სამართლიანობის აღდგენა თუ რევანშის მსხვერპლნი - დავით დარჩიაშვილი პეტრე მამრაძის პირისპირ

დავით დარჩიაშვილი და პეტრე მამრაძე ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებზე ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებულ პოზიციებს გამოხატავენ. "ნაციონალი" დავით დარჩიაშვილი და "ქართული ოცნების" აქტიური მხარდამჭერი მხოლოდ იმაზე თანხმდებიან, რომ სამეგრელოში აღმოჩენილმა ვიდეოფაილებმა ქვეყანა შოკში ჩააგდო. მნიშვნელოვნად განსხვავებულია მათი ვერსიები ვიდეოფირების წარმოშობასა და დანიშნულებაზე. შეიძლება ითქვას, რომ საკუთარი არგუმენტების გასამყარებლად ორივე მხარე საკმაოდ სკანდალურ განცხადებებს აკეთებს.

- როგორ გგონიათ, სამეგრელოში აღმოჩენილ ვიდეოკადრებზე ასახული ფაქტები ცალკეული ადამიანების თვითშემოქმედებაა თუ სისტემური დანაშაული?

დავით დარჩიაშვილი:

- ამ ხელისუფლებას არ ვენდობი და შესაბამისად, არც მათი მჯერა. ცხადია, მათ მართლაც აქვთ სასტიკი დანაშაულის ამსახველი კადრები. სხვაგვარად უცხოელ დიპლომატებს ვერ აჩვენებდნენ, მაგრამ არ მესმის, როგორ შეიძლება, ყოველგვარი გამოძიების გარეშე განაცხადო, რომ ეს არის სისტემური დანაშაული და 9 წლის განმავლობაში გრძელდებოდა? "ქართული ოცნება" უაპელაციოდ, კანონის უზენაესობის გარეშე ცდილობს ხალხში "ნაციონალებისადმი" ზიზღი ისევ გააღვივოს და ლინჩის წესით გასამართლების სურვილი, სამოქალაქო ომის განწყობა დანერგოს. არ ვიცი, ეს რისთვის სჭირდებათ, "ნაციონალების" დაშინებისთვის თუ ქვეყანაში ქაოსის შექმნისთვის. ეს ქვეყანას კარგს არ მოუტანს.

- ბატონო დავით, 13.000 ვიდეოფაილია აღმოჩენილი. ფიქრობთ, რომ ამდენი შემთხვევა ისე მოხდა, რომ შს მინისტრმა არაფერი იცოდა?

- ხომ ვთქვი, რომ "ქართული ოცნების" არ მჯერა. ნიშანდობლივია, რომ ისინი ეყრდნობიან იმ ადამიანების ჩვენებებს, რომლებიც ადრე პოლიციასა თუ პროკურატურაში მუშაობდნენ და ახლაც მათ მხარეზე არიან. მათი ერთადერთი მიზანი პოლიტიკური თანამდებობის პირების დადანაშაულებაა. გამოძიების გარეშე რატომ ადანაშაულებენ მინისტრსა და პრეზიდენტს? იქნებ ჩხატარაშვილი და ქარდავა ადრევე ივანიშვილის დაკვეთით მუშაობდნენ? ვნახოთ, შესაბამისად დაისჯებიან თუ არა ეს ადამიანები და დასკვნები იმის მიხედვით გავაკეთოთ. აბუგრეიბის ციხეში, ერაყში ამერიკული ოკუპაციის დროს, ასობით ადამიანი აწამეს. გამოძიებამ დაადგინა, რომ ამ საქმეში ციხის უფროსი უდანაშაულო იყო. თუმცა, პოლიტიკური პასუხისმგებლობა მაინც დაეკისრა და ერთი რანგით ჩამოაქვეითეს...

პეტრე მამრაძე:

- ეჭვი არ მეპარება, რომ ეს სისტემური დანაშაულია. იმაშიც დარწმუნებული ვარ, რომ ამ სადისტური სისტემის სულისჩამდგმელი მიხეილ სააკაშვილია, "არქიტექტორები" კი - მერაბიშვილი და ადეიშვილი. ჯერ კიდევ 2007 წელს გავრცელდა ხმები იმის შესახებ, რომ ადამიანებს სადისტურად აწამებდნენ და აუპატიურებდნენ. თუმცა, საკუთარ თავზე არავინ არაფერს ამბობდა... "ნაცისტების" გათვლაც ეს იყო, - მათ იცოდნენ, რომ ქართველი კაცი ძალადობის მსხვერპლად წარმოჩენას სიკვდილს არჩევდა და ამბის გამჟღავნების შიშით, ნებისმიერ ბრძანებას შეასრულებდა. 2007 წელს, 7 ნოემბრის აქციის დარბევის წინ, ვანო მერაბიშვილმა თათბირზე თქვა, - ახლა მთავარია, თავკაცები გაილახონ, გალახული ადამიანი დაჩმორებულია და ხმას ვეღარ ამოიღებსო. სწორედ მაშინ შეიქმნა სადისტების ჯგუფები... ალბათ გახსოვთ, როგორ გაქრა ქალაქიდან კობა დავითაშვილი და შემდეგ თავგატეხილი და სასტიკად ნაცემი გამოჩნდა. სადისტები ცემიდან ნელ-ნელა გაუპატიურებაზე გადავიდნენ... შეგახსენებთ ფარულ სატელეფონო ჩანაწერს, სადაც მერაბიშვილი უტიაშვილს ფოტორეპორტიორებზე ეუბნება, "რა ქენით, შოთა, იხმარეთ ყველა ბოლოდან?" ამ ხალხისგან გასაკვირი რაღა არის?

- გამოძიების დასრულებამდე კონკრეტული პირების დადანაშაულება უდანაშაულობის პრეზუმფციის დარღვევა ხომ არ არის?

პეტრე მამრაძე:

- ფრიად დასაბუთებულ ეჭვს გამოვთქვამ. უდანაშაულობის პრეზუმფცია ნამდვილად უნდა დავიცვათ. ისე არ უნდა მოვიქცეთ, როგორც "ვარდების რევოლუციის" შემდეგ "ნაცისტები" იქცეოდნენ. შეგახსენებთ, რომ ისინი ადამიანებს ყოველგვარი ბრალდებისა და კომპრომატების გარეშე აპატიმრებდნენ. ახალი ხელისუფლება ყოველთვის მოზომილ განცხადებებს აკეთებს. შეგახსენებთ, ღარიბაშვილმა თქვა, რომ ეს სისტემური დანაშაულია. მას არ უთქვამს, დანაშაული მერაბიშვილმა ჩაიდინაო.

- მართებულად მიგაჩნიათ ის ფაქტი, ხელისუფლებამ ადამიანების შეურაცხყოფისა და წამების ამსახველი კადრები რომ უცხოელ დიპლომატებს გააცნო?

დავით დარჩიაშვილი:

- ჩემი აზრით, საქმე ჯერ კარგად უნდა გამოეძიებინათ. დიპლომატებისთვის იმ შემთხვევაში უნდა ეჩვენებინათ, თუ კითხვები გაუჩნდებოდათ. ეჭვი მეპარება, რომ ვიდეოფაილები ახალი ნაპოვნი იყოს. მგონია, რომ უკვე დიდი ხანია კადრები მათ ხელში იყო და საპრეზიდენტო არჩევნებისთვის ინახავდნენ. ისევე, როგორც ციხის კადრები გამოამზეურეს სექტემბერში. უბრალოდ, ახლა ისეთი სიტუაცია შეიქმნა, რომ კადრების შენახვა ხელს აღარ აძლევდათ.

პეტრე მამრაძე:

- ვფიქრობ, რომ უცხოელ დიპლომატებს ეს კადრები აუცილებლად უნდა ენახათ, რადგან სააკაშვილის სადისტური სისტემის შემქმნელები ბედავენ და შეტევაზე გადმოდიან. "ქართულ ოცნებას" კი გამუდმებით თავდაცვა უწევს. ძალიან კარგია, რომ ამ კადრებმა დიპლომატებზე დიდი გავლენა მოახდინა. განსაკუთრებულად აღშფოთებული იყო ამერიკის ელჩი...

- თქვენი აზრით, უნდა განადგურდეს თუ არა ვიდეოჩანაწერები?

დავით დარჩიაშვილი:

- თუ რომელიმე მასალა კონკრეტული დანაშაულის სამხილად გამოდგება, არ უნდა განადგურდეს. ის სამართალდამცავებმა საფუძვლიანად უნდა შეისწავლონ და დაამუშაონ, მაგრამ ვიდეოფაილი თუ პირადი ცხოვრების ამსახველია და მას დანაშაულთან კავშირი არ აქვს, აუცილებლად უნდა განადგურდეს. ცოტა ხნის წინ გავიგეთ, რომ თურმე ვიდეოფაილებში ჩვენი პარტიის წევრების პირადი ცხოვრებაც არის შენახული. მართლაც საინტერესოა, ვინ აკეთებდა ამ ყველაფერს, ვინ იყო შემოგზავნილი? იქნებ მართლაც გაგვაბრიყვეს რუსეთის სპეცსამსახურების კარგმა მეგობრებმა და წლების განმავლობაში გვეთამაშებოდნენ? აშკარაა, რომ მტერმა მიზანს მიაღწია, დღეს ქვეყანა ისეთი სუსტია, როგორც არასდროს.

პეტრე მამრაძე:

- კანონი მოითხოვს, რომ პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრები, რომლებიც დანაშაულის გამოძიებისთვის საჭირო აღარ არის, უნდა განადგურდეს. თუმცა, არა - მყისიერად. დიდია იმის ალბათობა, რომ სადისტური რეჟიმის თავკაცებს ამ კადრების ასლები სხვაგანაც ჰქონდეთ გადამალული. შესაძლოა, საზღვარგარეთაც გაიტანეს... გარდა ამისა, ჯერ კიდევ დასადგენია, ვინ იყო ამ უკანონო ქმედების ორგანიზატორი, ვინ იღებდა თავად ამ ვიდეოებს. სრულიად ვეთანხმები რამაზ საყვარელიძეს, რომელიც ამბობს, რომ ვისაც კადრების განადგურება უნდა, ან ძალიან გულუბრყვილოა, ან რაღაცის დაფარვას ცდილობს.

- მართებულად მიგაჩნიათ თუ არა, ზოგიერთი დამნაშავის სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობიდან გათავისუფლება მხოლოდ იმის გამო, რომ გამოძიებასთან ითანამშრომლა?

დავით დარჩიაშვილი:

- არ მიმაჩნია მართებულად. ცალსახაა, რომ ბედუკაძე დამნაშავეა. მისი სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლება იმაზე მეტყველებს, რომ ის წინასწარ ჩანერგილი აგენტი იყო. სხვათა შორის, ქალბატონი ინაშვილი ამბობდა, რომ მათ შინაგან საქმეთა სამინისტროში თავიანთი ხალხი ჰყავდათ. ახლა გაირკვა, რომ ის მართალი ყოფილა. საინტერესოა, როდიდან დაიწყო თანამშრომლობა ივანიშვილის გუნდსა და შინაგან საქმეთა სამინისტროსა თუ სასჯელაღსრულების სისტემასთან? ბედუკაძე ჯერ კიდევ შევარდნაძის პერიოდში მსახურობდა ციხეში... უცნაურია, რომ ის სრულიად უდანაშაულოდ გამოაცხადეს. შეიძლება, ციხეში მომხდარ ძალადობაში მისი როლი გაცილებით დიდი იყოს, ვიდრე სასჯელაღსრულების მაღალი თანამდებობის პირებისა.

პეტრე მამრაძე:

- მთელ მსოფლიოში, ტრადიციული დემოკრატიის ქვეყნებში ეს მიღებული მეთოდია. როდესაც ადამიანი დანაშაულის იძულებით მონაწილეა, თანამშრომლობს გამოძიებასთან, სამართალდამცავებს აწვდის ინფორმაციას და ხშირად მთლიანად თავისუფლდება კიდეც პასუხისმგებლობისგან. ბედუკაძემ რაც ჩაიდინა (ბევრისგან მსმენია, რომ ციხის ადმინისტრაციის სხვა თანამშრომლობისგან ჰუმანურობით გამოირჩეოდა), გმირობა იყო.

- ჩხატარაშვილსა და ქარდავაზე რას იტყვით?

- ბედუკაძემ თავისი ინიციატივით გამოიტანა სააშკარაოზე ის სიბინძურე, რაც ციხეში ხდებოდა. ის რომ არა, შესაძლოა დანაშაულის შესახებ ხალხს ვერაფერი გაეგო. ცოტა სხვანაირად ფასდება იმ ადამიანის ქმედება, რომელიც მხოლოდ დაპატიმრების შემდეგ იწყებს გამოძიებასთან თანამშრომლობას.

- თქვენი აზრით, ახლა ხორციელდება თუ არა ქვეყანაში ადამიანების უკანონო თვალთვალი და სატელეფონო მოსმენები?

დავით დარჩიაშვილი:

- მე ოპერატიულ ინფორმაციაზე ხელი არ მიმიწვდება. არც ის ვიცი, ახლა რა ხდება და არც ის, ადრე რა ხდებოდა. მე მხოლოდ ის ვიცი, რომ "ნაციონალების" გუნდმა ქვეყანა ნანგრევებიდან ამოიყვანა და ნელ-ნელა სახელმწიფოდ ჩამოაყალიბა. ამ საქმეს მეც ვემსახურებოდი, როგორც შემეძლო. მოსმენებსა და თვალთვალს თავისი წესი აქვს. როდესაც ქვეყანას უამრავი მტერი ჰყავს, ესეც საჭიროა.

პეტრე მამრაძე:

- გამოვრიცხავ, რომ ქვეყანაში უკანონო თვალთვალი და სატელეფონო მოსმენები ისევ ხორციელდებოდეს. როგორც იცით, მოსმენები და თვალთვალი ყველა სახელმწიფოში, მათ შორის - ყველაზე თავისუფალ და დემოკრატიულ სახელმწიფოებშიც ხორციელდება, თუ ეს გამოძიებისთვის არის საჭირო.

- რამდენად სამართლიანად ეპყრობიან დღეს ეჭვმიტანილებს?

დავით დარჩიაშვილი:

- ეჭვმიტანილებს სამართლიანად არ ეპყრობიან. ციხეში პირობები ნამდვილად ნორმალურია, მაგრამ პრობლემა ის გახლავთ, რომ ეჭვმიტანილებზე ფსიქოლოგიური ზეწოლა მიმდინარეობს. ახალი ხელისუფლება ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ისინი, მათი ოჯახები და ახლობლები საზოგადოებისთვის საშიშ ადამიანებად გამოაცხადონ. ეს კი გაცილებით მძიმეა, ვიდრე ფიზიკური ძალადობა.

პეტრე მამრაძე:

- იმის მაგალითად, თუ რა სასათბურე პირობებში იმყოფებიან დღეს ეჭვმიტანილები, ვანო მერაბიშვილიც კმარა. ეს კაცი ციხიდანაც კი არ ისვენებს და შეტევას შეტევაზე ახორციელებს. იმის ფუფუნებაც კი აქვს, რომ "ფეისბუკიდან" გველაპარაკოს. "ქართული ოცნების" მაგივრად ხელისუფლებაში "ნაციონალები" რომ იყვნენ, აღიარებით ჩვენებებს, ვიდეოჩანაწერების ჩვენებიდან მეორე დღესვე მოვისმენდით. შეგახსენებთ ირაკლი ოქრუაშვილისა და ფოტორეპორტიორების ამბავს... ეჭვმიტანილებს ისეთ რამეებს ათქმევინებდნენ, რისი გაკეთებაც აზრადაც კი არ მოსვლიათ.

- ფიქრობთ, რომ დღეს სამართლიანობის აღდგენის პროცესი ობიექტურად მიმდინარეობს?

დავით დარჩიაშვილი:

- იცით, რა? ძალიან ხშირად ხალხს რასაც ჩასძახებ, იმას ამოგძახებს. ბოლოს ხალხი ყველაფერს ხვდება, მაგრამ გვიანია. რას ნიშნავს სამართლიანობის აღდგენა? "ნაციონალების" დასჯა ხალხს კი არა, ახალი ხელისუფლების წარმომადგენლებს უნდათ... საქმე გვაქვს სოციალურ რევანშთან. შევარდნაძის დროინდელი ჩინოვნიკები შურს იძიებენ იმის გამო, რომ ძველი პრივილეგიები დაკარგეს და ცდილობენ, თავიანთი სურვილები საზოგადოების სურვილებად და დაკვეთად გაასაღონ.

- შევარდნაძის დროინდელ ჩინოვნიკებში ვის გულისხმობთ?

- თუნდაც - ივანიშვილს. აუცილებელი არ არის, იმ დროს პოლიტიკური თანამდებობა ჰქონოდა. ის მაშინ ძალიან კარგ, სასათბურე პირობებში იყო. აღარაფერს ვამბობ იმაზე, რომ გუნდში ძირითადად შევარდნაძის დროინდელი კადრები ჰყავს.

- სააკაშვილს არ ჰყავდა შევარდნაძის დროინდელი კადრები ან თავად არ იყო მის გუნდში?

- პატარა საქართველოში ელიტის წარმომადგენლები ჩინური კედლით ვერ გაიყოფიან ერთმანეთისგან. მთავარი ის არის, ძირითად ბირთვს ვინ წარმოადგენს. სააკაშვილთან შევარდნაძის გუნდიდან, ჟვანია და მისი რეფორმატორები გადმოვიდნენ. ეს რეფორმატორები და შევარდნაძის გუნდის ძირითადი წარმომადგენლები ერთმანეთისთვის ნელ-ნელა გაუცხოვდნენ. ახლა სწორედ შევარდნაძის ძირითადი გუნდი ახორციელებს რევანშს რეფორმატორებზე, კონკრეტულად კი სააკაშვილზე.

პეტრე მამრაძე:

- მე ვფიქრობ, დღეს სამართლიანობის აღდგენის პროცესი ობიექტურად მიმდინარეობს. თუმცა არა, გარკვეული ეჭვები მაქვს, რომ ისე ეფექტურად და სწრაფად არ ხდება ყველაფერი, როგორც საჭიროა და როგორც ხალხს უნდა. შესაძლოა, ეს იმითაც იყოს განპირობებული, რომ სასამართლოში ათიათასობით სარჩელია შეტანილი. ამ ყველაფერს დრო უნდა... ისიც აღსანიშნავია, რომ პროკურატურაში დარჩენილი ძველი კადრები ხშირად შეგნებულად აფერხებენ გამოძიებას.

- ამის თქმის საფუძველს რა გაძლევთ?

- მიუხედავად იმისა, რომ სამთავრობო დაცვის უკანონო ხარჯები დეტალურად გამოქვეყნდა, ამის გამო დღემდე არავინ დასჯილა. ასეთი ფაქტები დღეს იშვიათობას არ წარმოადგენს.

- ასეთი ურთიერთბრალდებების შემდეგ კოაბიტაცია ისევ შესაძლებლად მიგაჩნიათ?

დავით დარჩიაშვილი:

- ამ ფონზე მართლაც ძალიან ძნელია კოაბიტაციაზე ლაპარაკი. საშინელი კონფრონტაციის ფონია, "ნაციონალებს" დღენიადაგ დამნაშავეებად აცხადებენ, თანაც ყოველგვარი მტკიცებულებების გარეშე. "ნაციონალების" მმართველობის დროს, პოლიციის მაიორს, პოლკოვნიკს ან სხვა მაღალჩინოსანს შესაძლოა მართლაც ჩაედინა რაღაც საზიზღრობა, მაგრამ ამ ყველაფრის გამოძიების გარეშე დაბრალება მაინც ამორალურია. "ქართული ოცნება" ჩვენ ფაშისტებს გვადარებს. თუ ასეა, მაშინ იპოვონ ყრილობის მასალები, სადაც ვამბობთ, რომ ჩვენთვის მიუღებელი ყველა ადამიანი უნდა განადგურდეს ან საკონცენტრაციო ბანაკში წავიდეს. მე ერთადერთ დასკვნას ვაკეთებ: ეს ქვეყანა 9 წლის მანძილზე მართლაც უძალიანდებოდა რუსეთს და მისი ორბიტიდან გასვლას ცდილობდა. "ქართული ოცნება" ახლა ამ ძალის დანგრევას ცდილობს.

პეტრე მამრაძე:

- კოაბიტაცია "ნაციონალებმა" არასწორად გაიგეს. კოაბიტაციის დროს თანამდებობაზე მყოფი ადამიანის მიმართ როგორი ეჭვიც უნდა არსებობდეს საზოგადოებაში და როგორ პოლიტიკურ შეფასებასაც უნდა უკეთებდნენ მას ოპონენტები, დაკისრებულ მოვალეობას პირნათლად, ყოველგვარი გართულების გარეშე უნდა ასრულებდეს. ვინმემ დამისახელოს შემთხვევა, როდესაც ახალმა ხელისუფლებამ ხელი შეუშალა მუშაობაში სააკაშვილს ან მის თანამდებობაზე დარჩენილ თანამზრახველებს (ბოკერია იქნებოდა ეს, კუბლაშვილი თუ ქადაგიძე). სააკაშვილი კი ყველაფერს ბლოკავს, რაზეც ხელი მიუწვდება. ივანიშვილი აბსოლუტურად მართალია, როდესაც ამბობს, რომ მართლმსაჯულების აღსრულება ხელს არ უშლის კოაბიტაციას ისევე, როგორც კოაბიტაცია არ უშლის ხელს მართლმსაჯულების აღსრულებას.

- ვინ არის პასუხისმგებელი ამერიკის კონგრესის მიერ საქართველოს მიმართ კრიტიკული რეზოლუციის შემუშავების გამო?

დავით დარჩიაშვილი:

- არ ვიცი, რატომ ჩნდება ასეთი კითხვა. რატომ ფიქრობთ, რომ შეიძლება პოლიტიკური დევნის ობიექტი ანუ "ნაციონალური მოძრაობა" მდევნელთან ანუ "ქართულ ოცნებასთან" ერთად იყოს პასუხისმგებელი იმაზე, რომ ამერიკის კონგრესმა ჩვენი ქვეყნის მიმართ კრიტიკული რეზოლუცია შეიმუშავა? ამერიკელი კონგრესმენების კრიტიკა განპირობებულია იმით, რომ ჩვენს ქვეყანაში პოლიტიკური დევნაა.

პეტრე მამრაძე:

- ამ შემთხვევაში ვფიქრობ, პასუხისმგებლობა "ქართულ ოცნებასაც" ეკისრება. სამწუხაროდ, ხელისუფლებამ დასავლეთისთვის საჭირო ინფორმაციის დროულად მიწოდება ვერ შეძლო. სააკაშვილმა კი ძველი ლობისტების დახმარებით (ამისთვის მას უზარმაზარი ფული აქვთ გადახდილი) მოახერხა ჩვენი ქვეყნის ხელისუფლების დისკრედიტაცია.

ხათუნა ბახტურიძე

ჟურნალი ”გზა”

(გამოდის ხუთშაბათობით)