ატომური იარაღის შენახვა საპასუხისმგებლო საქმეა და დიდ ყურადღებას მოითხოვს. მიუხედავად ამისა, თანამედროვე ისტორიაში მრავალდაა შემთხვევები, როდესაც უბედური შემთხვევა თუ უბრალო დაუდევრობა, ატომური ბომბების დაკარგვის მიზეზი გამხდარა.
კატასტროფა ესპანეთის თავზე
1966 წლის 17 იანვარს ესპანეთის თავზე, ამერიკული ბომბდამშენი B-52, საწვავით გაწყობისას, საჰაერო ტანკერს დაეჯახა. შემთხვევის შედეგად, ეს უკანასკნელი ჰაერშივე აფეთქდა. ბომბდამშენის ბორტზე, რომელიც შეჯახების გამო ჰაერშივე დაიშალა, 7 კაციანი ეკიპაჟი და 4 ატომური ბომბი იმყოფებოდა. ინცინდენტის შესახებ, ამერიკელმა სამხედროებმა ქვეყნის პრეზიდენტს დაუყოვნებლივ აცნობეს, რომელმაც დაკარგული ატომური ბომბების უმოკლეს დროში მოძებნის ბრძანება გასცა.
პირველი სამი ბომბი 24 საათში იპოვეს. ისინი პარაშუტით ხმელეთზე დაეშვნენ. მეოთხე კი არსად ჩანდა. ამერიკელ სამხედროებს, რომლებიც დაკარგულ ატომურ ბომბს ყველა საშუალებით ეძებდნენ, ადგილობრივი ესპანელი მეთევზე დაეხმარა, რომელმაც პარაშუტზე ჩამოკიდებული ბომბის ხმელთაშუა ზღვაში ჩავარდნის მომენტი დაინახა.
სამძებრო სამუშაოების ჩასატარებლად, 34 ხომალდისგან შემდგარი ესკადრა ჩამოაყალიბეს. ზღვაში დაკარგულ ბომბს 24 საათის განმავლობაში ეძებდნენ. მას 15 მარტს, თითქმის 2 თვიანი ძიების შემდეგ, 800 მეტრის სიღრმეზე მიაგნეს. რამდენიმე წარუმატებელი მცდელობის შემდეგ, ზედაპირზე ბომბი კატასტროფიდან 81 დღის შემდეგ ამოიღეს.
ინცინდენტი ამერიკას ძვირად დაუჯდა. მიწაზე დაშვებული ორი ბომბის დაზიანების შედეგად, რადიაციამ საკმაოდ ვრცელი ტერიტორია დააბინძურა. კომპესაციების სახით მთავრობამ 711 ათასი დოლარი გაიღო. დამატებითად 14,5 ათასი მეთევზეს გადაუხადეს, რომელიც ამერიკელებს წყალში ჩავარდნილი ბომბის პოვნაში დაეხმარა.
უყურადღებო პრეზიდენტი
ატომური ბომბების გარდა ამერიკელები ბირთვული ჩემოდნის გასაღებსაც კარგავდნენ. ამ პატარა პლასტიკურ ბარათზე, ატომური რაკეტების გაშვების კოდები წერია. ყველაზე ცნობილი ფაქტი აშშ-ს 39-ე პრეზიდენტს ჯიმი კარტერს შეემთხვა. უყურადღებო პრეზიდენტმა, პიჯაკი ქიმწმენდაში ისე ჩააბარა, რომ ჯიბიდან კოდებიანი გასაღების ამოღება დაავიწყდა. დაკარგული ბარათის ძებნა მხოლოდ რამდენიმე საათის შემდეგ დაიწყეს.
ერთდროულად დაკარგული ექვსი ბირთვული ბომბი
ატომური იარაღის დაკარგვის უკანასკნელი შემთხვევა 2007 წლის 30 აგვისტოს მოხდა. ჩრდილო დაკოტის ერთ-ერთი სამხედრო ბაზის პერსონალმა ერთდროულად 6 ატომური ბომბის გაუჩინარების ფაქტი აღმოაჩინა. როგორც გაირკვა, წინა დღეს, ბაზის პერსონალის დაუდევრობის და უყურადღებობის გამო, ბომბდამშენზე B-52H, რომელიც მეზობელ შტატში უნდა გადაფრენილიყო, სასწავლოს ნაცვლად, ნამდვილი - საბრძოლო ატომური ბომბები ჩამოკიდეს. სათანადო შემოწმება არავის ჩაუტარებია და შეცდომის შესახებ არც პილოტებმა იცოდნენ. დაკარგულ ბომბებს მხოლოდ 36 საათის შემდეგ მიაგნეს, როდესაც ერთ-ერთმა ტექნიკოსმა თვითმფრინავის მარცხენა და მარჯვენა ფრთებზე ჩამოკიდებულ ბომბებში სხვაობა აღმოაჩინა. ინცინდენტის შედეგად 70-მა ადამიანმა დისციპლინარული სასჯელი მიიღო. თუმცა არცერთი მათგანი სამხედრო სასამართლოსთვის არ გადაუციათ.
მოამზადა ნუკრი მგელაძემ furfur.me-ის მიხედვით.