ქვეყანაში, სადაც მძიმე სოციალური პირობებია და სახელმწიფო ძვირად ღირებულ ოპერაციებს ხშირ შემთხვევაში ვერ აფინანსებს, ექიმის დიაგნოზი ზოგჯერ სასიკვდილო განაჩენის ტოლფასია. საბედნიეროდ, ბოლო ხანს საქველმოქმედო საქმიანობის გააქტიურების შედეგად, რამდენიმე ახალგაზრდის გადარჩენა მაინც მოხერხდა. ქვეყანაში, სადაც უამრავი მათხოვარი თუ თაღლითია, საქველმოქმედო აქციების ორგანიზატორებს, მედიასა და სამოქალაქო საზოგადოებას, სერიოზული მუშაობა დასჭირდა იმისთვის, რომ ხალხს საქველმოქმედო ყუთებით მოსიარულე ადამიანების მიმართ ნდობა გასჩენოდა და გაჭირვებულებს დახმარებოდნენ. თუმცა საზოგადოებაში მალევე იჩინა თავი შესაწირი ყუთების მიმართ უნდობლობამ და შესაბამისად, იკლო ჯანმრთელობაშერყეული ადამიანების ქველმოქმედებით გადარჩენის შანსებმაც. ამის მიზეზი ყველასათვის ცნობილი მოწყალების მთხოვნელების თუ თაღლითთა ჯგუფების ქველმოქმედთა რანგში გამოჩენა გახდა. ადამიანებს, რომლებიც მეტროებში, მიწისქვეშა გადასასვლელებსა და თავშეყრის ადგილებში ქველმოქმედების სახელით ფულს აგროვებენ, თბილისელთა უმრავლესობა სახეზე კარგად ცნობს... "ყველა სიახლე" შეეცადა მეტროს მატარებელში საქველმოქმედო ყუთით მოსიარულე ერთ-ერთ ქალბატონს გასაუბრებოდა, რომელიც წლების განმავლობაში ჯერ ორსული, შემდეგ კი პატარა ბავშვთან ერთად დადიოდა და მარტოხელა დედის სახელით ხალხს შვილის გამოსაკვებად პურის ფულს სთხოვდა. თუმცა მან კითხვებზე პასუხის გაცემა არ ისურვა და გზა განაგრძო მოწოდებით "დავეხმაროთ პატარა მარიამს ოპერაციის ფულის შეგროვებაში". რა პრობლემები ექმნებათ ამ თვითმარქვიათა გამო საქველმოქმედო ორგანიზაციებს და რა სირთულეებთანაა დაკავშირებული აღნიშნული საქმიანობა, ამის თაობაზე "ყველა სიახლე" ერთ-ერთი საქველმოქმედო ორგანიზაციის წარმომადგენელს, ხატია რეხვიაშვილს ესაუბრა.
- რა სახის საქველმოქმედო ორგანიზაცია გქონდათ და რამდენ ადამიანს დაეხმარეთ?
- საქველმოქმედო საქმიანობა ჩვენი მეგობრის, თეატრალური უნივერსიტეტის სტუდენტ ქეთი ჯოხარიძის ოპერაციის ფულის შეგროვებით დავიწყეთ. ქეთი ავარიაში მოყვა და მის გადასარჩენად საჭირო იყო ძვირად ღირებული ოპერაცია. საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში თეატრალური უნივერსიტეტის სტუდენტებთან ერთად შესაწირი ყუთებით დავდიოდით და თანხას ვაგროვებდით. საწყის ეტაპზე ფონდი დარეგისტრირებული არ იყო, მხოლოდ ანგარიში იყო გახსნილი ქეთის მამიდაშვილის სახელზე. "ფეისბუკზე"-ზე შეიქმნა გვერდი და მაქსიმალურად ვცდილობდით ინფორმაციის გავრცელებას, ვიდექით ყუთებით ქუჩებში, დიდ სუპერმარკეტებში, ვატარებდით სხვადასხვა ღონისძიებას, ვცდილობდით მიგვეპყრო ტელევიზიისა და პრესის ყურადღება. თანდათან მივხვდით, რომ მარტო ამ გზით რთული იყო ხალხის ნდობის მოპოვება, ზოგიერთი გამვლელიც ეჭვის თვალით გვიყურებდა. ამიტომ გადაწყდა დაარსებულიყო ფონდი, რომელიც დავარეგისტრირეთ მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციულ) იურიდიულ პირთა რეესტრში. ჰქონდა ოფიციალური რეკვიზიტები, ასევე დავბეჭდეთ მაისურები ქეთის დასახმარებლად დარეგისტრირებული ნომრებით და ყველანაირად ვცდილობდით ამისთვის რაც შეიძლება ოფიციალური სახე მიგვეცა. თავისთავად ხალხის ნდობაც გაიზარდა. იცოდნენ, რომ თუ ჩვენს მიმართ ეჭვი გაუჩნდებოდათ, შეეძლოთ გადაემოწმებინათ. საბოლოოდ კი ყველასთვის სასურველი შედეგი მივიღეთ. ამის შემდეგ ჩვენი მეგობრის ბავშვს შეექმნა ჯანმრთელობის პრობლემები და დაარსდა კიდევ ერთი ფონდი "დავეხმაროთ ლიკა ზუროშვილს". ამ შემთხვევაშიც დარეგისტრირდა ნომერი, გაკეთდა ფაცებოოკ-ის გვერდი და კვლავ სასურველ შედეგს მივაღწიეთ.
- როდესაც ყუთებით საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილზე გადიოდით, ხალხისგან რა დამოკიდებულებას გრძნობდით. პრობლემები ხომ არ გექმნებოდათ?
- თავიდან ძალიან გაგვიჭირდა, ხმას ვერ ვიღებდით, ჩუმად ვიდექით და ხალხიც ვერ გვამჩნევდა, მერე როგორც იქნა გადავლახეთ ეს უხერხულობა. ძირითადად ზაფხულში გვიწევდა ქუჩაში ყუთებით გამოსვლა. ძნელია სიცხეში რამდენიმე საათის განმავლობაში ფეხზე დგომა. შეიძლება გაგიკვირდეთ, მაგრამ ყველაზე საინტერესო იყო იმ ადამიანების დამოკიდებულება, ვინც ქუჩაში მოწყალებას ითხოვს. მათი უმეტესობა მოდიოდა, თავის შეგროვილ ფულს გვიყრიდა ყუთში და გვამხნევებდა, ყველაფერი კარგად იქნებაო. მოქალაქეების ნაწილიც ყურადღებას გვაქცევდა, გვეუბნებოდნენ, თქვენი მეგობარი აუცილებლად გამოჯანმრთელდებაო. ზოგიერთი შეურაცხყოფასაც გვაყენებდა, ეგონათ, რომ ვიტყუებოდით. ისეთებიც იყვნენ, მოვიდოდნენ, ფულს ყუთში აგდებდნენ და გვეუბნებოდნენ, იცოდეთ, გადაგამოწმებთო. ჩვენც ვაძლევდით ჩვენს რეკვიზიტებს და ვეუბნებოდით, სად შეიძლებოდა გადაემოწმებინათ, მართლა არსებობდა თუ არა ფონდი.
- მას შემდეგ, რაც თაღლითები და მოწყალების მთხოვნელები საქველმოქმედო ყუთებით გამოჩნდნენ, ხომ არ შეიცვალა ხალხის დამოკიდებულება ასეთი ტიპის საქველმოქმედო საქმიანობისადმი?
- ძნელია ზუსტად განსაზღვრო, ვის მართლა სჭირდება დახმარება და ვინ იტყუება... სამწუხაროდ, ადამიანთა დიდ ნაწილს უკვე გაუჩნდა ეჭვი, რაც ხელს უშლის საქველმოქმედო ფონდების საქმიანობას. სხვისი პრობლემების საკუთარი მიზნებისთვის გამოყენება არა მარტო ამორალურია, სსკ-ის 180-ე მუხლით ასეთ ქმედებას თაღლითობის დეფინიცია ეძლევა - "თაღლითობა, ე. ი. მართლსაწინააღმდეგო მისაკუთრების მიზნით სხვისი ნივთის ან ქონებრივი უფლების მიღება მოტყუებით".
- კი მაგრამ, როგორ უნდა გაარკვიონ მოქალაქეებმა, ნამდვილად ავადმყოფის დასახმარებლად აგროვებენ ფულს თუ უბრალოდ თაღლითები არიან?
- აი, ეგ სერიოზული პრობლემაა, თუმცა შეიძლება მითითებული ნომრების გადამოწმება. როგორც წესი, სატელეფონო კომპანიებში ზარის დარეგისტრირება განცხადების საუფუძველზე ხდება. ასევე შეიძლება ანგარიშის გადამოწმებაც. არსებობს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციულ) იურიდიულ პირთა რეესტრის ვებ-გვერდი. https://enreg.reestri.gov.ge/main.php?m=new_index. დაეჭვებულ მოქალაქეს შეუძლია სარეგისტრაციო ნომრის ამ ვებგვერდზე გადამოწმება და შესაბამისი რეაგირება. თუმცა არსებობს კიდევ ერთი პრობლემა: თაღლითთა ჯგუფის მკაცრი კონტროლი რომ დაიწყოს, საქველმოქმედო საქმიანობის პროცედურებიც გამკაცრდება და უფრო გაჭირდება განსაცდელში მყოფი ადამიანების დახმარება. მგონი არ ღირს, პოლიციას ამ თემაზე ყურადღება გაამახვილებინონ, რადგან ამით რეალურ საქველმოქმედო ორგანიზაციებსაც შეექმნებათ პრობლემები.
მარი ონეზაშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)