთავარი რაც დღეს 1993 წლის 27 სექტემბრიდან ჩანს არის ის, რომ მტერთან ენით მოჩლექით საუბარი და ბრიყვული ნდობა მხოლოდ ისევე მიგვიყვანს უეჭველ დამარცხებამდე, როგორც ეს სოხუმისა და გაგრის დაცემისას მოხდა.
რუსეთის მიერ 1992 წლის 3 სექტემბერში მოსკოვში დადებული შეთანხმების დარღვევამ გაგრის დაცემამდე მიგვიყვანა, 1993 წლის 27 ივლისის სოჭის შეთანხმებების დარღვევამ კი სოხუმის დაცემამდე.
ეს კი კოლექტიურ მეხსიერებაში მხოლოდ ერთ ფაქტს უსვამს ხაზს: რუსეთთან დადებულ ნებისმიერ შეთანხმებას იმდენივე ფასი აქვს, რამდენიც იმ ქაღალდს რაზეც ეს შეთანხმებაა გაფორმებული. ანუ, პრაქტიკულად, ნულოვანი.და კიდევ ერთი: რუსეთს სახელმწიფოს სისუსტე კიდევ უფრო არწმუნებს, რომ ადვილი საკბილო გახდები და კიდევ უფრო მეტად აგრესიული და მომთხოვნი ხდება ხოლმე შენთან მიმართებთ. თუმცა ეს აგრესიის ერთგვარად ბუნებრივი კანონიცაა - რაც უფრო სუსტი და მხდალია სახელმწიფო და მისი ხელისუფლება მით უფრო თამამია აგრესორი - იცის გაუვა და იმიტომ. და ის სუსტი სახელმწიფოები, რომლებიც მხოლოდ ფსევდო-მშვიდობაზე ლაპარაკობენ - იღებენ ომს".