აშშ-ში დღეს რიგით მე-60 საპრეზიდენტო არჩევნები გაიმართება. ამერიკის მოქალაქეები და შემდგომ საარჩევნო კოლეგია განსაზღვრავს, ვინ მართავს ქვეყანას მომდევნო ოთხი წლის განმავლობაში - "დემოკრატიული პარტიის“ კანდიდატი, ვიცე-პრეზიდენტი კამალა ჰარისი თუ "რესპუბლიკელი“ კანდიდატი, ყოფილი პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი.
საარჩევნო უბნები ყველაზე ადრე ვერმონტის შტატში იხსნება და ყველაზე გვიან - ჰავაის შტატში.
დასავლური მედია წერს, რომ აშშ-ის არჩევნების შედეგები, როგორც წესი, უბნების დახურვიდან რამდენიმე საათში ცხადდება, მაგრამ წლევანდელი დაძაბული კონკურენციის პირობებში, შეიძლება, მეტი ლოდინი გახდეს საჭირო.
BBC-ის ინფორმაციით, აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში ხმის მიცემის წინასწარი პროცედურით უკვე 81 მილიონზე მეტმა მოქალაქემ ისარგებლა.
საპრეზიდენტო არჩევნებში გამარჯვებისთვის კანდიდატმა ამომრჩეველთა კოლეგიის წევრთა 538 ხმიდან სულ მცირე 270 ხმა უნდა მიიღოს.
განსაკუთრებულად დაძაბული რბოლაა მოსალოდნელი შვიდ შტატში, ესენია: არიზონა, ჯორჯია, მიჩიგანი, ნევადა, ჩრდილოეთ კაროლინა, პენსილვანია და ვისკონსინი.
“პირობას ვდებ, რომ მივიღებ საღ გადაწყვეტილებებს, რათა თქვენი ცხოვრება უკეთესი გავხადო. პოლიტიკური ქულების მოპოვებას არ ვაპირებ. პირობას ვდებ, რომ მოვუსმენ ექსპერტებს. მოვუსმენ მათაც, ვინც არ მეთანხმება. დონალდ ტრამპისგან განსხვავებით, მე არ მჯერა, რომ ადამიანები, რომლებიც არ მეთანხმებიან, ჩემი მტრები არიან. მას მათი მათი ციხეში ჩასმა სურს.
პირობას ვდებ, რომ ვიქნები პრეზიდენტი ყველა ამერიკელისთვის“, - განაცხადა ჰარისმა დასკვნით გამოსვლაში.
ტრამპმა თავის დასკვნით გამოსვლაში ქვეყნის უსაფრთხოებაზე, სოციალურ მდგომარეობაზე, საზღვრების გაძლიერებაზე ისაუბრა და “კაპიტოლიუმის“ დარბევის შემთხვევაც გაიხსენა. როგორც პრეზიდენტობის კანდიდატმა აღნიშნა, “მას მაშინ თეთრი სახლი არ უნდა დაეტოვებინა.“
“ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში ყველაზე უსაფრთხო საზღვარი გვქონდა,“ - განაცხადა ტრამპმა და პირობა დადო, რომ ამ მხრივ ვითარებას შეცვლის.
არჩევნებამდე 48 საათით ადრე, მედისონ სკვერ გარდენში, ამომრჩევლებთან საბოლოოდ შეხვედრისას, ტრამპმა მის დემოკრატ ოპონენტს უწოდა “მატარებელი, რომელმაც თავის გზაზე ყველაფერი გაანადგურა.“
აშშ-ის საარჩევნო კამპანიის ფარგლებში არ წყდება საუბარი საპრეზიდენტო კანდიდატების, დონალდ ტრამპისა და კამალა ჰარისის შესახებ. მათ ფოტოებს ნებისმიერი ცნობილი ჟურნალის ყდაზე შეხვდებით... ბევრმა იცის კანდიდატების პოლიტიკური მოღვაწეობის შესახებ, მაგრამ ცოტამ თუ იცის გზა, რომელიც ორივე მათგანმა დიდ პოლიტიკაში მოსვლამდე გაიარა:
საპრეზიდენტო კანდიდატმა კამალა ჰარისმა ადრეული წლები გაატარა ოკლენდში, კალიფორნია. ხოლო რესპუბლიკელი კანდიდატი დონალდ ტრამპი გაიზარდა ნიუ-იორკში.
კამალას მარტოხელა დედა ზრდიდა - შამალა გოპალან ჰარისი ინდოეთიდან აშშ-ში მიგრირებული ექიმი, აბიოსამედიცინო მეცნიერი და სოციალური აქტივისტი იყო. ამერიკაში ჩამოსვლის შემდეგ, გოპალანიმ გადამზადების კურსები გაიარა და ენდოკრინოლოგიის განხრით ასოცირებული პროფესორის წოდებაც მოიპოვა.
მამა - დონალდ ჰარისი იამაიკაში დაბადებული, ამერიკაში მიგრირებული ეკონომიკის პროფესორია. როდესაც კამალა 7 წლის იყო, მისი მშობლები დაშორდნენ. მოგვიანებით, ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატმა მის ბიოგრაფიულ წიგნში დაწერა: "უქმეებზე მე და ჩემი უმცროსი და მამას სანახავად მივდიოდით. უბანში ბავშვები არათუ არ გვეთამაშებოდნენ, არც კი გვესაუბრებოდნენ, რადგან მუქი ფერის კანი გვქონდა“.
დონალდ ტრამპი დაიბადა ქალაქ ნიუ-იორკის ქსელურ სამეზობლო Jamaica Estate-ში. დონალდ ტრამპის მამა, ფრედი, გერმანელი ემიგრანტების შვილი იყო, ხოლო დედა, მერი ენ მაკლეოდი - შოტლანდიელი. ჰყავდა ოთხი და-ძმა, სამი მათგანი, მარიანა, ელისაბედი და რობერტი დღემდე ცოცხლები არიან, ხოლო უფროსი ძმა, ფრედ უმცროსი 1981 წელს ალკოჰოლური სასმელების მიღებით გარდაიცვალა. ტრამპმა განაცხადა, რომ ძმის მაგალითის გამო ერიდებოდა ალკოჰოლური სასმელების დალევას ან სიგარეტის მოხმარებას
13 წლის ასაკში დონალდი ნიუ-იორკის სამხედრო აკადემიაში, სამხედრო დისციპლინის კერძო სკოლაში გაგზავნეს. ტრამპის თქმით, სამხედრო აკადემიაში გატარებულმა ხუთმა წელმა მას შესანიშნავი სამხედრო მომზადება და ლიდერობის უნარის განვითარების საშუალება მისცა.
პენსილვანიის უნივერსიტეტის უორტონის ბიზნესის სკოლის დიპლომის მიღების შემდეგ, ტრამპი საოჯახო ბიზნესს ჩაუდგა სათავეში.
კამალა ხუთი წლის განმავლობაში სწავლობდა კანადაში, მონრეალის ერთ-ერთ უმაღლეს სკოლაში. მოგვიანებით კი ჰოვარდის უნივერსიტეტში ჩაირიცხა. ადრეული ასაკიდან კამალას დედა სამოქალაქო უფლებების მოძრაობის მნიშვნელობას ასწავლიდა. 2004 წელს ჰარისმა მონაწილეობა მიიღო ვაშინგტონში თავისუფლების ყოველწლიურ მსვლელობაში, რომელიც ორგანიზებული იყო მარტინ ლუთერ კინგის მიერ.
სწავლის დამთავრების შემდეგ, ჰარისი კალიფორნიაში დაბრუნდა და სამართლებრივ სფეროში თავბრუსდამხვევი კარიერა გაიკეთა და მალევე შტატის გენერალური პროკურორი გახდა. 2016 წელს ის უკვე აშშ-ის სენატის წევრი იყო. ამავე პერიოდში ტრამპმა აშშ-ს პრეზიდენტო არჩევნები მოიგო.
სამი წლის შემდეგ, ჰარისმა წამოიწყო საკუთარი, თუმცა საკმაოდ სუსტი, საპრეზიდენტო კამპანია, თუმცა მისი მიზანდასახულობა ჯო ბაიდენს არ გამოჰპარვია, შედეგად ის იგი ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატად დაასახელა. ვიცე-პრეზიდენტობის დროს კამალას უწევდა საგარეო პოლიტიკის საკითხების მოგვარება, როგორიცაა ომები უკრაინასა და ღაზის სექტორში, ასევე ავღანეთიდან ამერიკული ჯარების გაყვანა.
ჰარისი დაქორწინებულია ადვოკატ დუგ ემჰოფზე, რომელიც რეგულარულად ატარებს კამპანიას მისი სახელით. წყვილი ოფიციალურად 2014 წელს დაქორწინდა. დუგლას ემჰოფი ბრუკლინში დაიბადა. დაამთავრა სამხრეთ კალიფორნიის გოლდენის სამართლის სკოლა. ამჟამად იგი ერთ-ერთი დიდი კომპანიის DLA Piper Law Firm-ის ბიზნესპარტნიორია. დუგლასი ასევე კომპანია Emhoff-ის დამფუძნებელია, იგი საერთაშორისო კორპორაციებს უძრავი ქონების და ინტელექტუალური საკუთრების სამართალწარმოების დავებში ეხმარება. კამალა ჰარისი დუგლასის მეორე ცოლი და ელა და ჯონ ემჰოფების დედინაცვალია. წყვილს საერთო შვილი არ ჰყავს.
ოჯახის წევრებმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშეს დონალდ ტრამპის კარიერაშიც, თუმცა 2024 წლის საარჩევნო კამპანიის დროს იგი საჯაროდ იშვიათად ჩნდება ცოლთან მელანია ტრამპთან ერთად. ის ტრამპის მესამე ცოლია.
დონალდ ტრამპი მრავალშვილიანი მამაა - მას პირველი ცოლისგან - ეროვნებით ჩეხ ივანასგან სამი შვილი ჰყავს - დონალდი-უმცროსი, ერიკი და ივანკა; მეორე ცოლისგან - ჯორჯიელი მარლა მეიპრიზისგან - ერთი ქალიშვილი - ტიფანი, ხოლო მესამესგან - ეროვნებით სლოვენი მელანიასგან, რომელიც ცოლად 2005 წელს მოიყვანა, ჰყავს ერთი ვაჟი - ბერონი.
ჰარისი 2024 წლის საპრეზიდენტო რბოლაში საკმაოდ გვიან ჩაერთო. ის გახდა პირველი ფერადკანიანი ამერიკელი ქალი, რომელმაც მანდატი მოიპოვა ქვეყნის მთავარი პარტიისგან.
ამავე არჩევნებზე ტრამპმა დაამყარა ერთგვარი რეკორდი: იგი მესამედ იყო წარდგენილი საპრეზიდენტო კანდიდატად რესპუბლიკური პარტიიდან.
იხილეთ ასევე: