ჰომეროსის „ილიადა“ ერთ-ერთი ყველაზე ძველი და მნიშვნელოვანი ლიტერატურული ნაშრომია, რომელიც ათასწლეულების განმავლობაში აოცებს მკითხველს. ეპიკური პოემა ტროას ომსა და მის გმირებზე მოგვითხრობს, მაგრამ „ილიადა“ მხოლოდ ბრძოლის ეპოსი არ არის; ესაა ღრმა, მორალური და ფილოსოფიური ტექსტი, რომელიც ადამიანებს ხშირად სთავაზობს ისეთ კითხვებსა და დილემებს, რომლებიც დღემდე აქტუალურია.
ომის მორალი
მიუხედავად იმისა, რომ „ილიადა“ ტროას ომსა და მის გმირებზე მოგვითხრობს, მისი ძირითადი გზავნილები მორალთან, ადამიანის ბუნებასთან და ცხოვრებისეულ ღირებულებებთან არის დაკავშირებული. ერთი მხრივ, ომი ნაჩვენებია როგორც უკიდურესად სასტიკი და უაზრო მოვლენა, სადაც ადამიანები ხშირად საკუთარ ღირსებას და სიცოცხლეს კარგავენ. მეორე მხრივ, აქცენტირებულია გმირის სულიერი გამართლება და მისი მოვალეობების შესრულება, რაც ანტიკური ბერძნული კულტურის ერთ-ერთი ფუნდამენტური ღირებულება იყო.
აქილევსი, რომელიც ერთ-ერთი მთავარი პერსონაჟია, მაგალითია იმისა, თუ როგორ შეიძლება ადამიანი გაანადგუროს საკუთარ შურისძიებამ და ამპარტავნებამ. მისი ზიზღი და ვნება პატივისცემის დაკარგვის გამო საბოლოოდ საშინელ ტრაგედიას იწვევს. აქილევსი მხოლოდ მაშინ აცნობიერებს თავის შეცდომას, როცა მისი უახლოესი მეგობარი, პატროკლესი იღუპება. აქედან ვსწავლობთ, რომ შურისძიებამ და ბრაზმა შეიძლება უდიდესი ზიანი მოუტანოს არა მხოლოდ გარშემომყოფებს, არამედ თავად ადამიანს.
„ილიადა“ ხშირად განიხილავს გმირობის მნიშვნელობას, მაგრამ არა მხოლოდ ფიზიკური ძალის მხრივ, არამედ მორალურ პასუხისმგებლობაზე დაფუძნებულადაც. გმირები, როგორიცაა ჰექტორი და აქილევსი, თავიანთ ცხოვრებას თავგანწირვით წარმართავენ, მაგრამ მათი გადაწყვეტილებები ხშირად მორალურ დილემებთან არის დაკავშირებული.
ჰექტორი, ტროას გმირი და ლიდერი, ნამდვილი პატრიოტია, რომელიც მზადაა ქალაქისა და ოჯახისთვის თავი გაწიროს. მისი პატიოსნება და პასუხისმგებლობის გრძნობა აძლიერებს მის ავტორიტეტს, რაც მკითხველს აჩვენებს, რომ ნამდვილი ლიდერი არა მხოლოდ ბრძოლაშია გამარჯვებული, არამედ მორალური სიძლიერითაც გამორჩეულია.
ადამიანური ვნებები და მათი კონტროლი
„ილიადა“ გვეუბნება, რომ ადამიანები მუდმივად ვნებების გავლენის ქვეშ არიან, იქნება ეს ამპარტავნება, შური, სიყვარული თუ სიძულვილი. ეს ვნებები ხშირად იწვევს კონფლიქტებსა და ტრაგედიებს, მაგრამ ისიც ნაჩვენებია, რომ ვნების დაძლევა და შინაგანი სიმშვიდის პოვნა შესაძლოა სულიერი თავისუფლების მიღწევის გზა იყოს.
სიკვდილისა და მარადისობის თემები
„ილიადა“ ასევე სვამს დიდ კითხვებს სიცოცხლესა და სიკვდილთან დაკავშირებით. ტროას ომის გმირები მუდმივად დგანან სიცოცხლისა და სიკვდილის პირისპირ, და ხშირად ფიქრობენ სიკვდილის მნიშვნელობაზე. ბევრ მათგანს სურს, რომ მათი სახელები მარადიულად დარჩეს ისტორიაში, რითაც ისინი საკუთარ არსებობას აზრს ანიჭებენ.
სიკვდილი „ილიადაში“ გარდაუვალია, მაგრამ ნაჩვენებია, რომ ადამიანის ღვაწლი და მორალური ზნეობა უკვდავია. ადამიანები შეიძლება ფიზიკურად დაიღუპონ, მაგრამ მათი საქმეები და კეთილი სახელები მუდამ ცოცხლობს. ეს იდეა იმ დროინდელი ბერძნული კულტურის ცენტრალური აზრია.
დღეიდან, ყველა დროის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწარმოები, ჰომეროსის "ილიადა" "ბიბლუსსა" და პრესის გავრცელების ჯიხურებში დაგხვდებათ!
წიგნი ქართულად თარგმნა ლევან ბერძენიშვილმა. გამოსვლიდან ერთი კვირის მანძილზე, წიგნის სპეციალური ფასი 10 ლარი იქნება.
სერიის მერვე წიგნის ან სრული სერიის გამოწერა შესაძლებელია ვებგვერდიდან, სპეციალურ ფასად https://palitral.ge/subscriptions/81
ასევე, შეგიძლიათ დაგვიკავშირდეთ ნომერზე: 0322470045
R