გემ­რი­ელ კერ­ძებ­სა და სამ­ზა­რე­უ­ლო­ზე ზაალ წუ­ლუ­კი­ძე - ვინი გვე­სა­უბ­რე­ბა, რო­მე­ლიც ამ­ჟა­მად "მე­ცხრე არხზე" ანონ­სებ­სა და პრო­მო­ებს ხელ­მძღვა­ნე­ლობს. ამ­ბობს, რომ დიდი კუ­ლი­ნა­რი­უ­ლი ნი­ჭით არ გა­მო­ირ­ჩე­ვა და არც ბევ­რი კერ­ძის მომ­ზა­დე­ბა იცის, მაგ­რამ მოხ­მა­რე­ბა - მშვე­ნივ­რად...

- მარ­ტი­ვი კერ­ძე­ბის გა­კე­თე­ბა უპ­რობ­ლე­მოდ შე­მიძ­ლია. მა­გა­ლი­თად, კვერ­ცხის, კარ­ტო­ფი­ლის შეწ­ვა; წი­წი­ბუ­რას, მა­კა­რო­ნის ან ბრინ­ჯის მო­ხარ­შვა და ა.შ. - პრინ­ცი­პი ერ­თია. მთა­ვა­რი ყუ­რა­დღე­ბაა, რომ არ და­გეწ­ვას ან არ გად­მო­ვი­დეს. ამ ყვე­ლაფ­რის სხვა­დას­ხვაგ­ვა­რი ინ­ტერპრე­ტა­ცი­აც შე­მიძ­ლია. თუ კარ­ტო­ფი­ლის გათ­ლა მთხო­ვეს, შე­საძ­ლოა, ბევ­რზე სუფ­თად და უკეთ გავფცქვნა და 60% კანს არ გა­ვა­ყო­ლო. ის, რა­საც მზა­რე­უ­ლე­ბი ვი­თომ იგო­ნე­ბენ, რო­გორც წესი, უკვე არ­სე­ბობს, მაგ­რამ მცი­რე სა­ხეც­ვლი­ლე­ბას ახ­დე­ნენ. ზოგ­ჯერ თეფ­შზე ამა თუ იმ კერ­ძის ერთი ციც­ქნა ულუ­ფა დევს, მაგ­რამ იმ­ხე­ლა ფასი აქვს, გა­ოც­დე­ბი. უცხო ქვეყ­ნე­ბის სამ­ზა­რე­უ­ლო­ებს თუ გა­დავ­ხე­დავთ, ფრან­გულ­ში ძა­ლი­ან მომ­წონს შნი­ცე­ლი ყვე­ლით. თევ­ზი ბევ­რი ქვეყ­ნის სამ­ზა­რე­უ­ლოს აქვს, მაგ­რამ ვფიქ­რობ, ია­პო­ნუ­რია გა­მორ­ჩე­უ­ლი - სუში ძა­ლი­ან მა­გა­რია და ვგიჟ­დე­ბი. თბი­ლის­ში მას მხო­ლოდ ერთ ად­გი­ლას მი­ვირ­თმევ. იქა­უ­რი "ლანჩ-მე­ნიუ", ერთი შე­ხედ­ვით პა­ტა­რაა, მაგ­რამ ისე­თი მსუ­ყეა, ნამ­დვი­ლად გყოფ­ნის.

მო­გო­ნე­ბე­ბი აშშ-ზე

- 22 წლის წინ, აშშ-ში ვი­ყა­ვი ნუკ­რი ომი­ა­ძეს­თან და დათო არჩვა­ძეს­თან ერ­თად. ატ­ლან­ტა­ში ქარ­თუ­ლი ფოლკ­ლო­რის დღე­ე­ბი ტარ­დე­ბო­და, ან­სამ­ბლი "და­რი­ა­ლი" იყო მიწ­ვე­უ­ლი და ხალ­ხუ­რი სიმ­ღე­რის ან­სამ­ბლის წევ­რე­ბი წა­ვე­დით. იქ სხვა­დას­ხვა ოჯახ­ში ვი­ყა­ვით გა­და­ნა­წი­ლე­ბუ­ლი. სხვა­თა შო­რის, დათო ბუ­შე­ბის თა­ნა­შემ­წის ოჯახ­ში მოხ­ვდა, მე - ლე­დერ­სებ­თან. ატ­ლან­ტა­ში კონ­ცერ­ტი დღე­ში რამ­დენ­ჯერ­მე გვქონ­და, სულ სა­დღაც მივ­დი­ო­დით. ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი კო­ლე­ჯის სცე­ნაც კი ჩვე­ნი სპორ­ტის სა­სახ­ლის ზო­მის იყო. რაც შე­ე­ხე­ბა ამე­რი­კულ კუ­ლი­ნა­რი­ას, ბურ­გე­რე­ბის გარ­და, იქა­უ­რი ფრან­გუ­ლი სამ­ზა­რე­უ­ლოც კარ­გად ავით­ვი­სე და იტა­ლი­უ­რი პი­ცე­რი­ე­ბიც. ფრან­გუ­ლად მომ­ზა­დე­ბუ­ლი ლო­კო­კი­ნე­ბი ძა­ლი­ან მო­მე­წო­ნა. სპე­ცი­ა­ლუ­რი კოვ­ზი მოჰ­ყვე­ბო­და და "ხმა­უ­რი­ა­ნად" უნდა "ამო­გეს­რუ­პა". მახ­სოვს, დიდ ფურ­შეტ­ზე ვი­ყა­ვით და იქ ათას­ნა­ი­რი საჭ­მე­ლი იყო. მათ შო­რის - კრე­ვე­ტე­ბი. მა­შინ არც კი ვი­ცო­დი, ასე თუ ერ­ქვა. სა­ქარ­თვე­ლო­ში როცა მი­ვირ­თვი, მერე გა­მახ­სენ­და, აშშ-ში რომ მქონ­და ნა­ჭა­მი. მა­შინ 14 წლის ბავ­შვი ვი­ყა­ვი.

და­უ­ვი­წყა­რი "დან­კი და­ნე­ცი"

- ამე­რი­კუ­ლი სამ­ზა­რე­უ­ლო, რო­გორც წესი, ჰოთ­დოგ­თან, ჰამ­ბურ­გერ­თან და ჩიზ­ბურ­გერ­თან ასო­ცირ­დე­ბა, მაგ­რამ ძა­ლი­ან მა­გა­რია - "დან­კი და­ნე­ცი", ოღონდ, თუ ნამ­დვი­ლი ამე­რი­კუ­ლია. ეს პო­ლი­ცი­ე­ლე­ბის საყ­ვა­რე­ლი ნამ­ცხვა­რია და მარ­თლაც ნოყი­ე­რი და გემ­რი­ე­ლია: კა­კა­ო­ი­ან ბის­კვი­ტში შო­კო­ლა­დია ჩას­ხმუ­ლი და ზე­მო­და­ნაც შო­კო­ლა­დი აქვს მოს­ხმუ­ლი, ოღონდ გა­მაგ­რე­ბუ­ლი. უგემ­რი­ე­ლე­სია. მივ­ხვდი, რა­ტო­მაც გიჟ­დე­ბოდ­ნენ პო­ლი­ცი­ე­ლე­ბი მას­ზე.

ამე­რი­კუ­ლი სა­უზ­მე

- დილა, რო­გორც წესი, "ხლო­პე­ბით" იწყე­ბო­და, რო­მელ­საც რძე­ში ვყრი­დით, მე კი წვრი­ლად დაჭ­რილ ბა­ნანს ვა­მა­ტებ­დი და მა­გა­რი იყო. ზოგ­ჯერ მსუ­ბუ­ქი სა­უზ­მე - ფუნ­თუ­შა იყო, მას­თან ერ­თად კი ჩაი, ყავა ან ნა­ტუ­რა­ლუ­რი წვე­ნი, ძი­რი­თა­დად - ფორ­თოხ­ლის, რო­მელ­საც აუ­ცი­ლებ­ლად მი­ირ­თმევ­დნენ ჭა­მის დროს. მახ­სოვს, უზარ­მა­ზა­რი მა­ცი­ვა­რი ჰქონ­დათ და ყვე­ლა­ფე­რი უხ­ვად იყო.

- ალ­ბათ, სულ იმ მა­ცი­ვარ­თან ტრი­ა­ლებ­დი, არა?

- (იცი­ნის). მა­გა­ლი­თად, რძე განა თითო ლიტ­რი­ა­ნი ქი­ლე­ბით იყო, - 5-10-ლიტ­რი­ა­ნით. ცალ­კე ჰქონ­დათ შო­კო­ლა­დი­ა­ნი რძე. მახ­სოვს, ერთხელ, პრო­დუქ­ტის სა­ყიდ­ლად წაგ­ვიყ­ვა­ნეს და წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, რა იქ­ნე­ბო­და ატ­ლან­ტის ჰი­პერ­მარ­კე­ტი. ყვე­ლა­ფე­რი იყი­დე­ბო­და - ნა­ვე­ბი და იახ­ტე­ბიც კი (იცი­ნის). ათას­ნა­ი­რი ბრენ­დი იყო, პრო­დუქ­ტი კი - უამ­რა­ვი. ერთი გას­ვლა და ის დიდი მა­ცი­ვა­რი სავ­სე იყო ხოლ­მე. ერთხელ, ხორ­ცის უზარ­მა­ზა­რი ნა­ჭე­რი შეწ­ვეს, რო­მელ­საც შიგ­ნით ათას­ნა­ი­რი სუ­ნე­ლი ჰქონ­და და­მა­ტე­ბუ­ლი. დი­დად არ გა­და­ვი­რიე, მაგ­რამ გემ­რი­ე­ლი იყო. იქა­უ­რი "სა­ცი­ვიც" კი გავ­სინ­ჯე, მაგ­რამ სა­შინ­ლად უგე­მუ­რი და წყალ­წყა­ლა აღ­მოჩ­ნდა. ნი­გო­ზი და ნი­ო­რი რომ ჰქო­ნო­და, რა უჭირ­და, - წყალ­ში რა­ღაც იყო გახ­სნი­ლი და ხორ­ცის ნაჭ­რე­ბი ტივ­ტი­ვებ­და, თუმ­ცა შიგ­ნით მხო­ლოდ თეთ­რი ხორ­ცი იდო და ის კი გე­ა­ხე­ლით. იქ ქათ­მის ყვე­ლა ნა­წი­ლი ცალ-ცალ­კე, და­ფა­სო­ე­ბუ­ლი შე­გეძ­ლო გე­ყი­და, მა­შინ აქ ასე არ იყო. მა­გა­ლი­თად, შემ­წვა­რი პა­ტა­რა ბარ­კლე­ბი "პო­პ­კორ­ნი­ვით" ეყა­რა მუ­ყა­ოს დიდ ყუთ­ში. ამე­რი­კე­ლე­ბი ისეთ კერ­ძებს ამ­ზა­დებ­დნენ, რომ­ლე­ბიც ქო­ლეს­ტე­რი­ნის "სა­ბა­დო" იყო და ამ მავ­ნე ნივ­თი­ე­რე­ბას ყო­ველ­დღი­უ­რად ჭარ­ბი რა­ო­დე­ნო­ბით იღებ­დნენ.

"საბ­ჭო­თა ბავ­შვის" შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბე­ბი

- სხვა­თა შო­რის, ლე­დერ­სე­ბის ოჯახს ვაჟი ჰყავ­და, და­უ­ნის სინ­დრო­მით და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი, მაგ­რამ კომ­პი­უ­ტერს ფლობ­და ძა­ლი­ან კარ­გად და უზო­მოდ კე­თი­ლი ადა­მი­ა­ნი გახ­ლდათ, გო­გო­ნა კი სკო­ლა­ში "ჩერ­ლე­ი­დე­რი" იყო. წლე­ბი რომ გა­ვი­და, ფილ­მი ვნა­ხე - "მერ­ვე დღე", ზუს­ტად იქ არის მთა­ვა­რი გმი­რი და­უ­ნის სინ­დრო­მით და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი და მახ­სოვს, ვი­ტი­რე კი­დეც, რად­გან ამ ადა­მი­ან­თან ერ­თად გა­ტა­რე­ბუ­ლი კვი­რა გა­მახ­სენ­და. სულ მთხოვ­და, კომ­პი­უ­ტე­რი მე­თა­მა­შეო, არა­და, საბ­ჭო­თა კავ­ში­რი­დან ჩა­სულ­მა ბავ­შვმა, რა ვი­ცო­დი მა­შინ, კომ­პი­უ­ტე­რი რა იყო? "დენ­დი" მხო­ლოდ ყურ­მოკ­ვრით გა­მე­გო, მან კი ყვე­ლა თა­მა­ში ზე­პი­რად იცო­და და რა­საც და­ი­წყებ­და, ყვე­ლა მათ­გან­ში ბო­ლომ­დე გა­დი­ო­და. იქ ხალ­ხი, ძი­რი­თა­დად, ქა­ლაქ­გა­რეთ, სიმწვა­ნე­ში ცხოვ­რობს და სუფ­თა ჰა­ერ­ზე ვი­ყა­ვით. ოჯახს რამ­დე­ნი­მე მან­ქა­ნა ჰყავ­და, ერთი კი უფრო დიდი ზო­მის - სა­ო­ჯა­ხო მან­ქა­ნა იყო, შიგ­ნით სა­ვარ­ძლე­ბი ტრი­ალ­დე­ბო­და.

ამე­რი­კუ­ლი იტა­ლი­უ­რი პიცა

- 1991 წელს, აქ პიცა სად უნდა მე­ჭა­მა? იქ კი უგემ­რი­ე­ლე­სი პი­ცე­ბი იყი­დე­ბო­და, რომ­ლის მსგავ­სი დღემ­დე არ მი­ჭა­მია სა­ქარ­თვე­ლო­ში, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ უამ­რავ ად­გი­ლას გა­მი­სინ­ჯავს. არა­ვის ეწყი­ნოს, მაგ­რამ ჩვე­ნებს ერთი რამ სჭირთ - ხან რას აკ­ლე­ბენ და ხან რას უკე­თე­ბენ ზედ­მეტს, - სა­ჭი­რო ინ­გრე­დი­ენ­ტე­ბი სა­ჭი­რო დო­ზით არას­დრო­საა. ყვე­ლი და ძეხ­ვი თუ და­ა­კე­ლი და სა­ლა­თის ფოთ­ლი­თა და ზე­თის­ხი­ლით შე­ავ­სე, რა თქმა უნდა, ის გემო აღარ ექ­ნე­ბა, რაც უნდა ჰქონ­დეს. ამე­რი­კა­ში ორ ნა­ჭერ­ზე მეტს ვერ ვჭამ­დით, იმ­ხე­ლა იყო.

რა­ჭუ­ლი ლო­ბი­ა­ნი

- ლო­ბი­ა­ნის კე­თე­ბა ნამ­დვი­ლად არ ვიცი, არც მიც­დია, მაგ­რამ დე­და­ჩემს ძა­ლი­ან გემ­რი­ე­ლი გა­მოს­დის. რა­ჭუ­ლად იცის მისი კე­თე­ბა - ლო­რით და მარ­თლაც სულ სხვა­ნა­ი­რი გემო აქვს. ბე­ბი­ა­ჩემ­მა ას­წავ­ლა. მარ­თა­ლია, ის ქარ­თლე­ლი იყო, მაგ­რამ რაჭა ძა­ლი­ან უყ­ვარ­და და ხში­რად იქ ატა­რებ­და დროს. თბი­ლი­სურ სა­ცხო­ბებ­ში რომ შე­მო­ვი­და "რა­ჭუ­ლი ლო­ბი­ა­ნი ლო­რით", მი­ვე­დი და ვი­კი­თხე - ზე­მო­დან ლორი უს­ვია-მეთ­ქი? - არა, შიგ­ნით აქვს ჩაჭ­რი­ლიო... გა­მოვშტერ­დი (იცი­ნის). სა­ერ­თოდ, რაჭ­ვე­ლებს მა­ინ­ცდა­მა­ინც დიდი სამ­ზა­რე­უ­ლო არ გვაქვს, "სკრომ­ნი" ხალ­ხი ვართ და რად გვინ­და "პა­კა­ზუ­ხო­ბა"? თუ შემ­წვა­რი ქა­თა­მი გინ­და, სა­უ­კე­თე­სო ვა­რი­ან­ტია, რა­ჭუ­ლი. ძა­ლი­ან გემ­რი­ე­ლია "ჩახ­ვე­უ­ლი", ბე­ბი­ა­ჩე­მი აკე­თებ­და ხოლ­მე. პუ­რია, ოღონდ სპი­რა­ლი­ვი­თაა დახ­ვე­უ­ლი და შე­გიძ­ლია, ამ ზო­ლებს მიჰ­ყვე და ისე მი­ირ­თვა. ბევ­რი ვა­რი­ან­ტია, ზოგი ზე­მო­დან ცხიმ­საც უმა­ტებს, ზოგი შიგ­ნით - ყველს, მაგ­რამ ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი ჯო­ბია. ჩემი მე­უღ­ლე - ნინი მეგ­რე­ლია, მაგ­რამ მეგ­რულ საჭ­მე­ლებს ხში­რად არ აკე­თებს.

"იმე­დის" კუ­ლი­ნა­რი­უ­ლი ხა­ლი­სო­ბე­ბი

- კუ­ლი­ნა­რი­ის რუბ­რი­კა მთე­ლი სე­ზო­ნი მიმ­ყავ­და. ადა­მი­ა­ნი ერ­თდრო­უ­ლად წამ­ყვა­ნი და კუ­ლი­ნა­რი რომ იყოს, გა­და­ცე­მა რთუ­ლი, მო­სა­წყე­ნი და და­მაბ­ნე­ვე­ლი იქ­ნე­ბო­და, ამი­ტომ გო­გი­ჩას ასის­ტენ­ტი რომ ვი­ყა­ვი, ძა­ლი­ან სა­ხა­ლი­სო ჩარ­თვე­ბი გვქონ­და ხოლ­მე. ხან მა­ი­ო­ნეზ­ზე ვღა­და­ობ­დით, ხან მწვა­ნე ზე­თის­ხილ­ზე, - რა არის, "ბოტ­კი­ნი" სჭირ­სო?! (იცი­ნის). ამა­ვე დროს ვცდი­ლობ­დით, კერ­ძე­ბის შე­სა­ხებ ამომ­წუ­რა­ვი და კარ­გი ინ­ფორ­მა­ცია მიგ­ვე­წო­დე­ბი­ნა მა­ყუ­რებ­ლის­თვის. მოწ­ვე­ულ­მა მზა­რე­უ­ლებ­მაც იცოდ­ნენ, რომ ეს უფრო გა­სარ­თო­ბი რუბ­რი­კა იყო. დიდი რე­ი­ტინ­გი ჰქონ­და, ყო­ველ­თვის რამ­დე­ნი­მე სპონ­სო­რი გვყავ­და - ჩაი, ძეხ­ვი, ზეთი, ათას­ნა­ი­რი ფირ­მა და თქვენ წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, მზის­გან დამ­ცა­ვი გა­სა­რუ­ჯი კრე­მიც კი გვას­პონ­სო­რებ­და. რამ­დე­ნი­მე ფირ­მის ნა­ჩუ­ქა­რი წინ­საფ­რე­ბი და მზა­რე­უ­ლის ქუ­დე­ბი ახ­ლაც შე­ნა­ხუ­ლი მაქვს. გული მწყდე­ბა, რომ ბევ­რი ჩა­ნა­წე­რი ვერ შე­ვი­ნა­ხე. თუ სად­მე კერ­ძში მა­ი­ო­ნე­ზი იყო, გო­გი­ჩა სულ მე­კი­თხე­ბო­და, - რამ­დენპ­რო­ცენ­ტი­ა­ნი­აო? ოღონდ, არ უნდა და­მე­ხე­და და ისე მე­პა­სუ­ხა. წი­ნას­წარ ვი­ცო­დი, რომ აუ­ცი­ლებ­ლად და­მის­ვამ­და ამ კი­თხვას და ერთხე­ლაც რომ მკი­თხა, - რამ­დენპ­რო­ცენ­ტი­ა­ნი­აო? - მა­ი­ო­ნე­ზი-მეთ­ქი? - ვკი­თხე და, - არა, კიტ­რიო. - ის მა­ინც გე­კი­თხა, რამ­დენ­სან­ტი­მეტ­რი­ა­ნია-მეთ­ქი, - და მოკ­ვდნენ სი­ცი­ლით გი­ორ­გი ჭინ­ჭა­რაშ­ვი­ლი და გო­გი­ჩა, ქრის­ტი­ნე იმე­და­ძემ კი ჩვე­ნი უხამ­სი ხუმ­რო­ბა არ შე­იმ­ჩნია (იცი­ნის). გო­გი­ჩამ მე­ო­რე ჩარ­თვა­ზე მკი­თხა, - გა­ზო­მეო? - გავ­ზო­მე, მაგ­რამ ვის აინ­ტე­რე­სებ­და-მეთ­ქი და ამა­ზე სი­ცი­ლის მე­ო­რე სე­რია და­ე­წყო. მოკ­ლედ, ძა­ლი­ან სა­ხა­ლი­სო, კუ­რი­ო­ზუ­ლი "ეთე­რე­ბი" გვქონ­და.

თამ­თა და­დე­შე­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)