3
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
ამ ქვეყანაში ყველაზე საშინელ სასჯელად მოქალაქეობის ჩამორთმევას თვლიან. მის მცხოვრებთ ნახმარ ავტომობილზე თითქმის ისევე არაფერი სმენიათ, როგორც პოლიტიკურ პარტიებზე, ოპოზიციასა თუ არჩევნებზე.
არ შეიძლება ქუჩაში ცხვირის დაცემინება, ვინმეს ან რაიმესკენ თითის გაშვერა, ყვითელი ტანსაცმლით სიარული კი - კატეგორიულადაა აკრძალული. ამ პაწაწინა სახელმწიფოში დიდი მოწყენილობაცაა, რადგან იქაურები არც "ღამის ცხოვრებას" მისდევენ, არც ბარები აქვთ და არც დისკოთეკები. და მაინც, ბრუნეიში მოხვედრაზე ყოველწლიურად მილიონობით ადამიანი ოცნებობს...
სადღეისოდ ბრუნეის სასულთნო სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის რუკაზე მხოლოდ პატარა წერტილად თუ მოჩანს. არადა, ჯერ კიდევ XVI საუკუნეში ის საკმაოდ დიდი და ძლიერი სახელმწიფო იყო, რომელსაც ამჟამად ინდონეზიის შემადგენლობაში მყოფი მარტო უზარმაზარი კალიმანტარის კუნძულის დიდი ნაწილი კი არა, არაერთი მეზობელი კუნძულიც ეკავა. მაგრამ შემდეგ, ბრუნეის ზოგიერთი სულთნის დაუდევრობის გამო, თითქმის ათჯერ დაპატარავდა და ახლა ქვეყნის ერთი ბოლოდან მეორეში ავტომობილით სულ ორი საათში მოხვდებით. თუმცაღა, ბრუნეის ტერიტორიის და, შესაბამისად, მოსახლეობის მკვეთრ შემცირებას მისი სიმდიდრის ასევე მკვეთრი ზრდა მოჰყვა და ლამის მთელი თავისი მიწების დამკარგავი მისი სულთნები მსოფლიოს უმდიდრესი მბრძანებლები გახდნენ. ბევრი რომ აღარ გავაგრძელოთ, სადღეისოდ ბრუნეი პლანეტის ერთ-ერთი ყველაზე მიკროსკოპული (ტერიტორია - 5,8 ათასი კვადრატული კილომეტერი, მოსახლეობა - 372 ათასი) და, იმავდროულად, ერთ-ერთი უმდიდრესი (მისი ამჟამინდელი სულთანი მსოფლიოს ნებისმიერ სასტუმროში ერთკვირიანი ყოფნის შემდეგ მარტო წვრილმან გასამრჯელოდ 200.000 დოლარს მაინც ტოვებს) ქვეყანაცაა და ამის მთავარი მიზეზი ნავთობისა და გაზის საბადოები გახლავთ.
სიტყვა "ბრუნეი" "სამყაროს კურთხეულ სამყოფელს" ნიშნავს და, ბრუნეის სასულთნოს შემთხვევაში, ეს სრული ჭეშმარიტებაცაა. ბრუნეელს რომ ჰკითხოთ, რამდენ გადასახადს იხდიო, ჯერ გაკვირვებით, შემდეგ კი თანაგრძნობითაც შემოგხედავთ: აქაოდა, შენნაირმა ბენტერა უცხოელმა საიდან უნდა იცოდეს, რომ ბრუნეის რიგითი მცხოვრები გადასახადებს საერთოდ არ იხდისო. თუ ბრუნეის უბრალო მოქალაქეებს მხოლოდ გადასახადები არ ადარდებთ, მის ფინანსთაA მინისტრს საგარეო ვალის პროცენტების გადახდისაც არაფერი გაეგება. რატომ? იმიტომ, რომ ბრუნეის საგარეო ვალი საერთოდ არა აქვს. სამაგიეროდ, რიგითმა ბრუნეელმა შესანიშნავად იცის, თუ რა არის სოლიდური საბანკო ანგარიში, რადგან ამ ქვეყნის საზომებით ყველაზე ხელმოკლე მოქალაქესაც კი 20.000 დოლარზე მეტი წლიური შემოსავალი აქვს. თუმცაღა, ბრუნეიშიც არიან ღარიბები, ვისაც იახტისა და თვითმფრინავის ყიდვის ანდა სასახლის აშენების საშუალება არ აქვთ. და ის, რომ ყოველი ასეთი ბრუნეელის საცხოვრებელი 6-7 ოთახისგან მაინც შედგება და ავტოფარეხში კი 2-3 ახალი მანქანა უყენია, მათთვის დიდი ვერაფერი შეღავათია. ბრუნეელი ღარიბები პრაქტიკულად არ მუშაობენ, მაგრამ სახელმწიფოსგან იმდენად დიდ დოტაციებს იღებენ, რომ მათი ცხოვრების დონის ბევრ ევროპელ ბიურგერს შეშურდებოდა.
სამედიცინო მომსახურება და განათლება ქვეყანაში სრულიად უფასოა. მეტიც, თუ ბრუნეის რომელიმე მოქალაქე ჰარვარდში ანდა ოქსფორდში გადაწყვეტს განათლების მიღებას, სახელმწიფო მას ყველა ხარჯს დაუფარავს. თუმცა კი ასეთები არც ისე ბევრნი არიან, რადგან ბრუნეელები თვლიან, რომ ისედაც ყველაფერი აქვთ და ზედმეტი სწავლით თავის გაცხელება აღარ სჭირდებათ.
ბრუნეი მუსლიმანური ქვეყანაა, სადაც შარიათის კანონების განუხრელ შესრულებას რელიგიურ
საქმეთა სპეციალური სამინისტრო აკონტროლებს. ადგილობრივი მოსახლეობა თითქმის არ ეწევა, სმით კი საერთოდ არ სვამს. ბრუნეიში სპირტიანი სასმელებით მოვაჭრე მაღაზიებიც კი არ არსებობს.
ქვეყანაში საკმაოდაა წახალისებული მრავალცოლიანობა. მეტიც, მოლები ადგილობრივ მამაკაცებს მეორე და მესამი ცოლის მოყვანას დაბეჯითებითაც კი ურჩევენ, რადგან კრიტიკულ ასაკს მიღწეული ბევრი გასათხოვარი ქალი ჰყავთ. სხვათა შორის, ბრუნეელი ქალები ისლამური სახელმწიფოების უმეტესობის ქალებზე ბევრად უფრო თავისუფლად ცხოვრობენ. მართალია, მოკლეკაბიან ან შემოტმასნილმაისურიან გოგონებს ვერც ბრუნეის ქუჩებში შეხვდებით, მაგრამ ევროპული ტანსაცმლით სიარულს მათ არავინ უკრძალავს. ადგილობრივი ლამაზმანები მანქანასაც მართავენ, პოლიციაშიც მსახურობენ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაშიც აქტიურად მონაწილეობენ. მაგრამ თუნდაც ესოდენ თანამედროვე ბრუნეელ ქალთან გაარშიყებას მაინც არ გირჩევთ, რადგან ამის ჩამდენ უცხოელს ქვეყნიდან სასწრაფო დეპორტაცია, ზოგჯერ კი ციხეც არ ასცდება. ყველაზე ცუდ დღეში თავს მაინც ბრუნეიში ჩასული ნარკომოვაჭრეები იგდებენ, რადგან ასეთებს იქ უცილობლად სიკვდილით სჯიან.
1929 წელს ბრუნეელები ყველაზე დალოცვილ წლად თვლიან, რადგან ქვეყანაში სწორედ მაშინ აღმოაჩინეს ნავთობი და გაზი, რომლებზეც დღეს ქვეყნის მთელი ექსპორტის 90 პროცენტი მოდის და მისი წყალობით ამ ერთი ბეწო ქვეყნის ოქროს და სავალუტე მარაგები 35 მილიარდ ამერიკულ დოლარს შეადგენს.
ბევრი სხვა პატარა სახელმწიფოს მსგავსად, ბრუნეისაც უყვარს თავისი დიადი მნიშვნელობის ხაზგასმა და ყველაფრისთვის გრძელი და დაღვარჭნილი სახელების დარქმევა. მაგალითად, ბრუნეის ოფიციალურად ბრუნეი დარუსალამი ჰქვია, მის დედაქალაქს კი - ბანდარ-სერი-ბეგავანი. სხვათა შორის, პლანეტის ყველაზე ძვირად ღირებული სასტუმრო "ემპაირი" სწორედ ბრუნეის დედაქალაქში მდებარეობს. ბრუნეელებმა მის ასაშენებლად თითქმის სამი მილიარდი დოლარი დახარჯეს და ეკონომია არც მოწყობაზე გაუწევიათ. ასე რომ, "ემპაირის" მთელი სანტექნიკა, ჭურჭელი, კარების სახელურები და თვით კონდიციონერების ღილაკებიც კი ძვირფასი ლითონებისგანაა დამზადებული. სასტუმროს ტერიტორიაზე მდებარე პლანეტის უდიდესი ზღვისწყლიანი აუზის ფართობი თერთმეტი ათას კვადრატულ მეტრს აჭარბებს.
მაგრამ ბრუნეის მთავარი სიამაყე მაინც სულთნის სასახლე, ისტანა-ნურულ-იმანია. ის პლანეტის უძვირფასეს სასახლედაა აღიარებული და გინესის რეკორდების წიგნში "მსოფლიოს მერვე საოცრებად" არის შეტანილი. სასახლეში თითქმის ორი ათასი დარბაზი და ოთახია, რომელთაგან სამასი მარტო ოქროსსანტექნიკიანი სააბაზანოა.
ბრუნეელები სულთნის უშუალო პატრონაჟით მოქმედი ჯერუდონგ-პარკითაც ძალიან ამაყობენ. ამ გიგანტური სპორტულ-გასართობი კომპლექსის ნებისმიერ სტუმარს სრულიად უფასოდ შეუძლია სულთნის ერთ-ერთი საყვარელი გასართობის, პოლოს თამაში, გოლფის უმდიდრეს მინდორსა და კროკეტის უზარმაზარ მოედანზე, აგრეთვე, ულტრათანამედროვე სასროლეთსა და კარტინგის ტრასაზე საკუთარი ძალების მოსინჯვა. მათი ბავშვები ამასობაში მეზობელ ლუნა-პარკში გაერთობიან, რომელთან შედარებითაც თვით სახელგანთქმული "დისნეილენდიც" კი უსახურ პაროდიად მოჩანს.
