Faceამბები
მსოფლიო

23

აპრილი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ოთხშაბათი, მთვარის ოცდამეხუთე დღე დაიწყება 04:59-ზე, მთვარე 09:03-ზე გადავა თევზების ზოდიაქოში ახალ საქმეებს ნუ წამოიწყებთ, მაგრამ დაწყებულები დაასრულეთ. კარგი დღეა ვაჭრობისთვის, სასამართლო საქმეებისთვის. არასასიამოვნო დღეა კონტაქტებისთვის, აკონტროლეთ თქვენი ემოციები. არ იკამათოთ და მოერიდეთ უსიამოვნო საუბრებს. კარგი დღეა მოგზაურობის დასაწყებად, მგზავრობისათვის. სხვა დღისთვის გადადეთ ქორწინება და ნიშნობა. მოერიდეთ ალკოჰოლსა და სიგარეტს. ამ დღის რთული ორგანოა ყურები, მოერიდეთ მათ გახვრეტას, ოპერაციას, გაწმენდას. არ გირჩევთ ოპერაციის ჩატარებას ღვიძლზე, ფეხებზე.
სამხედრო
სამართალი
საზოგადოება
მეცნიერება
სპორტი
კულტურა/შოუბიზნესი
თვის კითხვადი სტატიები
რა გზით მოხდება უკანონო განაჩენების გადახედვა?
რა გზით მოხდება უკანონო განაჩენების გადახედვა?

არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა ქვე­ყა­ნა­ში სე­რი­ო­ზუ­ლი ცვლი­ლე­ბე­ბის მო­ლო­დინ­შია. კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" მა­ჟო­რი­ტარ დე­პუ­ტატს, ცნო­ბილ იუ­რისტ შალ­ვა შავ­გუ­ლი­ძეს ბევრ სა­ინ­ტე­რე­სო სა­კი­თხზე ვე­სა­უბ­რეთ. მისი ინ­ტერ­ვი­უ­დან შე­ი­ტყობთ - ოპე­რა­ტი­უ­ლად, რა სა­მარ­თლებ­რი­ვი ცვლი­ლე­ბე­ბი გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა, რო­გორ მოხ­დე­ბა უკა­ნო­ნო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის გა­და­სინ­ჯვა და რა გა­კეთ­დე­ბა იმის­თვის, რომ მო­ქა­ლა­ქე­ებ­მა ქვე­ყა­ნა­ში სა­მარ­თლის დამ­კვიდ­რე­ბა ირ­წმუ­ნონ.

- ბა­ტო­ნო შალ­ვა, პირ­ველ რიგ­ში, რა ცვლი­ლე­ბე­ბი იგეგ­მე­ბა სა­სა­მარ­თლო ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის სის­ტე­მა­ში?

- სა­ვა­რა­უ­დოდ, პირ­ველ ეტაპ­ზე, ძა­ლა­ში შევა ისე­თი ცვლი­ლე­ბე­ბი, რო­მე­ლიც სას­წრა­ფოა. მოქ­მე­დი საპ­რო­ცე­სო კო­დექ­სით, მხა­რე­თა შე­ჯიბ­რე­ბი­თო­ბის პრინ­ცი­პი დეკ­ლა­რი­რე­ბუ­ლია, მაგ­რამ სი­ნამ­დვი­ლე­ში არ ხორ­ცი­ელ­დე­ბა, ვი­ნა­ი­დან დაც­ვის მხა­რეს ფაქ­ტობ­რი­ვად, არა­ნა­ი­რი უფ­ლე­ბა არ აქვს დარ­ჩე­ნი­ლი, ხოლო ბრალ­დე­ბის უფ­ლე­ბე­ბი ჰი­პერტრო­ფი­რე­ბუ­ლად გაზ­რდი­ლია.

- ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა აცხა­დებ­და, რომ რე­ფორ­მი­რე­ბულ სა­სა­მარ­თლო­ში ის მხა­რე იგებს პრო­ცესს, რო­მე­ლიც და­მა­ჯე­რე­ბელ მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბებს წა­რად­გენს, მაგ­რამ ად­ვო­კა­ტე­ბი სულ ჩი­ო­დით, რომ სა­მარ­თალს ვერ აღ­წევ­დით. კა­ნო­ნი იძ­ლე­ო­და ლა­ვი­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბას თუ მო­სა­მარ­თლე­ე­ბი არ იყ­ვნენ და­მო­უ­კი­დებ­ლე­ბი?

- მოქ­მე­დი კა­ნო­ნი თა­ვის­თა­ვად, ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბა სა­მარ­თალ­წარ­მო­ე­ბის სა­ერ­თა­შო­რი­სო სტან­დარ­ტებს. თავ­და­პირ­ვე­ლად რამ­დე­ნი­მე სე­რი­ო­ზუ­ლი ცვლი­ლე­ბა გა­ტარ­დე­ბა და სწრა­ფად მოხ­დე­ბა იმ სა­კი­თხე­ბის მოგ­ვა­რე­ბა, რო­მე­ლიც არ ით­მენს. შემ­დგომ სა­მარ­თლის ჯგუ­ფი იმუ­შა­ვებს და მი­ზან­შე­წო­ნი­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, გა­და­წყდე­ბა - ახა­ლი კო­დექ­სი შე­იქ­მნას თუ ცვლი­ლე­ბე­ბი გან­ხორ­ცი­ელ­დეს. ვამ­ბობ - ფუნ­და­მენ­ტუ­რად შე­საც­ვლე­ლია მოქ­მე­დი კო­დექ­სი. იგი­ვე სი­ტუ­ა­ცი­აა შრო­მის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა­ში - თა­ვი­დან არის და­სა­წე­რი შრო­მის კო­დექ­სი. ჩვენ ევ­რო­პის საბ­ჭოს წევ­რი ქვე­ყა­ნა ვართ და კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა უნდა შე­ე­სა­ბა­მე­ბო­დეს ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა ევ­რო­პულ კონ­ვენ­ცი­ას.

- სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ცვლი­ლე­ბებს ხმა­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბა სჭირ­დე­ბა; ამ­დენ თა­ნა­მო­აზ­რეს პარ­ლა­მენ­ტში იპო­ვით?

- რა თქმა უნდა, ნე­ბის­მი­ერ ცვლი­ლე­ბას სჭირ­დე­ბა ხმა­თა უმ­რავ­ლე­სო­ბა, მაგ­რამ სა­პარ­ლა­მენ­ტო უმ­რავ­ლე­სო­ბა ჩვენ გვაქვს. რო­დე­საც წარ­დგე­ნი­ლი იქ­ნე­ბა და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლი პო­ზი­ცია, თუ რა­ტომ არის კა­ნო­ნი შე­საც­ვლე­ლი, იმე­დი მაქვს, "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის" წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბიც გა­მო­ი­ჩე­ნენ სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რივ მიდ­გო­მას პრობ­ლე­მი­სად­მი. საქ­მე ეხე­ბა სა­ხელ­მწი­ფოს ინ­ტე­რესს, ქვე­ყა­ნა­ში სა­მარ­თა­ლი ხომ უნდა იყოს.

- სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ის დროს აცხა­დებ­დით, რომ გა­და­ი­ხე­დე­ბო­და უკა­ნო­ნო გა­ნა­ჩე­ნე­ბი. ბევ­რი ადა­მი­ა­ნი ელო­დე­ბა ამას, მაგ­რამ ისიც ცხა­დია, კა­ნო­ნი­ერ ძა­ლა­ში შე­სუ­ლი გა­ნა­ჩე­ნე­ბის გა­და­ხედ­ვა მხო­ლოდ ახ­ლად აღ­მო­ჩე­ნი­ლი გა­რე­მო­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­შია შე­საძ­ლე­ბე­ლი. რო­გორ აპი­რებთ ამ საქ­მე­ე­ბის გა­და­სინ­ჯვას?

- სა­მარ­თლის ჯგუ­ფი მსჯე­ლობს, რა სა­ხით მოხ­დე­ბა საქ­მე­ე­ბის გა­და­სინ­ჯვა. ალ­ბათ შე­იქ­მნე­ბა კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი იუ­რის­ტე­ბის­გან და­კომ­პლექ­ტე­ბუ­ლი კო­მი­სი­ე­ბი დარ­გე­ბის მი­ხედ­ვით (სის­ხლის, სა­მო­ქა­ლა­ქო და ად­მი­ნის­ტრა­ცი­უ­ლი სა­მარ­თლის) და ისი­ნი შე­ის­წავ­ლი­ან იმ მო­ქა­ლა­ქე­თა გან­ცხა­დე­ბებს, რომ­ლებ­საც მი­აჩ­ნი­ათ, რომ მათ მი­მართ 2004 წლი­დან დღემ­დე მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბი აშ­კა­რად უკა­ნო­ნო და უსა­მარ­თლოა. თუ ეს კო­მი­სი­ე­ბი გას­ცე­მენ დას­კვნას, რომ დარ­ღვე­უ­ლი იყო სა­მარ­თალ­წარ­მო­ე­ბის ძი­რი­თა­დი სა­ერ­თა­შო­რი­სო პრინ­ცი­პე­ბი, ეს უნდა იქ­ცეს ახ­ლად გა­მოვ­ლე­ნილ გა­რე­მო­ე­ბად, რო­მე­ლიც კონ­კრე­ტუ­ლი სა­სა­მარ­თლო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის გა­და­სინ­ჯვის სა­ფუძ­ვლად შე­იძ­ლე­ბა იქ­ცეს.

- კა­ნო­ნი რამ­დე­ნად გაძ­ლევთ ამ ფორ­მით გა­და­ხედ­ვის უფ­ლე­ბას?

- ახალ კო­დექსში შე­ვი­და ცვლი­ლე­ბა და წე­რია, რომ ევ­რო­პის სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა წარ­მო­ად­გენს ახ­ლად გა­მოვ­ლე­ნილ გა­რე­მო­ე­ბას გა­ნა­ჩე­ნის გა­და­სინ­ჯვი­სათ­ვის. ანა­ლო­გი­უ­რი ტი­პის კომ­პე­ტენ­ცია უნდა მი­ე­ნი­ჭოს ად­გი­ლობ­რივ კო­მი­სი­ას, რომ­ლის დას­კვნაც მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის საპ­რო­ცე­სო გა­და­სინ­ჯვის სა­ფუძ­ვე­ლი უნდა გახ­დეს. ეს ყვე­ლა­ფე­რი და­იხ­ვე­წე­ბა, იდე­ის დო­ნე­ზე კი ასე გვე­სა­ხე­ბა. შე­უძ­ლე­ბე­ლია, ყვე­ლა მო­ქა­ლა­ქემ ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის ევ­რო­პულ სა­სა­მარ­თლოს მი­მარ­თოს: იქ ისე­დაც ძა­ლი­ან ბევ­რი საქ­მეა შე­სუ­ლი, საქ­მის გან­ხილ­ვას წლე­ბი სჭირ­დე­ბა... სა­მარ­თალ­წარ­მო­ე­ბა, უპირ­ვე­ლეს ყოვ­ლი­სა, ქვე­ყა­ნა­ში უნდა იყოს ეფექ­ტი­ა­ნი და სა­მარ­თლი­ა­ნი და სა­მარ­თლი­ა­ნი სა­სა­მარ­თლო გან­ხილ­ვით აქ უნდა იყ­ვნენ უზ­რუნ­ველ­ყო­ფი­ლი ჩვე­ნი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი. არის კი­დევ მე­ო­რე პრო­ექ­ტი, რო­მელ­საც ვემ­ხრო­ბი: შე­იძ­ლე­ბა, სა­კონ­სტი­ტუ­ციო სა­სა­მარ­თლომ შე­ი­თავ­სოს ეს როლი და გა­ნი­ხი­ლოს არა მარ­ტო ნორ­მა­ტი­უ­ლი აქ­ტე­ბის შე­სა­ბა­მი­სო­ბა კონ­სტი­ტუ­ცი­ას­თან, არა­მედ ის, კონ­კრე­ტუ­ლი საქ­მე­ე­ბის წარ­მო­ე­ბი­სას ხომ არ იქნა დარ­ღვე­უ­ლი კონ­სტი­ტუ­ცია და ევ­რო­პუ­ლი კონ­ვენ­ცია. პი­რო­ბი­თად, "მი­ნი­ევ­რო­პუ­ლი" სა­სა­მარ­თლოს მსგავ­სი იქ­ნე­ბა და ბევ­რი საქ­მის გაგ­ზავ­ნა ევ­რო­პულ სა­სა­მარ­თლო­ში სა­ჭი­რო აღარ გახ­დე­ბა. გერ­მა­ნი­ა­ში ამ ტი­პის სა­სა­მარ­თლო ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს და მისი შე­მო­ღე­ბის შემ­დეგ, ევ­რო­სა­სა­მარ­თლო­ში გერ­მა­ნი­ი­დან შე­სუ­ლი საქ­მე­ე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბამ მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად იკლო.

- კა­ნო­ნით, მო­სა­მარ­თლე ხელ­შე­უ­ხე­ბე­ლია, მაგ­რამ აცხა­დებ­დით, რომ ბევ­რი მათ­გა­ნი დაკ­ვე­თებს ას­რუ­ლებ­და. თქვე­ნი აზ­რით, რო­გორ უნდა გა­თა­ვი­სუფ­ლდნენ მო­სა­მარ­თლე­ე­ბი ზე­წო­ლის­გან?

- ყვე­ლა­ზე ად­ვი­ლი მო­საგ­ვა­რე­ბე­ლი ეს სა­კი­თხია: უბ­რა­ლოდ, პო­ლი­ტი­კურ­მა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ სა­სა­მარ­თლო კორ­პუსს უნდა უთხრას, - ჩვენ­კენ ნუ იყუ­რე­ბით, არა­ფერს გი­კარ­ნა­ხებთ, ჩა­ი­ხე­დეთ კა­ნონ­ში და მხო­ლოდ კა­ნო­ნის მი­ხედ­ვით გან­სა­ჯეთ. ამას უბ­რა­ლოდ, პო­ლი­ტი­კუ­რი ნება სჭირ­დე­ბა.

- "ვარ­დე­ბის რე­ვო­ლუ­ცი­ის" შემ­დეგ მა­სობ­რი­ვი და­ჭე­რე­ბი და­ი­წყო და არა­ერ­თი ადა­მი­ა­ნი აღ­მოჩ­ნდა გი­სო­სებს მიღ­მა. იმა­ვეს გა­კე­თე­ბას აპი­რებთ თუ ჩა­დე­ნი­ლი და­ნა­შა­უ­ლი გარ­კვე­ულ ნა­წილს ეპა­ტი­ე­ბა?

- ადა­მი­ა­ნი, რო­მელ­მაც და­ნა­შა­უ­ლი ჩა­ი­დი­ნა, უნდა და­ი­სა­ჯოს, - ეს სა­ხელ­მწი­ფოს ვალ­დე­ბუ­ლე­ბაა. რა თქმა უნდა, პა­სუ­ხის­გე­ბა­ში მი­ე­ცე­მა ყვე­ლა დამ­ნა­შა­ვე, რან­გის, წო­დე­ბის, თა­ნამ­დე­ბო­ბის მი­უ­ხე­და­ვად. ეს ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი პრო­ცე­სია: სხვა­ნა­ი­რად რო­გორ წარ­მო­გიდ­გე­ნი­ათ - მათ უნდა ეპა­ტი­ოს იმ მო­ტი­ვით, რომ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში აღარ არი­ან და ისე­დაც გულ­ნატ­კე­ნე­ბი არი­ან თუ რა?.. სა­კი­თხი მარ­ტი­ვია: ვი­საც და­ნა­შა­უ­ლი აქვს ჩა­დე­ნი­ლი, პა­სუხს აგებს. სპე­ცი­ა­ლუ­რი კამ­პა­ნია კი სა­ა­მი­სოდ არ ჩა­ტარ­დე­ბა. ღმერ­თმა ქნას, სა­ერ­თოდ არა­ვინ იყოს და­სას­ჯე­ლი...

- ბევ­რი ელო­დე­ბა ცი­ხი­დან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბას; ხომ არ იგეგ­მე­ბა სა­ყო­ველ­თაო ამ­ნის­ტი­აც?

- იუ­რის­ტთა გარ­კვე­ულ ნა­წილს მიგ­ვაჩ­ნია, რომ არის მსუ­ბუ­ქი და­ნა­შა­უ­ლე­ბი, რომ­ლებ­ზეც მი­ზან­შე­წო­ნი­ლია ამ­ნის­ტი­ის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა. გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა­ზე სა­უ­ბა­რი ჯერ­ჯე­რო­ბით ნა­ად­რე­ვია.

- თქვენ გირ­გვლი­ა­ნის ოჯა­ხის ად­ვო­კა­ტი იყა­ვით. მა­შინ, როცა არ­სე­ბობს ევ­რო­სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, ხომ არ არის მო­სა­ლოდ­ნე­ლი, თა­ვი­დან და­ი­წყოს ამ საქ­მის გა­მო­ძი­ე­ბა?

- მე­ქა­ნიზ­მი უკვე ამუ­შა­ვე­ბუ­ლია, უბ­რა­ლოდ, ხე­ლოვ­ნუ­რად აფერ­ხებ­დნენ ამ საქ­მე­ზე გა­მო­ძი­ე­ბის და­წყე­ბას. სის­ხლის სა­მარ­თლის საპ­რო­ცე­სო კო­დექსში არის ნორ­მა, რომ ევ­რო­პის სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა წარ­მო­ად­გენს ახ­ლად გა­მოვ­ლე­ნილ გა­რე­მო­ე­ბას. თუ აღი­ა­რე­ბულ იქნა კონ­ვენ­ცი­ით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი უფ­ლე­ბე­ბის დარ­ღვე­ვა და ამ დარ­ღვე­ვას ეფუძ­ნე­ბო­და მნიშ­ვნე­ლო­ვან­წი­ლად გა­ნა­ჩე­ნი, ეს გა­ნა­ჩე­ნი უნდა გა­და­ი­სინ­ჯოს. ეს არის 2010 წლის კო­დექსში შე­ტა­ნი­ლი; იქვე აღ­ნიშ­ნუ­ლი იყო, რომ ახა­ლი ნორ­მა 2012 წლის 1-ლი იან­ვრი­დან ამოქ­მედ­დე­ბო­და, მაგ­რამ ყო­ფილ­მა მორ­ჩილ­მა პარ­ლა­მენ­ტმა ეს ვადა 1-ელ ოქ­ტომ­ბრამ­დე გა­დას­წია. სხვა თუ არა­ფე­რი, მარ­ტო ამ ნორ­მის ძა­ლა­ში შეს­ვლა გა­ნა­პი­რო­ბებს გირ­გვლი­ა­ნის საქ­მის გა­და­სინ­ჯვას. ევ­რო­პის სა­სა­მარ­თლომ მი­უ­თი­თა, რო­გო­რი სე­რი­ო­ზუ­ლი დარ­ღვე­ვე­ბი იყო, და­ირ­ღვა კონ­ვენ­ცი­ის მე­ო­რე მუხ­ლი, - სი­ცო­ცხლის უფ­ლე­ბა პრო­ცე­დუ­რულ ნა­წილ­ში, რაც ნიშ­ნავს, რომ საქ­მე არ იქნა ობი­ექ­ტუ­რად და სა­მარ­თლი­ა­ნად გა­მო­ძი­ე­ბუ­ლი. ამ დარ­ღვე­უ­ლი უფ­ლე­ბის აღ­დგე­ნა შე­იძ­ლე­ბა იმა­ვე საქ­მის ობი­ექ­ტუ­რად გა­მო­ძი­ე­ბით.

- თუ შე­იძ­ლე­ბა ვი­ვა­რა­უ­დოდ, რომ იგი­ვე ბრალ­დე­ბუ­ლე­ბი უფრო მკაც­რად და­ის­ჯე­ბი­ან და სხვე­ბიც და­ე­მა­ტე­ბა?

- წი­ნას­წარ ამის თქმა არ არის სწო­რი, მაგ­რამ ვფიქ­რობ, აშ­კა­რად და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლია ჩვე­ნი ვა­რა­უ­დი და ევ­რო­პულ­მა სა­სა­მარ­თლო­მაც გა­ი­ზი­ა­რა. არ მოხ­და უარ­ყო­ფა ად­გი­ლობ­რივ სა­მარ­თალ­წარ­მო­ე­ბა­ში, რომ ამ და­ნა­შა­ულ­ში გარ­კვე­უ­ლი თა­ნა­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა აქვთ იმ სუფ­რას­თან ნამ­ყოფ პი­რებ­საც. მთე­ლი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბით ვა­ცხა­დებ - საქ­მის კვა­ლი­ფი­კა­ცია არას­წო­რი იყო, სა­ხე­ზეა გან­ზრახ მკვლე­ლო­ბა და­მამ­ძი­მე­ბელ გა­რე­მო­ე­ბებ­ში. და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლია ვა­რა­უ­დი, რომ ამ და­ნა­შა­ულ­თან გარ­კვე­უ­ლი შე­ხე­ბა ჰქონ­დათ სხვებ­საც: ზოგი და­ნა­შა­უ­ლის და­ფარ­ვის­თვის ან შე­უ­ტყო­ბი­ნებ­ლო­ბის­თვის და­ის­ჯე­ბა.

- თქვენ აპ­რო­ტეს­ტებ­დით მო­სა­მარ­თლე გი­ორ­გი ჩე­მი­ას გა­მო­ტა­ნილ გა­ნა­ჩენს, მაგ­რამ მას ბრა­ლის დამ­ძი­მე­ბა კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით არ შე­ეძ­ლო - ან უნდა გა­ე­მარ­თლე­ბი­ნა ბრალ­დე­ბუ­ლე­ბი წარ­დგე­ნი­ლი მუხ­ლე­ბის მი­ხედ­ვით, ან გა­მამ­ტყუ­ნე­ბე­ლი გა­ნა­ჩე­ნი უნდა გა­მო­ე­ტა­ნა. სად და­არ­ღვია კა­ნო­ნი მო­სა­მარ­თლემ?

- სამ­წუ­ხა­როდ, ბრა­ლის დამ­ძი­მე­ბა არ შე­ეძ­ლო. ამ შემ­თხვე­ვა­ში მო­სა­მარ­თლეს თა­ვი­სი წილი დიდი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა აქვს. ჩვენ სა­კითხს სხვა­ნა­ი­რად ვა­ყე­ნებ­დით. სა­სა­მარ­თლო ვალ­დე­ბუ­ლი იყო, უზ­რუნ­ვე­ლე­ყო სრუ­ლი და ობი­ექ­ტუ­რი გა­მო­ძი­ე­ბა, რა­საც მას საპ­რო­ცე­სო კო­დექ­სის შე­სა­ბა­მი­სი მუხ­ლე­ბი ავალ­დე­ბუ­ლებ­და. ეს არ გა­ა­კე­თა, არ ამოგ­ვა­ღე­ბი­ნა სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უბ­რე­ბის სრუ­ლი ამო­ნა­ბეჭ­დი, არ გაგ­ვაც­ნო ვი­დე­ო­მა­სა­ლა სრუ­ლი სა­ხით; უფრო მე­ტიც, ევ­რო­პის სა­სა­მარ­თლო­საც კი არ მი­ა­წო­და ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ ეს ვი­დე­ო­მა­სა­ლა და ამი­ტომ ევ­რო­სა­სა­მარ­თლომ 38-ე მუხ­ლის (არა­სა­თა­ნა­დო თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა) დარ­ღვე­ვაც და­ა­ფიქ­სი­რა. მო­სა­მარ­თლის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა ის გახ­ლავთ, რომ ხელი შე­უ­წყო პრო­კუ­რა­ტუ­რას იმა­ში, რომ არა­ო­ბი­ექ­ტუ­რად, ცალ­მხრი­ვად და ტენ­დენ­ცი­უ­რად ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი გა­მო­ძი­ე­ბა დარ­ჩე­ნი­ლი­ყო ძა­ლა­ში. სა­სა­მარ­თლო ვალ­დე­ბუ­ლი იყო, სრუ­ლი და ობი­ექ­ტუ­რი გა­მო­ძი­ე­ბა უზ­რუნ­ვე­ლე­ყო, რაც მოგ­ვცემ­და სა­ფუძ­ველს, მიგ­ვე­მარ­თა პრო­კუ­რა­ტუ­რის­თვის - ახა­ლი გა­რე­მო­ე­ბით გა­მო­ე­თხო­ვა საქ­მე, კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის და­სამ­ძი­მებ­ლად და სხვა პირ­თა პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის სა­კი­თხის და­სა­ყე­ნებ­ლად. ამა­შია სა­სა­მარ­თლოს პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა; პრო­კუ­რა­ტუ­რის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა კი ის არის, რომ საქ­მეს არას­წო­რი კვა­ლი­ფი­კა­ცია მის­ცა, გა­წყვი­ტა ჯაჭ­ვი სუფ­რის წევ­რებ­სა და მოქ­მე­დე­ბას შო­რის, მა­შინ, რო­დე­საც კავ­ში­რი აშ­კა­რა იყო...

- წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პე­რი­ოდ­ში და­კა­ვე­ბულ­თა შე­სა­ხებ რა შე­გიძ­ლი­ათ გვი­თხრათ? პა­ტიმ­რო­ბა­ში რამ­დე­ნი ადა­მი­ა­ნი რჩე­ბა?

- ნა­წი­ლი გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბუ­ლია, მაგ­რამ ნა­წი­ლი პა­ტიმ­რო­ბა­შია. იმე­დია, ისი­ნიც გა­თა­ვი­სუფ­ლდე­ბი­ან დრო­უ­ლად. ზუს­ტი სტა­ტის­ტი­კა არ მაქვს. ამა­ზე ჩვე­ნი იუ­რის­ტე­ბი მუ­შა­ო­ბენ. სა­ბო­ლო­ოდ, ვინც უკა­ნო­ნოდ იქნა და­ჭე­რი­ლი, ყვე­ლა რე­ა­ბი­ლი­ტი­რე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა. ყვე­ლა უკა­ნო­ნო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა უნდა გა­და­ი­სინ­ჯოს. ასე­ვე ასო­ბით მი­ლი­ო­ნის სა­ხელ­მწი­ფო ქო­ნე­ბაა მით­ვი­სე­ბუ­ლი. ერთი სი­ტყვით, ყვე­ლა­ნა­ი­რი უკა­ნო­ნო­ბა უნდა გა­და­ი­სინ­ჯოს და ქვე­ყა­ნა­ში სა­მარ­თა­ლი უნდა აღ­დგეს. სხვაგ­ვა­რად სა­ხელ­მწი­ფოდ ვერ შევ­დგე­ბით.

თეა ხურ­ცი­ლა­ვა

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)

რა გზით მოხდება უკანონო განაჩენების გადახედვა?

რა გზით მოხდება უკანონო განაჩენების გადახედვა?

არჩევნების შემდეგ საზოგადოება ქვეყანაში სერიოზული ცვლილებების მოლოდინშია. კოალიცია "ქართული ოცნების" მაჟორიტარ დეპუტატს, ცნობილ იურისტ შალვა შავგულიძეს ბევრ საინტერესო საკითხზე ვესაუბრეთ. მისი ინტერვიუდან შეიტყობთ - ოპერატიულად, რა სამართლებრივი ცვლილებები განხორციელდება, როგორ მოხდება უკანონო განაჩენების გადასინჯვა და რა გაკეთდება იმისთვის, რომ მოქალაქეებმა ქვეყანაში სამართლის დამკვიდრება ირწმუნონ.   

- ბატონო შალვა, პირველ რიგში, რა ცვლილებები იგეგმება სასამართლო ხელისუფლების სისტემაში?

- სავარაუდოდ, პირველ ეტაპზე, ძალაში შევა ისეთი ცვლილებები, რომელიც სასწრაფოა. მოქმედი საპროცესო კოდექსით, მხარეთა შეჯიბრებითობის პრინციპი დეკლარირებულია, მაგრამ სინამდვილეში არ ხორციელდება, ვინაიდან დაცვის მხარეს ფაქტობრივად, არანაირი უფლება არ აქვს დარჩენილი, ხოლო ბრალდების უფლებები ჰიპერტროფირებულად გაზრდილია.

- ხელისუფლება აცხადებდა, რომ რეფორმირებულ სასამართლოში ის მხარე იგებს პროცესს, რომელიც დამაჯერებელ მტკიცებულებებს წარადგენს, მაგრამ ადვოკატები სულ ჩიოდით, რომ სამართალს ვერ აღწევდით. კანონი იძლეოდა ლავირების საშუალებას თუ მოსამართლეები არ იყვნენ დამოუკიდებლები?

- მოქმედი კანონი თავისთავად, ეწინააღმდეგება სამართალწარმოების საერთაშორისო სტანდარტებს. თავდაპირველად რამდენიმე სერიოზული ცვლილება გატარდება და სწრაფად მოხდება იმ საკითხების მოგვარება, რომელიც არ ითმენს. შემდგომ სამართლის ჯგუფი იმუშავებს და მიზანშეწონილობიდან გამომდინარე, გადაწყდება - ახალი კოდექსი შეიქმნას თუ ცვლილებები განხორციელდეს. ვამბობ - ფუნდამენტურად შესაცვლელია მოქმედი კოდექსი. იგივე სიტუაციაა შრომის კანონმდებლობაში - თავიდან არის დასაწერი შრომის კოდექსი. ჩვენ ევროპის საბჭოს წევრი ქვეყანა ვართ და კანონმდებლობა უნდა შეესაბამებოდეს ადამიანის უფლებათა ევროპულ კონვენციას.

- საკანონმდებლო ცვლილებებს ხმათა უმრავლესობა სჭირდება; ამდენ თანამოაზრეს პარლამენტში იპოვით?

- რა თქმა უნდა, ნებისმიერ ცვლილებას სჭირდება ხმათა უმრავლესობა, მაგრამ საპარლამენტო უმრავლესობა ჩვენ გვაქვს. როდესაც წარდგენილი იქნება დასაბუთებული პოზიცია, თუ რატომ არის კანონი შესაცვლელი, იმედი მაქვს, "ნაციონალური მოძრაობის" წარმომადგენლებიც გამოიჩენენ სახელმწიფოებრივ მიდგომას პრობლემისადმი. საქმე ეხება სახელმწიფოს ინტერესს, ქვეყანაში სამართალი ხომ უნდა იყოს.

- საარჩევნო კამპანიის დროს აცხადებდით, რომ გადაიხედებოდა უკანონო განაჩენები. ბევრი ადამიანი ელოდება ამას, მაგრამ ისიც ცხადია, კანონიერ ძალაში შესული განაჩენების გადახედვა მხოლოდ ახლად აღმოჩენილი გარემოების შემთხვევაშია შესაძლებელი. როგორ აპირებთ ამ საქმეების გადასინჯვას?

- სამართლის ჯგუფი მსჯელობს, რა სახით მოხდება საქმეების გადასინჯვა. ალბათ შეიქმნება კვალიფიციური იურისტებისგან დაკომპლექტებული კომისიები დარგების მიხედვით (სისხლის, სამოქალაქო და ადმინისტრაციული სამართლის) და ისინი შეისწავლიან იმ მოქალაქეთა განცხადებებს, რომლებსაც მიაჩნიათ, რომ მათ მიმართ 2004 წლიდან დღემდე მიღებული გადაწყვეტილებები აშკარად უკანონო და უსამართლოა. თუ ეს კომისიები გასცემენ დასკვნას, რომ დარღვეული იყო სამართალწარმოების ძირითადი საერთაშორისო პრინციპები, ეს უნდა იქცეს ახლად გამოვლენილ გარემოებად, რომელიც კონკრეტული სასამართლო გადაწყვეტილების გადასინჯვის საფუძვლად შეიძლება იქცეს.

- კანონი რამდენად გაძლევთ ამ ფორმით გადახედვის უფლებას?

- ახალ კოდექსში შევიდა ცვლილება და წერია, რომ ევროპის სასამართლოს გადაწყვეტილება წარმოადგენს ახლად გამოვლენილ გარემოებას განაჩენის გადასინჯვისათვის. ანალოგიური ტიპის კომპეტენცია უნდა მიენიჭოს ადგილობრივ კომისიას, რომლის დასკვნაც მიღებული გადაწყვეტილების საპროცესო გადასინჯვის საფუძველი უნდა გახდეს. ეს ყველაფერი დაიხვეწება, იდეის დონეზე კი ასე გვესახება. შეუძლებელია, ყველა მოქალაქემ ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპულ სასამართლოს მიმართოს: იქ ისედაც ძალიან ბევრი საქმეა შესული, საქმის განხილვას წლები სჭირდება... სამართალწარმოება, უპირველეს ყოვლისა, ქვეყანაში უნდა იყოს ეფექტიანი და სამართლიანი და სამართლიანი სასამართლო განხილვით აქ უნდა იყვნენ უზრუნველყოფილი ჩვენი მოქალაქეები. არის კიდევ მეორე პროექტი, რომელსაც ვემხრობი: შეიძლება, საკონსტიტუციო სასამართლომ შეითავსოს ეს როლი და განიხილოს არა მარტო ნორმატიული აქტების შესაბამისობა კონსტიტუციასთან, არამედ ის, კონკრეტული საქმეების წარმოებისას ხომ არ იქნა დარღვეული კონსტიტუცია და ევროპული კონვენცია. პირობითად, "მინიევროპული" სასამართლოს მსგავსი იქნება და ბევრი საქმის გაგზავნა ევროპულ სასამართლოში საჭირო აღარ გახდება. გერმანიაში ამ ტიპის სასამართლო ფუნქციონირებს და მისი შემოღების შემდეგ, ევროსასამართლოში გერმანიიდან შესული საქმეების რაოდენობამ მნიშვნელოვნად იკლო.

- კანონით, მოსამართლე ხელშეუხებელია, მაგრამ აცხადებდით, რომ ბევრი მათგანი დაკვეთებს ასრულებდა. თქვენი აზრით, როგორ უნდა გათავისუფლდნენ მოსამართლეები ზეწოლისგან?

- ყველაზე ადვილი მოსაგვარებელი ეს საკითხია: უბრალოდ, პოლიტიკურმა ხელისუფლებამ სასამართლო კორპუსს უნდა უთხრას, - ჩვენკენ ნუ იყურებით, არაფერს გიკარნახებთ, ჩაიხედეთ კანონში და მხოლოდ კანონის მიხედვით განსაჯეთ. ამას უბრალოდ, პოლიტიკური ნება სჭირდება.

- "ვარდების რევოლუციის" შემდეგ მასობრივი დაჭერები დაიწყო და არაერთი ადამიანი აღმოჩნდა გისოსებს მიღმა. იმავეს გაკეთებას აპირებთ თუ ჩადენილი დანაშაული გარკვეულ ნაწილს ეპატიება?

- ადამიანი, რომელმაც დანაშაული ჩაიდინა, უნდა დაისაჯოს, - ეს სახელმწიფოს ვალდებულებაა. რა თქმა უნდა, პასუხისგებაში მიეცემა ყველა დამნაშავე, რანგის, წოდების, თანამდებობის მიუხედავად. ეს ჩვეულებრივი პროცესია: სხვანაირად როგორ წარმოგიდგენიათ - მათ უნდა ეპატიოს იმ მოტივით, რომ ხელისუფლებაში აღარ არიან და ისედაც გულნატკენები არიან თუ რა?.. საკითხი მარტივია: ვისაც დანაშაული აქვს ჩადენილი, პასუხს აგებს. სპეციალური კამპანია კი საამისოდ არ ჩატარდება. ღმერთმა ქნას, საერთოდ არავინ იყოს დასასჯელი...

- ბევრი ელოდება ციხიდან გათავისუფლებას; ხომ არ იგეგმება საყოველთაო ამნისტიაც?

- იურისტთა გარკვეულ ნაწილს მიგვაჩნია, რომ არის მსუბუქი დანაშაულები, რომლებზეც მიზანშეწონილია ამნისტიის განხორციელება. გადაწყვეტილებაზე საუბარი ჯერჯერობით ნაადრევია.

- თქვენ გირგვლიანის ოჯახის ადვოკატი იყავით. მაშინ, როცა არსებობს ევროსასამართლოს გადაწყვეტილება, ხომ არ არის მოსალოდნელი, თავიდან დაიწყოს ამ საქმის გამოძიება?

- მექანიზმი უკვე ამუშავებულია, უბრალოდ, ხელოვნურად აფერხებდნენ ამ საქმეზე გამოძიების დაწყებას. სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსში არის ნორმა, რომ ევროპის სასამართლოს გადაწყვეტილება წარმოადგენს ახლად გამოვლენილ გარემოებას. თუ აღიარებულ იქნა კონვენციით გათვალისწინებული უფლებების დარღვევა და ამ დარღვევას ეფუძნებოდა მნიშვნელოვანწილად განაჩენი, ეს განაჩენი უნდა გადაისინჯოს. ეს არის 2010 წლის კოდექსში შეტანილი; იქვე აღნიშნული იყო, რომ ახალი ნორმა 2012 წლის 1-ლი იანვრიდან ამოქმედდებოდა, მაგრამ ყოფილმა მორჩილმა პარლამენტმა ეს ვადა 1-ელ ოქტომბრამდე გადასწია. სხვა თუ არაფერი, მარტო ამ ნორმის ძალაში შესვლა განაპირობებს გირგვლიანის საქმის გადასინჯვას. ევროპის სასამართლომ მიუთითა, როგორი სერიოზული დარღვევები იყო, დაირღვა კონვენციის მეორე მუხლი, - სიცოცხლის უფლება პროცედურულ ნაწილში, რაც ნიშნავს, რომ საქმე არ იქნა ობიექტურად და სამართლიანად გამოძიებული. ამ დარღვეული უფლების აღდგენა შეიძლება იმავე საქმის ობიექტურად გამოძიებით.

- თუ შეიძლება ვივარაუდოდ, რომ იგივე ბრალდებულები უფრო მკაცრად დაისჯებიან და სხვებიც დაემატება?

- წინასწარ ამის თქმა არ არის სწორი, მაგრამ ვფიქრობ, აშკარად დასაბუთებულია ჩვენი ვარაუდი და ევროპულმა სასამართლომაც გაიზიარა. არ მოხდა უარყოფა ადგილობრივ სამართალწარმოებაში, რომ ამ დანაშაულში გარკვეული თანამონაწილეობა აქვთ იმ სუფრასთან ნამყოფ პირებსაც. მთელი პასუხისმგებლობით ვაცხადებ - საქმის კვალიფიკაცია არასწორი იყო, სახეზეა განზრახ მკვლელობა დამამძიმებელ გარემოებებში. დასაბუთებულია ვარაუდი, რომ ამ დანაშაულთან გარკვეული შეხება ჰქონდათ სხვებსაც: ზოგი დანაშაულის დაფარვისთვის ან შეუტყობინებლობისთვის დაისჯება.

- თქვენ აპროტესტებდით მოსამართლე გიორგი ჩემიას გამოტანილ განაჩენს, მაგრამ მას ბრალის დამძიმება კანონმდებლობით არ შეეძლო - ან უნდა გაემართლებინა ბრალდებულები წარდგენილი მუხლების მიხედვით, ან გამამტყუნებელი განაჩენი უნდა გამოეტანა. სად დაარღვია კანონი მოსამართლემ?

- სამწუხაროდ, ბრალის დამძიმება არ შეეძლო. ამ შემთხვევაში მოსამართლეს თავისი წილი დიდი პასუხისმგებლობა აქვს. ჩვენ საკითხს სხვანაირად ვაყენებდით. სასამართლო ვალდებული იყო, უზრუნველეყო სრული და ობიექტური გამოძიება, რასაც მას საპროცესო კოდექსის შესაბამისი მუხლები ავალდებულებდა. ეს არ გააკეთა, არ ამოგვაღებინა სატელეფონო საუბრების სრული ამონაბეჭდი, არ გაგვაცნო ვიდეომასალა სრული სახით; უფრო მეტიც, ევროპის სასამართლოსაც კი არ მიაწოდა ხელისუფლებამ ეს ვიდეომასალა და ამიტომ ევროსასამართლომ 38-ე მუხლის (არასათანადო თანამშრომლობა) დარღვევაც დააფიქსირა. მოსამართლის პასუხისმგებლობა ის გახლავთ, რომ ხელი შეუწყო პროკურატურას იმაში, რომ არაობიექტურად, ცალმხრივად და ტენდენციურად ჩატარებული გამოძიება დარჩენილიყო ძალაში. სასამართლო ვალდებული იყო, სრული და ობიექტური გამოძიება უზრუნველეყო, რაც მოგვცემდა საფუძველს, მიგვემართა პროკურატურისთვის - ახალი გარემოებით გამოეთხოვა საქმე, კვალიფიკაციის დასამძიმებლად და სხვა პირთა პასუხისმგებლობის საკითხის დასაყენებლად. ამაშია სასამართლოს პასუხისმგებლობა; პროკურატურის პასუხისმგებლობა კი ის არის, რომ საქმეს არასწორი კვალიფიკაცია მისცა, გაწყვიტა ჯაჭვი სუფრის წევრებსა და მოქმედებას შორის, მაშინ, როდესაც კავშირი აშკარა იყო...

- წინასაარჩევნო პერიოდში დაკავებულთა შესახებ რა შეგიძლიათ გვითხრათ? პატიმრობაში რამდენი ადამიანი რჩება?

- ნაწილი გათავისუფლებულია, მაგრამ ნაწილი პატიმრობაშია. იმედია, ისინიც გათავისუფლდებიან დროულად. ზუსტი სტატისტიკა არ მაქვს. ამაზე ჩვენი იურისტები მუშაობენ. საბოლოოდ, ვინც უკანონოდ იქნა დაჭერილი, ყველა რეაბილიტირებული იქნება. ყველა უკანონო გადაწყვეტილება უნდა გადაისინჯოს. ასევე ასობით მილიონის სახელმწიფო ქონებაა მითვისებული. ერთი სიტყვით, ყველანაირი უკანონობა უნდა გადაისინჯოს და ქვეყანაში სამართალი უნდა აღდგეს. სხვაგვარად სახელმწიფოდ ვერ შევდგებით.

თეა ხურცილავა

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)

დაპირისპირება თბილისის ცენტრში - რამდენიმე მამაკაცი ფიზიკურად გაუსწორდა

"სათამაშო ბიზნესი "ქართულ ოცნებაში" ე.წ. შავ სალაროს ავსებს" - ვინ მფარველობს ონლაინკაზინოებს?

პოლიციელებმა 35 წლის მამაკაცის გატაცებაში ფული აიღეს? - რა ახალ დეტალებს ამჟღავნებს "კურიერი" რუსთავში მომხდარი მკვლელობის შესახებ