სა­ერ­თა­შო­რი­სო უფ­ლე­ბა­დამ­ცველ­მა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ - Amnesty International-მა გა­მოთ­ვა­ლა, კო­რო­ნა­ვირუ­სის პან­დე­მი­ამ 2020 წელს სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის პრო­ცე­დუ­რა მსოფ­ლი­ოს 18 სა­ხელ­მწი­ფო­ში შე­ა­ჩე­რა, თუმ­ცა შე­სამ­ჩნე­ვია სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ტენ­დენ­ცი­აც: ზო­გი­ერთ ქვე­ყა­ნა­ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის გა­ნა­ჩენ­თა სის­რუ­ლე­ში მოყ­ვა­ნის რა­ო­დე­ნო­ბა, წინა წელ­თან შე­და­რე­ბით, გა­ი­ზარ­და, რაც, უფ­ლე­ბა­დამ­ცველ­თა აზ­რით, ადა­მი­ა­ნის სი­ცო­ცხლი­სად­მი გულ­გრილ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბას მოწ­მობს. და ეს ხდე­ბა იმ დროს, როცა მთე­ლი მსოფ­ლიო მო­სახ­ლე­ო­ბის სა­სიკ­ვდი­ლო ვირუ­სი­სა­გან დაც­ვას ცდი­ლობს.

ეგ­ვიპ­ტე­ში 2020 წელს, 2019 წელ­თან შე­და­რე­ბით, სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის რა­ო­დე­ნო­ბა გა­სამ­მაგ­და. ჩი­ნეთ­ში ადა­მი­ა­ნე­ბი სა­კა­რან­ტი­ნო ზო­მე­ბის დარ­ღვე­ვის გამო სი­ცო­ცხლეს გა­მო­ა­სალ­მეს. შარ­შან დო­ნალდ ტრამ­პის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ამ, 17-წლი­ა­ნი პა­უ­ზის შემ­დეგ, მხო­ლოდ 6 თვე­ში, სიკ­ვდი­ლით 10 ადა­მი­ა­ნი და­სა­ჯა.

პან­დე­მი­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი შე­ზღუდ­ვე­ბის გამო მრა­ვალ ქვე­ყა­ნა­ში, აშშ-ის ჩათ­ვლით, და­ირ­ღვა ადა­მი­ან­თა უფ­ლე­ბე­ბი სა­მარ­თლი­ა­ნი სა­სა­მარ­თლო გან­ხილ­ვის სა­კი­თხში: რო­გორც ად­ვო­კა­ტე­ბი აცხა­დე­ბენ, მათ ვერ შეძ­ლეს ბევრ თა­ვი­ანთ კლი­ენ­ტთან შეხ­ვედ­რა და მათ­თან ნორ­მა­ლუ­რად მუ­შა­ო­ბა.

• სიკ­ვდი­ლი და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის­თვის

გა­სუ­ლი წლის თე­ბერ­ვალ­ში, როცა კო­რო­ნა­ვირუს­მა მთელ მსოფ­ლი­ო­ში სწრა­ფი გავ­რცე­ლე­ბა და­ი­წყო, ჩი­ნეთ­ში ახა­ლი და­ნა­შა­უ­ლი მო­ი­ფიქ­რეს - "კო­ვიდ-19“-ის სიმპტო­მე­ბის და­მალ­ვა“. ამ ბრალ­დე­ბის სან­ქცი­რე­ბის მი­ხედ­ვით, არ იყო გა­მო­რი­ცხუ­ლი, რომ ადა­მი­ა­ნი, რო­მე­ლიც კო­რო­ნა­ვირუ­სით და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის სიმპტო­მებს და­მა­ლავ­და და ავად­მყო­ფო­ბას ვინ­მეს გა­და­დებ­და, უკე­თეს შემ­თხვე­ვა­ში, შე­იძ­ლე­ბო­და 10 წლით სა­პყრო­ბი­ლე­ში გა­მომ­წყვდე­უ­ლი­ყო, უა­რეს შემ­თხვე­ვა­ში კი... სიკ­ვდი­ლით დას­ჯი­ლი­ყო.

სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა ემუქ­რე­ბო­და იმა­თაც, ვინც პან­დე­მი­ის დროს კონ­ტრა­ფაქ­ტურ (ფალ­სი­ფი­ცი­რე­ბულ) წამ­ლებს გა­ავ­რცე­ლებ­და, სპე­ცი­ა­ლუ­რად და­ას­ნე­ბოვ­ნებ­და ვინ­მეს და მე­დი­ცი­ნის მუ­შა­კებს რა­ი­მე ზი­ანს მი­ა­ყე­ნებ­და.

უკვე 2020 წლის შუ­ა­ხა­ნებ­ში ჩი­ნეთ­ში ამ სა­ხის 21 და­ნა­შა­უ­ლი იქნა გა­მოვ­ლე­ნი­ლი, მათ შო­რის ოთხი სას­ჯე­ლის უმაღ­ლეს ზო­მას ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და. არა­ვინ იცის, სი­ნამ­დვი­ლე­ში რამ­დე­ნი ადა­მი­ა­ნი იქნა დას­ჯი­ლი პრო­ფი­ლაქ­ტი­კუ­რი ზო­მე­ბის დარ­ღვე­ვის გამო, რად­გან მათი დად­გე­ნა შე­უძ­ლე­ბე­ლია: ჩი­ნე­თის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით, ინ­ფორ­მა­ცია სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის თა­ო­ბა­ზე სა­ხელ­მწი­ფო სა­ი­დუმ­ლო­ე­ბაა.

თუმ­ცა ორ­გა­ნი­ზა­ცია "ემ­ნეს­თი ინ­თერ­ნე­ი­შე­ნე­ლი“ დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლია, რომ მი­ნი­მუმ ერთი ადა­მი­ა­ნი იქნა სიკ­ვდი­ლით დას­ჯი­ლი ან­ტი­კო­რო­ნა­ვირუ­სუ­ლი წე­სე­ბის დარ­ღვე­ვის გამო. სულ ჩი­ნეთ­ში სიკ­ვდი­ლით ის­ჯე­ბი­ან 46 სა­ხის და­ნა­შა­უ­ლის გამო, რაც პან­დე­მი­ას­თან არ არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი. მათ შო­რი­საა კო­რუფ­ცი­უ­ლი და­ნა­შა­უ­ლიც. იმის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, რომ სტა­ტის­ტი­კა მთლი­ა­ნად გა­სა­ი­დუ­ლო­ე­ბუ­ლია, "ემ­ნის­თი ინ­თერ­ნე­ი­შე­ნე­ლი“ ეყ­რდნო­ბა იმ მო­ნა­ცე­მებს, რომ­ლე­ბიც პრე­სა­ში ქვეყ­ნდე­ბა, აგ­რეთ­ვე იმოწ­მებს დას­ჯილ­თა ნა­თე­სავ-ახ­ლობ­ლე­ბის ნათ­ქვამს.

უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის ხელთ არ­სე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ის თა­ნახ­მად, ყო­ველ­წლი­უ­რად ჩი­ნეთ­ში სიკ­ვდი­ლით ათა­სო­ბით ადა­მი­ა­ნი ის­ჯე­ბა. ამ მაჩ­ვე­ნებ­ლე­ბით ქვე­ყა­ნა წინ უს­წრებს წარ­სულ­ში ისეთ ცნო­ბილ ლი­დე­რებს, რო­გო­რე­ბი­ცაა ირა­ნი, ეგ­ვიპ­ტე, ერა­ყი და სა­უ­დის არა­ბე­თი. სა­ერ­თოდ, ამ ოთხ ქვე­ყა­ნა­ზე 2020 წელს სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის ცნო­ბი­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის 88% მო­დი­ო­და.

• დას­ჯის ნუ­ლო­ვა­ნი რა­ო­დე­ნო­ბა

"ემ­ნეს­თი ინ­თერ­ნე­ი­შე­ნე­ლის" გა­მოთ­ვლებ­ში არა­ზუს­ტი ინ­ფორ­მა­ცი­ე­ბია არა მხო­ლოდ ჩი­ნე­თის შე­სა­ხებ, არა­მედ ასე­ვე ვი­ეტ­ნა­მის, ჩრდი­ლო­ეთ კო­რე­ი­სა და სი­რი­ის მი­მარ­თაც: ყვე­ლა ამ ქვე­ყა­ნა­ში შე­სა­ბა­მი­სი სტა­ტის­ტი­კა ან სა­ხელ­მწი­ფო სა­ი­დუმ­ლო­ე­ბად ით­ვლე­ბა, ან ნა­წი­ლობ­რი­ვად არის და­მა­ლუ­ლი სა­ხელ­მწი­ფო ორ­გა­ნო­ე­ბის მიერ.

თუ აღ­ნიშ­ნუ­ლი ქვეყ­ნე­ბის მო­ნა­ცე­მებს არ ჩავ­თვლით, მა­შინ ასეთ სუ­რათს მი­ვი­ღებთ: 2020 წელს მსოფ­ლი­ო­ში სიკ­ვდი­ლით 483 ადა­მი­ა­ნი და­სა­ჯეს, რაც მი­ნი­მა­ლუ­რი რა­ო­დე­ნო­ბაა ბოლო ათი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში. ამა­ვე პე­რი­ოდ­ში გა­მო­ტა­ნი­ლი იქნა 1477 სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნი, რაც ასე­ვე და­ბა­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლია წინა 2019 წელ­თან შე­და­რე­ბით.

"ემ­ნეს­თი ინ­თერ­ნე­ი­შე­ნე­ლის" ექ­სპერ­ტე­ბი ციფ­რე­ბის დაკ­ლე­ბას, პირ­ველ რიგ­ში, ან­ტი­კო­ვი­დუ­რი ზო­მე­ბის მი­ღე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი "შეს­ვე­ნე­ბით“ ხსნი­ან. მა­გა­ლი­თად, 2020 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლებს არ და­უ­ფიქ­სი­რე­ბი­ათ სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა ბე­ლა­რუს­ში - ერ­თა­დერთ ევ­რო­პულ ქვე­ყა­ნა­ში, სა­დაც სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბი ჯერ კი­დევ სის­რუ­ლე­ში მოჰ­ყავთ. მინ­სკი სა­სიკ­ვდი­ლო დას­ჯის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ას სა­ხელ­მწი­ფო სა­ი­დუმ­ლო­ე­ბად მი­იჩ­ნევს, თუმ­ცა ამის მი­უ­ხე­და­ვად, ცნო­ბი­ლია, რომ 2019 წელს ოთხი ადა­მი­ა­ნი და­ი­სა­ჯა სას­ჯე­ლის უმაღ­ლე­სი ზო­მით.

ბე­ლა­რუს­მა აქ­ტი­ვის­ტებ­მა, რომ­ლე­ბიც სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცი­ებს თვალს ადევ­ნე­ბენ, "ბი-ბი-სი“-ს აც­ნო­ბეს, რომ 2020 წელს ქვე­ყა­ნა­ში არა­ნაკ­ლებ ხუთი სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნი იქნა გა­მო­ტა­ნი­ლი.

უფ­ლე­ბა­დამ­ცველ­თა მო­ნა­ცე­მე­ბით, ბე­ლა­რუ­სის და­მო­უ­კი­დებ­ლად გა­მო­ცხა­დე­ბის შემ­დეგ, ქვე­ყა­ნა­ში სის­რუ­ლე­ში იქნა მოყ­ვა­ნი­ლი 400-ზე მეტი სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნი, თა­ნაც ისე, რომ ნა­თე­სა­ვებს დას­ჯილ­თა ცხედ­რებს არ აძ­ლე­ვენ, არ ატყო­ბი­ნე­ბენ სიკ­ვდი­ლის დროს და არ უჩ­ვე­ნე­ბენ გვა­მის და­მარ­ხვის ად­გილს.

აშშ-ში კი სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის სის­ტე­მა სხვაგ­ვა­რა­დაა მო­წყო­ბი­ლი: ბევრ შტატ­ში გა­ნა­ჩე­ნის სის­რუ­ლე­ში მოყ­ვა­ნის დროს ნა­თე­სა­ვებს და ჟურ­ნა­ლის­ტებს იწ­ვე­ვენ. და მა­ინც აშშ და­სავ­ლეთ ნა­ხე­ვარსფე­როს იმ ერ­თა­დერთ ქვეყ­ნად ით­ვლე­ბა, სა­დაც 2020 წელს ადა­მი­ა­ნე­ბი სიკ­ვდი­ლით და­სა­ჯეს.

მარ­თა­ლია, შტა­ტე­ბის დო­ნე­ზე - დღე­ი­სათ­ვის 25 ამე­რი­კულ შტატ­ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა არ­სე­ბობს - გა­სულ წელს, სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით, შვი­დი მო­ქა­ლა­ქე მო­აკ­ვდი­ნეს, მაგ­რამ ფე­დე­რა­ლურ დო­ნე­ზე ბოლო წლებ­ში სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის აღ­სრუ­ლე­ბის მი­მართ არა­ო­ფი­ცი­ა­ლუ­რი მო­რა­ტო­რი­უ­მი არ­სე­ბობ­და. რო­გორც უკვე ვთქვით, დო­ნალდ ტრამ­პის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ამ ეს მო­რა­ტო­რი­უ­მი და­არ­ღვია და პირ­ვე­ლად 17 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, სის­რუ­ლე­ში მო­იყ­ვა­ნა ფე­დე­რა­ლუ­რი სა­სა­მარ­თლო­ე­ბის მიერ გა­მო­ტა­ნი­ლი 10 სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნი.

ადა­მი­ან­თა წა­მე­ბა და გა­უ­ჩი­ნა­რე­ბა

"სა­ნამ მთე­ლი მსოფ­ლიო და­ძა­ბუ­ლი ეძებ­და კო­რო­ნა­ვირუ­სი­სა­გან ადა­მი­ა­ნე­ბის სი­ცო­ცხლის დამ­ცავ სა­შუ­ა­ლე­ბას, ზო­გი­ერ­თი მთავ­რო­ბა გა­მომ­წვე­ვად მოქ­მე­დებ­და: იქა­ურ სა­სა­მარ­თლო­ებს სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბი გა­მოჰ­ქონ­დათ და ყვე­ლა­ფე­რის მი­უ­ხე­და­ვად, ადა­მი­ა­ნებს მა­ინც სჯიდ­ნენ“, - ამ­ბობს Amnesty International-ის გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რი ანეს კა­ლა­მა­რი, - "სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნი - ეს შემ­ზა­რა­ვი სა­ხის დას­ჯას წარ­მო­ად­გენს, ხოლო სწრაფ­ვა ასე­თი სას­ჯე­ლის სის­რუ­ლე­ში მო­საყ­ვა­ნად პან­დე­მი­ის დროს კი­დევ უფრო ხაზს უს­ვამს ხე­ლი­სუფლთა სი­სას­ტი­კეს“.

ანეს კა­ლა­მა­რის აზ­რით, სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის სა­და­ო­ო­ბა და მათი გა­სა­ჩივ­რე­ბა ვირუ­სამ­დელ პე­რი­ო­დებ­შიც ძა­ლი­ან რთუ­ლი იყო, პან­დე­მი­ის დროს კი თით­ქმის შე­უძ­ლე­ბე­ლი გახ­და: ადა­მი­ა­ნებ­მა, რომ­ლე­ბიც სიკ­ვდილ­მის­ჯილ­თა საკ­ნებ­ში სხე­დან, ვერ შეძ­ლეს ად­ვო­კა­ტებ­თან შეხ­ვედ­რა, ხოლო ბევ­რი, ვი­საც მათი დახ­მა­რე­ბა სურ­და, იძუ­ლე­ბუ­ლი გახ­და თა­ვი­ან­თი ჯან­მრთე­ლო­ბის რის­კის ფა­სად ემოქ­მე­დათ. "სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის გა­მო­ტა­ნა ასეთ პი­რო­ბებ­ში - ეს ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბე­ბის აღ­მაშ­ფო­თე­ბელ ხელ­ყო­ფას წარ­მო­ად­გენს“, - თვლის ანეს კა­ლა­მა­რი.

ეგ­ვიპ­ტე ოფი­ცი­ა­ლუ­რად შე­ვი­და იმ ქვეყ­ნე­ბის სა­მე­ულ­ში, სა­დაც სიკ­ვდი­ლით ყვე­ლა­ზე მეტი ადა­მი­ა­ნი და­ი­სა­ჯა: 2020 წელს აქ არა­ნაკ­ლებ 107 ადა­მი­ა­ნი მოკ­ლეს. ჯერ კი­დევ 2020 წლის ბო­ლოს, ვიდ­რე წლი­უ­რი მოხ­სე­ნე­ბა მომ­ზად­დე­ბო­და, "ემ­ნეს­თი ინ­თერ­ნე­ი­შე­ნელ­მა" გა­ავ­რცე­ლა გან­ცხა­დე­ბა და ქვე­ყა­ნა­ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის რა­ო­დე­ნო­ბის ზრდას სა­ში­ში ტენ­დენ­ცია უწო­და.

2020 წლის მხო­ლოდ ოქ­ტომ­ბერ­ში და ნო­ემ­ბერ­ში ეგ­ვიპ­ტე­ში 57 ადა­მი­ა­ნი მო­აკ­ვდი­ნეს, რაც თით­ქმის ორ­ჯერ მე­ტია, ვიდ­რე მთლი­ა­ნად 2019 წელს. ჯერ კი­დევ მა­შინ უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლე­ბი ში­შობ­დნენ, სიკ­ვდი­ლით დას­ჯი­ლე­ბი შე­საძ­ლოა უფრო მეტი ყო­ფი­ლი­ყო: ეგ­ვიპ­ტე, ისე­ვე რო­გორც ბე­ლა­რუ­სი, არ აქ­ვეყ­ნებს სტა­ტის­ტი­კას და არ ატყო­ბი­ნებს ახ­ლობ­ლებს სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის სის­რუ­ლე­ში მოყ­ვა­ნას.

ეგ­ვიპ­ტის მა­ს­მე­დია ანო­ნი­მურ წყა­რო­ებ­ზე დაყ­რდნო­ბით წერ­და, რომ 2020 წლის ბოლო სამი თვის მან­ძილ­ზე ქვე­ყა­ნა­ში 91 სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა გან­ხორ­ცი­ელ­და, თუმ­ცა "ემ­ნისთ“-მა ამ ინ­ფორ­მა­ცი­ის გა­და­მოწ­მე­ბა ვერ შეძ­ლო.

თუმ­ცა, და­დას­ტუ­რე­ბულ შემ­თხვე­ვა­თა გა­ა­ნა­ლი­ზე­ბის მი­ხედ­ვი­თაც უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლე­ბი მი­ვიდ­ნენ დას­კვნამ­დე, რომ ბევ­რი სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სის დროს ბრალ­დე­ბუ­ლე­ბი­სა­გან აღი­ა­რე­ბა ზე­წო­ლი­სა და წა­მე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბით იქნა მი­ღე­ბუ­ლი, შემ­დეგ კი მათი გა­უ­ჩი­ნა­რე­ბა ხდე­ბო­და.

ქვე­ყა­ნა­ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის ზრდას სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი კა­ი­რო­ში, "თო­რას“ სა­პყრო­ბი­ლე­დან წა­რუ­მა­ტე­ბელ გაქ­ცე­ვას უკავ­ში­რე­ბენ.

ამ ინ­ცი­დენ­ტის ირ­გვლივ ძალ­ზე ძუნ­წი მო­ნა­ცე­მე­ბი არ­სე­ბობს: ცნო­ბი­ლია, რომ გაქ­ცე­ვის მცდე­ლო­ბის სამი მო­ნა­წი­ლე სა­პყრო­ბი­ლე­ში 2018 წლი­დან იჯდა - მათ ტე­რო­რის­ტულ დაჯ­გუ­ფე­ბა "ან­სარ აშ-შა­რია“-ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას და 2013-2014 წლებ­ში ათამ­დე პო­ლი­ცი­ე­ლის მკვლე­ლო­ბას აბ­რა­ლებ­დნენ. წა­რუ­მა­ტე­ბე­ლი გაქ­ცე­ვის მცდე­ლო­ბის დროს, რო­გორც კა­ი­როს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა იტყო­ბი­ნე­ბო­და, მათ კი­დევ სამი პო­ლი­ცი­ე­ლის სი­ცო­ცხლე იმ­სხვერ­პლეს.

უკვე მე­რამ­დე­ნე წე­ლია სა­მე­უ­ლის ლი­დე­რად ირა­ნი რჩე­ბა, სა­დაც 240-ზე მეტი ადა­მი­ა­ნი სიკ­ვდი­ლით და­სა­ჯეს. და თუმ­ცა ეს უფრო ნაკ­ლე­ბი რა­ო­დე­ნო­ბაა წინა წლებ­თან შე­და­რე­ბით, ქვე­ყა­ნა­ში სულ უფრო ხში­რად ხდე­ბა სა­სიკ­ვდი­ლო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა პო­ლი­ტი­კუ­რი რეპ­რე­სი­ე­ბის ინ­სტრუ­მენ­ტად, სხვაგ­ვა­რად მო­აზ­როვ­ნე­თა წი­ნა­აღ­მდეგ - იმ ადა­მი­ან­თა მი­მართ, რომ­ლე­ბიც ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის პო­ლი­ტი­კას აპ­რო­ტეს­ტე­ბენ, ან ეთ­ნი­კუ­რი უმ­ცი­რე­სო­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი არი­ან.

ბევ­რი ქვე­ყა­ნა, სა­დაც სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა გრძელ­დე­ბა, სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მარ­თლის ნორ­მებს არ­ღვევს: მა­გა­ლი­თად, სას­ჯე­ლის უმაღ­ლეს ზო­მას ისე­თი და­ნა­შა­უ­ლის (მკვლე­ლო­ბის) ჩა­დე­ნის შემ­თხვე­ვა­შიც კი მი­მარ­თა­ვენ, რო­მე­ლიც წი­ნას­წარ­გან­ზრა­ხუ­ლი არ არის.

ამ ნე­გა­ტი­ურ ფონ­ზე და­დე­ბი­თი მოვ­ლე­ნაა ის, რომ 2020 წელს რიგ­მა ქვეყ­ნებ­მა უარი თქვეს სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა­ზე. მა­გა­ლი­თად, ყა­ზა­ხეთ­მა ამის პი­რო­ბა უკვე დადო, ბარ­ბა­დოს­მა კი რე­ფორ­მა და­ას­რუ­ლა და სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის გა­უქ­მე­ბა უახ­ლო­ეს დრო­შია მო­სა­ლოდ­ნე­ლი. ადა­მი­ა­ნის სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა აშშ-ის კო­ლო­რა­დოს შტატ­მაც აკ­რძა­ლა.

• ბოლო მო­ნა­ცე­მე­ბით, მსოფ­ლი­ოს 108 ქვე­ყა­ნა­ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა მთლი­ა­ნად არის აკ­რძა­ლუ­ლი.

Amnesty International-ში სიკ­ვდი­ლით დას­ჯას "სა­ხელ­მწი­ფოს მიერ სან­ქცი­რე­ბულ მკვლე­ლო­ბად“ მი­იჩ­ნე­ვენ და მო­უ­წო­დე­ბენ მისი გა­უქ­მე­ბი­სათ­ვის იმ ქვეყ­ნებს, სა­დაც ჯერ კი­დევ არის ასე­თი ზომა შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბუ­ლი. თუმ­ცა, ამ პო­ზი­ცი­ის მი­უ­ხე­და­ვად, აშშ-ში ამე­რი­კელ­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბა მა­ინც თვლის, რომ სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა ეთი­კუ­რი თვალ­საზ­რი­სით მი­სა­ღე­ბია. აქვე ვი­ტყვით, რომ მარ­თა­ლია, ასე­თი პო­ზი­ცია მო­სახ­ლე­ო­ბის 54%-ს აქვს (ანუ უმ­რავ­ლე­სო­ბას), მაგ­რამ ეს რა­ო­დე­ნო­ბა ბოლო წლებ­ში რე­კორ­დუ­ლად და­ბა­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლია.

"გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლუ­რი ასამ­ბლე­ის მო­წო­დე­ბას სიკ­ვდი­ლით დას­ჯა­ზე მო­რა­ტო­რი­უ­მის შე­მო­ღე­ბის მხრივ მხა­რი 123-მა სა­ხელ­მწი­ფომ და­უ­ჭი­რა - ყვე­ლა­ზე მეტ­მა, ვიდ­რე ოდეს­მე - რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ და­ნარ­ჩე­ნე­ბიც, ბო­ლოს და ბო­ლოს, მათ მი­ბა­ძა­ვენ. მსოფ­ლიო აგ­რძე­ლებს წინსვლას სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის სრუ­ლი გა­უქ­მე­ბი­სა­კენ. მო­ვუ­წო­დებთ აშშ-ის კონ­გრესს, რომ მხა­რი და­უ­ჭი­რონ სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ინი­ცი­ა­ტი­ვას სიკ­ვდი­ლით დას­ჯის აკ­რძალ­ვის მიზ­ნით“, - აცხა­დე­ბენ "ემ­ნის­თი ინ­ტერ­ნე­ი­შე­ნელ“-ში. წყა­რო

მო­ამ­ზა­და სი­მონ კი­ლა­ძემ