მსოფლიო
მოზაიკა
საზოგადოება

13

აპრილი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ორშაბათი, მთვარის მეჩვიდმეტე დღე დაიწყება 22:48-ზე, მთვარე მორიელშია კარგი დღეა ფინანსური საკითხების მოსაგვარებლად, ახალი საქმეების დასაწყებად. ვაჭრობა, უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საკითხების მოგვარება. შეხვედრების, ურთიერთობისა და მხიარულების დღეა. მოერიდეთ საქმეების გარჩევას. უფროსთან კონტაქტი კარგს არაფერს მოგიტანთ. კარგი დღეა მოგზაურობის დასაწყებად, საქმიანობის, სამსახურის შესაცვლელად. კარგი დღეა ქორწინებისთვის, ნიშნობისთვის. დაუშვებელია ქირურგიული ოპერაციის ჩატარება სასქესო ორგანოებზე, მსხვილ ნაწლავზე, შარდის ბუშტზე. მატულობს ვენერიული დაავადებების რისკი. მოსალოდნელია ტრავმები, ქირურგიული ჩარევის ალბათობა.
კონფლიქტები
სპორტი
პოლიტიკა
სამართალი
კულტურა/შოუბიზნესი
მეცნიერება
Faceამბები
სამხედრო
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
რატომ ავადობენ დასასვენებლად წაყვანილი ბავშვები და რა უნდა გაითვალისწინოთ კურორტზე წასვლამდე - პედიატრის რჩევები
რატომ ავადობენ დასასვენებლად წაყვანილი ბავშვები და რა უნდა გაითვალისწინოთ კურორტზე წასვლამდე - პედიატრის რჩევები

ზა­ფხულ­ში, სრულ­ყო­ფი­ლი დას­ვე­ნე­ბის­თვის, მშობ­ლე­ბი ცდი­ლო­ბენ, ბავ­შვე­ბი რო­გორც მთის, ისე ზღვის კუ­რორ­ტებ­ზე წა­იყ­ვა­ნონ. თუმ­ცა, თუ არ გვე­ცო­დი­ნე­ბა იმ თა­ვი­სე­ბუ­რე­ბე­ბის შე­სა­ხებ, რომ­ლე­ბიც კუ­რორ­ტებ­ზე დას­ვე­ნე­ბას ახ­ლავს თან, შე­იძ­ლე­ბა, ბავ­შვის ორ­გა­ნიზმს სარ­გებ­ლის ნაც­ვლად ზი­ა­ნი მო­ვუ­ტა­ნოთ. ალ­ბათ, ხში­რად გსმე­ნი­ათ მშობ­ლე­ბის­გან, რომ ბავ­შე­ბი ზუს­ტად მა­შინ უხ­დე­ბათ ავად, როცა და­სას­ვე­ნებ­ლად მიჰ­ყავთ. პე­დი­ატ­რე­ბის თქმით, ამას მრა­ვა­ლი ფაქ­ტო­რი გა­ნა­პი­რო­ბებს, თუმ­ცა ძი­რი­თა­დი - კლი­მა­ტის სწრა­ფი ცვლი­ლე­ბის გამო ადაპ­ტა­ცი­ის პრო­ცე­სის­გან გა­მოწ­ვე­უ­ლი გარ­თუ­ლე­ბე­ბია.

სა­ზა­ფხუ­ლო დას­ვე­ნე­ბას­თან და­კავ­შრე­ბულ აქ­ტუ­ა­ლურ სა­კი­თხებ­ზე პე­დი­ატრს, ბავ­შვთა ალერ­გო­ლოგს, მე­დი­ცი­ნის დოქ­ტორს, ავერ­სის პე­დი­ატ­რი­უ­ლი რე­ზი­დენ­ტუ­რის ხელ­მძღვა­ნელს ილო­ნა ხი­ზა­ნე­იშ­ვილს ვე­სა­უბ­რეთ:

- ალ­ბათ, თქვენ­თა­ნაც არა­ერ­თხელ და­უ­ჩივ­ლი­ათ მშობ­ლებს, რომ ბავ­შვი ავად მა­ინ­ცდა­მა­ინც მა­შინ უხ­დე­ბათ, როცა და­სას­ვე­ნებ­ლად მიჰ­ყავთ. რა­ტომ ხდე­ბა ასე?

- კუ­რორ­ტებ­ზე წა­სულ მშობ­ლებს მარ­თლაც ხში­რად ექ­მნე­ბათ პრობ­ლე­მე­ბი ბავ­შვის ჯან­მრთე­ლო­ბის, მდგო­მა­რე­ო­ბის გამო, ამას მრა­ვა­ლი მი­ზე­ზი შე­იძ­ლე­ბა ჰქონ­დეს. ერთ-ერთი მთა­ვა­რი ადაპ­ტა­ცი­ის პე­რი­ო­დის სიფრ­თხი­ლით გავ­ლაა. ადაპ­ტა­ცია არის ორ­გა­ნიზ­მის შე­გუ­ე­ბა გა­რე­მო პი­რო­ბებ­თან, გა­რე­მო­სა და გან­სა­კუთ­რე­ბით კლი­მა­ტის შეც­ვლის პი­რო­ბებ­ში ორ­გა­ნიზ­მი იწყებს ფი­ზი­ო­ლო­გი­ურ ადაპ­ტა­ცი­ას, ახა­ლი გა­რე­მო ფაქ­ტო­რე­ბის მი­მართ, ეს ერ­თგვა­რი სტრე­სია ორ­გა­ნიზ­მის­თვის, მას ახ­ლავს ორ­გა­ნიზ­მის დაც­ვი­თი ძა­ლე­ბის და­სუს­ტე­ბაც, ნაკ­ლე­ბად მდგრა­დი ხდე­ბა ახა­ლი და უცხო ან­ტი­გე­ნე­ბის მი­მართ, თუმ­ცა ეს დრო­ე­ბი­თია, ფი­ზი­ო­ლო­გი­უ­რი ადაპ­ტა­ცი­ის მე­ქა­ნიზ­მე­ბი არ­ცი­სე მარ­ტი­ვია, მას­ში ჩარ­თუ­ლია ორ­გა­ნიზ­მის ჰო­მე­ოს­ტა­ზი, ეს ერ­თგვა­რი სტრე­სია, თუმ­ცა ტრან­ზი­ტო­რუ­ლია, ორ­გა­ნიზ­მის გა­კა­ჟე­ბაც სწო­რედ ამას ეფუძ­ნე­ბა, ადაპ­ტა­ცი­უ­რი მე­ქა­ნიზ­მე­ბის მოქ­ნი­ლო­ბას, სხვა­დას­ხვა გა­რე­მო­სა და კლი­მატ­თან შე­გუ­ე­ბას, ამან არ უნდა შეგ­ვა­ში­ნოს, პი­რი­ქით გა­ვახ­ში­როთ და გა­კა­ჟე­ბულ ბავ­შვსაც მი­ვი­ღებთ, თუმ­ცა მცი­რე ასაკ­ში სა­ჭი­როა სიფრ­თხი­ლე და ზო­მი­ე­რე­ბა...

- რა დროა სა­ჭი­რო იმის­თვის, რომ ბავ­შვის ორ­გა­ნიზ­მმა ადაპ­ტა­ცი­ის გავ­ლა სრულ­ყო­ფი­ლად შეძ­ლოს?

- ახალ კლი­მატ­თან ჰარ­მო­ნი­ა­ში მო­საყ­ვა­ნად ფი­ზი­ო­ლო­გი­ურ ადაპ­ტა­ცი­ას 2-3 დღე სჭირ­დე­ბა, ხოლო გა­რე­მოს­თან შე­სა­გუ­ებ­ლად ბავ­შვს 5-7 დღე. უცხო სა­ხე­ე­ბი, ნივ­თე­ბი, ცხო­ვე­ლე­ბი, კვე­ბის რე­ჟი­მის შეც­ვლა, ძი­ლის დარ­ღვე­ვა. თუ შო­რე­უ­ლი მოგ­ზა­უ­რო­ბაა, იც­ვლე­ბა ბი­ო­ლო­გი­უ­რი სა­ა­თი, ძილ-ღვი­ძი­ლის დარ­ღვე­ვა, შივ­დე­ბა არა­ა­დექ­ვა­ტურ დროს ან უარს ამ­ბობს კვე­ბა­ზე. არის გა­ღი­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი ან პი­რი­ქით მო­დუ­ნე­ბუ­ლი და ძი­ლი­ა­ნი, კი­დევ ვი­მე­ო­რებ, ამან არ შეგ­ვა­ში­ნოს, ეს ადაპ­ტა­ცი­ის პე­რი­ო­დია, თუმ­ცა ძა­ლი­ან არ უნდა გა­ხან­გრძლივ­დეს, 3 დღის შემ­დეგ აგ­ზნე­ბა ან ძი­ლი­ა­ნო­ბა უნდა მო­იხ­სნას ან თან­და­თან შემ­ცირ­დეს ....

აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე თუ გვინ­და კლი­მა­ტის შეც­ვლით სარ­გე­ბე­ლი მი­ვი­ღოთ 2-3 კვი­რა უნდა და­ვა­ყოვ­ნოთ ბავ­შვი ახალ გა­რე­მო­ში. მა­გა­ლი­თის­თვის: მა­ღალმთი­ან კუ­რორ­ტებ­ზე - ბახ­მა­რო, გო­მის მთა, ბე­შუ­მი, ბა­კუ­რი­ა­ნი, აქ­ტი­ურ­დე­ბა სის­ხლმბა­დი ორ­გა­ნო­ე­ბი და 3 კვი­რა­ში ხდე­ბა სის­ხლის ფორ­მი­ა­ნი ელე­მენ­ტე­ბის გა­ნახ­ლე­ბა, შე­სა­ბა­მი­სად იმუ­ნი­ტე­ტის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა, გა­ნახ­ლე­ბა... რაც შე­ე­ხე­ბა დე­ზა­დაპ­ტა­ცი­ას, ანუ დაბ­რუ­ნე­ბის შემ­დეგ ძველ გა­რე­მოს­თან შე­გუ­ე­ბას, პრო­ცე­სი ისევ ისე­თი­ვე პე­რი­ო­დე­ბით მიმ­დი­ნა­რე­ობს, რო­გორც ადაპ­ტა­ცი­ის დროს.

- რა უნდა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნონ მშობ­ლებ­მა, ვიდ­რე ბავ­შვს ზღვის კუ­რორტზე წა­იყ­ვა­ნენ და ჯან­მრთე­ლო­ბის რო­მე­ლი პრობ­ლე­მე­ბია და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი ამ სა­კუ­რორ­ტე ზო­ნა­ში?

- ზა­ფხულ­ში დე­დებ­საც და ბავ­შვებ­საც მე­ტად ზღვის კუ­რორ­ტე­ბი იზი­დავს, ზღვა, მზე, პლა­ჟი.. ნამ­დვი­ლად მიმ­ზიდ­ვე­ლია. მარ­თლაც დი­დია სარ­გე­ბე­ლი, გან­სა­კუთ­რე­ბით ურე­კი-გრი­გო­ლე­თის ზოლ­ზე, სა­დაც ქვი­შა მაგ­ნე­ტიტს შე­ი­ცავს და ფას­და­უ­დე­ბე­ლია ძვალ­სახ­სრო­ვა­ნი სის­ტე­მის გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის. ასე­ვე, ზღვის ჰა­ე­რი გა­ჯე­რე­ბუ­ლია მიკ­რო­ე­ლე­მენ­ტე­ბით, მათ შო­რის იო­დით, ინ­სო­ლა­ცია ასე­ვე დ ვი­ტა­მი­ნის უხვი წყა­როა, ამი­ტომ ხში­რად გვე­კი­თხე­ბი­ან პე­დი­ატ­რებს, რა საფრ­თხე­ბი შე­იძ­ლე­ბა ახ­ლდეს ამ მოგ­ზა­უ­რო­ბას, რო­გორ მო­ვემ­ზა­დოთ, რა პრე­ვენ­ცი­უ­ლი ზო­მე­ბი მი­ვი­ღოთ. პირ­ველ რიგ­ში, არ­ცერთ კუ­რორტზე უნდა წა­ვიყ­ვა­ნოთ ბავ­შვი, როცა რო­მე­ლი­მე და­ა­ვა­დე­ბის მწვა­ვე ფა­ზაა, გან­სა­კუთ­რე­ბის ბრონ­ქუ­ლი ას­თმის გამ­წვა­ვე­ბა, ენ­დო­კარ­დი­ტი, ცხე­ლე­ბა, ნაწ­ლა­ვუ­რი ინ­ფექ­ცია... ხოლო პრე­ვენ­ცი­ის­თვის სა­ჭი­როა თან ვი­ქო­ნი­ოთ სა­ო­ჯა­ხო აფ­თი­ა­ქი, რო­მე­ლიც პე­დი­ატრთან იქ­ნე­ბა შე­თან­ხმე­ბუ­ლი.

ჩემი პრაქ­ტი­კი­დან, ძი­რი­თად და­ა­ვა­დე­ბე­ბი, რაც ზღვა­ზე დას­ვე­ნე­ბას ახ­ლავს, არის: ცხე­ლე­ბა ვირუ­სუ­ლი ან ბაქ­ტე­რი­უ­ლი და­ვა­ა­დე­ბე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი, ღე­ბი­ნე­ბა, ფა­ღარ­თი, დერ­მა­ტი­ტე­ბი, დამ­წვრო­ბა, არა­ფერს ვი­ტყვი თერ­მულ და­ზი­ა­ნე­ბა­ზე რა­საც მზის დაკ­ვრას ვე­ძა­ხით. ის, რომ ბავ­შვი უნდა მო­ვა­რი­დოთ მზის პირ­და­პირ დას­ხი­ვე­ბას, ყვე­ლამ ვი­ცით. მზის რა­დი­ა­ცია ძლი­ერ­დებს 11 დან 17 სა­ა­თამ­დე , ამ დროს მოკ­ლე­ტალ­ღუ­რი ულტრა­ი­ის­ფე­რი გა­მოს­ხი­ვე­ბა გან­სა­კუთ­რე­ბით ძლი­ერ­დე­ბა, რაც სა­შიშ­რო­ე­ბას ქმნის რო­გორც ბავ­შვის, ასე­ვე მოზ­რდი­ლი­სათ­ვის.

ჩრდილ­ში, ქოლ­გის ქვეშ ჯდო­მა, სი­თხის მი­ღე­ბა (წყლის) და თეთ­რი ქუდი სა­ვალ­დე­ბუ­ლოა, ხაზს ვუს­ვამ წყლის და არა ტკბი­ლი ან გა­ზი­ა­ნი სას­მე­ლე­ბის მი­ღე­ბას, მინ­და გა­გაფრ­თხი­ლოთ, რომ შაქ­რით გა­ჯე­რე­ბუ­ლი სი­თხის მი­ღე­ბა კი­დევ სხვა პრობ­ლე­მას ქმნის მზის ქვეშ, სი­თხე ორ­თქლდე­ბა, ორ­გა­ნიზ­მში იმა­ტებს შაქ­რის დონე, ორ­გა­ნიზ­მი ისევ ითხოვს სი­თხეს, თუ ამ დროს ისევ და ისევ ტკბი­ლი ან გა­ზი­ა­ნი სას­მე­ლით შე­ვივ­სე­ბით, კონ­ტროლს დავ­კარ­გავთ და შე­იძ­ლე­ბა ჰი­პერ­გლი­კე­მი­უ­რი კომა მი­ვი­ღოთ, ანუ სის­ხლში შაქ­რის უსა­ზღვროდ გაზ­რდი­ლი რა­ო­დე­ნო­ბა... სა­შიშ­რო­ე­ბა იქ­მნე­ბა, როცა პა­ტა­რე­ბი სი­ლის ან ქვი­შის ”გე­მოს გა­სინ­ჯვას“ ცდი­ლო­ბენ, ეს ბუ­ნებ­რი­ვია, აინ­ტე­რე­სებთ, ჯან­სა­ღი ინ­სტიქ­ტია, თუმ­ცა ამან შე­იძ­ლე­ბა მძი­მე ნაწ­ლა­ვუ­რი ინ­ფექ­ცია გა­მო­იწ­ვი­ოს, ამი­ტომ პა­ტა­რა დავ­სვათ ფარ­დაგ­ზე, თან ვი­ქო­ნი­ოთ სუფ­თა წყა­ლი და ხში­რად გა­და­ვავ­ლოთ ხე­ლებ­ზე.

- რაც შე­ე­ხე­ბა მთის კუ­რორ­ტებს, აქ რა საფრ­თხე­ებს შე­იძ­ლე­ბა წა­ვა­წყდეთ და რო­გორ უნდა მო­იქ­ცეს მშო­ბე­ლი, რომ მთის კუ­რორ­ტის­გან მი­ღე­ბუ­ლი სარ­გე­ბე­ლი რაც შე­იძ­ლე­ბა მა­ღა­ლი იყოს?

- მთა­ში ტემ­პე­რა­ტუ­რა შე­და­რე­ბით და­ბა­ლია, თუმ­ცა ცვა­ლე­ბა­დი, ეს სა­ხარ­ბი­ე­ლო არ არის იმით რომ, ტა­ნი­სა­მო­სის ხშირ ცვლი­ლე­ბას ითხოვს და გა­და­ცი­ე­ბის სა­შიშ­რო­ე­ბა მთა­ში მა­ღა­ლია, ჰა­ე­რი მშრა­ლია, სუფ­თა და აე­რო­ი­ო­ნე­ბით გა­ჯე­რე­ბუ­ლი, ასე­ვე ფი­ტონ­ცი­დე­ბით (ბუ­ნებ­რი­ვი ან­ტი­სეპ­ტი­კე­ბი), ატ­მოს­ფე­რუ­ლი წნე­ვა მა­ღა­ლია, გან­სა­კუთ­რე­ბით უნდა ვე­რი­დოთ გა­და­ცი­ვე­ბას, ტრავ­მებს, მწე­რის, ქვე­წარ­მავ­ლის კბე­ნას, ალერ­გი­ულ და­ა­ვა­დე­ბებს.

თუ ბავ­შვს ერთხელ მა­ინც ჰქონ­და ანა­ფი­ლაქ­სი­ის ან ან­გი­ო­ნევ­რო­ზუ­ლი შე­შუ­პე­ბის შემ­თხვე­ვა, უნდა ვი­ყოთ ძა­ლი­ან მო­ბი­ლი­ზე­ბუ­ლი, ვი­ცო­დეთ, არის თუა არა მწე­რის კბე­ნის სა­შიშ­რო­ე­ბა, სა­უ­კე­თე­სო ვა­რი­ან­ტია აუ­ტო­ი­ნექ­ტო­რე­ბის ტა­რე­ბა, რაც დო­ზი­რე­ბულ ად­რე­ნა­ლინს შე­ი­ცავს, მისი გა­მო­ყე­ნე­ბა მო­მენ­ტა­ლუ­რად აგ­ვა­რი­დებს ანა­ფი­ლაქ­სი­ის მძი­მე შე­დეგს. ტრავ­მე­ბის დროს ჭრი­ლო­ბა ჩა­მოვ­ბა­ნოთ საპ­ნი­ა­ნი წყლით (მხო­ლოდ წყლით არა) და­ვა­მუ­შა­ვოთ ბე­ტა­დი­ნის ხსნა­რით, და­ვა­ფა­როთ სტერ­ლუ­რი ბინ­ტი (არამ­ცდა­რამც ბამ­ბა), თან გვქონ­დეს ან­ტი­ბი­ო­ტი­კის შემ­ცვე­ლი მა­ლა­მო. გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ აც­რე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბა, თუ ბავ­შვს კა­ლენ­და­რუ­ლი აც­რე­ბი ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი აქვს სრულ­ყო­ფი­ლად, მას ქვე­წარ­მავ­ლის კბე­ნის ან ჭრი­ლო­ბის შემ­თხვე­ვა­ში და­მა­ტე­ბით 10 წლამ­დე ტე­ტა­ნუ­სის აცრა არ დას­ჭირ­დე­ბა, თუმ­ცა მა­ინც და­ვუ­კავ­შირ­დეთ პე­დი­ატრს, უნდა გვქონ­დეს მას­თან სა­ტე­ლე­ფო­ნო კო­მუ­ნი­კა­ცია...

- და ბო­ლოს, რა არის თქვე­ნი მთა­ვა­რი რე­კო­მენ­და­ცია მშობ­ლე­ბის­თვის, რომ­ლე­ბიც გეგ­მა­ვენ სა­კუ­თა­რი შვი­ლე­ბი და­სას­ვე­ნებ­ლად წა­იყ­ვა­ნონ?

- არ დაგ­ვა­ვი­წყდეს სა­აფ­თი­ა­ქო ჩან­თა, რო­მე­ლიც ჩვენ­თვის ფას­და­უ­დე­ბე­ლი აღ­მოჩ­ნდე­ბა სა­ჭი­რო­ე­ბის დროს, მას­ში უნდა იყოს: სი­ცხის დამ­წე­ვი, ღე­ბი­ნე­ბის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო და ან­ტი­სა­ფა­ღა­რა­თო მე­დი­კა­მენ­ტე­ბი, მიკ­რო-ოყნა, ბე­ტა­დი­ნის ხსნა­რი, სტე­რი­ლუ­რი ბინ­ტი, ან­ტი­ბი­ო­ტი­კის შემ­ცვე­ლი მა­ლა­მო, რო­მე­ლი­მე ან­ტი­ჰის­ტა­მი­ნის შემ­ცვე­ლი მა­ლა­მო და და­სა­ლე­ვი სირო­ფი.

მკითხველის კომენტარები / 4 /
თარიღის მიხედვით
მოწონების მიხედვით
ბებო
1

გმადლობთ საინტერესო საუბრისათვის. ერთსაც დავამატებდი_ ყველა ეს ვირუსი ბებოებსაც ედებათ. მათ რას ურჩევთ?

გიგა
21
ქართულს რატომ ამახინჯებთ, ავადდებიან და არა ავადობენ.
დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ქარიშხალი ამერიკის შეერთებულ შტატებში - უცხოური მედიების ცნობით, სტიქიურ მოვლენას, სულ მცირე, 24 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა
ავტორი:

რატომ ავადობენ დასასვენებლად წაყვანილი ბავშვები და რა უნდა გაითვალისწინოთ კურორტზე წასვლამდე - პედიატრის რჩევები

რატომ ავადობენ დასასვენებლად წაყვანილი ბავშვები და რა უნდა გაითვალისწინოთ კურორტზე წასვლამდე - პედიატრის რჩევები

ზაფხულში, სრულყოფილი დასვენებისთვის, მშობლები ცდილობენ, ბავშვები როგორც მთის, ისე ზღვის კურორტებზე წაიყვანონ. თუმცა, თუ არ გვეცოდინება იმ თავისებურებების შესახებ, რომლებიც კურორტებზე დასვენებას ახლავს თან, შეიძლება, ბავშვის ორგანიზმს სარგებლის ნაცვლად ზიანი მოვუტანოთ. ალბათ, ხშირად გსმენიათ მშობლებისგან, რომ ბავშები ზუსტად მაშინ უხდებათ ავად, როცა დასასვენებლად მიჰყავთ. პედიატრების თქმით, ამას მრავალი ფაქტორი განაპირობებს, თუმცა ძირითადი - კლიმატის სწრაფი ცვლილების გამო ადაპტაციის პროცესისგან გამოწვეული გართულებებია.

საზაფხულო დასვენებასთან დაკავშრებულ აქტუალურ საკითხებზე პედიატრს, ბავშვთა ალერგოლოგს, მედიცინის დოქტორს, ავერსის პედიატრიული რეზიდენტურის ხელმძღვანელს ილონა ხიზანეიშვილს ვესაუბრეთ:

- ალბათ, თქვენთანაც არაერთხელ დაუჩივლიათ მშობლებს, რომ ბავშვი ავად მაინცდამაინც მაშინ უხდებათ, როცა დასასვენებლად მიჰყავთ. რატომ ხდება ასე?

- კურორტებზე წასულ მშობლებს მართლაც ხშირად ექმნებათ პრობლემები ბავშვის ჯანმრთელობის, მდგომარეობის გამო, ამას მრავალი მიზეზი შეიძლება ჰქონდეს. ერთ-ერთი მთავარი ადაპტაციის პერიოდის სიფრთხილით გავლაა. ადაპტაცია არის ორგანიზმის შეგუება გარემო პირობებთან, გარემოსა და განსაკუთრებით კლიმატის შეცვლის პირობებში ორგანიზმი იწყებს ფიზიოლოგიურ ადაპტაციას, ახალი გარემო ფაქტორების მიმართ, ეს ერთგვარი სტრესია ორგანიზმისთვის, მას ახლავს ორგანიზმის დაცვითი ძალების დასუსტებაც, ნაკლებად მდგრადი ხდება ახალი და უცხო ანტიგენების მიმართ, თუმცა ეს დროებითია, ფიზიოლოგიური ადაპტაციის მექანიზმები არცისე მარტივია, მასში ჩართულია ორგანიზმის ჰომეოსტაზი, ეს ერთგვარი სტრესია, თუმცა ტრანზიტორულია, ორგანიზმის გაკაჟებაც სწორედ ამას ეფუძნება, ადაპტაციური მექანიზმების მოქნილობას, სხვადასხვა გარემოსა და კლიმატთან შეგუებას, ამან არ უნდა შეგვაშინოს, პირიქით გავახშიროთ და გაკაჟებულ ბავშვსაც მივიღებთ, თუმცა მცირე ასაკში საჭიროა სიფრთხილე და ზომიერება...

- რა დროა საჭირო იმისთვის, რომ ბავშვის ორგანიზმმა ადაპტაციის გავლა სრულყოფილად შეძლოს?

- ახალ კლიმატთან ჰარმონიაში მოსაყვანად ფიზიოლოგიურ ადაპტაციას 2-3 დღე სჭირდება, ხოლო გარემოსთან შესაგუებლად ბავშვს 5-7 დღე. უცხო სახეები, ნივთები, ცხოველები, კვების რეჟიმის შეცვლა, ძილის დარღვევა. თუ შორეული მოგზაურობაა, იცვლება ბიოლოგიური საათი, ძილ-ღვიძილის დარღვევა, შივდება არაადექვატურ დროს ან უარს ამბობს კვებაზე. არის გაღიზიანებული ან პირიქით მოდუნებული და ძილიანი, კიდევ ვიმეორებ, ამან არ შეგვაშინოს, ეს ადაპტაციის პერიოდია, თუმცა ძალიან არ უნდა გახანგრძლივდეს, 3 დღის შემდეგ აგზნება ან ძილიანობა უნდა მოიხსნას ან თანდათან შემცირდეს ....

აქედან გამომდინარე თუ გვინდა კლიმატის შეცვლით სარგებელი მივიღოთ 2-3 კვირა უნდა დავაყოვნოთ ბავშვი ახალ გარემოში. მაგალითისთვის: მაღალმთიან კურორტებზე - ბახმარო, გომის მთა, ბეშუმი, ბაკურიანი, აქტიურდება სისხლმბადი ორგანოები და 3 კვირაში ხდება სისხლის ფორმიანი ელემენტების განახლება, შესაბამისად იმუნიტეტის გააქტიურება, განახლება... რაც შეეხება დეზადაპტაციას, ანუ დაბრუნების შემდეგ ძველ გარემოსთან შეგუებას, პროცესი ისევ ისეთივე პერიოდებით მიმდინარეობს, როგორც ადაპტაციის დროს.

- რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა, ვიდრე ბავშვს ზღვის კურორტზე წაიყვანენ და ჯანმრთელობის რომელი პრობლემებია დამახასიათებელი ამ საკურორტე ზონაში?

- ზაფხულში დედებსაც და ბავშვებსაც მეტად ზღვის კურორტები იზიდავს, ზღვა, მზე, პლაჟი.. ნამდვილად მიმზიდველია. მართლაც დიდია სარგებელი, განსაკუთრებით ურეკი-გრიგოლეთის ზოლზე, სადაც ქვიშა მაგნეტიტს შეიცავს და ფასდაუდებელია ძვალსახსროვანი სისტემის განვითარებისთვის. ასევე, ზღვის ჰაერი გაჯერებულია მიკროელემენტებით, მათ შორის იოდით, ინსოლაცია ასევე დ ვიტამინის უხვი წყაროა, ამიტომ ხშირად გვეკითხებიან პედიატრებს, რა საფრთხები შეიძლება ახლდეს ამ მოგზაურობას, როგორ მოვემზადოთ, რა პრევენციული ზომები მივიღოთ. პირველ რიგში, არცერთ კურორტზე უნდა წავიყვანოთ ბავშვი, როცა რომელიმე დაავადების მწვავე ფაზაა, განსაკუთრების ბრონქული ასთმის გამწვავება, ენდოკარდიტი, ცხელება, ნაწლავური ინფექცია... ხოლო პრევენციისთვის საჭიროა თან ვიქონიოთ საოჯახო აფთიაქი, რომელიც პედიატრთან იქნება შეთანხმებული.

ჩემი პრაქტიკიდან, ძირითად დაავადებები, რაც ზღვაზე დასვენებას ახლავს, არის: ცხელება ვირუსული ან ბაქტერიული დავაადებებით გამოწვეული, ღებინება, ფაღართი, დერმატიტები, დამწვრობა, არაფერს ვიტყვი თერმულ დაზიანებაზე რასაც მზის დაკვრას ვეძახით. ის, რომ ბავშვი უნდა მოვარიდოთ მზის პირდაპირ დასხივებას, ყველამ ვიცით. მზის რადიაცია ძლიერდებს 11 დან 17 საათამდე , ამ დროს მოკლეტალღური ულტრაიისფერი გამოსხივება განსაკუთრებით ძლიერდება, რაც საშიშროებას ქმნის როგორც ბავშვის, ასევე მოზრდილისათვის.

ჩრდილში, ქოლგის ქვეშ ჯდომა, სითხის მიღება (წყლის) და თეთრი ქუდი სავალდებულოა, ხაზს ვუსვამ წყლის და არა ტკბილი ან გაზიანი სასმელების მიღებას, მინდა გაგაფრთხილოთ, რომ შაქრით გაჯერებული სითხის მიღება კიდევ სხვა პრობლემას ქმნის მზის ქვეშ, სითხე ორთქლდება, ორგანიზმში იმატებს შაქრის დონე, ორგანიზმი ისევ ითხოვს სითხეს, თუ ამ დროს ისევ და ისევ ტკბილი ან გაზიანი სასმელით შევივსებით, კონტროლს დავკარგავთ და შეიძლება ჰიპერგლიკემიური კომა მივიღოთ, ანუ სისხლში შაქრის უსაზღვროდ გაზრდილი რაოდენობა... საშიშროება იქმნება, როცა პატარები სილის ან ქვიშის ”გემოს გასინჯვას“ ცდილობენ, ეს ბუნებრივია, აინტერესებთ, ჯანსაღი ინსტიქტია, თუმცა ამან შეიძლება მძიმე ნაწლავური ინფექცია გამოიწვიოს, ამიტომ პატარა დავსვათ ფარდაგზე, თან ვიქონიოთ სუფთა წყალი და ხშირად გადავავლოთ ხელებზე.

- რაც შეეხება მთის კურორტებს, აქ რა საფრთხეებს შეიძლება წავაწყდეთ და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ მთის კურორტისგან მიღებული სარგებელი რაც შეიძლება მაღალი იყოს?

- მთაში ტემპერატურა შედარებით დაბალია, თუმცა ცვალებადი, ეს სახარბიელო არ არის იმით რომ, ტანისამოსის ხშირ ცვლილებას ითხოვს და გადაციების საშიშროება მთაში მაღალია, ჰაერი მშრალია, სუფთა და აეროიონებით გაჯერებული, ასევე ფიტონციდებით (ბუნებრივი ანტისეპტიკები), ატმოსფერული წნევა მაღალია, განსაკუთრებით უნდა ვერიდოთ გადაცივებას, ტრავმებს, მწერის, ქვეწარმავლის კბენას, ალერგიულ დაავადებებს.

თუ ბავშვს ერთხელ მაინც ჰქონდა ანაფილაქსიის ან ანგიონევროზული შეშუპების შემთხვევა, უნდა ვიყოთ ძალიან მობილიზებული, ვიცოდეთ, არის თუა არა მწერის კბენის საშიშროება, საუკეთესო ვარიანტია აუტოინექტორების ტარება, რაც დოზირებულ ადრენალინს შეიცავს, მისი გამოყენება მომენტალურად აგვარიდებს ანაფილაქსიის მძიმე შედეგს. ტრავმების დროს ჭრილობა ჩამოვბანოთ საპნიანი წყლით (მხოლოდ წყლით არა) დავამუშავოთ ბეტადინის ხსნარით, დავაფაროთ სტერლური ბინტი (არამცდარამც ბამბა), თან გვქონდეს ანტიბიოტიკის შემცველი მალამო. გავითვალისწინოთ აცრების მნიშვნელობა, თუ ბავშვს კალენდარული აცრები ჩატარებული აქვს სრულყოფილად, მას ქვეწარმავლის კბენის ან ჭრილობის შემთხვევაში დამატებით 10 წლამდე ტეტანუსის აცრა არ დასჭირდება, თუმცა მაინც დავუკავშირდეთ პედიატრს, უნდა გვქონდეს მასთან სატელეფონო კომუნიკაცია...

- და ბოლოს, რა არის თქვენი მთავარი რეკომენდაცია მშობლებისთვის, რომლებიც გეგმავენ საკუთარი შვილები დასასვენებლად წაიყვანონ?

- არ დაგვავიწყდეს სააფთიაქო ჩანთა, რომელიც ჩვენთვის ფასდაუდებელი აღმოჩნდება საჭიროების დროს, მასში უნდა იყოს: სიცხის დამწევი, ღებინების საწინააღმდეგო და ანტისაფაღარათო მედიკამენტები, მიკრო-ოყნა, ბეტადინის ხსნარი, სტერილური ბინტი, ანტიბიოტიკის შემცველი მალამო, რომელიმე ანტიჰისტამინის შემცველი მალამო და დასალევი სიროფი.