ხელისუფლების სოციალური პოლიტიკისა და სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფთა დახმარებების აქტუალურ საკითხებზე შრომის, ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა სამინისტროს სოციალური მომსახურების სააგენტოს უფროსი ნოე ქინქლაძე გვესაუბრება.
- ბატონო ნოე, თუ შეიცვლება სოციალურად დაუცველი მოქალაქეებისთვის ამ სტატუსის მინიჭების პრინციპი, კრიტერიუმი? ისინი ხშირად აცხადებენ, რომ შესაბამისი ქულა მხოლოდ იმიტომ ვერ მოიპოვეს, რომ ძველი ტელევიზორი, ფარდა და სხვა ამგვარი "მატერიალური სიკეთეები" აღმოუჩინეს...
- კრიტერიუმი, რომლის მიხედვითაც მოქალაქეს უმწეოს სტატუსი ენიჭება, გადაიხედება. დღეს ამ ბაზაში 500.000-მდე ადამიანია. ოჯახი, რომელსაც 57.000 ქულამდე აქვს, იღებს შემწეობას, ხოლო ისინი, ვისაც 70.000-მდე ქულა აქვს, მხოლოდ დაზღვევით სარგებლობენ. პრემიერ-მინისტრი ბიძინა ივანიშვილი წინასაარჩევნოდ ხალხს დაჰპირდა, რომ საარსებო მინიმუმი გადაიხედებოდა და ეს დანაპირები შესრულდება.
- ბოლო ხანს უკმაყოფილება გამოიწვია არაერთი მოქალაქისთვის საარსებო შემწეობის შეწყვეტისა და შეჩერების ფაქტებმა. რას იტყვით ამაზე?
- გადაწყვეტილება, საარსებო შემწეობის მიღება შეჩერებოდა 5.935-ს და შეწყვეტოდა 11.846 ოჯახს, მთავრობის დადგენილების მოთხოვნისა და ბაზების შედარების საფუძველზე მივიღეთ; მთავრობის 2010 წლის 126-ე დადგენილების თანახმად, ინფორმაცია შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოდან, შემოსავლების სამსახურიდან და საჯარო რეესტრიდან გამოვითხოვეთ. აღსანიშნავია, რომ შემოსავლების სამსახურიდან მიღებული ინფორმაციის თანახმად, 50.000 ლარზე მეტი შემოსავალი აქვს უმწეოთა 32 ოჯახს; 40-დან 50.000-მდე ლარზე მეტი - 31 ოჯახს, 20-დან 40.000-მდე - 392 ოჯახს; 10-დან 20.000-მდე შემოსავალი აღმოაჩნდა 2.363 ოჯახს, ხოლო 5-დან 10.000-მდე შემოსავალი 6.147 ოჯახს; საინტერესოა, რომ ზოგიერთი ჩვენი ბენეფიციარი, უმწეო, ბოლო წლებში გამოშვებული ძვირად ღირებული ავტომანქანების, მათ შორის, 2011 წლის "ლექსუსისა" და "ტოიოტა ლენდ კრუიზერის" მფლობელია. საჯარო რეესტრის მიერ მოწოდებული ინფორმაციით, მონაცემთა ბაზაში არის "უმწეო", რომელიც ათეულობით ბინის იპოთეკარია... არადა, შემწეობას სახელმწიფოს ყველაზე გაჭირვებული, უპოვარი მოქალაქეები უნდა იღებდნენ. ამასთანავე, ამ მოქალაქეებისთვის სადაზღვევო პაკეტით სარგებლობა არ შეგვიჩერებია. ამასთანავე, გამოიკვეთა, რომ მონაცემთა ბაზაში უმწეოთა რაოდენობის ზრდა ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებს, არჩევნებს უკავშირდებოდა.
- თუ არიან იმ მდიდარ მოქალაქეთა შორის, რომლებიც უმწეოთა დახმარებას იღებდნენ, საზოგადოებისთვის ცნობილი ადამიანები?
- პიროვნებებს ვერ დავასახელებ, ეს პირადი ინფორმაციაა. მისი გასაჯაროების უფლება ჩვენ არ გვაქვს.
- ვის უნდა მიმართონ ამ გადაწყვეტილებით უკმაყოფილო მოქალაქეებმა, რომელთაც დახმარება შეუწყდათ?
- მოქალაქეები ჩვენს სააგენტოს მომართავენ განცხადებით, რომ მათ მიერ რეალურად აღებული თანხა და შემოსავლების სამსახურის ინფორმაცია არ ემთხვევა. მაგალითად, ერთ-ერთმა ბენეფიციარმა აღრიცხა შემოსავალი - 336 ლარი, მაგრამ შემოსავლების სამსახურის მონაცემია - 1.400 ლარი, მოქალაქე აცხადებს, რომ 280 ლარი აქვს აღებული, ხოლო შემოსავლების სამსახურში 3.400 ლარია აღნუსხული. ამ მასალებს შესაბამის ორგანოებს გადავცემთ და მათ გამოიძიებენ, მოკვლევა ჩატარდება.
- ამბობთ, რომ მონაცემთა ბაზაში უმწეოთა რიცხვის ზრდა არჩევნებს უკავშირდებოდა, უფრო კონკრეტულად, რომელ არჩევნებზეა ლაპარაკი?
- 2008 წლის 5 იანვრის საპრეზიდენტო არჩევნებიდან მოყოლებული, უმწეოს სტატუსს სულ მეტი მოქალაქე იღებდა, მათმა რიცხვმა პიკს ჯერ 2008-2010 წლების საპარლამენტო არჩევნებისას მიაღწია, როცა 470.000-ს გადააჭარბა, მწვერვალს კი 2012 წლის 1-ლი ოქტომბრის არჩევნებისთვის, როცა სხვადასხვა სახის სახელმწიფო შეღავათებით 500.000 ადამიანი სარგებლობდა.
- ვინ იყვნენ და რა პრინციპით შეირჩეოდნენ ეს ადამიანები, იყვნენ თუ არა მათ შორის იმჟამინდელი მმართველი პარტიის აქტივისტები, კოორდინატორები?
- საკითხი ამ თვალაზრისით არ გვაინტერესებს, ჩვენთვის მთავარი პრინციპი სამართლიანობაა, მთავარია, დახმარება მან მიიღოს, ვისაც ეკუთვნის. ჩვენი სამსახური აპოლიტიკურია, ბიუჯეტის სახსრებიდან თანხის გადანაწილებისას ადამიანების პოლიტიკურ ორიენტაციას არავითარი მნიშვნელობა არა აქვს, ასეა ყველა ნორმალურ სახელმწიფოში.
- როდის გაეზრდებათ სოციალური დახმარება შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს?
- მიმდინარე წლის 1-ლი ივლისიდან სახელმწიფო დახმარება სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ მყოფი ოჯახებისთვის ორმაგდება... მკვეთრად გამოხატული შეზღუდული შესაძლებლობების პირების, პირველი ჯგუფის ინვალიდების პენსია 100-დან 125 ლარამდე გაიზრდება.
- რაც შეეხება პენსიონერთა პენსიებს?
- პენსიების მომატება 1-ლი აპრილიდან დაიწყება. პარლამენტში შესულია კანონპროექტი და პენსიები ომის ვეტერანებს, ძალოვანი სტრუქტურების ყოფილ თანამშრომლებს მოემატება. გასულ წლებში ზოგს 5.000 ლარამდე პენსია ჰქონდა, ახლა კი ნამსახურები წლების. ვეტერანთა დაახლოებით 80 პროცენტს მოემატება, ზოგიერთს კი - მოაკლდება.
- შესაძლოა, ეს უფრო ადგილობრივი თვითმმართველობების პრეროგატივაა, მაგრამ იგეგმება თუ არა უახლოეს მომავალში უსახლკაროებისთვის, სოციალურად დაუცველებისთვის თავშესაფრების მშენებლობა, როგორც ეს დასავლეთის ქვეყნებშია?
- როგორც ჩვენთვის ცნობილია, თბილისის მერიას თანხა გადაერიცხა და სოციალურად დაუცველი ოჯახები ბინებით უნდა უზრუნველეყო, მაგრამ დედაქალაქის მერიამ ეს ვალდებულება ვერ შეასრულა, ახლა ახალი ხელისუფლება მუშაობს ამ საკითხზე.
- როგორი სახლების მშენებლობაზეა ლაპარაკი?
- ეს იქნება დროებითი საცხოვრებელი, ვიდრე ბენეფიციარის, მოსარგებლის სოციალური მდგომარეობა არ გაუმჯობესდება; ერთადერთი, მას ბინის გაყიდვის უფლება არ ექნება; ეს იმგვარივე სახლები იქნება, როგორიც არის სხვადასხვა რეგიონში აშენებული საოჯახო ტიპის ბავშვთა სახლები.
ნინო კვიტაშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)