ჯან­მო-ს ბოლო ინ­ფორ­მა­ცი­ის თა­ნახ­მად, კო­რო­ნა­ვირუ­სით, გრი­პით და სხვა რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბე­ბით ინ­ფი­ცი­რე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი უკა­ნას­კნე­ლი კვი­რე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში იმა­ტებს. გა­მო­ნაკ­ლისს არც სა­ქარ­თვე­ლო წარ­მო­ად­გენს. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბით ინ­ფი­ცი­რე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბის ზრდას­თან ერ­თად პე­დი­ატ­რე­ბი პროგ­ნო­ზი­რე­ბენ, რომ იან­ვა­რი სა­ქარ­თვე­ლო­ში პე­დი­ატ­რი­უ­ლი ავა­დო­ბის თვალ­საზ­რი­სით ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი პე­რი­ო­დი იქ­ნე­ბა. არის თუ არა ინ­ფექ­ცი­უ­რი პრო­ფი­ლის წამ­ყვან კლი­ნი­კებ­ში სა­წოლ­ფონ­დი დატ­ვირ­თუ­ლი და რამ­დე­ნად მომ­ზა­დე­ბუ­ლი შეხ­ვდა ჯან­დაც­ვის სექ­ტო­რი რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბის სე­ზო­ნურ ზრდას, ამ და სხვა მნიშ­ვნე­ლო­ვან სა­კი­თხებ­ზე „ინ­ტერპრეს­ნი­უსს“ ინ­ფექ­ცი­უ­რი პა­თო­ლო­გი­ი­სა და შიდსის ცენ­ტრის გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რი, თენ­გიზ ცერ­ცვა­ძე ესა­უბ­რა.

- ბა­ტო­ნო თენ­გიზ, სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­თვის კარ­გად არის ცნო­ბი­ლი, რომ ქვე­ყა­ნა­ში გრი­პის ლა­ბო­რა­ტო­რი­უ­ლად და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა გა­ორ­მაგ­და. სულ უფრო და უფრო მეტი ადა­მი­ა­ნი უჩი­ვის სა­ერ­თო სი­სუს­ტეს, მა­ღალ ტემ­პე­რა­ტუ­რას, სახ­სრე­ბის ტკი­ვილს. პა­რა­ლე­ლუ­რად, პე­დი­ატ­რე­ბი პროგ­ნო­ზი­რე­ბენ, რომ იან­ვა­რი სა­ქარ­თვე­ლო­ში პე­დი­ატ­რი­უ­ლი ავა­დო­ბის თვალ­საზ­რი­სით ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი პე­რი­ო­დი იქ­ნე­ბა. რა შე­გიძ­ლი­ათ გვი­თხრათ, რა ვი­თა­რე­ბა გვაქვს დღეს ქვე­ყა­ნა­ში?

- ბოლო პე­რი­ოდ­ში, რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბით შემ­თხვე­ვე­ბის ზრდა აღი­ნიშ­ნე­ბა, გაზ­რდი­ლია კლი­ნი­კე­ბის დატ­ვირ­თვაც. ეს სი­ნამ­დვი­ლეა, მაგ­რამ არ არის სწო­რი, რო­დე­საც ცალ­კე­უ­ლი ექ­სპერ­ტე­ბი, თუ მე­დი­ა­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი აღ­ნიშ­ნა­ვენ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში „დრა­მა­ტუ­ლი ვი­თა­რე­ბაა“, „კლი­ნი­კებ­ში ად­გი­ლე­ბი აღარ არის“, „მშობ­ლე­ბი ბავ­შვე­ბით კლი­ნი­კის რიგ­ში დგა­ნან“. ობი­ექ­ტუ­რი შე­ფა­სე­ბით, ქვე­ყა­ნა­ში რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბით პა­ცი­ენ­ტე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა გა­ი­ზარ­და, მაგ­რამ აბ­სო­ლუ­ტუ­რად არ არის სა­ჭი­რო ამის დრა­მა­ტი­ზე­ბა, სა­პა­ნი­კო არა­ფე­რია. ეს ზრდა მო­სა­ლოდ­ნე­ლი იყო. გა­სუ­ლი სამი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში იმი­ტომ იყო რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის ნაკ­ლე­ბი რა­ო­დე­ნო­ბა, რომ მა­შინ COVID-19 დო­მი­ნი­რებ­და, სა­ხელ­მწი­ფო და მთე­ლი მსოფ­ლიო ეფექ­ტი­ან სა­პა­სუ­ხო ზო­მებს იღებ­და, ეს იყო პირ­ბა­დის ტა­რე­ბა, სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი თავ­შეყ­რის ად­გი­ლე­ბი­დან თა­ვის შე­კა­ვე­ბა, მა­სობ­რი­ვი შეკ­რე­ბე­ბის შე­ზღუდ­ვა და ასე შემ­დეგ. ეს ყვე­ლა­ფე­რი რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის გავ­რცე­ლე­ბის პრე­ვენ­ცი­ას ახ­დენ­და. შე­დე­გად, ყვე­ლა ამ ინ­ფექ­ცი­ის გავ­რცე­ლე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი, ბოლო 3 წელი შემ­ცი­რე­ბუ­ლი იყო. წელს, რო­დე­საც COVID-19-ის გამო და­წე­სე­ბუ­ლი შე­ზღუდ­ვე­ბი მო­იხ­სნა, რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის გავ­რცე­ლე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბელ­მა მო­ი­მა­ტა იმ ფარ­გლებ­ში, რაც COVID-19-მდე იყო.

ჯან­მო-ს მო­ნა­ცე­მე­ბით, მსოფ­ლი­ო­ში, ყო­ველ­წლი­უ­რად მხო­ლოდ გრი­პის­გან სა­შუ­ა­ლოდ 290 000-650 000-მდე ადა­მი­ა­ნი იღუ­პე­ბა.

სა­ქარ­თვე­ლო­ში, გა­სულ წელს გრი­პით გარ­დაც­ვა­ლე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით 20-მდე შემ­თხვე­ვა გვქონ­და, რაც ერთ-ერთი და­ბა­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლია მსოფ­ლი­ო­ში. 2024 წელს გრი­პით გარ­დაც­ვა­ლე­ბის და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბი არ გვაქვს. თით­ქოს, ბევ­რია რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა, ეს ხე­ლოვ­ნურ პა­ნი­კას იწ­ვევს, მაგ­რამ ამ დროს, ლე­ტა­ლუ­რი შემ­თხვე­ვე­ბი არ გვაქვს.

- თქვენ აღ­ნიშ­ნეთ სტა­ცი­ო­ნა­რე­ბის დატ­ვირ­თვა. უფრო დე­ტა­ლუ­რად რომ გან­მარ­ტოთ, რა ვი­თა­რე­ბა გვაქვს ჰოს­პი­ტა­ლურ სექ­ტორ­ში?

- გა­და­ჭარ­ბე­ბუ­ლია იმის თქმა, რომ ჰოს­პი­ტა­ლუ­რი სექ­ტო­რი გა­დატ­ვირ­თუ­ლია. ჰოს­პი­ტა­ლუ­რი სექ­ტო­რის დატ­ვირ­თვა გა­ი­ზარ­და, მაგ­რამ არა­ვი­თარ გა­დატ­ვირ­თვას არ აქვს ად­გი­ლი. სრუ­ლი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბით ვამ­ბობ, რომ ტყუ­ი­ლია, თით­ქოს, კლი­ნი­კებ­ში ად­გი­ლე­ბი არ არის. შე­საძ­ლოა, რო­მე­ლი­ღაც ბავ­შვთა სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში რამ­დე­ნი­მე დღით გა­და­იტ­ვირ­თა კლი­ნი­კა, მაგ­რამ შე­გახ­სე­ნებთ, რომ უამ­რა­ვი სხვა კლი­ნი­კა გვაქვს. ინ­ფექ­ცი­უ­რი პრო­ფი­ლის წამ­ყვან კლი­ნი­კებ­ში სა­წოლ­ფონ­დი სა­ნა­ხევ­როდ არის დატ­ვირ­თუ­ლი. თუ რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბით ბავ­შვთა რა­ო­დე­ნო­ბამ იმა­ტა, რა­ტომ არ მიჰ­ყავთ ისი­ნი მა­გა­ლი­თად, ბავ­შვთა ინ­ფექ­ცი­ურ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში, სა­დაც თა­ვი­სუ­ფა­ლი ად­გი­ლე­ბი საკ­მა­რი­სა­დაა, ისე­ვე რო­გორც ინ­ფექ­ცი­უ­რი პა­თო­ლო­გი­ის და შიდსის ცენ­ტრში და აკა­დე­მი­კოს ვახ­ტანგ ბო­ჭო­რიშ­ვი­ლის სა­ხე­ლო­ბის კლი­ნი­კა­ში, სა­დაც ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს ბავ­შვთა ინ­ფექ­ცი­ე­ბის გან­ყო­ფი­ლე­ბა 40 სა­წოლ­ზე? ასე რომ, ქვე­ყა­ნა­ში სა­წოლ­ფონ­დის არა­ნა­ი­რი გა­დატ­ვირ­თვა არ არის. ად­გი­ლე­ბი საკ­მა­რის­ზე მეტი გვაქვს.

ზო­გა­დად სა­მე­დი­ცი­ნო სექ­ტო­რი კარ­გად მომ­ზა­დე­ბუ­ლი შეხ­ვდა რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბის სე­ზო­ნურ ზრდას. ზოგი ჭირი მარ­გე­ბე­ლია, COVID-19-მა, რო­მელ­მაც სე­რი­ო­ზუ­ლი ზი­ა­ნი მი­ა­ყე­ნა მსოფ­ლი­ოს და მათ შო­რის ჩვენს ქვე­ყა­ნას, ამა­ვე დროს ხელი შე­უ­წყო ჯან­დაც­ვის სის­ტე­მის სე­რი­ო­ზულ გაძ­ლი­ე­რე­ბას რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის მარ­თვის კუ­თხით, კერ­ძოდ: კლი­ნი­კე­ბის და პირ­ვე­ლა­დი ჯან­დაც­ვის რგო­ლის ექი­მე­ბი გა­დამ­ზად­და, წამ­ყვა­ნი სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი გა­ნუ­წყვეტ­ლივ ატა­რებ­დნენ ტრე­ნინ­გებს, გაძ­ლი­ერ­და მა­ტე­რი­ა­ლურ-ტექ­ნი­კუ­რი ბაზა, შე­იქ­მნა „გა­იდ­ლა­ი­ნე­ბი“, და­ი­ნერ­გა მარ­თვის თა­ნა­მედ­რო­ვე მიდ­გო­მე­ბი და მე­თო­დე­ბი, შე­მო­დი­ო­და ახა­ლი მე­დი­კა­მენ­ტე­ბი, აე­წყო COVID-19-ის მარ­თვის სის­ტე­მა. სა­ქარ­თვე­ლო არის ერთ-ერთი ის ქვე­ყა­ნა, რო­მე­ლიც წარ­მა­ტე­ბით გა­უმკლავ­და COVID-19-ის გა­მოწ­ვე­ვებს და რო­მელ­მაც 2022 წლის მა­ი­სი­დან COVID-19 ფა­ტა­ლუ­რი ინ­ფექ­ცი­ი­დან რი­გით მარ­თვად რეს­პი­რა­ცი­ულ ინ­ფექ­ცი­ად გა­და­აქ­ცია მა­შინ, რო­დე­საც მთელ­მა მსოფ­ლი­ომ ამას მხო­ლოდ 2023 წლის მა­ის­ში მი­აღ­წია. ეს ნიშ­ნავს, რომ კო­რო­ნა­ვირუ­სით გა­მოწ­ვე­უ­ლი სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა არ აღე­მა­ტე­ბა ან მხო­ლოდ მცი­რე­დით აღე­მა­ტე­ბა სხვა რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბით, მა­გა­ლი­თად, გრი­პით გა­მოწ­ვე­ულ სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბას. COVID-19 აღარ ახ­დენს ნე­გა­ტი­ურ გავ­ლე­ნას მო­სახ­ლე­ო­ბის ცხოვ­რე­ბის ხა­რისხზე და ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა­ზე.

- ზო­გა­დად, რო­გო­რია რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის გავ­რცე­ლე­ბის სტა­ტის­ტი­კა?

- რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით ნა­ხე­ვა­რი - 50% გრიპ­ზე მო­დის. ამას­თან, პრაქ­ტი­კუ­ლად, ყვე­ლა და­დას­ტუ­რე­ბულ შემ­თხვე­ვა­ში და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლია A ტიპი. B ტი­პის გრი­პი, პრაქ­ტი­კუ­ლად, არ ფიქ­სირ­დე­ბა. A ტი­პის გრი­პი­დან ყვე­ლა­ზე მეტი - 37% მო­დის H1N1 სუბტიპ­ზე, რო­მე­ლიც 2009-2010 წლებ­ში, ე.წ. „ღო­რის გრი­პის“ პან­დე­მი­ის სა­ხე­ლით იყო ცნო­ბი­ლი. სი­ტყვა „ღო­რის გრი­პი“ სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ აი­ტა­ცა, თო­რემ სი­ნამ­დვი­ლე­ში ის არ იყო „ღო­რის გრი­პი“. ის იყო 4 სხვა­დას­ხვა გრი­პის ვირუ­სის გე­ნე­ტი­კუ­რი მა­სა­ლის შერ­წყმით მი­ღე­ბუ­ლი შტა­მი, რო­მელ­საც გარ­კვე­უ­ლი მი­ზე­ზე­ბის გამო „ღო­რის გრი­პი“ და­ერ­ქვა. ამას­თან ეს ვირუ­სი მხო­ლოდ 2009-2010 წლებ­ში იყო პან­დე­მი­უ­რი, ხოლო შემ­დეგ ის გა­და­იქ­ცა ჩვე­უ­ლებ­რივ სე­ზო­ნურ ვირუ­სად და სწო­რედ ეს ვირუ­სი ცირ­კუ­ლი­რებს ამ­ჟა­მად სა­ქარ­თვე­ლო­ში. ამი­ტომ არ არის გა­მარ­თლე­ბუ­ლი მისი მოხ­სე­ნი­ე­ბა პან­დე­მი­ურ „ღო­რის გრი­პად“ და ამით მო­სახ­ლე­ო­ბა­ში პა­ნი­კის შექ­მნის ხელ­შე­წყო­ბა. 6% მო­დის A ტი­პის გრი­პის H3N2 ქვე­ტიპ­ზე, ხოლო 8%-ში სუბტი­პი არ არის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი.

ბოლო სტა­ტის­ტი­კის მი­ხედ­ვით, გრი­პის შემ­დეგ მე­ო­რე ად­გილ­ზეა რეს­პი­რა­ცი­ულ-სინ­ცი­ტი­უ­რი ვირუ­სი -17%, რო­მე­ლიც აა­ვა­დებს რო­გორც ბავ­შვებს, ისე მოზ­რდი­ლებს, მაგ­რამ გან­სა­კუთ­რე­ბით სა­ში­შია 2 წლამ­დე ბავ­შვებ­ში, რომ­ლებ­შიც ის იწ­ვევს ბრონ­ქი­ო­ლი­ტებს. უნდა აღი­ნიშ­ნოს, რომ ჯერ აღ­ნიშ­ნუ­ლი ინ­ფექ­ცი­ით გარ­დაც­ვა­ლე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბი არ გვქო­ნია.

რეს­პი­რა­ცი­ულ-სინ­ცი­ტი­უ­რი ვირუ­სის შემ­დეგ მო­დის ადე­ნო­ვირუ­სი - 9%, რი­ნო­ვირუ­სი - 8%, პა­რაგ­რი­პის ინ­ფექ­ცია - 6%, ბო­კა­ვირუ­სე­ბი - 3% და არა COVID-19-ის გა­მომ­წვე­ვი კო­რო­ნა­ვირუ­სე­ბი - 3%.

ასე­ვე მინ­და ვი­სა­უბ­რო გრი­პის კლი­ნი­კურ მიმ­დი­ნა­რე­ო­ბა­ზეც. რო­გორც წესი, გრი­პი მიმ­დი­ნა­რე­ობს უფრო მძი­მედ, ვიდ­რე სხვა რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ვირუ­სე­ბი, გარ­და COVID-19-სა. გრი­პი უეც­რად იწყე­ბა, მა­ღა­ლი ტემ­პე­რა­ტუ­რით, ინ­ტოქ­სი­კა­ცი­ით, სახ­სრე­ბის და კუნ­თე­ბის, თა­ვის ტკი­ვი­ლით. რო­გორც წესი, გა­მო­ხა­ტუ­ლია სა­ერ­თო სი­სუს­ტე, მშრა­ლი ხვე­ლა. იშ­ვი­ა­თია სურ­დო და სხვა კა­ტა­რუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბი. ეს უკა­ნას­კნე­ლი უფრო ახა­სი­ა­თებს სხვა რეს­პი­რა­ცი­ულ ინ­ფექ­ცი­ებს, რომ­ლებ­საც ხში­რად ე.წ. გა­ცი­ე­ბით და­ა­ვა­დე­ბე­ბის კრე­ბი­თი სა­ხე­ლით მო­ვიხ­სე­ნი­ებთ. თუ გრი­პი უეც­რად იწყე­ბა, ისი­ნი თან­და­თან იწყე­ბი­ან, ცხე­ლე­ბა ზო­მი­ე­რად, ან ნაკ­ლე­ბად არის გა­მო­ხა­ტუ­ლი. ასე­ვე, ნაკ­ლე­ბად გა­მო­ხა­ტუ­ლია სა­ერ­თო სი­სუს­ტე და ინ­ტოქ­სი­კა­ცია.

არ­სე­ბობს სწრა­ფი/მარ­ტი­ვი ტეს­ტე­ბი, რომ­ლე­ბიც ად­გენს, აქვს თუ არა ავად­მყოფს COVID-19 ან გრი­პი. ჩვე­ნი რე­კო­მენ­და­ცი­აა, რომ ვი­საც აღ­მო­აჩ­ნდე­ბა რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი სიმპტო­მე­ბი, პირ­ველ რიგ­ში ჩა­ი­ტა­როს ტეს­ტი­რე­ბა COVID-19-ზე. და­დე­ბი­თი პა­სუ­ხის შემ­თხვე­ვა­ში, პა­ცი­ენ­ტი და­უ­კავ­შირ­დეს ოჯა­ხის ექიმს, რო­მე­ლიც გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლებს მარ­თვას სპე­ცი­ა­ლუ­რი პრო­ტო­კო­ლით ბი­ნა­ზე, ან მძი­მე შემ­თხვე­ვა­ში მის­ცემს ჰოს­პი­ტა­ლი­ზა­ცი­ის რე­კო­მენ­და­ცი­ას. თუ ტეს­ტი­რე­ბით COVID-19 არ და­დას­ტურ­და, შემ­დეგ უნდა ვი­ფიქ­როთ გრი­პის, ან სხვა ვირუ­სე­ბით გა­მოწ­ვე­ულ რეს­პი­რა­ცი­ულ ინ­ფექ­ცი­ა­ზე. სპე­ცი­ფი­კუ­რი მკურ­ნა­ლო­ბა ან­ტი­ვირუ­სუ­ლი მე­დი­კა­მენ­ტე­ბით აქვს მხო­ლოდ COVID-19-ს და გრიპს, და­ნარ­ჩენ რეს­პი­რა­ცი­უ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის დროს ძი­რი­თა­დად შე­მო­ი­ფარ­გლე­ბი­ან ე.წ. ხელ­შემ­წყო­ბი მკურ­ნა­ლო­ბით. მარ­თა­ლია, რეს­პი­რა­ცი­ულ-სინ­ცი­ტი­უ­რი ვირუ­სით ინ­ფექ­ცი­ის სამ­კურ­ნა­ლოდ მო­წო­დე­ბუ­ლია ან­ტი­ვირუ­სუ­ლი მე­დი­კა­მენ­ტი რი­ბა­ვი­რი­ნი და მო­ნოკ­ლო­ნუ­რი ან­ტის­ხე­უ­ლე­ბი (პა­ლი­ვი­ზუ­მა­ბი და ნირ­სე­ვი­მა­ბი), მაგ­რამ მათი ეფექ­ტი­ა­ნო­ბა ბო­ლომ­დე და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი არ არის. ამი­ტომ ამე­რი­კის FDA ამ მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბას რე­კო­მენ­და­ცი­ას უწევს მხო­ლოდ იმუ­ნო­კომ­პრო­მე­ტი­რე­ბულ პა­ცი­ენ­ტებ­ში და არ უწევს რე­კო­მენ­და­ცი­ას მათ რუ­ტი­ნულ ხმა­რე­ბას. გა­ნაგ­რძეთ კი­თხვა