ადამიანების უმრავლესობას დღეს ხერხემლის პრობლემები აწუხებს, რაც განწყობასა და მთლიანად ცხოვრების ხარისხზე აისახება. ხერხემლისა და ქვედა კიდურების პრობლემებზე ექიმი ნევროლოგი, რეაბილიტოლოგი მიხეილ სანდლერი გვესაუბრება:
- ხერხემლის პრობლემები ჩვენს საუკუნეში საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა და თითქმის ყველა ასაკში გვხვდება. ყველაზე ხშირია ოსტეოქონდროზი, დისკოზი, ბავშვებში კი სკოლიოზი - ხერხემლის სვეტის გამრუდება. ამ შემთხვევაში საჭიროა კომპლექსური მკურნალობა და სწორი ფსიქოლოგიური მიდგომა, რათა ბავშვი არ დაკომპლექსდეს. დაავადების ფორმიდან გამომდინარე, ვუნიშნავთ სუპინატორებსა და სპეციალურ კორსეტს. სკოლიოზი ორი ტიპისაა - გენეტიკური და შეძენილი. თუმცა შესაძლებელია, რომ გენეტიკურიც უფრო მეტად ან ნაკლებად განვითარდეს.
- რას გულისხმობთ?
- სკოლიოზის განვითარების ერთ-ერთი მიზეზი არასწორად შერჩეული ფეხსაცმელი და მძიმე ჩანთების თრევაა. ტარება კი არა - თრევა. რადგან სასკოლო ჩანთები იმდენად მძიმეა, რომ მისი ზურგზე მოკიდება და გამართულად სიარული შეუძლებელია. გარდა ამისა, ამ დაავადების განვითარებას ხელს უწყობს არასწორი სკამი, მოუხერხებელი საწოლი, კომპიუტერთან ხანგრძლივად ჯდომა. თანამედროვე ბავშვი კუნთებს უნდა ავითარებდეს - ცურავდეს, ვარჯიშობდეს. მესმის, რომ ეს ყველაფერი ხარჯებთან არის დაკავშირებული. ამიტომ, თუ მშობელს ამის საშუალება არა აქვს, საკმარისია ბავშვმა მეტი იმოძრაოს, სწორად იჯდეს და კომპიუტერთან თამაშის ნაცვლად, ეზოში ითამაშოს.
- როგორ უნდა შეამჩნიოს მშობელმა სკოლიოზის პირველი ნიშნები?
- ბავშვი უნდა დადგეს სწორად, შეაერთოს ქუსლები, დაჭიმოს ფეხის კუნთები და თუ მშობელი მცირეოდენ გადახრას შეამჩნევს, ექიმთან უნდა მიიყვანოს. 5 წლიდან ამ პრობლემის აღმოჩენა სავსებით შესაძლებელია და რაც უფრო ადრეულ სტადიაში მივიღებთ სათანადო ზომებს, მით უფრო კარგი შედეგი გვექნება. ადრე ამბობდნენ, სკოლიოზი არ იკურნებაო. მაგრამ არის ფორმები, რომელთა გამოსწორება შესაძლებელია. ზოგიერთი ფორმის დროს დაავადების განვითარებას ვაფერხებთ. თუმცა არის ფორმები, როდესაც მკურნალობის მიუხედავად მდგომარეობა უარესდება, მაგრამ თუ ადამიანი ვარჯიშობს და თავს უვლის, დაავადება ნელა პროგრესირებს. ბევრი მშობელი ბავშვს კუზის გაჩენით აშინებს და აკომპლექსებს. ამის ნაცვლად მშობლებს ვურჩევდი, თავიდანვე სწორად ჯდომასა და ჯანსაღი ცხოვრების წესებს მიაჩვიონ.
დღეს ახალგაზრდებში ძალიან მოდურია კედებისა და ე.წ. ბალეტკების ტარება, რაც უარყოფითად მოქმედებს როგორც ფეხების, აგრეთვე ხერხემლის მდგომარეობაზე. ახალგაზრდებს სიარულის მანერაც გაუარესებული აქვთ. დაბალძირიანი ფეხსაცმელი განსაკუთრებით მავნეა ბრტყელი ტერფის მქონე ადამიანისთვის. ბრტყელტერფიანმა ადამიანმა აუცილებლად სუპინატორიანი ფეხსაცმელი უნდა ატაროს. ასეთი ფეხსაცმლის შეძენა ბევრ მშობელს არ შეუძლია, რადგან ძალიან ძვირია, ამიტომ შეუძლიათ იყიდონ ჩვეულებრივი ფეხსაცმელი, სუპინატორი კი დაამზადებინონ.
- რა ასაკში ემჩნევა ბავშვს ბრტყელტერფიანობა?
- როგორც კი სიარულს იწყებს. ეს არ არის რთული შესამჩნევი, რადგან ბრტყელტერფიანობისას ტერფი დეფორმირებული და ტერფის თაღი მნიშვნელოვნად შემცირებულია. ამ დროს ტერფი სიარულისას დრეკადი აღარ არის და სწორედ ეს იწვევს ტკივილსა და ადვილად დაღლას. ამიტომ ეს თაღი სუპინატორების დახმარებით ხელოვნურად უნდა იყოს შენარჩუნებული.
ცნობისათვის:
არსებობს სკოლიოზის ოთხი ხარისხი:
I ხარისხისას გამრუდების კუთხე 10 გრადუსია;
II ხარისხისას გამრუდების კუთხე 10-25 გრადუსამდეა;
III ხარისხი - 15-40 გრადუსამდე;
IV ხარისხი კი - 40-90 გრადუსამდე.
როდესაც პაციენტს I, II ხარისხი ან III IIIხარისხის დასაწყისი აღენიშნება, დასაშვები და ეფექტურია მკურნალობა კონსერვატიული მეთოდით, რაც შემდეგი რეჟიმის დაცვას ითვალისწინებს: მოწესრიგებული ძილი, გამაჯანსაღებელი ვარჯიში, სწორი კვება, სეირნობა სუფთა ჰაერზე, სამკურნალო ცურვა, სამკურნალო მასაჟი. IV ხარისხის დროს ნაჩვენებია ქირურგიული მეთოდით მკურნალობა.
არსებობს სკოლიოზის შემდეგი ფორმები: კისრის მალების, გულმკერდის, გულმკერდ-წელისა და წელის მალების. მოზარდებში უფრო ხშირად გულმკერდის მარჯვენამხრივი სკოლიოზი გვხვდება.
ლიკა კერატიშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)