"საბაჟოებზე კორუფცია და უკანონობაა" - რა პრობლემებზე საუბრობენ ბიზნესმენები და ექსპერტები

საქართველოში საშემოსავლო სამსახურის საბაჟო დეპარტამენტი წლების განმავლობაში კორუფციასა და განუკითხაობასთან ასოცირდებოდა. მრავლად იყო შემთხვევები, როდესაც გავლენიან ჯგუფებს შემოჰქონდათ ტვირთები ყალბი ინვოისებით, ან საერთოდ განბაჟების გარეშე და ამ გზით სოლიდურ მოგებას ნახულობდნენ - ცხადია სახელმწიფო ბიუჯეტის ხარჯზე.

როგორც წინა, ისე მოქმედი ხელისუფლების დროს, საბაჟოებზე წესრიგის დამყარების მიზნით გარკვეული რეგულაციები დაწესდა, თუმცა, როგორც ჩვენი რესპოდენტები ამბობენ, სასაზღვრო პუნქტებზე დანაშაულისთვის თავისუფალი სივრცე კვლავ არსებობს.

ერთ-ერთი ბიზნესმენი, რომელმაც საკუთარი ვინაობის გასაჯაროებისგან დამატებითი პრობლემების თავიდან აცილების მიზნით თავი შეიკავა, გვიყვება, რომ სარფის საბაჟოზე არათანაბარი და უსამართლო გარემოა. მისი განცხადებით, საბაჟოს თანამშრომლები გარკვეული ჯგუფების მიმართ ლოიალობით გამოირჩევიან - უპრობლემოდ, ყოველგვარი კონტროლის გარეშე ატარებენ მათ ტვირთს, მაშინ როდესაც სხვა პირებს ტვირთს დიდი ხნის განმავლობაში უყოვნებენ და ზოგჯერ, ხელოვნურ პრობლემასაც უქმნიან.

"ჩემი მეგობარი ვაჭრობს სიგარეტებით და ალკოჰოლით. თურქეთიდან გადმოაქვს და ბათუმში აბარებს. ამბობს, ვიცნობ ხალხს და „ვჩალიჩობო“. მე რამდენჯერაც რამე შემოვიტანე, ისე გამჩხრიკეს და ისეთ უაზრობაზე შემიქმნეს პრობლემები, რომ დაჯერება გაუჭირდება ადამიანს. მიუღებელია, ასეთი შერჩევითი კონტოროლი და სამართლიანობა" - ამბობს რესპოდენტი.

კიდევ ერთი რესპოდენტის თქმით, კვლავ აქტუალურია პრობლემა, რომლის შესახებაც, მედიაში ორი წლის წინ აჟიოტაჟი იყო ატეხილი. კერძოდ, ერთ-ერთმა ტელევიზიამ მოამზადა სიუჟეტი იმის შესახებ, თუ როგორ სძალავენ ფულს ტრაილერის მძღოლებს.

მძღოლების ინფორმაციით, ფულის გამოძალვის სქემა ასეთია: საზღვართან ახლოს, სარფში რამდენიმე კერძო ავტოპარკია გახსნილი, სადაც შესვლა წესით ნებაყოფლობითი უნდა იყოს, თუმცა მძღოლები იძულებულები არიან ამ ავტოპარკით ისარგებლონ, რაშიც 30 ლარის გადახდა უწევთ. მძღოლები ამბობენ, რომ მხოლოდ ამ მომსახურების ქვითრის წარდგენის შემთხვევაში აძლევდნენ საზღვარზე გადასვლის ნებას მესაზღვრეები.

2018 წელს, როდესაც ეს საკითხი პირველად გაშუქდა მედიით, პარლამენტის წევრმა მამუკა ჩიქოვანმა გამოთქვა ეჭვი, რომ ამ უკანონო ბიზნესის უკან მაღალჩინოსნები იდგნენ. მიუხედავად იმისა, რომ ავტოპარკები კერძო მფლობელობაშია, პოლიტიკოსის აზრით, შეუძლებელია სახელმწიფო ინსტიტუციებს არ ჰქონდეთ ინფორმაცია ამ დონის უკანონობაზე.

"საქმე გვაქვს მცდელობასთან, აეწყოს კარგად ორგანიზებული კორუფციული სქემა და ამის სათავეში დგას ხელისუფლება" - აცხადებდა ჩიქოვანი.

როგორც ცნობილია, ჩიქოვანმა ამ სქემის შესახებ მაშინდელ შსს-ს მინისტრს, გიორგი გახარიასაც უამბო, მაგრამ ბიზნესმენების მტკიცებით, არანაირი ღონისძიება არ გატარებულა.

შემოსავლების სასმსახურის საბაჟო დეპარტამენტში რომ კორუფცია კვლავ პრობლემაა, ანალიტიკოსების თქმით, ამას მოწმობს ამ უწყების თანამშრომელთა დაკავების სერიები. ბოლო პერიოდში ათეულობით პირი დააკავეს, რომლებმაც სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებით საბაჟო გამშვებ პუნქტზე ყოველგვარი დათვალიერების გარეშე გაატარეს მოქალაქეები.

ზოგიერთ შემთხვევაში საგამოძიებო უწყებებმა დაადგინეს, რომ ამის სანაცვლოდ შემოსავლების სამსახურის თანამშრომლებმა სოლიდური ქრთამები აიღეს.

ეკონომიკის ექსპერტი დემურ გიორხელიძე მიიჩნევს, რომ საბაჟოებზე კორუფციის არსებობა ყოველთვის პრობლემა იყო საქართველოში. მისი თქმით, ვითარება არც ახლა შეცვლილა და ეს პრობლემა კვლავაც მოუგვარებელია.

"საბაჟოებზე რომ კორუფცია და უკანონობაა ამას რად უნდა დიდი ამბავი. ქვეყანა, რომლის ეკონომიკის 60% ჩრდილოვანია, ცხადია, რომ ამ პრობლემის წინაშე დგას" - ამბობს ექსპერტი.