გა­ზეთ "ყვე­ლა სი­ახ­ლის" სა­კუ­თა­რი კო­რეს­პონ­დენ­ტი ავ­სტრა­ლი­ა­ში, მო­დე­ლი და მსა­ხი­ო­ბი თა­თუ­ლი ბარ­თა­ია გა­თხოვ­და და მისი რჩე­უ­ლი სიდ­ნე­ი­ში მცხოვ­რე­ბი ქარ­თვე­ლი - დათო უბი­ლა­ვაა. დათო თბი­ლი­სე­ლია, თბი­ლი­სის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ სას­წავ­ლებ­ლად ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­ში გა­ემ­გზავ­რა, ბო­ლოს კი ავ­სტრა­ლი­ა­ში აღ­მოჩ­ნდა. მას­ზე თა­თუ­ლის დაწ­ვრი­ლე­ბით არას­დროს უამ­ბნია, ამი­ტომ ვარ­ჩი­ეთ, თვი­თონ და­თოს გავ­სა­უბ­რე­ბო­დით და უკეთ გაგ­ვეც­ნო, რა­ტომ შე­მორ­ჩა სა­ზღვარ­გა­რეთ, რო­გორ აღ­მოჩ­ნდა სიდ­ნე­ი­ში და რო­გორ გა­იც­ნო თა­თუ­ლი.

- და­ვი­ბა­დე და გა­ვი­ზარ­დე თბი­ლის­ში. დედა - ლალი ზა­უ­ტაშ­ვი­ლი ქი­მი­კო­სია, მამა - რეზო უბი­ლა­ვა - ეკო­ნო­მის­ტი. მშობ­ლებ­თან ერ­თად ჩემს აღ­ზრდა­ში დიდი როლი დე­ი­დამ - ლილი ზა­უ­ტაშ­ვილ­მაც შე­ას­რუ­ლა. თბი­ლის­ში ვსწავ­ლობ­დი ბიზ­ნე­სე­კო­ნო­მი­კუ­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბის 67-ე სა­შუ­ა­ლო სკო­ლა­ში და ამა­ნაც იმოქ­მე­და ჩემს პრო­ფე­სი­ულ არ­ჩე­ვან­ზე, ჩა­მე­ბა­რე­ბი­ნა ეკო­ნო­მი­კის ფა­კულ­ტეტ­ზე. თბი­ლი­სის სა­ხელ­მწი­ფო უნი­ვერ­სი­ტეტს რომ ვამ­თავ­რებ­დი, უცხო­ეთ­ში სწავ­ლის გაგ­რძე­ლე­ბის სურ­ვი­ლი გა­მიჩ­ნდა. ჯერ ერთი იმი­ტომ, რომ ცოდ­ნას გა­ვიღ­რმა­ვებ­დი და თა­ნაც, უცხო ქვე­ყა­ნას ვნა­ხავ­დი, სხვა ხალ­ხს, კულ­ტუ­რას გა­ვიც­ნობ­დი. მოკ­ლედ, როცა დრო მო­ვი­და, გავ­გზავ­ნე ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის უნი­ვერ­სი­ტე­ტებ­ში სა­ბუ­თე­ბი და სა­ბედ­ნი­ე­როდ, რამ­დე­ნი­მემ მი­მიწ­ვია, მე კი ავირ­ჩიე პერ­დუს უნი­ვერ­სი­ტე­ტი, რო­მე­ლიც ჩი­კა­გოს­თან ახ­ლოს, ინ­დი­ა­ნის შტატ­ში მდე­ბა­რე­ობს.

- ამე­რი­კა­ში იოლი არ იქ­ნე­ბო­და თა­ვის დამ­კვიდ­რე­ბა. სად და რო­გორ ცხოვ­რობ­დი, ქარ­თვე­ლებ­თან თუ ურ­თი­ერ­თობ­დი?

- ამე­რი­კა­ში სტუ­დენ­ტო­ბა ცოტა უფრო რთუ­ლია, რად­გან იქ "სა­ხალ­ტუ­როდ" არა­ვინ და­დის სას­წავ­ლე­ბელ­ში. სხვა­თა შო­რის, ძა­ლი­ან გა­მი­მარ­თლა: არა მარ­ტო კარ­გი პრო­ფე­სორ-მას­წავ­ლებ­ლე­ბი, არა­მედ კარ­გი კურ­სე­ლე­ბი მყავ­და მსოფ­ლი­ოს სხვა­დას­ხვა კუ­თხი­დან. ჩემი თა­ნა­კურ­სე­ლე­ბის­გან ბევ­რი რამ ვის­წავ­ლე, მა­თაც ბევ­რი რამ შე­ი­ტყვეს ჩემ­გან. ერთი ამ­ბა­ვი გა­მახ­სენ­და: უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ის­წავ­ლე­ბო­და მე­ვე­ნა­ხე­ო­ბა-მეღ­ვი­ნე­ო­ბა და ჩემ­მა რამ­დე­ნი­მე კურ­სელ­მა გა­და­წყვი­ტა, დას­წრე­ბო­და ლექ­ცი­ებს ამ საგ­ნის შე­სას­წავ­ლად. თურ­მე პირ­ვე­ლი­ვე ლექ­ცი­ა­ზე უჩ­ვე­ნეს დო­კუ­მენ­ტუ­რი ფილ­მი ღვი­ნის და­ბა­დე­ბის ად­გილ­ზე ანუ სა­ქარ­თვე­ლო­ზე, ვა­ზის და­წურ­ვით, თა­მა­დო­ბით და ყან­წე­ბით. მე­ო­რე დღეს გა­და­რე­უ­ლებ­მა მო­მა­კი­თხეს, ეს რა მა­გა­რი ქვეყ­ნი­დან ყო­ფილ­ხა­რო! მეც ამა­ყად და­ვუქ­ნიე თავი. იმის შემ­დეგ სა­დაც კი შე­ვიკ­რი­ბე­ბო­დით, სულ მეხ­ვე­წე­ბოდ­ნენ, სა­დღეგ­რძე­ლო­ე­ბი გვი­თხა­რიო (იცი­ნის)... ჩემს ქა­ლაქ­ში ბევ­რი ქარ­თვე­ლი არ იყო. მხო­ლოდ ერთ ბიჭს შევ­ხვდი და მა­საც დათო ერ­ქვა. ის შემ­თხვე­ვით გა­ვი­ცა­ნი. თურ­მე სა­ქარ­თვე­ლო­დან ახალ­ჩა­მო­სუ­ლი აე­რო­პორ­ტში ერთ სტუ­დენტს ჩურ­ჩხე­ლით გა­მას­პინ­ძლე­ბია. ის სტუ­დენ­ტი კი ჩემი კურ­სე­ლი აღ­მოჩ­ნდა, ჩურ­ჩხე­ლა მა­შინ­ვე "იცნო", რად­გან ჩემ­თან ჰქონ­და გა­სინ­ჯუ­ლი და, - შენ ქარ­თვე­ლი ხომ არ ხარო", - იმ­წამს უკი­თხავს. მოკ­ლედ, ასე გაგ­ვაც­ნო ერ­თმა­ნეთს ფრან­გმა ორი ქარ­თვე­ლი... ორ წე­ლი­წად­ში ერთხელ მხო­ლოდ რამ­დე­ნი­მე კვი­რით ვა­ხერ­ხებ­დი ხოლ­მე სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩა­მოს­ვლას, ჰოდა, მთე­ლი 2 წლის ხა­ჭა­პუ­რი­სა და ხინ­კლის მა­რაგს "ვი­ღებ­დი". ერთხელ დე­და­ჩემ­მაც ჩა­მო­მა­კი­თხა ამე­რი­კა­ში. თან სულ­გუ­ნი, თაფ­ლი და უცხო სუ­ნე­ლე­ბიც გა­მო­უ­ყო­ლე­ბია. არა­და, ქვე­ყა­ნა­ში სურ­სა­თის შე­მო­ტა­ნა ხომ ფაქ­ტობ­რი­ვად, აკ­რძა­ლუ­ლია. კი ვუ­საყ­ვე­დუ­რე, მაგ­რამ დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, მე­ო­რედ რომ ჩა­მო­სუ­ლი­ყო, მა­ინც იმა­ვეს გა­ა­კე­თებ­და. "ქარ­თუ­ლი ხმე­ბის" "მაგ­რად დაჰ­კა­რი" მქონ­და დის­კზე ჩა­წე­რი­ლი და მან­ქა­ნა­ში სულ მა­გას ვუს­მენ­დი. სი­ტყვე­ბის რა მო­გახ­სე­ნოთ, მაგ­რამ მო­ტი­ვი მგო­ნი, ჩემ­მა ბან­გლა­დე­შელ­მა მე­გო­ბარ­მა ახ­ლაც იცის.

- სიდ­ნე­ი­ში რო­გორ­ღა მოხ­ვდი, რა­ტომ აირ­ჩიე? თუ ამე­რი­კის შემ­დეგ აღარც სიდ­ნეი გე­შო­რა?

- სიდ­ნე­ი­ში, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, შემ­თხვე­ვით მოვ­ხვდი. სიდ­ნე­ის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში კონ­კურ­სი გა­მო­ცხად­და ეკო­ნო­მი­კის ლექ­ტო­რის თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე და მეც, - რას ვკარ­გავ-მეთ­ქი, - შე­ვი­ტა­ნე სა­ბუ­თე­ბი. რამ­დე­ნი­მე კვი­რა­ში მი­თხრეს, სამი კაცი შე­ვარ­ჩი­ეთ ბოლო ტუ­რის­თვის - გა­სა­უბ­რე­ბის­თვის და მათ შო­რის - შენ­ცო. მა­შინ­ვე ინ­ტერ­ნე­ტით სა­გულ­და­გუ­ლოდ გა­ვე­ცა­ნი სიდ­ნე­ის, მო­ვი­ხიბ­ლე და ამა­ნაც და­მა­ტე­ბი­თი სტი­მუ­ლი მომ­ცა, სა­უ­კე­თე­სოდ წარ­მო­მე­ჩი­ნა თავი ბოლო ტურ­ში. სა­ბო­ლო­ოდ, სამ­სა­ხუ­რი შე­მომ­თა­ვა­ზეს, მეც უყოყ­მა­ნოდ დავ­თან­ხმდი და ახლა სიდ­ნე­ის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ჩემს უსაყ­ვარ­ლეს საქ­მეს ვემ­სა­ხუ­რე­ბი - ვკი­თხუ­ლობ ლექ­ცი­ებს და ვმუ­შა­ობ სა­მეც­ნი­ე­რო კვლე­ვებ­ზე. და მა­შინ, ამე­რი­კა­ში რას წარ­მო­ვიდ­გენ­დი, რომ ჩემი მო­მა­ვა­ლი ცოლი სწო­რედ აქ "მე­ლო­დე­ბო­და"...

- ჰოდა, შენს სიყ­ვა­რულ­ზეც გვი­ამ­ბე - რო­გორ და სად შეხ­ვდი?

- თა­თუ­ლი სიდ­ნე­ი­ში გა­ვი­ცა­ნი, ჩა­მოს­ვლი­დან სულ რამ­დე­ნი­მე კვი­რა­ში, სა­ერ­თო ახ­ლობ­ლის, ირი­ნა კოტ­რი­კა­ძის ოჯახ­ში. და­ნახ­ვის­თა­ნა­ვე ძა­ლი­ან მო­მე­წო­ნა, შემ­დეგ კი - შე­მიყ­ვარ­და კი­დეც. თა­თუ­ლი ჩემი პირ­ვე­ლი ნამ­დვი­ლი სიყ­ვა­რუ­ლია, მე კი - მისი. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ორი­ვეს ძა­ლი­ან გაგ­ვი­ად­ვილ­და ისე­თი სე­რი­ო­ზუ­ლი ნა­ბი­ჯის გა­დად­გმა, რო­გო­რიც ოჯა­ხის შექ­მნაა. პირ­ვე­ლად თა­თუ­ლი რომ და­ვი­ნა­ხე, ქუ­ჩა­ზე გად­მორ­ბო­და, მე ტრო­ტუ­არ­ზე ვი­დე­ქი და იქვე, ღო­ბეს­თან ახ­ლოს მი­ვი­წიე: თავ­ბრუ რომ და­მეხ­ვას, ამას მი­ვე­ყუ­დე­ბი და არ წა­ვიქ­ცე­ვი-მეთ­ქი. თა­ვი­დან­ვე თავ­ბრუ­დამ­ხვე­ვი იყო და დღემ­დე არა­ფე­რი შეც­ვლი­ლა. ალ­ბათ, ჩემი უშუ­ა­ლო­ბი­თა და უბ­რა­ლო­ე­ბით მოვ­ხიბ­ლე, სა­გან­გე­ბოდ არა­ფე­რი გა­მი­კე­თე­ბია, მხო­ლოდ გუ­ლის კარ­ნა­ხით ვმოქ­მე­დებ­დი და ყვე­ლა­ფე­რი თა­ვის­თა­ვად მოხ­და. ამი­ტო­მაც იყო ჩვე­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბა თა­ვი­დან­ვე სადა და ლა­მა­ზი.

თა­თუ­ლი­ზე ოც­ნე­ბა არც ახლა შე­მი­წყვე­ტია, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ მუ­დამ ჩემ გვერ­დი­თაა. ასეთ პო­პუ­ლა­რულ ადა­მი­ან­თან სი­ახ­ლო­ვე ძნე­ლი სუ­ლაც არ არის, უფრო სა­ინ­ტე­რე­სოა და სა­სარ­გებ­ლოც. ყუ­რა­დღე­ბის ცენ­ტრში ხარ, რაც მშვე­ნი­ე­რი მო­ტი­ვია, სულ ფორ­მა­ში იყო და არ მო­დუნ­დე. ქარ­თვე­ლე­ბი სი­ლა­მა­ზის მოტრფი­ა­ლე ერი ვართ, ასე რომ, არც თა­თუ­ლის თაყ­ვა­ნის­მცემ­ლე­ბი მა­ნერ­ვი­უ­ლე­ბენ. ეს ბუ­ნებ­რი­ვი მოვ­ლე­ნაა. რაც უფრო მეტი ადა­მი­ა­ნი აღ­ნიშ­ნავს ჩემი ცო­ლის სი­ლა­მა­ზეს, მით უფრო მე­ა­მა­ყე­ბა სა­კუ­თა­რი არ­ჩე­ვა­ნი. სხვა­თა შო­რის, ყო­ველ­თვის მომ­წონ­და ლა­მა­ზი, ჭკვი­ა­ნი და ნაზი გო­გო­ნე­ბი. შემ­ხვდა ულა­მა­ზე­სი, უჭ­კვი­ა­ნე­სი და უნა­ზე­სი თა­თუ­ლი და მეც უბედ­ნი­ე­რე­სი ვარ (იღი­მის).

- თა­თუ­ლიმ გვი­ამ­ბო, რომ ლა­მა­ზი ქორ­წი­ლი გქო­ნი­ათ სიდ­ნე­ი­ში...

- ჩვენს ქორ­წილს კუ­რი­ო­ზი ახ­ლდა. ხე­ლის მო­წე­რა 4 სა­ათ­ზე დავ­ნიშ­ნეთ სიდ­ნე­ის ოპე­რის თე­ატრთან, ღია ცის ქვეშ. აქ უნდა მო­სუ­ლიყ­ვნენ წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი ქორ­წი­ნე­ბის სახ­ლი­დან და ფო­ტოგ­რა­ფი. 4-ის ნა­ხე­ვარ­ზე ად­გილ­ზე ვი­ყა­ვი, რად­გან ვი­ცო­დი, სიძე პა­ტარ­ძალ­ზე ადრე უნდა მი­სუ­ლი­ყო. ყვე­ლა­ნი შე­ვიკ­რი­ბეთ, არ ჩან­და მხო­ლოდ პა­ტარ­ძა­ლი და მისი მეჯ­ვა­რე - სა­ლო­მე. გა­ვი­და 15 წუთი, 20 წუთი, ნა­ხე­ვა­რი სა­ა­თი. ვე­რა­ვის ვუ­კავ­შირ­დე­ბო­დი. ვერ წარ­მო­იდ­გენთ, რა სტრე­სი მი­ვი­ღე, რა აღარ ვი­ფიქ­რე. სტუმ­რე­ბიც ანერ­ვი­ულ­დნენ. რა­ი­მე ხომ არ მოხ­და, თა­თუ­ლიმ ხომ არ გა­და­ი­ფიქ­რაო? - მეს­მო­და ჩურ­ჩუ­ლი. 1 სა­ა­თი რომ გა­ვი­და, ქორ­წი­ნე­ბის სახ­ლის წარ­მო­მად­გე­ნელ­მა "და­მამ­შვი­და": არ ინერ­ვი­უ­ლო, ასე­თი რამ ხში­რად ხდე­ბა და ქორ­წი­ლი ბოლო მო­მენ­ტში იშ­ლე­ბაო. მე კი­დევ ეს მინ­დო­და?! სტუმ­რე­ბი მა­ი­მე­დებ­დნენ, მო­ვაო და ამა­ზე სულ ვგიჟ­დე­ბო­დი. ზუს­ტად საათ-ნა­ხევ­რის შემ­დეგ გა­მოჩ­ნდა მან­ქა­ნა, სა­ი­და­ნაც თა­თუ­ლი და სა­ლო­მე გად­მო­ვიდ­ნენ. თურ­მე სი­ლა­მა­ზის სა­ლონ­ში ყო­ფი­ლან, თა­თუ­ლის კა­ბაც იქ წა­უ­ღია, - მა­კი­აჟს და ვარ­ცხნი­ლო­ბას რომ გა­ვი­კე­თებ, მერე იქვე ჩა­ვიც­ვა­მო. სტი­ლის­ტებს კაბა მოს­წო­ნე­ბი­ათ, თურ­მე ყვე­ლა მხრი­დან ათ­ვა­ლი­ე­რებ­დნენ, კაბა აბურ­დუ­ლა და როცა თა­თუ­ლის ჩა­უც­ვამს, ვე­რაფ­რით მო­ურ­გია. სა­ლო­ნის თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი ამა­ოდ ცდი­ლობ­დნენ კა­ბის­თვის პირ­ვან­დე­ლი სა­ხის დაბ­რუ­ნე­ბას. ზუს­ტად 1 სა­ა­თი უწ­ვა­ლი­ათ, ბო­ლოს ღმერ­თმა დაგ­ვინ­დო და კაბა გას­წორ­და. აი, ასე­თი ნერ­ვი­უ­ლო­ბა შემ­ხვდა სა­კუ­თარ ქორ­წილ­ში. ხელ­მო­წე­რის შემ­დეგ წვე­უ­ლე­ბა ცნო­ბილ რეს­ტო­რან­ში გვქონ­და, რო­მე­ლიც ოკე­ა­ნე­ში მდგარ გემ­ზეა. მხი­ა­რუ­ლე­ბა რომ დას­რულ­და და უნდა დავ­შლი­ლი­ყა­ვით, კო­კის­პი­რუ­ლი წვი­მა და­ი­წყო. ერთი გე­ნა­ხათ, სტუმ­რე­ბი თავ­ქუდ­მოგ­ლე­ჯი­ლე­ბი რომ გარ­ბოდ­ნენ წვი­მა­ში, მან­ქა­ნის სად­გო­მის­კენ, რო­მე­ლიც რეს­ტორ­ნი­დან 100 მეტრშია. ბო­ლოს ყვე­ლას მო­ე­წო­ნა წვი­მა­ში სირ­ბი­ლი, - რა რო­მან­ტი­კუ­ლი­აო, - ამ­ბობ­დნენ (იცი­ნის)... ძა­ლი­ან კარ­გად მახ­სენ­დე­ბა ქორ­წი­ლი­დან რამ­დე­ნი­მე დღე­ში სამ­გზის ოლიმ­პი­ურ ჩემ­პი­ონ­თან, მძლე­ო­სან ვიქ­ტორ სა­ნე­ევ­თან ოჯახ­ში სტუმ­რო­ბა. ქარ­თუ­ლი სუფ­რა გავ­შა­ლეთ, ქარ­თუ­ლი ღვი­ნო შევსვით, შემ­დეგ კი ვიქ­ტორ­მა მუ­სი­კის ხმას აუ­წია და მე და თა­თუ­ლის ცეკ­ვა გვთხო­ვა. ჩვენ ყვე­ლა ავი­ყო­ლი­ეთ: ვიქ­ტორ­მა თა­ვი­სი მე­უღ­ლე იანა გა­მო­იწ­ვია, შემ­დეგ თა­თუ­ლის დედ-მა­მაც ავა­ცეკ­ვეთ და სა­სი­ა­მოვ­ნოდ გა­ვა­ტა­რეთ დრო.

დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, არა­თუ გა­ვა­მარ­თლებ თა­თუ­ლის იმე­დებს, გა­და­ვა­ჭარ­ბებ კი­დეც მის მო­ლო­დინს. ჩემი მი­ზა­ნია, მის აღ­ფრთო­ვა­ნე­ბულ სა­ხეს ვუ­ყუ­რო ყო­ველ­დღე, რაც სა­სი­ა­მოვ­ნო სი­ურპრი­ზე­ბით მი­იღ­წე­ვა. სი­ურ­პი­ზებს კი ხში­რად ექ­სპრომ­ტად ვი­გო­ნებ ანუ დი­ლით არ ვიცი, სა­ღა­მოს რას მო­ვი­მოქ­მე­დებ. სიდ­ნეი ისე­თი ლა­მა­ზი ქა­ლა­ქია, კაცს სულ რომ არ გქონ­დეს წარ­მო­სახ­ვის უნა­რი, რა­ი­მე რო­მან­ტი­კულს შენ­და უნე­ბუ­რად გა­ა­კე­თებ. ასე რომ, ჩემს მშვე­ნი­ერ ქალ­ბა­ტონს მო­წყე­ნა არ ემუქ­რე­ბა. ჩემს გან­წყო­ბი­ლე­ბას ლექ­სა­დაც გად­მოვ­ცემ: ლა­მა­ზო ტა­ნით, სუ­ლით და ფიქ­რით/, ბედ­ნი­ე­რი ვარ, მხარს რომ მიმ­შვე­ნებ/, რაც უფრო გიც­ნობ, მით უფრო მე­ტად/ აღ­მაფრ­თო­ვა­ნებს შენი სიმ­შვე­ნე!

ძა­ლი­ან მო­მე­ნატ­რა სა­ქარ­თვე­ლო. ყვე­ლა­ზე მე­ტად ის მა­ხა­რებს, რომ სულ მალე სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩემს მე­უღ­ლეს­თან - უმ­შვე­ნი­ე­რეს თა­თუ­ლის­თან ერ­თად ჩა­მო­ვალ. ორი­ვე­ნი დღე­ებს ვით­ვლით...

ირმა ხარ­ში­ლა­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)