საზოგადოება
პოლიტიკა
მსოფლიო

12

აპრილი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

შაბათი, მთვარის მეთხუთმეტე დღე დაიწყება 20:10-ზე, მთვარე სასწორშია კრიტიკული დღეა. არ იჩხუბოთ. ეცადეთ, ეს დღე მშვიდად განვლოთ. არ დაიწყოთ ახალი საქმეები; მოერიდეთ მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღებას; ფინანსური საკითხების მოგვარება სხვა დღისთვის გადადეთ; ვაჭრობისთვის არახელსაყრელი დღეა, უძრავ ქონებასთან დაკავშირებული საკითხები სხვა დღეს მოაგვარეთ. აკონტროლეთ ემოციები. არასასურველია კამათი, ჩხუბი, საქმეების გარჩევა. არ გირჩევთ სამსახურის, საქმიანობის შეცვლას. სხვა დღისთვის გადადეთ მგზავრობა და მივლინება. კარგია შემოქმედებითი საქმიანობა, საოჯახო საქმეების შესრულება. ცუდი დღეა ქორწინებისა და ნიშნობისათვის. იკვებეთ ზომიერად, არც შიმშილობაა სასურველი და არც კუჭის გადატვირთვა. არ მიიღოთ: რძე და რძის პროდუქტები, ცხარე და ცხელი საკვები, ხორცი, ალკოჰოლი, შეამცირეთ სიგარეტის რაოდენობა.
სამართალი
კულტურა/შოუბიზნესი
მეცნიერება
მოზაიკა
სპორტი
Faceამბები
სამხედრო
კონფლიქტები
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"ეკონომიკა კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ას ემ­სხვერ­პლა"
"ეკონომიკა კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ას ემ­სხვერ­პლა"

ჩვე­ნი ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა­ზე სა­უბ­რი­სას ორი ურ­თი­ერ­თსა­პი­რის­პი­რო მო­საზ­რე­ბა იკ­ვე­თე­ბა: "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" და მი­სი მომ­ხრე­ე­ბი ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ ეკო­ნო­მი­კა­ში უკი­დუ­რე­სად მძი­მე ვი­თა­რე­ბა­ა, ახა­ლი მთავ­რო­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი კი ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს ეკო­ნო­მი­კა ნე­ლა, მაგ­რამ სტა­ბი­ლუ­რად ვი­თარ­დე­ბა. სწო­რედ ამ პრობ­ლე­მის შე­სა­ხებ ვთხო­ვეთ კო­მენ­ტა­რი­ ა­კა­დე­მი­კოს ლა­დო პა­პა­ვას:

- შე­მიძ­ლია გითხ­რათ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში ეკო­ნო­მი­კუ­რი კრი­ზი­სი არ არის, მაგ­რამ ვი­თა­რე­ბა საკ­მა­ოდ რთუ­ლი­ა. თუნ­დაც იმი­ტომ, რომ 2012 წლის დე­კემ­ბერ­ში ეკო­ნო­მი­კის ვარ­დნა და­ფიქ­სირ­და, მაგ­რამ ერ­თთვი­ა­ნი ვარ­დნა ეკო­ნო­მის­ტე­ბი­სათ­ვის სუ­ლაც არ ნიშ­ნავს კრი­ზისს, კრი­ზი­სად ით­ვლე­ბა სი­ტუ­ა­ცი­ა, რო­დე­საც ვარ­დნას ად­გი­ლი აქვს უწყ­ვე­ტად, სულ ცო­ტა, ორი კვარ­ტლის გან­მავ­ლო­ბა­ში. ასე­თი რამ ღვთის მად­ლით, სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ აღ­ნიშ­ნუ­ლა. თუმ­ცა, ზრდის ტემ­პე­ბი მარ­თლაც შემ­ცი­რე­ბუ­ლი­ა: მა­გა­ლი­თად, მარ­ტში ზრდის ტემ­პი იყო 0,2 პრო­ცენ­ტი, რაც შე­საძ­ლოა ცდო­მი­ლე­ბაც იყო და არა­ნა­ირ ზრდა არ ყო­ფი­ლა. ასე რომ, ქარ­თულ ეკო­ნო­მი­კა­ში არ­სე­ბუ­ლი სი­ტუ­ა­ცია სუ­ლაც არ არის მარ­ტი­ვი, თუმ­ცა ამ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში კი­დევ ერ­თი პრობ­ლე­მა იკ­ვე­თე­ბა. საქ­მე ის გახ­ლავთ, რომ "ნა­ცი­ო­ნა­ლებს", გან­სა­კუთ­რე­ბით კი ვა­ნო მე­რა­ბიშ­ვილს, მო­რა­ლუ­რი უფ­ლე­ბა არა აქვთ "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" სტა­ტის­ტი­კა­ზე დაყ­რდნო­ბით აკ­რი­ტი­კონ, რად­გან სწო­რედ "ნა­ცი­ო­ნა­ლურ­მა მოძ­რა­ო­ბამ" გა­ა­კე­თა ყვე­ლა­ფე­რი ჩვე­ნი სტა­ტის­ტი­კის და­სან­გრე­ვად: სტა­ტის­ტი­კის დე­პარ­ტა­მენტს წა­არ­თვეს და­ფი­ნან­სე­ბა, გა­უ­უქ­მეს შტა­ტე­ბი და რე­გი­ო­ნუ­ლი წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბე­ბი და­ა­სუს­ტეს, შე­მ­დეგ კი წყნეთ­ში გა­და­ის­რო­ლეს. შე­გახ­სე­ნებთ 2012 წლის ივ­ლისს, რო­დე­საც ვა­ნო მე­რა­ბიშ­ვი­ლი პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრი გახ­და და ყვე­ლას გა­სა­გო­ნად თქვა, რომ მას სტა­ტის­ტი­კა სა­ერ­თოდ არ აინ­ტე­რე­სებს. გა­გი­გი­ათ, რო­მე­ლი­მე ქვე­ყა­ნა­ში პრე­მი­ერ­-მი­ნისტრს სტა­ტის­ტი­კა არ აინ­ტე­რე­სებ­დეს? - ეს კი­დევ ერ­თი "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი" კუ­რი­ო­ზი­ა, მაგ­რამ რო­გორც კი ოპო­ზი­ცი­ა­ში აღ­მოჩ­ნდა, მა­შინ­ვე და­იწყო მთავ­რო­ბის კრი­ტი­კა სტა­ტის­ტი­კურ ინ­ფორ­მა­ცი­ა­ზე დაყ­რდნო­ბით. აქე­და­ნაც კარ­გად ჩანს, რომ "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" არ არის სე­რი­ო­ზუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლა, თა­ნაც ამ პარ­ტი­ა­ში მო­წი­ნა­ვე პოს­ტებ­ზე ჯერ კი­დევ "მოღ­ვა­წე­ო­ბენ" კრი­მი­ნა­ლე­ბი, მე მათ ოპო­ზი­ცი­ურ ძა­ლად ვერ აღ­ვიქ­ვამ, ამი­ტომ არც მათ შე­ფა­სე­ბებს ვუ­წევ ან­გა­რიშს. ჩვენს სტა­ტის­ტი­კას კი მარ­თლაც სჭირ­დე­ბა მი­ხედ­ვა და ყუ­რადღ­ე­ბა მთავ­რო­ბის მხრი­დან. მარ­თა­ლი­ა, ფი­ნან­სთა სა­მი­ნის­ტროს ეგი­დით ერ­თი შეხ­ვედ­რა კი გა­ი­მარ­თა ექ­სპერ­ტე­ბის მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით, სა­დაც სტა­ტის­ტი­კის პრობ­ლე­მებ­ზე ვიმ­სჯე­ლეთ, მაგ­რამ ეს საკ­მა­რი­სი არ არის.

- ახ­ლა რაც შე­ე­ხე­ბა ქვეყ­ნის ეკო­­ნო­მი­კა­ში შექ­მნილ სი­ტუ­ა­ცი­ას.­..

- სამ­წუ­ხა­რო­ა, მაგ­რამ ჩვე­ნი ეკო­ნო­მი­კა აღ­მოჩ­ნდა პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნა­არ­სე­ბო­ბის, ე.წ. კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ის მსხვერ­პლი. არ მინ­და გა­მო­ვი­ყე­ნო ეს გა­უ­გე­ბა­რი სიტყ­ვა, მაგ­რამ ფაქ­ტი­ა, რომ სწო­რედ ამ პრო­ცესს ეწი­რე­ბა ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კაც: თუნ­დაც ის, რომ პრე­ზი­დენ­ტმა გა­ნაცხ­ა­და, ოპო­ზი­ცი­ა­ში ვა­რო და ყვე­ლა­ნა­ი­რად უშ­ლის ხელს ახა­ლი მთავ­რო­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბას. თუნ­დაც ის, თუ რო­გორ ჭი­ა­ნურ­დე­ბა ჩვე­ნი ელ­ჩე­ბის და­ნიშ­ვნა, მეტყ­ვე­ლებს, რომ პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნა­არ­სე­ბო­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში მხო­ლოდ სიტყ­ვი­ერ დო­ნე­ზე ხერ­ხდე­ბა და ეს ორი პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლა უნი­სონ­ში უფ­რო კარ­გად "მუ­შა­ობს". ბუ­ნებ­რი­ვი­ა, რომ ამ პი­რო­ბებ­ში ბიზ­ნე­სი სუ­ლაც არ ჩქა­რობს გა­აქ­ტი­უ­რე­ბას. ცალ­კე პრობ­ლე­მე­ბი აქვს "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას", გან­სა­კუთ­რე­ბით სა­კად­რო პო­ლი­ტი­კა­ში: თით­ქმის ყვე­ლა უწყ­ე­ბა­ში ძვე­ლი კად­რე­ბია შე­მორ­ჩე­ნი­ლი - ეს ის კად­რე­ბი­ა, რომ­ლე­ბიც წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში აფერ­ხებ­დნენ ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კის წინ­სვლა­საც და ევ­რო­ინ­ტეგ­რა­ცი­ა­საც. არ მეს­მის, ამ ხალ­ხს, რო­მე­ლიც არა­კომ­პე­ტენ­ტუ­რია და წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ხელს უშ­ლი­და ყო­ველ­გვარ გან­ვი­თა­რე­ბას, ახ­ლა რა­ტომ ენ­დო­ბი­ან? ახა­ლი მი­ნის­ტრე­ბი რა­ტომ არ ცვლი­ან ასეთ კად­რებს, რა­ტომ არ ატა­რე­ბენ ატეს­ტა­ცი­ას, ან რა­ტომ არ სურთ ახა­ლი კად­რე­ბის გა­მოვ­ლე­ნა, რომ­ლე­ბიც გა­ცი­ლე­ბით მეტს შეძ­ლებ­დნენ, თუ ქვეყ­ნის სამ­სა­ხურ­ში უფ­რო აქ­ტი­უ­რად ჩად­გე­ბოდ­ნენ? ამ და სხვა მი­ზე­ზე­ბის გა­მო მე ძა­ლი­ან მი­ჭირს თქმა, რომ დღეს სა­ქარ­თვე­ლოს ეკო­ნო­მი­კა­ში რა­ღაც სა­სი­კე­თო ხდე­ბა. ის ხალ­ხი, რო­მე­ლიც დღეს ამ სფე­რო­შია და­კა­ვე­ბუ­ლი, ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კი­სათ­ვის სა­სი­კე­თოს არა­ფერს აკე­თებს, "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" კი მათ არ ცვლის, რა­ტომ? - ეს ჩემ­თვის გა­უ­გე­ბა­რი­ა.

- თქვენ ამ­ბობთ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში ინ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი სა­კითხ­ე­ბიც მო­უგ­ვა­რე­ბე­ლი­ა.

- სამ­წუ­ხა­როდ, ასე­ა. "პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი" არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ შეხ­ვდა ბიზ­ნეს­მე­ნებს და უთხ­რა - თა­ვი­სუფ­ლე­ბი ხართ, თქვენს ბიზ­ნეს­ში არა­ვინ ჩა­ე­რე­ვა­ო. ეს ძა­ლი­ან კარ­გი­ა, მაგ­რამ საკ­მა­რი­სი არ არის. პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი მე­ფე ხომ არ არის, რომ მის სიტყ­ვას მე­ფის სიტყ­ვის ძა­ლა ჰქონ­დეს? სად არის კა­ნო­ნი ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი რე­გუ­ლი­რე­ბის შე­სა­ხებ? რო­გორც ვი­ცი, კა­ნონ­პრო­ექ­ტი თე­ბერ­ვალ­ში უკ­ვე მზად იყო, მაგ­რამ რა­ტომ ჭი­ა­ნურ­დე­ბა მი­სი გა­დაგ­ზავ­ნა ეკო­ნო­მი­კის სა­მი­ნის­ტრო­დან პარ­ლა­მენ­ტში? ით­ქვა, რომ შე­მოდ­გო­მა­ზე მი­ი­ღე­ბენ, მაგ­რამ შე­მოდ­გო­მა­ზე პარ­ლა­მენ­ტში არ­და­დე­გე­ბი იქ­ნე­ბა, რად­გან საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბი­ა, ანუ 2013 წლის ბო­ლომ­დე ქვე­ყა­ნა კვლავ ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის გა­რე­შე იქ­ნე­ბა და რა გა­მო­ვი­და, ყვე­ლა­ფე­რი პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრის კე­თილ სიტყ­ვა­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი? რო­დე­საც ქვე­ყა­ნა­ში ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი რე­გუ­ლი­რე­ბა არ არ­სე­ბობს, ეს ყვე­ლა­სათ­ვის ცუ­დი­ა. ამას ემა­ტე­ბა ბუნ­დო­ვა­ნი გა­მო­ნათ­ქვა­მე­ბი, რომ­ლე­ბიც სუ­ლაც არ იძ­ლე­ვა იმე­დის­მომ­ცემ აღ­ქმას ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა­ში არ­სე­ბულ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ზე: ჯერ იყო და, პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრმა ეჭ­ვი შე­ი­ტა­ნა ყარ­სი­-ა­ხალ­ქა­ლა­ქის რკი­ნიგ­ზის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა­ში, მე­რე - მო­ი­წო­ნა, ჯერ თქვა, რომ უნ­და გა­იხ­სნას ტრან­სკავ­კა­სი­უ­რი რკი­ნიგ­ზა, მე­რე კი თქვა, რომ ამ სა­კითხს სე­რი­ო­ზუ­ლი შეს­წავ­ლა სჭირ­დე­ბა; ჯერ მო­ი­წო­ნა სომ­ხე­თის სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კა, კრი­ტი­კის შემ­დეგ კი თქვა - კარ­გად ვერ გა­მი­გე­თო. ამ­გვა­რი, ხში­რად ურ­თი­ერ­თგა­მომ­რიცხ­ა­ვი გან­ცხა­დე­ბე­ბი სა­ზო­გა­დო­ე­ბას ძა­ლი­ან აბ­ნევს. შრო­მის კო­დექ­სის ირ­გვლივ რა ხდე­ბა? - ჯერ გაცხ­ად­და, რომ შრო­მის კო­დექ­სის ის პრო­ექ­ტი, რო­მე­ლიც იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტრომ მო­ამ­ზა­და, თურ­მე რო­ზა ლუქ­სემ­ბურ­გის ოც­ნე­ბის ას­რუ­ლე­ბა ყო­ფი­ლა, ანუ მთავ­რო­ბამ თვი­თონ­ვე გა­აკ­რი­ტი­კა თა­ვის მი­ერ­ვე მომ­ზა­დე­ბუ­ლი კა­ნო­ნი, რო­მე­ლიც პარ­ლა­მენ­ტმა პირ­ვე­ლი­ვე მოს­მე­ნით მი­ი­ღო. ასე­თი ბუნ­დო­ვა­ნი გა­მო­ნათ­ქვა­მე­ბი ბიზ­ნესს აბ­ნევს და მა­ნაც აღარ იცის, რა აკე­თოს, შე­სა­ბა­მი­სად, ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზრდის ტემ­პი ქვე­ყა­ნა­ში შე­ფერ­ხე­ბუ­ლი­ა.

- თქვენ სა­ში­ნაო პრობ­ლე­მე­ბი ჩა­მოთ­ვა­ლეთ, მაგ­რამ ამას ემა­ტე­ბა სა­გა­რეო ფაქ­ტო­რიც - თბი­ლი­სი­დან რამ­დე­ნი­მე კი­ლო­მეტ­რში რუ­სუ­ლი სამ­ხედ­რო ტექ­ნი­კა დგას, რაც ბიზ­ნესს ნამ­დვი­ლად არ უქ­მნის სტა­ბი­ლუ­რო­ბის გან­ცდას.

- დი­ახ, არ მთავ­რდე­ბა საფ­რთხის შემ­ცვე­ლი და­პი­რის­პი­რე­ბა მოს­კოვ­სა და თბი­ლისს შო­რის და ბუ­ნებ­რი­ვი­ა, ბიზ­ნე­სიც ფრთხი­ლობს. ქვეყ­ნის ტე­რი­ტო­რი­ის 20 პრო­ცენ­ტი ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი­ა, საფ­რთხე არის რო­გორც და­სავ­ლეთ, ასე­ვე აღ­მო­სავ­ლეთ სა­ქარ­თვე­ლო­შიც. მარ­თა­ლი­ა, მე არ მი­მაჩ­ნი­ა, რომ რუ­სე­ბი ფარ­თო­მას­შტა­ბი­ან ოპე­რა­ცი­ას და­იწყ­ე­ბენ, მაგ­რამ საფ­რთხის გან­ცდას მა­ინც ქმნი­ან. ბიზ­ნე­სი კი, რო­გორც წე­სი, და­ძა­ბუ­ლო­ბას უფ­რთხის. სულ ახ­ლა­ხან გად­მოს­წი­ეს საზღ­ვა­რი და პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრმა გულ­წრფე­ლად აღი­ა­რა, რომ ის მოს­კო­ვი­დან ამას არ ელო­და, მაგ­რამ ფაქ­ტი­ა, რომ ასე მოხ­და. თუმ­ცა, აქ­ვე უნ­და ით­ქვას, რომ იკ­ვე­თე­ბა სა­სი­კე­თო ტენ­დენ­ცი­აც - თუ რუ­სუ­ლი ბა­ზა­რი გა­იხ­სნე­ბა, ეს ხელს შე­უწყ­ობს ქარ­თუ­ლი პრო­დუქ­ცი­ის ექ­სპორ­ტის ზრდას, რაც ძა­ლი­ან კარ­გი­ა. მარ­თა­ლი­ა, ეს პრო­ცე­სი ნე­ლა მი­დის, მაგ­რამ რაც უნ­და იყოს, რუ­სუ­ლი ბაზ­რის გახ­სნას წინ­გა­დად­გმულ ნა­ბი­ჯად მი­ვიჩ­ნევ და ვფიქ­რობ, რომ ეს და­დე­ბი­თი პრო­ცე­სი­ა.

ხა­თუ­ნა ჩი­გო­გი­ძე

ყო­ველკ­ვი­რე­უ­ლი გა­ზე­თი "ყვე­ლა სი­ახ­ლე"

(გა­მო­დის ოთხშა­ბა­თო­ბით)

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ქარიშხალი ამერიკის შეერთებულ შტატებში - უცხოური მედიების ცნობით, სტიქიურ მოვლენას, სულ მცირე, 24 ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა

"ეკონომიკა კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ას ემ­სხვერ­პლა"

"ეკონომიკა კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ას ემ­სხვერ­პლა"

ჩვე­ნი ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა­ზე სა­უბ­რი­სას ორი ურ­თი­ერ­თსა­პი­რის­პი­რო მო­საზ­რე­ბა იკ­ვე­თე­ბა: "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" და მი­სი მომ­ხრე­ე­ბი ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ ეკო­ნო­მი­კა­ში უკი­დუ­რე­სად მძი­მე ვი­თა­რე­ბა­ა, ახა­ლი მთავ­რო­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი კი ამ­ტკი­ცე­ბენ, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს ეკო­ნო­მი­კა ნე­ლა, მაგ­რამ სტა­ბი­ლუ­რად ვი­თარ­დე­ბა. სწო­რედ ამ პრობ­ლე­მის შე­სა­ხებ ვთხო­ვეთ კო­მენ­ტა­რი­ ა­კა­დე­მი­კოს ლა­დო პა­პა­ვას:

- შე­მიძ­ლია გითხ­რათ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში ეკო­ნო­მი­კუ­რი კრი­ზი­სი არ არის, მაგ­რამ ვი­თა­რე­ბა საკ­მა­ოდ რთუ­ლი­ა. თუნ­დაც იმი­ტომ, რომ 2012 წლის დე­კემ­ბერ­ში ეკო­ნო­მი­კის ვარ­დნა და­ფიქ­სირ­და, მაგ­რამ ერ­თთვი­ა­ნი ვარ­დნა ეკო­ნო­მის­ტე­ბი­სათ­ვის სუ­ლაც არ ნიშ­ნავს კრი­ზისს, კრი­ზი­სად ით­ვლე­ბა სი­ტუ­ა­ცი­ა, რო­დე­საც ვარ­დნას ად­გი­ლი აქვს უწყ­ვე­ტად, სულ ცო­ტა, ორი კვარ­ტლის გან­მავ­ლო­ბა­ში. ასე­თი რამ ღვთის მად­ლით, სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ აღ­ნიშ­ნუ­ლა. თუმ­ცა, ზრდის ტემ­პე­ბი მარ­თლაც შემ­ცი­რე­ბუ­ლი­ა: მა­გა­ლი­თად, მარ­ტში ზრდის ტემ­პი იყო 0,2 პრო­ცენ­ტი, რაც შე­საძ­ლოა ცდო­მი­ლე­ბაც იყო და არა­ნა­ირ ზრდა არ ყო­ფი­ლა. ასე რომ, ქარ­თულ ეკო­ნო­მი­კა­ში არ­სე­ბუ­ლი სი­ტუ­ა­ცია სუ­ლაც არ არის მარ­ტი­ვი, თუმ­ცა ამ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ში კი­დევ ერ­თი პრობ­ლე­მა იკ­ვე­თე­ბა. საქ­მე ის გახ­ლავთ, რომ "ნა­ცი­ო­ნა­ლებს", გან­სა­კუთ­რე­ბით კი ვა­ნო მე­რა­ბიშ­ვილს, მო­რა­ლუ­რი უფ­ლე­ბა არა აქვთ "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" სტა­ტის­ტი­კა­ზე დაყ­რდნო­ბით აკ­რი­ტი­კონ, რად­გან სწო­რედ "ნა­ცი­ო­ნა­ლურ­მა მოძ­რა­ო­ბამ" გა­ა­კე­თა ყვე­ლა­ფე­რი ჩვე­ნი სტა­ტის­ტი­კის და­სან­გრე­ვად: სტა­ტის­ტი­კის დე­პარ­ტა­მენტს წა­არ­თვეს და­ფი­ნან­სე­ბა, გა­უ­უქ­მეს შტა­ტე­ბი და რე­გი­ო­ნუ­ლი წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბე­ბი და­ა­სუს­ტეს, შე­მ­დეგ კი წყნეთ­ში გა­და­ის­რო­ლეს. შე­გახ­სე­ნებთ 2012 წლის ივ­ლისს, რო­დე­საც ვა­ნო მე­რა­ბიშ­ვი­ლი პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრი გახ­და და ყვე­ლას გა­სა­გო­ნად თქვა, რომ მას სტა­ტის­ტი­კა სა­ერ­თოდ არ აინ­ტე­რე­სებს. გა­გი­გი­ათ, რო­მე­ლი­მე ქვე­ყა­ნა­ში პრე­მი­ერ­-მი­ნისტრს სტა­ტის­ტი­კა არ აინ­ტე­რე­სებ­დეს? - ეს კი­დევ ერ­თი "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი" კუ­რი­ო­ზი­ა, მაგ­რამ რო­გორც კი ოპო­ზი­ცი­ა­ში აღ­მოჩ­ნდა, მა­შინ­ვე და­იწყო მთავ­რო­ბის კრი­ტი­კა სტა­ტის­ტი­კურ ინ­ფორ­მა­ცი­ა­ზე დაყ­რდნო­ბით. აქე­და­ნაც კარ­გად ჩანს, რომ "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" არ არის სე­რი­ო­ზუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლა, თა­ნაც ამ პარ­ტი­ა­ში მო­წი­ნა­ვე პოს­ტებ­ზე ჯერ კი­დევ "მოღ­ვა­წე­ო­ბენ" კრი­მი­ნა­ლე­ბი, მე მათ ოპო­ზი­ცი­ურ ძა­ლად ვერ აღ­ვიქ­ვამ, ამი­ტომ არც მათ შე­ფა­სე­ბებს ვუ­წევ ან­გა­რიშს. ჩვენს სტა­ტის­ტი­კას კი მარ­თლაც სჭირ­დე­ბა მი­ხედ­ვა და ყუ­რადღ­ე­ბა მთავ­რო­ბის მხრი­დან. მარ­თა­ლი­ა, ფი­ნან­სთა სა­მი­ნის­ტროს ეგი­დით ერ­თი შეხ­ვედ­რა კი გა­ი­მარ­თა ექ­სპერ­ტე­ბის მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით, სა­დაც სტა­ტის­ტი­კის პრობ­ლე­მებ­ზე ვიმ­სჯე­ლეთ, მაგ­რამ ეს საკ­მა­რი­სი არ არის.

- ახ­ლა რაც შე­ე­ხე­ბა ქვეყ­ნის ეკო­­ნო­მი­კა­ში შექ­მნილ სი­ტუ­ა­ცი­ას.­..

- სამ­წუ­ხა­რო­ა, მაგ­რამ ჩვე­ნი ეკო­ნო­მი­კა აღ­მოჩ­ნდა პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნა­არ­სე­ბო­ბის, ე.წ. კო­ჰა­ბი­ტა­ცი­ის მსხვერ­პლი. არ მინ­და გა­მო­ვი­ყე­ნო ეს გა­უ­გე­ბა­რი სიტყ­ვა, მაგ­რამ ფაქ­ტი­ა, რომ სწო­რედ ამ პრო­ცესს ეწი­რე­ბა ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კაც: თუნ­დაც ის, რომ პრე­ზი­დენ­ტმა გა­ნაცხ­ა­და, ოპო­ზი­ცი­ა­ში ვა­რო და ყვე­ლა­ნა­ი­რად უშ­ლის ხელს ახა­ლი მთავ­რო­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბას. თუნ­დაც ის, თუ რო­გორ ჭი­ა­ნურ­დე­ბა ჩვე­ნი ელ­ჩე­ბის და­ნიშ­ვნა, მეტყ­ვე­ლებს, რომ პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნა­არ­სე­ბო­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში მხო­ლოდ სიტყ­ვი­ერ დო­ნე­ზე ხერ­ხდე­ბა და ეს ორი პო­ლი­ტი­კუ­რი ძა­ლა უნი­სონ­ში უფ­რო კარ­გად "მუ­შა­ობს". ბუ­ნებ­რი­ვი­ა, რომ ამ პი­რო­ბებ­ში ბიზ­ნე­სი სუ­ლაც არ ჩქა­რობს გა­აქ­ტი­უ­რე­ბას. ცალ­კე პრობ­ლე­მე­ბი აქვს "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას", გან­სა­კუთ­რე­ბით სა­კად­რო პო­ლი­ტი­კა­ში: თით­ქმის ყვე­ლა უწყ­ე­ბა­ში ძვე­ლი კად­რე­ბია შე­მორ­ჩე­ნი­ლი - ეს ის კად­რე­ბი­ა, რომ­ლე­ბიც წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში აფერ­ხებ­დნენ ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კის წინ­სვლა­საც და ევ­რო­ინ­ტეგ­რა­ცი­ა­საც. არ მეს­მის, ამ ხალხს, რო­მე­ლიც არა­კომ­პე­ტენ­ტუ­რია და წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ხელს უშ­ლი­და ყო­ველ­გვარ გან­ვი­თა­რე­ბას, ახ­ლა რა­ტომ ენ­დო­ბი­ან? ახა­ლი მი­ნის­ტრე­ბი რა­ტომ არ ცვლი­ან ასეთ კად­რებს, რა­ტომ არ ატა­რე­ბენ ატეს­ტა­ცი­ას, ან რა­ტომ არ სურთ ახა­ლი კად­რე­ბის გა­მოვ­ლე­ნა, რომ­ლე­ბიც გა­ცი­ლე­ბით მეტს შეძ­ლებ­დნენ, თუ ქვეყ­ნის სამ­სა­ხურ­ში უფ­რო აქ­ტი­უ­რად ჩად­გე­ბოდ­ნენ? ამ და სხვა მი­ზე­ზე­ბის გა­მო მე ძა­ლი­ან მი­ჭირს თქმა, რომ დღეს სა­ქარ­თვე­ლოს ეკო­ნო­მი­კა­ში რა­ღაც სა­სი­კე­თო ხდე­ბა. ის ხალ­ხი, რო­მე­ლიც დღეს ამ სფე­რო­შია და­კა­ვე­ბუ­ლი, ქარ­თუ­ლი ეკო­ნო­მი­კი­სათ­ვის სა­სი­კე­თოს არა­ფერს აკე­თებს, "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" კი მათ არ ცვლის, რა­ტომ? - ეს ჩემ­თვის გა­უ­გე­ბა­რი­ა.

- თქვენ ამ­ბობთ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში ინ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი სა­კითხ­ე­ბიც მო­უგ­ვა­რე­ბე­ლი­ა.

- სამ­წუ­ხა­როდ, ასე­ა. "პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი" არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ შეხ­ვდა ბიზ­ნეს­მე­ნებს და უთხ­რა - თა­ვი­სუფ­ლე­ბი ხართ, თქვენს ბიზ­ნეს­ში არა­ვინ ჩა­ე­რე­ვა­ო. ეს ძა­ლი­ან კარ­გი­ა, მაგ­რამ საკ­მა­რი­სი არ არის. პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრი მე­ფე ხომ არ არის, რომ მის სიტყ­ვას მე­ფის სიტყ­ვის ძა­ლა ჰქონ­დეს? სად არის კა­ნო­ნი ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი რე­გუ­ლი­რე­ბის შე­სა­ხებ? რო­გორც ვი­ცი, კა­ნონ­პრო­ექ­ტი თე­ბერ­ვალ­ში უკ­ვე მზად იყო, მაგ­რამ რა­ტომ ჭი­ა­ნურ­დე­ბა მი­სი გა­დაგ­ზავ­ნა ეკო­ნო­მი­კის სა­მი­ნის­ტრო­დან პარ­ლა­მენ­ტში? ით­ქვა, რომ შე­მოდ­გო­მა­ზე მი­ი­ღე­ბენ, მაგ­რამ შე­მოდ­გო­მა­ზე პარ­ლა­მენ­ტში არ­და­დე­გე­ბი იქ­ნე­ბა, რად­გან საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბი­ა, ანუ 2013 წლის ბო­ლომ­დე ქვე­ყა­ნა კვლავ ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის გა­რე­შე იქ­ნე­ბა და რა გა­მო­ვი­და, ყვე­ლა­ფე­რი პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრის კე­თილ სიტყ­ვა­ზეა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი? რო­დე­საც ქვე­ყა­ნა­ში ან­ტი­მო­ნო­პო­ლი­უ­რი რე­გუ­ლი­რე­ბა არ არ­სე­ბობს, ეს ყვე­ლა­სათ­ვის ცუ­დი­ა. ამას ემა­ტე­ბა ბუნ­დო­ვა­ნი გა­მო­ნათ­ქვა­მე­ბი, რომ­ლე­ბიც სუ­ლაც არ იძ­ლე­ვა იმე­დის­მომ­ცემ აღ­ქმას ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კა­ში არ­სე­ბულ სი­ტუ­ა­ცი­ა­ზე: ჯერ იყო და, პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრმა ეჭ­ვი შე­ი­ტა­ნა ყარ­სი­-ა­ხალ­ქა­ლა­ქის რკი­ნიგ­ზის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა­ში, მე­რე - მო­ი­წო­ნა, ჯერ თქვა, რომ უნ­და გა­იხ­სნას ტრან­სკავ­კა­სი­უ­რი რკი­ნიგ­ზა, მე­რე კი თქვა, რომ ამ სა­კითხს სე­რი­ო­ზუ­ლი შეს­წავ­ლა სჭირ­დე­ბა; ჯერ მო­ი­წო­ნა სომ­ხე­თის სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კა, კრი­ტი­კის შემ­დეგ კი თქვა - კარ­გად ვერ გა­მი­გე­თო. ამ­გვა­რი, ხში­რად ურ­თი­ერ­თგა­მომ­რიცხ­ა­ვი გან­ცხა­დე­ბე­ბი სა­ზო­გა­დო­ე­ბას ძა­ლი­ან აბ­ნევს. შრო­მის კო­დექ­სის ირ­გვლივ რა ხდე­ბა? - ჯერ გაცხ­ად­და, რომ შრო­მის კო­დექ­სის ის პრო­ექ­ტი, რო­მე­ლიც იუს­ტი­ცი­ის სა­მი­ნის­ტრომ მო­ამ­ზა­და, თურ­მე რო­ზა ლუქ­სემ­ბურ­გის ოც­ნე­ბის ას­რუ­ლე­ბა ყო­ფი­ლა, ანუ მთავ­რო­ბამ თვი­თონ­ვე გა­აკ­რი­ტი­კა თა­ვის მი­ერ­ვე მომ­ზა­დე­ბუ­ლი კა­ნო­ნი, რო­მე­ლიც პარ­ლა­მენ­ტმა პირ­ვე­ლი­ვე მოს­მე­ნით მი­ი­ღო. ასე­თი ბუნ­დო­ვა­ნი გა­მო­ნათ­ქვა­მე­ბი ბიზ­ნესს აბ­ნევს და მა­ნაც აღარ იცის, რა აკე­თოს, შე­სა­ბა­მი­სად, ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზრდის ტემ­პი ქვე­ყა­ნა­ში შე­ფერ­ხე­ბუ­ლი­ა.

- თქვენ სა­ში­ნაო პრობ­ლე­მე­ბი ჩა­მოთ­ვა­ლეთ, მაგ­რამ ამას ემა­ტე­ბა სა­გა­რეო ფაქ­ტო­რიც - თბი­ლი­სი­დან რამ­დე­ნი­მე კი­ლო­მეტ­რში რუ­სუ­ლი სამ­ხედ­რო ტექ­ნი­კა დგას, რაც ბიზ­ნესს ნამ­დვი­ლად არ უქ­მნის სტა­ბი­ლუ­რო­ბის გან­ცდას.

- დი­ახ, არ მთავ­რდე­ბა საფ­რთხის შემ­ცვე­ლი და­პი­რის­პი­რე­ბა მოს­კოვ­სა და თბი­ლისს შო­რის და ბუ­ნებ­რი­ვი­ა, ბიზ­ნე­სიც ფრთხი­ლობს. ქვეყ­ნის ტე­რი­ტო­რი­ის 20 პრო­ცენ­ტი ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი­ა, საფ­რთხე არის რო­გორც და­სავ­ლეთ, ასე­ვე აღ­მო­სავ­ლეთ სა­ქარ­თვე­ლო­შიც. მარ­თა­ლი­ა, მე არ მი­მაჩ­ნი­ა, რომ რუ­სე­ბი ფარ­თო­მას­შტა­ბი­ან ოპე­რა­ცი­ას და­იწყ­ე­ბენ, მაგ­რამ საფ­რთხის გან­ცდას მა­ინც ქმნი­ან. ბიზ­ნე­სი კი, რო­გორც წე­სი, და­ძა­ბუ­ლო­ბას უფ­რთხის. სულ ახ­ლა­ხან გად­მოს­წი­ეს საზღ­ვა­რი და პრე­მი­ერ­-მი­ნის­ტრმა გულ­წრფე­ლად აღი­ა­რა, რომ ის მოს­კო­ვი­დან ამას არ ელო­და, მაგ­რამ ფაქ­ტი­ა, რომ ასე მოხ­და. თუმ­ცა, აქ­ვე უნ­და ით­ქვას, რომ იკ­ვე­თე­ბა სა­სი­კე­თო ტენ­დენ­ცი­აც - თუ რუ­სუ­ლი ბა­ზა­რი გა­იხ­სნე­ბა, ეს ხელს შე­უწყ­ობს ქარ­თუ­ლი პრო­დუქ­ცი­ის ექ­სპორ­ტის ზრდას, რაც ძა­ლი­ან კარ­გი­ა. მარ­თა­ლი­ა, ეს პრო­ცე­სი ნე­ლა მი­დის, მაგ­რამ რაც უნ­და იყოს, რუ­სუ­ლი ბაზ­რის გახ­სნას წინ­გა­დად­გმულ ნა­ბი­ჯად მი­ვიჩ­ნევ და ვფიქ­რობ, რომ ეს და­დე­ბი­თი პრო­ცე­სი­ა.

ხა­თუ­ნა ჩი­გო­გი­ძე

ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"

(გამოდის ოთხშაბათობით)

დაარეგულირებს თუ არა მერია ტაქსით მგზავრობის გაზრდილ საფასურს - ირაკლი ხმალაძის კომენტარი

თქვენი თანხმობის გარეშე სარეკლამო SMS-ებს აღარ მიიღებთ - რამდენი იქნება დარღვევაზე ჯარიმა

როგორ გავხადოთ პრეზენტაცია უფრო ეფექტიანი - 10 რჩევა, რომელიც უნდა გაითვალისწინოთ