უკრაინელი პოლიტოლოგი, ისტორიკოსი იაროსლავ პილიპჩუკი უკრაინის შეიარაღებული ძალების წარმატებულ კონტრშეტევაზე, ამის ფონზე კი, დემორალიზებულ რუსულ არმიასა და ე.წ. უძლეველ ჯარში დაგროვილ პრობლემებზე გვესაუბრა...
- უკრაინის მხრიდან ძალიან ზუსტი და კარგად გათვლილი კონტრშეტევები არის მსოფლიოს აქტიური განხილვის საგანი. როგორ ფიქრობთ, რას ეფუძნება ეს წარმატება?
- პირველ რიგში, ეს ჩვენი დასავლელი მოკავშირეების დახმარების დამსახურებაა. ჩვენ ვიღებთ სამხედრო დახმარებას ამერიკიდან, კანადიდან, ავსტრალიიდან, დიდი ბრიტანეთიდან, საფრანგეთიდან, გერმანიიდან, ჩეხეთიდან, სლოვენიიდან, სლოვაკეთიდან და ამას უკვალოდ არ ჩაუვლია. ამასთან, ჩვენმა სამხედროებმა მომზადება გაიარეს ევროპასა და ამერიკაში, მაღალკვალიფიციური სამხედროების მუშაობას თავისი შედეგი აქვს და კიდევ ერთი, უკრაინის გენერალურმა შტაბმა მოწინააღმდეგე შეცდომაში შეიყვანა, დეზინფორმაცია გაავრცელა, თითქოს ის ხერსონის ოლქზე აპირებდა იერიშის მიტანას, მაშინ როდესაც ჩვენებმა ბალაკლეას რაიონს დაარტყეს, სადაც რუსული ფრონტის ხაზი ერთ დღეში ჩამოირღვა.
ახლა ძალიან ბევრს საუბრობენ ლენ-ლიზის პროგრამაზე, თუმცა ის ჯერ არც კი დაწყებულა. განრიგის თანახმად, 2022 წლის ოქტომბერ-ნოემბერში უნდა დაიწყოს, რომლის ფარგლებშიც უკრაინა უფრო მეტ შეიარაღებას მიიღებს, რასაც დაემატება აღმოსავლეთ ფრონტის მიმართულებით სამხედრო მოქმედებების განსახორციელებლად უფრო მეტი, ასობით ათასი მაღალკვალიფიციური სამხედრო, რომლებიც ახლაც განაგრძობენ მომზადებას.
- მონაცემები, უკრაინის და ზოგადად, ცივილიზებული სამყაროსთვის საბედნიეროდ, ყოველდღიურად იცვლება. რუსული არმიის დემორალიზებული სახე ყოველდღიურად აშკარა ხდება. როგორ ფიქრობთ, რა არის პრიორიტეტი, როგორია თქვენი მოლოდინი?
- არ ვიცი, რა არის ჩვენი პრიორიტეტი. ვიცი, რომ რუსებმა ხერსონთან ათასზე მეტი კადიროვები გადასხეს, როგორც ჩანს, ეშინიათ, რომ ფრონტის ხაზი იქაც გაირღვევა. ალბათ ჩვენი გენშტაბი გონივრულად მსჯელობს, მოკავშირეებთან შეთანხმებით და სტრატეგიულ მიმართულებებს ასე გეგმავს, სად რა მიმართულებით და რა დოზით წაიწიონ წინ. პირადად მე მგონია, რომ პრიორიტეტული და რეალური მიმართულება ზაპოროჟიეს მხარე, ბერდიანსკი და მელიტოპოლია, რათა ხერსონში არსებულ რუსულ ბაზებს ლოგისტიკის ხაზი ჩაუჭრან.
- რუსეთის თავდასხმიდან მალევე ბევრს სჯეროდა, რომ უკრაინა გაიმარჯვებდა, მაგრამ თუნდაც ორი-სამი თვის წინ ძნელად დასაჯერებელი იყო, რომ ასეთი წარმატებული შეტევები განხორციელდებოდა, რა განცდაა, ეს თქვენთვის?
- ვფიქრობ, ჯერ რუსეთის ბოლომდე დასუსტებაზე საუბარი ნაადრევია, ემოციებს არ უნდა ავყვეთ, ეს ამ ექვსთვიანმა ომმა გვასწავლა და გვანახა. რუსეთის მიერ განმეორებით თავდასხმის რისკი ყოველთვის იქნება. ჩვენ ძალიან დიდი გაკვეთილი მოგვცა 2022 წლის გაზაფხულმა. თუმცა, როგორც გაირკვა, რუსული არმიის ყოვლისშემძლეობაზე საუბარი, გადაჭარბებული პიარი იყო. რუსეთმა სრულმასშტაბიანი ომი, საქართველოში 2008 წელს დაიწყო, რომელიც რამდენიმე დღეს გაგრძელდა. მაშინ ძალები ძალზე არათანაბარი იყო. უკრაინა საქართველოს 7-ჯერ აღემატება, თანაც, მაშინ მსოფლიომ ეს პატარა ქვეყანა ამხელა მონსტრის პირისპირ მარტო დატოვა, ჩვენ კი, 2022 წელს, არაერთი ქვეყანა დაგვეხმარა შეიარაღებით, საბრძოლო მასალებით, ჰუმანიტარული ტვირთებით...
უკრაინის მხარეს მთელი მსოფლიოდან ჩამოვიდნენ უამრავი ქვეყნის წარმომადგენლები, ჩვენთან ბევრი მოხალისე მეომარი იბრძვის. ამასთან, რუსული ჯარები ცუდად არიან უზრუნველყოფილი სამედიცინო მასალებითა და საკვებით, ამის მაგალითები ყოველდღე აშკარა ხდება... მას შემდეგ, რაც უკრაინამ შეძლო და 2022 წლის თებერვალ-მარტის სამხედრო აგრესია მოიგერია, რუსული არმიის მოტივაცია დაეცა. რუსეთის შეიარაღებული ძალები აშკარად დემორალიზებულია.
2022 წლის მაის-ივნისში, მათ ვერც ერთი მიმართულებით ვერ შეძლეს წინსვლა, უდიდესი დანაკარგებით აიღეს ლისიჩანსკი და სევეროდონეცკი. თუმცა, ჩემი აზრით, ომში გარდამტეხი მომენტი 2022 წლის აგვისტოში დადგა და დარწმუნებული ვარ, ეს გეზი შენარჩუნდება.
- როგორ ფიქრობთ, რუსეთის დასუსტების ისტორიული მომენტის მომსწრე ვხდებით?
- ყოველ შემთხვევაში, ის, რომ რუსეთი ამ ომში ვეღარ გაიმარჯვებს, სრულიად აშკარაა. რუსეთმა ვითომ ბლიცკრიგი გათვალა და დამარცხდა. თუნდაც გრძელვადიან ომში, დასავლელი მოკავშირეების დახმარებით, უკრაინა გაიმარჯვებს. თუმცა, გამარჯვების ზეიმი ნაადრევია. წინ რთული ბრძოლები გველის, მაგრამ გვჯერა, რომ ბრძოლით ავიღებთ ხერსონს, ყირიმისა და დონბასს.
- ვიცი, რომ თქვენ კარგად იცნობთ რუსულ პოლიტიკას, მის სტრატეგიას, რამ გამოიწვია რუსული კოლაფსი - სისტემურმა კორუფციამ, პუტინის მმართველობის მანკიერმა, დიქტატორულმა სისტემამ, არაჯანსაღმა ამბიციებმა?
- რუსეთი ავტორიტარული ქვეყანაა. ის, რომ ვლადიმირ პუტინი უკვე 21 წელია მას მართავს, განაპირობა ის, რომ რუსეთის არმიაში რეგრესი ეტაპობრივად დაიწყო... არმია შეჭამა და მოშალა კორუფციამ. ე.წ. მსოფლიოს ნომერ პირველ შეიარაღებულ ძალებში, გენერლები სამხედრო გამოცდილებითა და ნიჭით კი არა, პიროვნული განწყობებითა და ლოიალურობით ინიშნებიან. მათი უმეტესობა გამარჯვებაზე კი არა, ინტრიგებსა და სარგებელზე არიან ორიენტირებული და შედეგმაც არ დააყოვნა.
ამასთან, არმიაში ძალიან გავრცელებულია ნეპოტიზმი. სამხედრო პირები წარმატებას თავიანთი ახლობლების დახმარებით აღწევენ. კიდევ ერთი ფაქტორი, რამაც რუსეთის არმიის წარუმატებლობა განაპირობა, არის რუსული პროპაგანდა - როგორც ჩანს, რუსმა გენერლებმა და მეთაურობამ თავადვე დაიჯერეს თავიანთი პროპაგანდის, რომ ყოვლისშემძლეები არიან და პატარა უკრაინას, ძალიან მალე, სულ რამდენიმე დღეში დაამარცხებდნენ. თუმცა, ბოლო ექვსი თვის განმავლობაში მიმდინარე სამხედრო მოქმედებებმა და რუსული ჯარის ბრძოლამ აჩვენა, რომ სინამდვილე შორს არის რუსული პროპაგანდისგან.