ძნე­ლი წარ­მო­სად­გე­ნი არ უნდა იყოს, თუ რო­გო­რი იქ­ნე­ბო­და რუს­კა მა­ყაშ­ვი­ლი ბავ­შვო­ბა­ში. მისი სა­ინ­ტე­რე­სო თავ­გა­და­სავ­ლე­ბი დე­და­მის­მა, ცნო­ბილ­მა მსა­ხი­ობ­მა - თა­მარ მა­ყაშ­ვილ­მა გაგ­ვიმ­ხი­ლა და ისიც დას­ძი­ნა: რუს­კა ბავ­შვო­ბა­ში სას­წა­უ­ლებს ახ­დენ­და, მაგ­რამ ეს არას­დროს მიკ­ვირ­და, რად­გან პა­ტა­რა­ო­ბი­სას მას­ზე უფრო მე­ტად ცელ­ქი ვი­ყა­ვიო.

- ქალ­ბა­ტო­ნო თა­მარ, რო­გორც ვიცი, პა­ტა­რა რუს­კას სტუმ­რე­ბი აბა­ზა­ნა­ში შეჰ­ყავ­და და მათ სა­რე­ცხი ფხვნი­ლით "რე­ცხავ­და".

- მარ­თა­ლია, მაგ­რამ ეგ ამ­ბა­ვი აღარ მახ­სოვ­და (იცი­ნის). ძა­ლი­ან ცელ­ქი იყო. მისი ეზო­ში ჩას­ვლა და ყვე­ლა ბავ­შვის სახ­ლში გაქ­ცე­ვა ერთი გახ­ლდათ. თა­მა­ში­სას ბავ­შვებს მი­წას, პეპ­ლებს ან რა­ღაც სა­ში­ნე­ლე­ბებს აჭ­მევ­და. ერთი პე­რი­ო­დი, როცა ცხოვ­რე­ბა ძა­ლი­ან გა­ჭირ­და და სა­ჭი­რო ნივ­თებს, სა­რე­ცხ სა­შუ­ა­ლე­ბებს სიმ­წრით ვყი­დუ­ლობ­დით, რუს­კას სტუმ­რად მო­სუ­ლი ნა­თე­სა­ვე­ბის ბავ­შვე­ბი აბა­ზა­ნა­ში შეჰ­ყავ­და, მათ სა­რე­ცხ ფხვნილს აყ­რი­და და ტან­საც­მლი­ა­ნად "რე­ცხავ­და". თან, იმ პე­რი­ოდ­ში აბა­ზა­ნას ისე­თი კარი ჰქონ­და, შიგ­ნი­დან თუ და­კე­ტავ­დი, გა­რე­დან მისი გახ­სნის შან­სი არ იყო... მოკ­ლედ, სა­ოც­რე­ბებს აკე­თებ­და. სახ­ლში სა­თა­მა­შო ხა­ლი­ჩე­ბი ჰქონ­დათ და ჯერ ერთ ხა­ლი­ჩას და­ა­ფენ­და, მას­ზე ჭურ­ჭელს და­ა­ლა­გებ­და, მერე მე­ო­რე ხა­ლი­ჩას გა­და­ა­ფენ­და, შემ­დეგ კი ამ ყვე­ლა­ფერს ჩა­ქუ­ჩით ლე­წავ­და.

- ბავ­შვე­ბი რუს­კას უსი­ტყვოდ ემორ­ჩი­ლე­ბოდ­ნენ?

- კი, კი! რა უფ­ლე­ბა ჰქონ­დათ, არ და­მორ­ჩი­ლე­ბოდ­ნენ?! არ ვიცი, და­ში­ნე­ბით თუ რა მე­თო­დით, მაგ­რამ მას ნამ­დვი­ლად, ყვე­ლა ემორ­ჩი­ლე­ბო­და.

- ამ ბავ­შვე­ბის მშობ­ლე­ბი რუს­კას გამო არ გსაყ­ვე­დუ­რობ­დნენ?

- რო­გორ არა! მო­დი­ოდ­ნენ და მა­გა­ლი­თად, მე­უბ­ნე­ბოდ­ნენ, - იცით, თქვენ­მა შვილ­მა ჩემს შვილს მიწა აჭა­მაო. მაგ­რამ მე რა მექ­ნა, თუ უკვე აჭა­მა? ამ ამ­ბით მეც შე­წუ­ხე­ბუ­ლი ვი­ყა­ვი. მახ­სოვს, ბორ­ჯომ­ში ვის­ვე­ნებ­დით. ერთ დღეს რუს­კა გაქ­რა. ბევ­რი ვე­ძე­ბეთ და ბო­ლოს, რო­გორც იქნა, მი­ვა­გე­ნით: დიდი კა­რა­და წა­უქ­ცე­ვია და მის ქვეშ მო­ყო­ლი­ლი, სა­წყა­ლო­ბად გვე­ძახ­და. ერთხელ კი­დევ, ცხენს უკან და­უდ­გა და ეთა­მა­შე­ბო­და. ჰოდა, ამ თა­მაშ-თა­მაშ­ში შუბ­ლი გა­ი­ტე­ხა. ჭრი­ლო­ბა გა­ვუ­კე­რეთ და პა­ტა­რა ნა­ი­ა­რე­ვი დარ­ჩა. და­ნარ­ჩე­ნი შემ­თხვე­ვე­ბი­დან სულ "სუფ­თად"ძვრე­ბო­და. არაგ­ვმა რომ წა­ი­ღო, ეს ცნო­ბი­ლი ამ­ბა­ვია: რუს­კა და მისი მე­გო­ბა­რი, კო­ტი­კო გე­ლაშ­ვი­ლი (ტრიო "სი­მის"წევ­რის - რეზო გე­ლაშ­ვი­ლის შვი­ლი) არაგვზე, ერთი ნა­პი­რი­დან მე­ო­რე­ზე გა­და­დი­ოდ­ნენ. უცებ, რუს­კას ფეხი აუ­ცურ­და, კო­ტი­კომ ვერ და­ი­ჭი­რა და დი­ნე­ბამ წა­ი­ღო. ყვე­ლა­ნი გავ­ქვავ­დით. ვი­ცო­დით, რომ არაგ­ვში მისი და­ჭე­რა შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო და ვე­ღარ გა­ვი­გეთ, რო­გორ მოვ­ქცე­უ­ლი­ყა­ვით. რა­ღაც პე­რი­ო­დის შემ­დეგ ვხე­დავ, ბი­ჭე­ბი მო­დი­ან და რუს­კა მხარ­ზე უზით. რუს­კას ბე­დად, თურ­მე ისი­ნი არაგვზე ბა­ნა­ობ­დნენ და რომ და­უ­ნა­ხავთ, წყლი­დან ამო­უთ­რე­ვი­ათ.

- რო­გორ ფიქ­რობთ, ეს ყვე­ლა­ფე­რი ბე­დის­წე­რაა? დღეს­დღე­ო­ბით რუს­კა წარ­მა­ტე­ბუ­ლი რომ არის, ესეც იღ­ბა­ლია?

- რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, ვფიქ­რობ, ადა­მი­ანს იღ­ბა­ლი თუ არ აქვს, წარ­მა­ტე­ბას ვერ მი­ა­ღევს, მაგ­რამ ყვე­ლა­ფე­რი ბე­დის­წე­რას რომ მი­ა­წე­რო, არც ასეა საქ­მე. რუს­კამ ყვე­ლა­ფე­რი უდი­დე­სი შრო­მი­სა და სწავ­ლის შე­დე­გად მო­ი­პო­ვა, მაგ­რამ გარ­კვე­ულ­წი­ლად, გა­უ­მარ­თლა კი­დეც.

- გე­ნე­ტი­კა­ზე რას გვე­ტყვით?

- სხვა­თა შო­რის, გე­ნე­ტი­კაც ძა­ლი­ან ბევ­რს ნიშ­ნავს. რომ გი­თხრათ, მე ძა­ლი­ან წყნა­რი და მშვი­დი ბავ­შვი ვი­ყა­ვი-მეთ­ქი, - მო­გა­ტყუ­ებთ. რუს­კა­ზე ბევ­რად ცელ­ქი ვი­ყა­ვი: სა­ხუ­რა­ვებ­ზე დავ­ძვრე­ბო­დი; თუ ვინ­მე სკო­ლა­ში ფან­ჯრი­დან ხტე­ბო­და, პირ­ვე­ლი მე უნდა ვყო­ფი­ლი­ყა­ვი. "რო­ლი­კებს"შევ­წი­რე თავი და ხერ­ხე­მა­ლი და­ვი­ზი­ა­ნე. რუს­კას­გან გან­სხვა­ვე­ბით, ხი­ფა­თი­ა­ნიც ვი­ყა­ვი.

- შვი­ლის გამო მას­წავ­ლებ­ლე­ბი სკო­ლა­ში თუ გი­ბა­რებ­დნენ?

- რო­გორ არა! ქო­რე­ოგ­რა­ფი­ულ სას­წავ­ლე­ბელ­ში, ყო­ველ­დღე დი­რექ­ტო­რის კარ­თან ვი­ყა­ვი ატუ­ზუ­ლი. რუს­კა ხან "კარ­ნიზ­ზე"იყო ასუ­ლი და მი­რე­კავ­დნენ, - ჩა­მო­იყ­ვა­ნეო; ხა­ნაც - მას­წავ­ლებ­ლებს სხვა რა­ღა­ცე­ბით უხეთ­ქავ­და გულს...

- მას რა მე­თო­დით სჯი­დით?

- სულ მის თმა­ზე "მე­კი­და"ხელი, სა­ა­თო­ბით კუ­თხე­ში იდგა. რუს­კას­გან გან­სხვა­ვე­ბით, ნი­ნუ­ცა ძა­ლი­ან წყნა­რი იყო და თუ კუ­თხე­ში და­ვა­ყე­ნებ­დი, საქ­მე­ში მე­ზობ­ლე­ბი ერე­ოდ­ნენ. აი, დას­ჯი­ლი რუს­კა კი სცე­ნებს მარ­თავ­და, ცრემ­ლებს აღ­ვარ­ღვა­რებ­და და იძახ­და: - "რა უბე­დურ დღე­ზე ვარ გა­ჩე­ნი­ლი, რა და­ვა­შა­ვე..."ბავ­შვო­ბი­დან ამ­ბობ­და, რომ ვე­რი­კო ან­ჯა­ფა­რი­ძე იყო და ამის გამო, სულ სცე­ნე­ბის გა­მარ­თვა­სა და რო­ლის მორ­გე­ბას ცდი­ლობ­და. ჰოდა, სო­ფი­კო ჭი­ა­უ­რელს ხში­რად ვე­უბ­ნე­ბო­დი: ვა­ი­მე, რო­გორ უყ­ვარ­და რუს­კას ვე­რი­კო-მეთ­ქი. ის კი იცი­ნო­და, - ალ­ბათ ჩემი პორ­ტრე­ტი სახ­ლში ცუ­დად გი­დევთ და ბავ­შვი მხო­ლოდ ვე­რი­კოს პორ­ტრეტს ხე­დავ­სო (იცი­ნის). სხვა­თა შო­რის, რუს­კას ვე­რი­ჩკა შე­არ­ქვეს და ზოგ-ზო­გი­ერ­თე­ბი დღე­საც ასე ეძა­ხი­ან.

- სა­ში­ნაო და­ვა­ლე­ბის მომ­ზა­დე­ბა უყ­ვარ­და?

- ოჰ, არა! სწავ­ლის ხსე­ნე­ბა არც რუს­კას უნ­დო­და და არც - ნი­ნუ­ცას. ბო­ლოს, როცა პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვა­ზე და­ფიქ­რდნენ, ორ წე­ლი­წად­ში შე­ის­წავ­ლეს ის, რაც წლე­ბის მან­ძილ­ზე უნდა ეს­წავ­ლათ და წა­ე­კი­თხათ. ვგუ­ლის­ხმობ არა მარ­ტო ქარ­თულ, არა­მედ რუ­სულ და უცხო­ურ ლი­ტე­რა­ტუ­რა­საც.

- ბი­ჭებ­თან თუ მე­გობ­რობ­და? გო­გო­ნე­ბის საყ­ვა­რე­ლი თა­მა­შე­ბით უფრო კარ­გად ერ­თო­ბო­და თუ ბი­ჭუ­რი რა­ღა­ცე­ბი იზი­დავ­და?

- ქო­რე­ოგ­რა­ფი­ულ სას­წავ­ლე­ბელ­ში ბი­ჭე­ბი ნაკ­ლე­ბად იყ­ვნენ, მაგ­რამ ვინც იყო, მათ­თან დღემ­დე ძა­ლი­ან კარ­გი ურ­თი­ერ­თო­ბა აქვს. სხვა­თა შო­რის, ნი­ნუ­ცას და მე უფრო მეტი მე­გო­ბა­რი ბიჭი გვყავ­და, ვიდ­რე რუს­კას. მას თაყ­ვა­ნის­მცემ­ლე­ბიც დი­დად არ აწუ­ხებ­დნენ. რაც შე­ე­ხე­ბა თა­მა­შებს: პა­ტა­რა აკ­ვა­ნი გვქონ­და. მა­მა­ჩე­მი გა­მო­უ­ტან­და ხოლ­მე, რათა რუს­კა გა­ერ­თო, მაგ­რამ ბავ­შვი ბა­ბუ­ას ცივი უა­რით ის­ტუმ­რებ­და, - ამით ვერ ვი­თა­მა­შე­ბო. სა­მა­გი­ე­როდ, "კარ­ტი"უყ­ვარ­და, მაგ­რამ ჩვენს ოჯახ­ში "კარ­ტი", ნარ­დი და ამ­გვა­რი თა­მა­შე­ბი აკ­რძა­ლუ­ლი იყო, რად­გან ამ გა­სარ­თო­ბებს მამა ვერ იტან­და. ჩვენ არ ვე­წი­ნა­აღ­მდე­გე­ბო­დით და ასე­თი თა­მა­შე­ბით გარ­თო­ბის სურ­ვი­ლი არას­დროს გა­მოგ­ვით­ქვამს, მაგ­რამ რუს­კა ამ ყვე­ლა­ფერ­ზე გიჟ­დე­ბო­და. ერთ დღე­საც, დედა შინ გან­ცვიფ­რე­ბუ­ლი დამ­ხვდა და მი­თხრა: შინ დაბ­რუ­ნე­ბულ­მა და­ვი­ნა­ხე, რომ რუს­კა და ბი­ჭი­კო "კარტს"თა­მა­შობ­დნე­ნო (იღი­მის). თო­ჯი­ნე­ბის თა­მა­შით თავი არას­დროს მო­უკ­ლავს. სა­მა­გი­ე­როდ, ამა თუ იმ ფილ­მის ნახ­ვის შემ­დეგ მისი გან­ხილ­ვა და სპექ­ტაკ­ლე­ბად დად­გმა მოს­წონ­და.

- თუ ელო­დით, რომ ოდეს­მე რუს­კა ასე­თი წარ­მა­ტე­ბუ­ლი მსა­ხი­ო­ბი იქ­ნე­ბო­და?

- არ ვიცი, ამ კი­თხვა­ზე რა უნდა გი­პა­სუ­ხოთ... ბოლო პე­რი­ოდ­ში რუს­კა მა­ყაშ­ვი­ლის სა­ხე­ლი ის­მის ყველ­გან. ამას წი­ნათ რე­ჟი­სორ ალე­კო ცა­ბა­ძის მე­უღ­ლე მე­უბ­ნე­ბო­და, - რუს­კა სა­ხალ­ხო მსა­ხი­ო­ბია. იმას კი არ ვგუ­ლის­ხმობ, რომ სა­ხალ­ხო წო­დე­ბა აქვს მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი, არა­მედ იმას, რომ დიდ­სა თუ პა­ტა­რას იმ­დე­ნად უყ­ვარს, ყვე­ლას მისი სა­ხე­ლი აკე­რია პირ­ზე, ეს კი იმას ნიშ­ნავს, რომ სა­ხალ­ხო­აო.

- გარ­კვე­უ­ლი ასა­კის შემ­დეგ, მშობ­ლე­ბი შვი­ლებს გა­თხო­ვე­ბას ურ­ჩე­ვენ. თქვენ ამ თე­მა­ზე რამ­დე­ნად ხში­რად ელა­პა­რა­კე­ბით?

- ჩემი აზ­რით, ყვე­ლა­ფერს თა­ვი­სი დრო აქვს. მხო­ლოდ იმას გე­ტყვით, რომ რუს­კა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბამ­დე ბევ­რს ფიქ­რობს და იმე­დია, ამ სა­კი­თხში შეც­დო­მას არ და­უშ­ვებს.

- ბოლო დროს შინ ძა­ლი­ან იშ­ვი­ა­თად არის, არა?

- არა, ბოლო დღე­ე­ბია, სახ­ლში ხში­რად მო­დის. პრო­ექ­ტში - "ცეკ­ვა­ვენ ვარ­სკვლა­ვე­ბი"მო­ნა­წი­ლე­ო­ბის პე­რი­ოდ­ში კი თით­ქმის ოთხი თვე არ მო­სუ­ლა შინ. არის დღე­ე­ბი, როცა გა­დაბ­მუ­ლად რამ­დე­ნი­მე დღე არ სძი­ნავს. ახლა შე­და­რე­ბით მეტი თა­ვი­სუ­ფა­ლი დრო აქვს.

- გა­დაღ­ლი­ლო­ბის გამო ხში­რად წუ­წუ­ნებს?

- შე­იძ­ლე­ბა თქვას, - და­ვი­ღა­ლეო, მაგ­რამ არას­დროს იტყვის: არ წა­ვალ, აღარ მინ­და საქ­მის კე­თე­ბაო...

- ზოგი ამ­ბობს, რომ რუს­კა კარ­გი მსა­ხი­ო­ბია, მაგ­რამ მისი საქ­ცი­ე­ლი, მი­მი­კე­ბი, ქმე­დე­ბე­ბი მა­ინც აღი­ზი­ა­ნებს. თუნ­დაც ის, რომ როცა პრო­ექ­ტის - "ცეკ­ვა­ვენ ვარ­სკვლა­ვე­ბი"გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლად გა­მო­ა­ცხა­დეს, ია­ტაკ­ზე გაწ­ვა...

- იმ პე­რი­ოდ­ში ვე­რა­ფერს აც­ნო­ბი­ე­რებ­და და ასე ამი­ტო­მაც მო­იქ­ცა. არა­ერ­თხელ მით­ქვამს, რომ ანჩო რუს­კა არ არის. აბ­სო­ლუ­ტუ­რად სხვა­ნა­ი­რი ადა­მი­ა­ნია, ან­ჩოს­გან რა­დი­კა­ლუ­რად გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი. მე თუ მკი­თხავთ, რუს­კა ტრა­გი­კუ­ლი მსა­ხი­ო­ბი უფ­როა. ის სულ სხვა­ნა­ი­რია თე­ატ­რში, მაგ­რამ ეს მხო­ლოდ ერ­თე­უ­ლებ­მა იცი­ან. უბ­რა­ლოდ, ან­ჩოს როლს ზუს­ტად და ძა­ლი­ან სწო­რად თა­მა­შობ­და. შვი­ლის­თვის ბევ­რი შე­ნიშ­ვნა მაქვს მი­ცე­მუ­ლი და ეს რა­საკ­ვირ­ვე­ლია, სჭირ­დე­ბა კი­დეც, მაგ­რამ ვფიქ­რობ, ის ძა­ლი­ან სწო­რად უდ­გე­ბა საქ­მეს და ცდი­ლობს, თი­თო­ე­უ­ლი შე­ნიშ­ვნა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნოს. სულ ვე­უბ­ნე­ბი: თუ ხარ, კარ­გი უნდა იყო, თუ არა და, სულ არ უნდა არ­სე­ბობ­დე-მეთ­ქი. ახ­ლობ­ლე­ბი დამ­ცი­ნი­ან: ჯერ ფარ­და ჩა­მოშ­ვე­ბუ­ლი არ არის, თა­მა­რა რუს­კას­კენ შე­ნიშ­ვნე­ბით რომ მირ­ბი­სო.

იცი, რუს­კა ბავ­შვო­ბა­ში რო­გორ იც­ვამ­და? - დე­და­ჩე­მის კა­ბას შე­მო­იც­ვამ­და და ქუ­ჩა­ში ისე გა­დი­ო­და, ხალ­ხი კი აღ­ფრთო­ვა­ნე­ბუ­ლი ხვდე­ბო­და. სკო­ლა­ში ფე­რა­დი "პი­ჟა­მო­თი"მი­დი­ო­და, თუმ­ცა ეს არ მიკ­ვირ­და: თა­ვის დრო­ზე თა­ვა­დაც ცალ-ცალი ფეხ­საც­მლით დავ­დი­ო­დი, მა­მა­ჩე­მის ჩე­ჩუნ­ჩის პი­ჯა­კი­თა და წი­თე­ლი თმით. შე­იძ­ლე­ბა ეს ვი­ღა­ცის­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლი იყოს, მაგ­რამ ჩვენ­ზე ცუდს მა­ინც არა­ვინ არას­დროს ამ­ბობ­და. ისე კი, ხალ­ხის ჭო­რა­ო­ბა დი­დად არას­დროს მა­წუ­ხებ­და. მათ ნათ­ქვამს ყო­ველ­თვის ვის­მენ­დი, მაგ­რამ ყუ­რა­დღე­ბას არ ვაქ­ცევ­დი, რად­გა­ნაც ექ­სტრა­ვა­გან­ტუ­რო­ბით თა­ვის გა­მო­ჩე­ნას კი არ ვცდი­ლობ, არა­მედ ეს ყვე­ლა­ფე­რი ჩე­მია, მე ასე მომ­წონს და ასე უნდა ჩა­ვიც­ვა, სხვა­ნა­ი­რად არ შე­მიძ­ლია.

ნონა კუ­ტი­ბაშ­ვი­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)