უკვე წლე­ბია სა­ქარ­თვე­ლო­ში პი­რო­ტექ­ნი­კით გა­მოწ­ვე­უ­ლი და­ზი­ა­ნე­ბე­ბით სა­ა­ვამდყო­ფო­ში ათე­უ­ლო­ბით ადა­მი­ა­ნი ხვდე­ბა.

სა­ა­ხალ­წლო გან­წყო­ბის ამ სა­ხი­ფა­თო სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბით შექ­მნა, ადა­მი­ა­ნებს ხში­რად ჯან­მრთე­ლო­ბის მძი­მე და­ზი­ა­ნე­ბის, ზოგ­ჯერ კი სი­ცო­ცხლის ფა­სად უჯ­დე­ბათ.

გარ­და ამი­სა, მისი გა­მო­ყე­ნე­ბა აბინ­ძუ­რებს ჰა­ერს, გა­რე­მოს და საფრ­თხეს უქ­ნის ში­ნა­ურ ცხო­ვე­ლებს.

ფო­ი­ერ­ვერ­კე­ბით მი­ღე­ბულ და­ზი­ა­ნე­ბა­თა უმე­ტე­სი წილი სხე­უ­ლის სხვა­დას­ხვა ხა­რის­ხის დამ­წვრო­ბა­ზე მო­დის, თუმ­ცა ყო­ფი­ლა ში­ნა­გა­ნი ორ­გა­ნო­ე­ბის და­ზი­ა­ნე­ბე­ბის, მხედ­ვე­ლო­ბის და­კარ­გვი­სა და კი­დუ­რე­ბის ამ­პუ­ტა­ცი­ის შემ­თხვე­ვე­ბიც.

მე­ტიც, ორი წლის წინ, ქუ­თა­ის­ში ამ ერთი შე­ხედ­ვით უწყი­ნარ გარ­თო­ბას ადა­მი­ა­ნი ემსხვერ­პლა. ტრა­გე­დია ახა­ლი წლის ღა­მეს მოხ­და, ქალი თა­ვის არე­ში მი­ღე­ბუ­ლი და­ზი­ა­ნე­ბე­ბის შე­დე­გად კლი­ნი­კა­ში ერ­თკვი­რი­ა­ნი მკუ­რან­ლო­ბის შემ­დეგ გარ­და­იც­ვა­ლა.

• სტა­ტის­ტი­კუ­რი მო­ნა­ცე­მე­ბის თა­ნახ­მად, 2023 წელს მხო­ლოდ იან­ვრის თვე­ში, პი­რო­ტექ­ნი­კის გა­მო­ყე­ნე­ბის შე­დე­გად, 87 პირი და­შავ­და, მათ შო­რის 19 არას­რულ­წლო­ვა­ნი, ასე­ვე იყო კერ­ძო სა­კუთ­რე­ბის გა­ნად­გუ­რე­ბის ფაქ­ტე­ბიც.

• რა საფრ­თხეს უქ­მნის პი­რო­ტექ­ნი­კა ადა­მი­ა­ნის ჯან­მრთე­ლო­ბას

დამ­წვრო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნე­ლი, გუგა ქა­ში­ბა­ძე სი­ცო­ცხლის­თვის სა­შიშ იმ და­ზი­ა­ნე­ბა­თა სპექტრზე გვე­სა­უბ­რე­ბა, რომ­ლე­ბიც ფო­ი­ერ­ვერ­კე­ბის მოხ­ვედ­რამ შე­იძ­ლე­ბა გა­მო­იწ­ვი­ოს.

"აქ მხო­ლოდ დამ­წვრო­ბა­ზე არ არის ლა­პა­რა­კი. არის თვა­ლე­ბის და­შა­ვე­ბის, ნა­ხეთ­ქი ჭრი­ლო­ბე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი გარ­თუ­ლე­ბე­ბის, მუც­ლის ღრუს და­ზი­ა­ნე­ბის და ხე­ლის თი­თე­ბის ამ­პუ­ტა­ცი­ის შემ­თხვე­ვე­ბი. ძი­რი­თა­დად, 47%-ის შემ­თხვე­ვა­ში ზი­ან­დე­ბა მარ­ჯვე­ნა მტე­ვა­ნი, შემ­დეგ მო­დის სა­ხის არე, შემ­დეგ მარ­ცხე­ნა მტე­ვა­ნი და ბო­ლოს გულ-მკერ­დის არე.

ფო­ი­ერ­ვერ­კი, რო­მე­ლიც 200-300 მეტ­რის სი­მაღ­ლე­ზე ადის და ფეთ­ქდე­ბა, ძნე­ლი წარ­მო­სად­გე­ნი არ არის, რას გი­ზამს, ახლო დის­ტან­ცი­ი­დან რომ მოგ­ხვდე­ბა. რაღა გა­ტე­ნი­ლი იარ­ღი უს­ვრია ვინ­მეს და რაღა ეს.“ - გვე­უბ­ნე­ბა გუგა ქა­ში­ბა­ძე.

მისი თქმით, დამ­წვრო­ბის ცენ­ტრში წელს მხო­ლოდ ერთი სე­რი­ო­ზუ­ლი შემ­თხვე­ვა ჰქონ­დათ, თუმა მთა­ვა­რი დღე­სას­წა­უ­ლე­ბი ჯერ წინ არის.

"ორი დღის წინ ქო­ბუ­ლე­თი­დან სას­წრა­ფო დახ­მა­რე­ბის ბრი­გა­დამ 10 წლის ბავ­ში შე­მო­იყ­ვა­ნა. მო­ზარ­დმა პი­რო­ტექ­ნი­კა საწ­ვა­ვით სავ­სე ავ­ზში ჩა­აგ­დო და აფეთ­ქე­ბის შე­დე­გად დამ­წვრო­ბა მი­ი­ღო. ახლა რე­ა­ნი­მა­ცი­ულ გან­ყო­ფი­ლე­ბა­ში გვი­წევს. წელს, ჯერ­ჯე­რო­ბით, მხო­ლოდ ეს ერთი პა­ცი­ენ­ტი გვყავს, თუმ­ცა, სამ­წუ­ხა­როდ, მთა­ვა­რი შემ­თხვე­ვე­ბი ჯერ კი­დევ წინ გვაქვს. ძი­რი­თა­დად, ახალ წელს, შო­ბას და ძვე­ლით ახალ წელს ვე­ლო­დე­ბით ასეთ შემ­თხვე­ვებს.“ - გვე­უბ­ნე­ბა გუგა ქა­ში­ბა­ძე.

• პი­რო­ტექ­ნი­კა და ცხო­ვე­ლე­ბი

ცხო­ველ­თა უფ­ლე­ბა­დამ­ცვე­ლე­ბის ინ­ფორ­მა­ცი­ი­ით, ყო­ველ­წლი­უ­რად ფო­ი­ერ­ვერ­კებს უამ­რა­ვი ცხო­ვე­ლი­სა და ფრინ­ვე­ლის სი­ცო­ცხლე ეწი­რე­ბა.

თე­ი­მუ­რაზ წი­ქო­რი­ძის თქმით, ცხო­ველ­თა გარ­კვე­უ­ლი ნა­წილს ში­შის­გან გული უს­კდე­ბა და კვდე­ბა.

"ხში­რად ცხო­ვე­ლე­ბი უე­ცა­რი ში­შის­გან ად­გილს წყდე­ბი­ან, წყვე­ტენ ღვედს და ის­ტე­რი­კა­ში მყო­ფე­ბი უვარ­დე­ბი­ან მან­ქა­ნებს. ფრინ­ვე­ლე­ბი პა­ნი­კა­ში ცვივ­დე­ბი­ან და ღამე ფრინ­დე­ბი­ან თა­ვი­ან­თი ბუ­დე­ე­ბი­დან - ას­კდე­ბი­ან სახ­ლებს და ხე­ებს, რად­გან მათ­თვის იმ მო­მენ­ტში ძა­ლი­ან რთუ­ლია ორი­ენ­ტი­რე­ბა, ისი­ნი სა­ხიჩ­რდე­ბი­ან და იხო­ცე­ბი­ან.

გარ­და ფრინ­ვე­ლე­ბი­სა, ინ­ტენ­სი­უ­რი ხმა­უ­რი აფრ­თხობს და აფხიზ­ლებს გა­მო­სა­ზამ­თრებ­ლად და­ბუ­დე­ბულ ცხო­ვე­ლებს, მა­გა­ლი­თად ზღარ­ბებს და კუ­ებს. ისი­ნი თავ­შე­სა­ფარს ტო­ვე­ბენ და შე­იძ­ლე­ბა და­ი­ღუ­პონ კი­დეც. უამ­რა­ვი მი­კედ­ლე­ბუ­ლი მი­უ­სა­ფა­რი ძაღ­ლი თუ კატა, უგ­ზო­უკ­ლოდ იკარ­გე­ბა ხმა­ურ­ში და თა­ვი­ანთ ად­გი­ლებს ვე­ღარ აგ­ნე­ბენ.

იყო შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც ბავ­შვებ­მა ძაღ­ლებს და კა­ტებს პირ­ში ასა­ფეთ­ქე­ბე­ლი ჩა­უ­დეს და გა­იქ­ცნენ. ასე რომ, ღირს კი გარ­თო­ბა სხვი­სი სი­ცო­ცხლის ფა­სად?!" - აცახ­დებს AMBEBI.GE-სთან თე­ი­მუ­რაზ წი­ქო­რი­ძე.

• რო­გორ რე­გუ­ლირ­დე­ბა სა­ქარ­თვე­ლო­ში პი­რო­ტექ­ნი­კის შე­ძე­ნის, რე­ა­ლი­ზა­ცი­ი­სა და მოხ­მა­რე­ბის სა­კი­თხე­ბი

სა­ქარ­თვე­ლოს ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ულ სა­მარ­თალ­დარ­ღვე­ვა­თა კო­დექსში პი­რო­ტექ­ნი­კის გა­მო­ყე­ნე­ბის თა­ბა­ზე გარ­კვე­უ­ლი რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბია გა­წე­რი­ლი. მა­გა­ლი­თად, მოქ­მე­დი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით, არას­რულ­წლო­ვანს პი­რო­ტექ­ნი­კის შე­ძე­ნა ეკ­რძა­ლე­ბა. ის ფი­ზი­კუ­რი და იუ­რი­დი­უ­ლი პი­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც ბავ­შვებს მაშ­ხა­ლებს მიჰ­ყი­დი­ან, უნდა და­ჯა­რიმ­დნენ. კა­ნონ­ში გა­წე­რი­ლია ჯა­რი­მის ოდე­ნო­ბა და ამ რეგ­ლა­ცი­ის აღ­სრუ­ლე­ბის მე­ქა­ნიზ­მე­ბიც.

კერ­ძოდ, კა­ნონ­დარ­ღვე­ვის გა­მოვ­ლე­ნა და სან­ქცი­ის და­კის­რე­ბა მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტე­ბის ზე­დამ­ხედ­ვე­ლო­ბის ორ­გა­ნო­ებს ევა­ლე­ბათ.

თუმ­ცა, რო­გორც "ლე­ლოს“ წევ­რი ანა ნაც­ვლილ­შვი­ლი გვე­უბ­ნე­ბა, რე­გუ­ლა­ცია რე­ა­ლუ­რად არ მუ­შა­ობს.

"15 მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის თვით­მმარ­თვე­ლო­ბი­დან გა­მო­ვი­თხო­ვეთ ინ­ფორ­მა­ცია. ფაქ­ტობ­რი­ვად, არ არ­სე­ბობს შემ­თხვე­ვა, რო­დე­საც ამ მუხ­ლის დარ­ღვე­ვის­თვის ვინ­მე და­ჯა­რი­მე­ბუ­ლი­ყოს. არა­და, თუ იმ ად­გი­ლებ­თან დავ­დგე­ბით, სა­დაც პი­რო­ტექ­ნი­კა იყი­დე­ბა (ჩა­ვა­ტა­რეთ ეს ექ­სპე­რი­მენ­ტიც), ხში­რად არას­რულ­წლოვ­ნე­ბი არი­ან ამ პრო­დუქ­ტის მომ­ხმა­რებ­ლე­ბი. არა­ნა­ი­რი აკ­რძალ­ვა არ მუ­შა­ობს. უკონ­ტრო­ლოდ ყი­დუ­ლო­ბენ. გარ­და ამი­სა, მი­ყიდ­ვის აკ­რძალ­ვა სუ­ლაც არ არის იმის გა­რან­ტია, რომ არას­რულ­წლოვ­ნის ხელ­ში პი­რო­ტექ­ნი­კა არ მოხ­ვდე­ბა“ - გვე­უბ­ნე­ბა ანა ნაც­ვლიშ­ვი­ლი, რო­მე­ლიც პი­რო­ტექ­ნი­კის აკ­რძალ­ვის თა­ო­ბა­ზე შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი კა­ნო­ნონპ­რო­ექ­ტის ერთ-ერთი ავ­ტო­რია.

• რა­ტომ არ კრძა­ლავს სა­ხელ­მწი­ფო საფრ­თხის შემ­ცვე­ლი პი­რო­ტექ­ნი­კის გა­მო­ყე­ნე­ბას

კა­ნონპ­რო­ექ­ტი, რო­მე­ლიც ანა ნაც­ვლიშ­ვილ­მა თა­ნა­მო­აზ­რე­ებ­თან ერ­თად შე­ი­მუ­შა­ვა, უკვე ცხრა თვეა ინი­ცი­რე­ბუ­ლია.

"სხვა ქვეყ­ნე­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბაც მო­ვიკ­ვლი­ეთ. სხვა­დას­ხვა სა­ხელ­მწი­ფო უწყე­ბი­დან ინ­ფორ­მა­ცია გა­მო­ვი­თხო­ვეთ. შემ­დეგ ამ ფარ­თო სუ­რათ­ზე დაყ­რდნო­ბით, გა­ვი­ა­რეთ ის სა­კი­თხიც, სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის რა მო­დე­ლი იქ­ნე­ბა ოპ­ტი­მა­ლუ­რი.

მი­ვი­ღეთ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, რომ პარ­ლა­მენ­ტის­თვის, ფაქ­ტობ­რი­ვად, სრუ­ლი აკ­რძალ­ვის მო­დე­ლი შეგ­ვე­თა­ვა­ზე­ბი­ნა. ეს გუ­ლის­ხმობს პი­რო­ტექ­ნი­კის ქვე­ყა­ნა­ში შე­მო­ტა­ნის, შე­ნახ­ვის, რე­ა­ლი­ზა­ცი­ი­სა და გა­მო­ყე­ნე­ბის აკ­რძალ­ვას გარ­და F1 კა­ტე­გო­რი­ის პი­რო­ტექ­ნი­კი­სა. ამა­ში იგუ­ლის­ხმე­ბა უსაფრ­თხო პი­რო­ტექ­ნი­კა, რო­მე­ლიც არც გა­რე­მოს აბინ­ძუ­რებს, აქვს ხან­მოკ­ლე ეფექ­ტი და მისი გაშ­ვე­ბა ოთახ­შიც შე­იძ­ლე­ბა. მა­გა­ლი­თად. ტორტზე რომ ამაგ­რე­ბენ ის შუშ­ხუ­ნე­ბი და მსგავ­სი.

ჩვენ მო­ვიკ­ვლი­ეთ რო­გო­რია ევ­რო­პუ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბა ამ კუ­თხით, გა­ვე­ცა­ნით ევ­რო­კავ­ში­რის დი­რექ­ტი­ვა­სა და ვნა­ხეთ, რომ ზოგ ქვე­ყა­ნა­ში სრუ­ლად არის არ­ძა­ლუ­ლი პი­რო­ტექ­ნი­კის გა­მო­ყე­ნე­ბა, ზო­გან კი მკაც­რად რე­გუ­ლი­რე­ბუ­ლია. ზედ­მი­წევ­ნით კონ­ტროლ­დე­ბა სა­ი­დან და რა ხა­რის­ხის პი­რო­ტექ­ნი­კა შე­დის ქვე­ყა­ნა­ში, ასე­ვე, მკაც­რი კონ­ტრო­ლია მისი შე­ნახ­ვის პი­რო­ბებ­ზე.

ზო­გან კლა­სი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლია და F1 კა­ტე­გო­რი­ის პი­რო­ტექ­ნი­კის გარ­და აკ­რძა­ლუ­ლია სხვა ყვე­ლა საფრ­თხის შემ­ცვე­ლი მაშ­ხა­ლე­ბი. ამას­თან, დაშ­ვე­ბუ­ლია გა­მო­ნაკ­ლი­სი, რო­მელ­საც კა­ნო­ნი ით­ვა­ლის­წი­ნებს - ფო­ი­ერ­ვერ­კის გა­მო­ყე­ნე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლია გან­სა­კუთ­რე­ბულ შემ­თხვე­ვებ­ში, ერთჯე­რა­დად, კონ­კრე­ტულ დროს და ად­გი­ლას, მთავ­რო­ბის დად­გე­ნი­ლე­ბით.

ვი­ნა­ი­დან ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში მო­ნი­ტო­რინ­გის მე­ქა­ნიზ­მე­ბი ზო­გა­დად სუს­ტია, ჩვენ­თვის იდე­ა­ლუ­რი მო­დე­ლი მისი აკ­რძალ­ვაა.

კა­ნონპ­რო­ექ­ტი და­ვა­ი­ნი­ცი­რეთ მარ­ტში, თა­და­რი­გი და­ვი­ჭი­რეთ, რათა ყვე­ლას ჰქო­ნო­და გო­ნივ­რუ­ლი დრო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის მი­სა­ღე­ბად, მსჯე­ლო­ბის­თვის. და ამ დრო­ში ორი სა­მუ­შაო შეხ­ვედ­რა გა­ი­მარ­თა მხო­ლოდ. ვი­თომ დაგ­ვე­თან­ხმნენ, ვი­თომ პრო­ცე­სი და­ი­წყეს და ბო­ლოს უარი თქვეს. დრო გა­ა­ჭი­ა­ნუ­რეს რე­ა­ლუ­რად. ეს არის "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" სტი­ლი - სრუ­ლი მოჩ­ვე­ნე­ბი­თო­ბა და სი­ვე­რა­გე.

ვფიქ­რობ, ეს რამ­დე­ნი­მე­მი­ლი­ო­ნი­ა­ნი ბრუნ­ვა ვი­ღა­ცის ბიზ­ნე­სინ­ტე­რე­სებ­ში შე­დის უმ­რავ­ლე­სო­ბი­დან. ალ­ბათ მსხვილ დის­ტრი­ბუ­ტო­რებ­თან აქვთ კვე­თა. არ გა­მო­ვირ­ცხავ, ვინ­მე მათ­გან "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" შე­მომ­წირ­ვე­ლი იყოს.

• რა მი­ზე­ზით თქვა უმ­რავ­ლე­სო­ბამ უარი "ლე­ლოს“ მიერ ინი­ცი­რე­ბუ­ლი კა­ნონპ­რო­ე­ქის გან­ხილ­ვა­ზე?

ამ კი­თხვა­ზე პარ­ტია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის“ თავ­მჯდო­მა­რე ირაკ­ლი კო­ბა­ხი­ძე ასე პა­სუ­ხობს:

"ვი­ზი­ა­რებ პო­ზი­ცი­ას, რომ პი­რო­ტექ­ნი­კის გა­მო­ყე­ნე­ბა არის მკაც­რად შე­სა­ზღუ­დი, მხარს და­ვუ­ჭერ­დი ასეთ კა­ნო­ნის მი­ღე­ბას, მაგ­რამ "ლელო“ არის ან­ტი­სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­რი­ვი ძალა, “ლე­ლოს“ არც ერთ კა­ნონპ­რო­ექტს მხარს არ და­ვუ­ჭერთ. რაც შე­ე­ხე­ბა თე­მას, ამა­ზე მე მაქვს ჩემი პო­ზი­ცია, ვიცი, რომ ჩემს თა­ნა­გუნ­დე­ლებ­საც აქვთ მსგავ­სი პო­ზი­ცია. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ვფიქ­რობთ, და­ვა­ი­ნი­ცი­რებთ კა­ნონპ­რო­ექტს, რო­მელ­საც მხარს და­ვუ­ჭერთ.“ - გა­ნა­ცხა­და კო­ბა­ხი­ძემ.

ანა ნაც­ვლიშ­ვი­ლის თქმით, პი­რო­ტექ­ნი­კის აკ­რალ­ვა "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის“ ინ­ტე­რე­სებ­ში არ შე­დის. პო­ლი­ტი­კო­სი მი­იჩ­ნევს, რომ მმარ­თვე­ლი გუნ­დი ყვე­ლა­ნა­ი­რად ცდი­ლობს ეს სა­კი­თხი დრო­ში გა­ა­ჭი­ა­ნუ­როს.

"ეყოს კო­ბა­ხი­ძეს მა­მა­ცო­ბა, ჩა­ხე­დოს თვა­ლებ­ში პი­რო­ტექ­ნი­კით და­შა­ვე­ბულ ბავ­შვებს და ეს "არ­გუ­მენ­ტი“ მათ უთხრას. ცხა­დია, რომ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას ადა­მი­ა­ნე­ბის სი­ცო­ცხლე და ჯან­მრთე­ლო­ბა არაფ­რად ანაღ­ვლებს, მათი ერ­თა­დერ­თი საზ­რუ­ნა­ვი სა­კუ­თა­რი პო­ლი­ტი­კუ­რი დღის წეს­რი­გია“ - ამ­ბობს ანა ნაც­ვლიშ­ვი­ლი.

პი­რო­ტექ­ნი­კის აკ­რძალ­ვის მო­თხოვ­ნით პე­ტი­ცია შე­იქ­მნა. პე­ტი­ცი­ის ავ­ტო­რი ორ­გა­ნი­ზა­ცია Animal Project-ია. დო­კუ­მენტს ხელს ამ დრო­ის­თვის 25 000 ადა­მი­ა­ნი აწერს.