რას აჩვენებს ცვლილებები წყნარი ოკეანის ფსკერზე - ლითოსფერული ფილები არ არის სტაბილური და ტექტონიკური პროცესების გამო თანდათან იშლება

წყნარი ოკეანის დასავლეთით ლითოსფერული ფილები არ არის სტაბილური და ტექტონიკური პროცესების გამო თანდათან იშლება, - ამის შესახებ ვკითხულობთ ახლახან ჩატარებულ კვლევაში, რომელიც ჟურნალში Geophysical Research Letters გამოქვეყნდა.

მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში ოთხი წყალქვეშა ფილა გამოიკვლიეს და დაასკვნეს, რომ ისინი არც ისეთი სტაბილურია, როგორც ჩანს.

"ვიცოდით, რომ გეოლოგიური დეფორმაცია ისეთი, როგორიც არის რღვევა, კონტინენტურ ფილებში ხდებოდა, მაგრამ აქამდე არ ვიცოდით, რომ მსგავსი რამ ოკეანის ფილებშიც ხდებოდა", - აცხადებს კვლევის თანაავტორი ერკან გიუნი.

ამ კვლევის კომენტირებისას პოპულარული სამეცნიერო გამოცემა Sciencealert - ი განმარტავს, რომ მეცნიერებმა ჯერ კიდევ 1950-იან წლებში უარყვეს ვარაუდები ოკეანის ფსკერის თანაბარი ზედაპირის შესახებ. ფაქტობრივად, ის არ ჰგავს დაბლობს, არამედ გაჭრილია უფსკრულებითა და მასიური მთებით.

მთები წარმოიქმნება ამ ფილების შეჯახებისას, ან პირიქით, მათი ბზარებიდან ამოსული მაგმის გამყარებით. მაგრამ მეცნიერებს დიდი ხანია სჯეროდათ, რომ ლითოსფერული ფირფიტების შიგნით, მათი კიდეებიდან შორს, დედამიწის ქერქის დიდი არეები საკმაოდ სტაბილური რჩება და არ ექვემდებარება ასეთ დეფორმაციას.

ამ ჰიპოთეზის შესამოწმებლად, კვლევის ავტორებმა შეაგროვეს ხელმისაწვდომი მონაცემები ორ ოკეანურ პლატოზე, რომლებიც მდებარეობს იაპონიასა და ჰავაის შორის. გარდა ამისა, მათ შეისწავლეს ონტონგ ჯავის პლატო, რომელიც მდებარეობს სოლომონის კუნძულების ჩრდილოეთით, ასევე მანიჰიკის პლატო, რომელიც მდებარეობს ფიჯისა და ტონგას კუნძულების ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ეს ოკეანური პლატოები მდებარეობს ასობით და თუნდაც ათასობით კილომეტრში ლითოსფერული ფირფიტის უახლოესი საზღვრებიდან. თუმცა, მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ პლატოები იზიარებენ დეფორმაციულ მახასიათებლებს, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ისინი დეფორმირდებიან წყნარი ოკეანის ფილების კიდეზე წარმოქმნილი რღვევის ზემოქმედებით.

იმის მიუხედავად, რომ მეცნიერებმა წყნარი ოკეანის მხოლოდ ოთხი პლატო გააანალიზეს, ისინი იმედოვნებენ, რომ მათი აღმოჩენები ოკეანის ფსკერის შემდგომ კვლევებს დაეხმარება...

მოამზადა: ანა სიბოშვილმა