ინფრას­ტრუქ­ტუ­რი­სა და რე­გი­ო­ნუ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის სა­მი­ნის­ტრომ ცოტა ხნის წინ, არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებს მიმ­დი­ნა­რე წლის ან­გა­რი­ში გა­აც­ნო და რო­გორც აღ­ნიშ­ნა­ვენ, მისი მუ­შა­ო­ბა და­დე­ბი­თად შე­ფას­და. იქ წარ­მოდ­გე­ნი­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ით გა­ცი­ლე­ბით ადრე და­ვინ­ტე­რეს­დით, მაგ­რამ სამ­წუ­ხა­როდ, მი­ნის­ტრთან შეხ­ვედ­რა მხო­ლოდ ახლა მო­ვა­ხერ­ხეთ. და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ იმ მიმ­დი­ნა­რე და სა­მო­მავ­ლო პრო­ექ­ტებ­ზე გვი­ამ­ბო, რომ­ლის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბაც მის­მა უწყე­ბამ ივალ­დე­ბუ­ლა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ წელს სა­მი­ნის­ტროს ბი­უ­ჯე­ტი გა­ი­ზარ­და და 901 მლნ ლარს შე­ად­გენს.

ავ­ტო­მა­გის­ტრა­ლე­ბი - სა­მი­ნის­ტროს პრი­ო­რი­ტე­ტი

მიმ­დი­ნა­რე პრო­ექ­ტე­ბი­დან ყვე­ლა­ზე გა­მორ­ჩე­უ­ლი ისევ და ისევ ჩქა­როს­ნუ­ლი ავ­ტო­მა­გის­ტრა­ლის მშე­ნებ­ლო­ბაა. ამ ეტაპ­ზე სა­მუ­შა­ო­ე­ბი პა­რა­ლე­ლურ რე­ჟიმ­ში, 3 მო­ნაკ­ვეთ­ზე მიმ­დი­ნა­რე­ობს, ესე­ნია: ქუ­თა­ი­სის შე­მოვ­ლი­თი გზა - სამ­ტრე­დი­ის მო­ნაკ­ვე­თი, ქო­ბუ­ლე­თის შე­მოვ­ლი­თი გზა და აგა­რა-რუ­ი­სის მო­ნაკ­ვე­თი. რო­გორც მი­ნის­ტრმა აღ­ნიშ­ნა, წელსვე და­ი­წყე­ბა თბი­ლი­სი-რუს­თა­ვის ავ­ტო­მა­გის­ტრა­ლი­სა და სამ­ტრე­დია-გრი­გო­ლე­თის მო­ნაკ­ვე­თის მშე­ნებ­ლო­ბა.

და­ვით ნარ­მა­ნია:

- პრო­ექ­ტე­ბის რი­ცხვი, რო­მელ­საც ამ­ჟა­მად ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტრო ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის გან­ვი­თა­რე­ბის კუ­თხით ახორ­ცი­ე­ლებს, ორას­ზე მე­ტია. უშუ­ა­ლოდ სა­მი­ნის­ტროს ბი­უ­ჯე­ტი­დან და­ფი­ნან­სე­ბუ­ლი პრო­ექ­ტე­ბის გარ­და, ფი­ნანსთა სა­მი­ნის­ტროს­თან ერ­თად, რე­გი­ო­ნებ­ში გან­სა­ხორ­ცი­ე­ლე­ბე­ლი პრო­ექ­ტე­ბის ფონ­დის ად­მი­ნის­ტრი­რე­ბას ვახ­დენთ, თვით­მმარ­თვე­ლო­ბებ­თან ერ­თად კი - სოფ­ლის მხარ­დამ­ჭე­რი პროგ­რა­მის ად­მი­ნის­ტრი­რე­ბას. ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტროს პრო­ექ­ტე­ბი­დან, ფი­ნან­სუ­რი თვალ­საზ­რი­სით, ყვე­ლა­ზე მსხვი­ლი პრო­ექ­ტე­ბი - ავ­ტო­მა­გის­ტრა­ლე­ბის მშე­ნებ­ლო­ბაა. გარ­და ამი­სა, გზე­ბის რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ი­სა და მშე­ნებ­ლო­ბის კუ­თხით, ასზე მეტი სხვა­დას­ხვა მო­ნაკ­ვე­თია, სა­დაც სა­მუ­შა­ო­ე­ბი მთე­ლი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში მიმ­დი­ნა­რე­ობს.

მუდ­მი­ვი წყალ­მო­მა­რა­გე­ბა - XXI სა­უ­კუ­ნე­ში ჯერ კი­დევ გა­და­უჭ­რე­ლი პრობ­ლე­მა

ქვე­ყა­ნა­ში, სა­დაც არა­ერ­თი წყა­ლუხ­ვი თუ პა­ტა­რა მდი­ნა­რეა, ბევ­რი ქა­ლა­ქია (სოფ­ლებ­სა და და­ბებ­ზე აღა­რა­ფერს ვამ­ბობ), რო­მელ­საც სას­მე­ლი წყლის დე­ფი­ცი­ტი დღემ­დე აწუ­ხებს და წყა­ლი მხო­ლოდ გარ­კვე­ულ სა­ა­თებ­ში, გრა­ფი­კით მი­ე­წო­დე­ბა. მარ­თა­ლია, უკა­ნას­კნელ წლებ­ში წყლის მი­წო­დე­ბის სიხ­ში­რე შე­და­რე­ბით გაზ­რდი­ლია (მა­გა­ლი­თად, ქუ­თა­ის­ში, თუ უბ­ნე­ბის უმე­ტეს ნა­წილს წყა­ლი 2-3 დღე­ში ერთხელ მი­ე­წო­დე­ბო­და, ახლა - ყო­ველ სა­ღა­მოს აქვს), მაგ­რამ პრობ­ლე­მის სა­ბო­ლო­ოდ აღ­მო­ფხვრამ­დე კი­დევ ბევ­რი რამ არის გა­სა­კე­თე­ბე­ლი. რო­გორც და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ დაგ­ვა­ი­მე­და, სა­მი­ნის­ტრო ამ სა­კი­თხზე აქ­ტი­უ­რად ზრუ­ნავს და 24-სა­ა­თი­ა­ნი წყალ­მო­მა­რა­გე­ბა ეტა­პობ­რი­ვად, ყვე­ლა მსხვილ ქა­ლაქს მო­ი­ცავს.

- წელს 25 ახა­ლი მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტის მშე­ნებ­ლო­ბა უნდა და­ვი­წყოთ, რაც ევ­რო­პის სა­ინ­ვეს­ტი­ციო ბან­კის კრე­დი­ტის ფარ­გლებ­ში გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა. დაპ­რო­ექ­ტე­ბის პრო­ცე­სი დას­რუ­ლე­ბუ­ლია და ტენ­დერე­ბის ჩა­ტა­რე­ბის შემ­დგომ, მშე­ნებ­ლო­ბა და­ი­წყე­ბა. ყვე­ლა­ზე მსხვი­ლი პრო­ექ­ტე­ბი­დან, რაც წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბას ეხე­ბა, გა­მოვ­ყოფ­დი ფოთს, ქუ­თა­ის­სა და ანაკ­ლი­ას, რა­ზეც ტენ­დე­რი უკვე ჩა­ტარ­და და გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლი კომ­პა­ნია გა­მოვ­ლინ­და. იმ 25 მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტ­ში, სა­დაც ახა­ლი პრო­ექ­ტე­ბი გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა, წყალ­მო­მა­რა­გე­ბა 24-სა­ა­თი­ა­ნი იქ­ნე­ბა. რამ­დე­ნი­მე მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტ­ში წყა­ლი ისევ გრა­ფი­კით მი­ე­წო­დე­ბათ, რად­გან სა­თა­ვე ნა­გე­ბო­ბე­ბი და ბევ­რი სხვა რამ მო­სა­წეს­რი­გე­ბე­ლია. ასე­თია, მა­გა­ლი­თად, ზუგ­დი­დი. იქ, სა­დაც გა­და­უ­დე­ბე­ლი სა­მუ­შა­ო­ე­ბია, გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი წყალ­მო­მა­რა­გე­ბის კომ­პა­ნია სა­მუ­შა­ოს მისი შე­მო­სავ­ლე­ბის (რა­საც ტა­რი­ფი­დან იღებს) ფარ­გლებ­ში ახორ­ცი­ე­ლებს.

ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი სა­მუ­შა­ო­ე­ბი რე­გი­ო­ნებ­ში

- მუ­ნი­ცი­პა­ლუ­რი გან­ვი­თა­რე­ბის ფონ­დის მეშ­ვე­ო­ბით ცალ­კე­ულ მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტეტ­ში სა­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ციო სა­მუ­შა­ო­ე­ბი მიმ­დი­ნა­რე­ობს. ეს მსოფ­ლიო ბან­კის პროგ­რა­მაა, მთლი­ა­ნად მის მიერ ფი­ნანსდე­ბა და წელს პრი­ო­რი­ტე­ტად იმე­რე­თის რე­გი­ო­ნია არ­ჩე­უ­ლი. მიმ­დი­ნა­რე­ობს სხვა­დას­ხვა სა­ხის ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი სა­მუ­შა­ო­ე­ბი. მა­გა­ლი­თად, წყალ­ტუ­ბო­ში პარ­კის, ტბის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მო­წეს­რი­გე­ბა ხდე­ბა; რამ­დე­ნი­მე ობი­ექ­ტის მშე­ნებ­ლო­ბაც და­ი­წყე­ბა. გარ­და ამი­სა, იმე­რეთ­ში ცალ­კე­უ­ლი ტუ­რის­ტუ­ლი და ის­ტო­რი­უ­ლი ად­გი­ლე­ბის სა­ჯა­რო ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მო­წეს­რი­გე­ბა იგეგ­მე­ბა. ქა­ლა­ქე­ბის კე­თილ­მო­წყო­ბა უშუ­ა­ლოდ ად­გი­ლობ­რი­ვი თვით­მმარ­თვე­ლო­ბის პრე­რო­გა­ტი­ვაა. ერ­თა­დერ­თი, რაც შეგ­ვიძ­ლია, ის არის, რომ მსოფ­ლიო ბან­კის პროგ­რა­მის ფარ­გლებ­ში, ცალ­კე­ულ ად­გი­ლობ­რივ თვით­მმარ­თვე­ლო­ბებს ქა­ლაქ­ში არ­სე­ბუ­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის - ტრო­ტუ­ა­რე­ბის, ქუ­ჩე­ბის, სკვე­რე­ბი­სა და ა.შ. მო­წეს­რი­გე­ბა­ში და­ვეხ­მა­როთ.

სა­მი­ნის­ტროს ახა­ლი ფუნ­ქცია - ნა­გავ­საყ­რე­ლე­ბის რის­კე­ბის შე­ფა­სე­ბა და მარ­თვა

ახა­ლი წე­სე­ბის თა­ნახ­მად, ამ სა­კი­თხზე ზრუნ­ვა ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის სა­მი­ნის­ტროს და­ე­კის­რა. ნა­გავ­საყ­რე­ლებ­სა და მათ მავ­ნე ზე­მოქ­მე­დე­ბა­ზე მუდ­მი­ვად სა­უბ­რო­ბენ, ამი­ტომ სა­მი­ნის­ტრო, გერ­მა­ნუ­ლი ბან­კის და­ფი­ნან­სე­ბით, ევ­რო­პუ­ლი სტან­დარ­ტე­ბის მქო­ნე ნა­გავ­საყ­რე­ლე­ბის აშე­ნე­ბას იწყებს და და­სა­წყი­სის­თვის პრი­ო­რი­ტე­ტად ამ სა­კი­თხშიც იმე­რე­თის რე­გი­ო­ნია არ­ჩე­უ­ლი.

- ახა­ლი მი­მარ­თუ­ლე­ბა, რაც პირ­ვე­ლი იან­ვრი­დან სე­რი­ო­ზუ­ლად ავა­მუ­შა­ვეთ, რე­გი­ო­ნუ­ლი ნა­გავ­საყ­რე­ლე­ბის მარ­თვაა. პირ­ველ ეტაპ­ზე, რე­გი­ო­ნებ­ში არ­სე­ბუ­ლი ნა­გავ­საყ­რე­ლე­ბის რე­გის­ტრა­ცია მოხ­და. ახლა მიმ­დი­ნა­რე­ობს მათი შე­მო­ღობ­ვა, მი­წის შე­ტა­ნა, მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბის და­წე­სე­ბა და ა.შ. გერ­მა­ნუ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბი­სა და რე­კონ­სტრუქ­ცი­ის ბან­კი გვეხ­მა­რე­ბა იმა­ში, რომ ჩა­ტარ­დეს კვლე­ვა, რო­მე­ლიც ახლა თით­ქმის სა­ბო­ლოო ფა­ზა­შია, და მთლი­ა­ნად ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბუ­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბის შე­ფა­სე­ბა ხდე­ბა, რა­საც უნდა მოჰ­ყვეს გა­და­წყვე­ტის მე­ქა­ნიზ­მე­ბის შე­მუ­შა­ვე­ბა, მათ შო­რის, რის­კებ­თან - ეპი­დე­მი­ე­ბის გავ­რცე­ლე­ბას­თან, მო­სახ­ლე­ო­ბის უსაფრ­თხო­ე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი სა­კი­თხე­ბის.

ქუ­თა­ი­სი - ინ­დუსტრი­ი­სა და პარ­ლა­მენ­ტის შემ­დეგ, რე­გი­ო­ნუ­ლი

ნა­გავ­საყ­რე­ლის "მშე­ნე­ბე­ლი" ქა­ლა­ქი

- ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე პრობ­ლე­მუ­რი - ქუ­თა­ი­სის ნა­გავ­საყ­რე­ლია, ამი­ტო­მაც იგი ნო­მერ პირ­ველ პრი­ო­რი­ტე­ტად მი­ვიჩ­ნი­ეთ. დო­ნორ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას­თან - KFW-სთან ერ­თად, აქ­ტი­უ­რად ვმუ­შა­ობთ ახა­ლი, თა­ნა­მედ­რო­ვე, ევ­რო­პუ­ლი სტან­დარ­ტე­ბის მქო­ნე რე­გი­ო­ნუ­ლი ნა­გავ­საყ­რე­ლის მო­წყო­ბა­ზე, რო­მე­ლიც მო­ემ­სა­ხუ­რე­ბა რო­გორც იმე­რე­თის, ასე­ვე რა­ჭის რე­გი­ონს ერ­თდრო­უ­ლად. ამას და­ახ­ლო­ე­ბით 2 წელი დას­ჭირ­დე­ბა. რაც შე­ე­ხე­ბა ძველ ნა­გავ­საყ­რელს, მისი კონ­სერ­ვა­ცია და ისეთ­ნა­ი­რად მარ­თვა მოხ­დე­ბა, რომ უვ­ნე­ბე­ლი გახ­დეს, ანუ - ავა­შე­ნებთ სპე­ცი­ა­ლურ დამ­ბას იმი­სათ­ვის, რომ ნარ­ჩე­ნე­ბი მდი­ნა­რემ არ ჩა­ი­ტა­ნოს, ამას­თა­ნა­ვე, წვი­სა და აა­ლე­ბის შე­სამ­ცი­რებ­ლად მი­წას შე­ვი­ტანთ, ასე­ვე, შე­მო­ი­ღო­ბე­ბა და და­წეს­დე­ბა მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბა, რომ ცხო­ვე­ლე­ბი და ადა­მი­ა­ნე­ბი არ შე­ვიდ­ნენ. ყვე­ლა­ფე­რი ეტა­პობ­რი­ვად მო­წეს­რიგ­დე­ბა.

შა­ვი­ზღვის­პი­რა ზოლი და სა­შე­მოდ­გო­მო პრო­ექ­ტი

სტი­ქი­ის შე­დე­გად და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მო­სა­წეს­რი­გებ­ლად, აჭა­რის ავ­ტო­ნო­მი­უ­რი რეს­პუბ­ლი­კის ბი­უ­ჯე­ტი­დან და­ფი­ნან­სე­ბა გა­მო­ი­ყო და პრობ­ლე­მა ნა­წი­ლობ­რივ მოგ­ვარ­და. სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბის გან­კარ­გუ­ლე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე, გარ­კვე­უ­ლი თან­ხა აჭა­რის მთავ­რო­ბას ჩა­ე­რი­ცხა იმი­სათ­ვის, რომ ზა­ფხუ­ლის სე­ზონ­ზე ბა­თუ­მის ბულ­ვა­რი და მისი მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რია სრუ­ლად მო­წეს­რიგ­დეს.

- შე­მოდ­გო­მა­ზე ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტრო აჭა­რა­ში დიდი პრო­ექ­ტის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბას შე­უდ­გე­ბა - ეს იქ­ნე­ბა ნა­პირ­დაც­ვი­თი სა­მუ­შა­ო­ე­ბი 7-კი­ლო­მეტ­რი­ან ზოლ­ში, ად­ლი­ი­დან და­წყე­ბუ­ლი, ბა­თუ­მის პორ­ტით დამ­თავ­რე­ბუ­ლი. ნა­პირ­დამ­ცა­ვი მო­წყო­ბი­ლო­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე სტან­დარ­ტე­ბით გა­კეთ­დე­ბა და და­მა­ტე­ბით მო­წეს­რიგ­დე­ბა პლა­ჟი იმი­სათ­ვის, რომ მო­იხ­სნას ის საფრ­თხე­ე­ბი, რაც ქა­რიშ­ხალ­თან, ზღვის ღელ­ვა­სა და ნა­პი­რის ჩა­მო­რე­ცხას­თა­ნაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი.

"ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი" მემ­კვიდ­რე­ო­ბა - წინა მთავ­რო­ბის ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი შეც­დო­მე­ბი

აქ­ტი­უ­რი და სწრა­ფი მშე­ნებ­ლო­ბის მიმ­დე­ვა­რი "ნა­ცი­ო­ნა­ლი" წი­ნა­მორ­ბე­დის­გან სა­მი­ნის­ტროს ბევ­რი და­დე­ბი­თი და უარ­ყო­ფი­თი რამ დახ­ვდა. ნარ­მა­ნია მას ძა­ლი­ა­ნაც არ აკ­რი­ტი­კებს და მთა­ვარ მი­ნუ­სად სის­წრა­ფეს მი­იჩ­ნევს. თუმ­ცა იმ დარ­ღვე­ვებ­ზეც სა­უბ­რობს, რომ­ლებ­საც მშე­ნებ­ლო­ბი­სას სჩა­დი­ოდ­ნენ.

- წინა მთავ­რო­ბის დროს და­დე­ბი­თი ის იყო, რომ ამ სა­მი­ნის­ტროს დიდი ბი­უ­ჯე­ტი ჰქონ­და, ბევ­რი პრო­ექ­ტი ხორ­ცი­ელ­დე­ბო­და და ბევ­რი რამ წეს­რიგ­დე­ბო­და. ოღონდ ეს ყვე­ლა­ფე­რი დაჩ­ქა­რე­ბუ­ლი წე­სით ხდე­ბო­და, სიჩ­ქა­რე კი ხა­რისხზე აი­სა­ხე­ბო­და და და­გე­ბუ­ლი გზე­ბი თუ მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა მალე ფუჭ­დე­ბო­და. ამის კლა­სი­კუ­რი მა­გა­ლი­თი - თე­ლა­ვის რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის პრო­ექ­ტია. უნდა აღი­ნიშ­ნოს ისიც, რომ ცალ­კე­ულ მშე­ნებ­ლო­ბებ­ზე არ არ­სე­ბობ­და პრო­ექ­ტე­ბი, ნე­ბარ­თვე­ბი და როცა სა­მუ­შა­ო­ე­ბი იწყე­ბო­და, პრო­ექ­ტე­ბი და ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბე­ბი მერე იდე­ბო­და. ისე­თი მა­გა­ლი­თე­ბიც გვაქვს, როცა სა­მუ­შა­ო­ე­ბი მხო­ლოდ იმ ზე­პი­რი მი­თი­თე­ბე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზეა შეს­რუ­ლე­ბუ­ლი, რო­მელ­საც სა­მი­ნის­ტრო კომ­პა­ნი­ებს აძ­ლევ­და და დღეს ისი­ნი მათ მიერ და­ხარ­ჯუ­ლი თან­ხე­ბის ანა­ზღა­უ­რე­ბას გვთხო­ვენ. ამი­ტო­მაც შევ­ქმე­ნით პრობ­ლე­მუ­რი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რუ­ლი პრო­ექ­ტე­ბის შემ­სწავ­ლე­ლი სა­ხელ­მწი­ფო კო­მი­სია, სა­დაც არა მხო­ლოდ ჩვე­ნი სა­მი­ნის­ტროს სის­ტე­მა­ში არ­სე­ბუ­ლი ხარ­ვე­ზი­ა­ნი პრო­ექ­ტე­ბი გა­ნი­ხი­ლე­ბა, არა­მედ - სხვა სა­მი­ნის­ტრო­ე­ბი­საც. რა­საც გა­დაც­დო­მად მი­ვიჩ­ნევ­დით (რომ დარ­ღვე­უ­ლი იყო წე­სე­ბი, კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა და ა.შ.), ამის ამ­სახ­ვე­ლი მა­სა­ლე­ბი სა­გა­მო­ძი­ე­ბო ორ­გა­ნო­ებს გა­და­ვუგ­ზავ­ნეთ. ამი­ტომ პირ­ვე­ლი რამ­დე­ნი­მე თვე, ფაქ­ტობ­რი­ვად, სამ რე­ჟიმ­ში ვმუ­შა­ობ­დით: პირ­ვე­ლი - პრო­ექ­ტე­ბის გად­მო­ბა­რე­ბის შემ­დგომ არ­სე­ბუ­ლი ხარ­ვე­ზე­ბის გა­მოს­წო­რე­ბა ან სა­გა­მო­ძი­ე­ბო ორ­გა­ნო­ებ­ში გა­დაგ­ზავ­ნა, მე­ო­რე - ყო­ველ­დღი­უ­რი, სა­ჯა­რო სამ­სა­ხუ­რის­თვის და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი რუ­ტი­ნა და, მე­სა­მე - გან­ვი­თა­რე­ბის სა­კი­თხებ­სა და გეგ­მებ­ზე მუ­შა­ო­ბა. ამი­ტომ შე­ვი­მუ­შა­ვეთ 2013 წლის სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა, სა­დაც დე­ტა­ლუ­რად გვაქვს გა­წე­რი­ლი, თუ რას ვა­კე­თებთ წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში და ძი­რი­თა­დი ნა­წი­ლი თქვენც მო­გახ­სე­ნეთ.

სა­მი­ნის­ტროს ხარ­ვე­ზე­ბი

კობი-გუ­და­უ­რის მო­ნაკ­ვე­თის გზის სა­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ციო სა­მუ­შა­ო­ე­ბის შე­დე­გად და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი უნი­კა­ლუ­რი ტრა­ვერ­ტი­ნე­ბის ამ­ბავს სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ნა­წი­ლის მხრი­დან დიდი აჟი­ო­ტა­ჟი მოჰ­ყვა და ოპო­ნენ­ტებ­მა ეს, რა თქმა უნდა, ძა­ლი­ან კარ­გად გა­მო­ი­ყე­ნეს სა­მი­ნის­ტროს წი­ნა­აღ­მდეგ შავი პი­ა­რის ასა­გო­რებ­ლად, - თუმ­ცა ფაქ­ტია, მი­ზე­ზი ჰქონ­დათ...

- ტრა­ვერ­ტი­ნის და­ზი­ა­ნე­ბა არ არის უზარ­მა­ზა­რი ხარ­ვე­ზი... რა თქმა უნდა, კარ­გი იქ­ნე­ბო­და, კონ­ტრაქ­ტო­რი კომ­პა­ნია ამ ამ­ბავს მეტი სიფრ­თხი­ლით მოჰ­კი­დე­ბო­და და ეს არ მომ­ხდა­რი­ყო, მაგ­რამ რო­დე­საც პრო­ექტს ჩა­ვუღ­რმავ­დით, აღ­მოჩ­ნდა, რომ ეს სა­კი­თხი თა­ვი­დან­ვე გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი იყო. გარ­და ამი­სა, ტრა­ვერ­ტი­ნი და­ცუ­ლი ტე­რი­ტო­რი­ე­ბის ნუს­ხა­ში შე­ტა­ნი­ლი არ იყო. ამი­ტომ ამ სა­კი­თხში მხო­ლოდ ჩვე­ნი ბრა­ლე­უ­ლო­ბა არ გახ­ლავთ. მოხ­სნი­ლი ნა­წი­ლის ქვე­მოთ ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი მი­წაა, მისი ფორ­მი­რე­ბა გვი­რა­ბის ბოლო რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის შემ­დეგ მოხ­და, ამას ას­წლე­უ­ლე­ბი ნამ­დვი­ლად არ დას­ჭირ­ვე­ბია. იქ თა­ნა­მედ­რო­ვე კე­რა­მი­კუ­ლი ნი­მუ­შე­ბი იპო­ვეს, ცე­ლო­ფა­ნის პარ­კე­ბი და ა.შ. გარ­წმუ­ნებთ, რომ მას შემ­დეგ, რაც გვი­რა­ბი გა­კეთ­დე­ბა, დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში ეს ტე­რი­ტო­რია ჩვე­ულ სა­ხეს მი­ი­ღებს, და­ჟან­გვის პრო­ცე­სი ისევ ისე გაგ­რძელ­დე­ბა.

გზის­თვის გა­ყი­დუ­ლი მიწა

ჩქა­როს­ნუ­ლი მა­გის­ტრა­ლის მშე­ნებ­ლო­ბის დროს, მი­წე­ბის გა­მოს­ყიდ­ვას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, გარ­კვე­უ­ლი პრობ­ლე­მე­ბი თა­ვი­დან­ვე არ­სე­ბობ­და, რა­საც მო­სახ­ლე­ო­ბის მხრი­დან მეტი ფუ­ლა­დი კომ­პენ­სა­ცი­ის მო­თხოვ­ნა მოჰ­ყვა. რო­გორც ნარ­მა­ნია აღ­ნიშ­ნავს, ბოლო დროს ეს მხო­ლოდ ქო­ბუ­ლე­თის შე­მოვ­ლი­თი გზის მშე­ნებ­ლო­ბას შე­ე­ხო, ამი­ტომ მსგავ­სი სა­კი­თხე­ბის გა­და­სა­წყვე­ტად, აჭა­რის ავ­ტო­ნო­მი­ურ რეს­პუბ­ლი­კას სპე­ცი­ა­ლუ­რი კო­მი­სი­ის შექ­მნა და­ე­ვა­ლა.

- ეს სა­კი­თხი ხე­ლახ­ლა შე­ვის­წავ­ლეთ, გა­კეთ­და აზომ­ვე­ბი და და­მა­ტე­ბი­თი კომ­პენ­სა­ცი­ე­ბის გა­ცე­მის სა­კი­თხი წყდე­ბა. ეს იმი­ტომ, რომ მო­სახ­ლე­ო­ბა უკ­მა­ყო­ფი­ლო იყო, პე­რი­ო­დუ­ლად გა­მო­დი­ო­და და გზას კე­ტავ­და. დო­ნო­რი ორ­გა­ნი­ზა­ცია მზა­დაა, ფუ­ლა­დი კომ­პენ­სა­ცია გა­და­ი­ხა­დოს, რაც მი­წის გა­მოს­ყიდ­ვას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, აზი­ის გან­ვი­თა­რე­ბის ბან­კის პრო­ცე­დუ­რე­ბი­თაა გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი. ავ­ტო­მა­გის­ტრა­ლის მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე სხვა ხარ­ვე­ზე­ბი არ არის. ეს სა­მუ­შა­ო­ე­ბი ყვე­ლა­ზე ინ­ტენ­სი­უ­რად მიმ­დი­ნა­რე­ობს რო­გორც აღ­მო­სავ­ლეთ სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ისე - და­სავ­ლეთ­ში.

80 მლნ დევ­ნი­ლებს

მთავ­რო­ბის მიერ დევ­ნი­ლე­ბის­თვის გა­მო­ყო­ფი­ლი თან­ხის ნა­წი­ლით, სა­მი­ნის­ტროს სამ­შე­ნებ­ლო სა­მუ­შა­ო­ე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა ევა­ლე­ბა.

- ბი­უ­ჯე­ტით გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი თან­ხა ორი მი­მარ­თუ­ლე­ბით იხარ­ჯე­ბა: ერთი გახ­ლავთ ყვე­ლა­ზე მსხვი­ლი ნა­წი­ლი - გერ­მა­ნუ­ლი რე­კონ­სტრუქ­ცი­ის ბან­კის მხარ­და­ჭე­რით, ზუგ­დიდ­ში დევ­ნილ­თა სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი სახ­ლე­ბის მშე­ნებ­ლო­ბა, რა­ზეც ტენ­დე­რი ჩა­ტარ­და და გა­მარ­ჯვე­ბა ქარ­თულ კომ­პა­ნი­ას ერგო. სა­ბან­კო გა­რან­ტი­ის წარ­მოდ­გე­ნის შემ­დეგ ის მშე­ნებ­ლო­ბას და­ი­წყებს. მე­ო­რე ნა­წი­ლია უკვე არ­სე­ბულ ჩა­სახ­ლე­ბებ­ში კო­მუ­ნა­ლუ­რი ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის (წყა­ლი, შიდა გზე­ბი) მო­წეს­რი­გე­ბა, აგ­რეთ­ვე, ძვე­ლი კორ­პუ­სე­ბის რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცია, მა­გა­ლი­თად, ფოთ­ში - სას­ტუმ­რო "აი­ე­ტის" შე­ნო­ბა და ა.შ. პო­ლი­ტი­კას, ამ თვალ­საზ­რი­სით, დევ­ნილ­თა სა­მი­ნის­ტრო გან­სა­ზღვრავს, ჩვენ კი უშუ­ა­ლოდ სამ­შე­ნებ­ლო სა­მუ­შა­ო­ებს ვა­ხორ­ცი­ე­ლებთ.

50 მლნ - სო­ფელს

- ჩვენ მხო­ლოდ სოფ­ლის ინფრას­ტრუქ­ტუ­რულ პროგ­რა­მას ვმარ­თავთ ანუ - 50-მი­ლი­ო­ნი­ან პროგ­რა­მას და არ მგო­ნია, აქ ვინ­მე უკ­მა­ყო­ფი­ლო იყოს, რად­გან მო­ნი­ტო­რინ­გი ყველ­გან გან­ვა­ხორ­ცი­ე­ლეთ. ამ პროგ­რა­მის ად­მი­ნის­ტრი­რე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ჯერ სპე­ცი­ა­ლუ­რი წესი და­ვამ­ტკი­ცეთ, შემ­დგომ სოფ­ლის კრე­ბე­ბი ჩა­ტარ­და, სა­დაც სოფ­ლის პრი­ო­რი­ტე­ტე­ბი გა­მოვ­ლინ­და, ეს მა­სა­ლე­ბი ჩვენ­თან ჩა­მო­ვი­და, რე­გი­ო­ნუ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის სა­ხელ­მწი­ფო კო­მი­სი­ა­ზე გა­ა­ნა­ლიზ­და, მთავ­რო­ბის მიერ დამ­ტკიც­და და ად­გი­ლობ­რივ თვით­მმარ­თვე­ლო­ბებს და­ფი­ნან­სე­ბა გა­მო­ე­ყოთ. თუ რა­ი­მე პრობ­ლე­მე­ბი გაჩ­ნდე­ბა, ოპე­რა­ტი­უ­ლად მათ გა­და­წყვე­ტა­შიც ვეხ­მა­რე­ბით.

გაზი ყვე­ლა სო­ფელს

- მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, ეს ენერ­გე­ტი­კის სა­მი­ნის­ტროს პრო­ექ­ტია. მას­თან მუდ­მი­ვი კავ­ში­რი გვაქვს, ყვე­ლა­ზე აუ­ცი­ლე­ბელ, პრი­ო­რი­ტე­ტულ უბ­ნებ­სა და მი­მარ­თუ­ლე­ბებს ვაწ­ვდით და ამ პრო­ცესს ისი­ნი ჩვე­უ­ლებ­რი­ვად გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლე­ბენ. ამ სა­კი­თხზე სა­უ­ბა­რი მთავ­რო­ბის სხდო­მა­ზეც გვქონ­და და პრო­ექ­ტი ენერ­გე­ტი­კის სა­მი­ნის­ტროს ზე­დამ­ხედ­ვე­ლო­ბის ქვეშ გაგ­რძელ­დე­ბა.

"უდა­ნა­შა­უ­ლო დამ­ნა­შა­ვე"

სა­მეგ­რე­ლო­ში აღ­მო­ჩე­ნილ ფა­რულ სა­მა­ლა­ვებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, ერთ-ერთი და­კა­ვე­ბუ­ლი პი­როვ­ნე­ბა და­ვით ნარ­მა­ნი­ას ბი­ძაშ­ვი­ლი გახ­ლავთ. ბუ­ნებ­რი­ვია, სა­უბ­რის ბო­ლოს, ამ სა­კი­თხსაც შე­ვე­ხეთ.

- მას ძა­ლი­ან კარ­გად ვიც­ნობ, ჩემი ბი­ძაშ­ვი­ლია - დე­და­ჩე­მის ძმის­შვი­ლი და ერ­თად ვიზ­რდე­ბო­დით. თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს სის­ტე­მა­ში 10 წელ­ზე მეტ­ხანს მუ­შა­ობ­და და უშუ­ა­ლოდ ენ­გუ­რის­პი­რა ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ულ სა­ზღვარს იცავ­და. ის ბო­ლოს თავ­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­ში კონ­ტრდაზ­ვერ­ვის დე­პარ­ტა­მენ­ტის უფ­რო­სის მო­ად­გი­ლე იყო, წო­დე­ბით პოლ­კოვ­ნი­კია და ყვე­ლა­ფერს თა­ვი­სით მი­აღ­წია, ეს გზა ნა­ბიჯ-ნა­ბიჯ გა­ი­ა­რა. ბევ­რი კარ­გი საქ­მე აქვს გა­კე­თე­ბუ­ლი. რო­გორც ამ­ბობს, არც სა­მა­ლა­ვებ­თან, არც ვი­დე­ო­მა­სა­ლებ­თან არა­ნა­ი­რი კავ­ში­რი არ აქვს. ყო­ფი­ლი თა­ნამ­შრო­მე­ლი ჩემს ბი­ძაშ­ვილს ადებს ხელს - თით­ქოს­და ის რა­ღაც­ნა­ი­რად, და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი იყო ამ საქ­მეს­თან, - თუმ­ცა ეს არ დას­ტურ­დე­ბა. ჯერ­ჯე­რო­ბით და­კი­თხუ­ლიც არ არის, ისე მის­ცეს წი­ნას­წა­რი ორ­თვი­ა­ნი პა­ტიმ­რო­ბა. ვნა­ხოთ. იმე­დია, გა­მო­ძი­ე­ბა ყვე­ლა­ფერს ობი­ექ­ტუ­რად და­ად­გენს.

თამ­თა და­დე­შე­ლი

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)