და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი და პეტ­რე მამ­რა­ძე ქვე­ყა­ნა­ში ბოლო დროს გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებ­ზე ერ­თმა­ნე­თის­გან რა­დი­კა­ლუ­რად გან­სხვა­ვე­ბულ პო­ზი­ცი­ებს გა­მო­ხა­ტა­ვენ. "ნა­ცი­ო­ნა­ლი" და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი და "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" აქ­ტი­უ­რი მხარ­დამ­ჭე­რი მხო­ლოდ იმა­ზე თან­ხმდე­ბი­ან, რომ სა­მეგ­რე­ლო­ში აღ­მო­ჩე­ნილ­მა ვი­დე­ო­ფა­ი­ლებ­მა ქვე­ყა­ნა შოკ­ში ჩა­აგ­დო. მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გან­სხვა­ვე­ბუ­ლია მათი ვერ­სი­ე­ბი ვი­დე­ო­ფი­რე­ბის წარ­მო­შო­ბა­სა და და­ნიშ­ნუ­ლე­ბა­ზე. შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ სა­კუ­თა­რი არ­გუ­მენ­ტე­ბის გა­სამ­ყა­რებ­ლად ორი­ვე მხა­რე საკ­მა­ოდ სკან­და­ლურ გან­ცხა­დე­ბებს აკე­თებს.

- რო­გორ გგო­ნი­ათ, სა­მეგ­რე­ლო­ში აღ­მო­ჩე­ნილ ვი­დე­ო­კად­რებ­ზე ასა­ხუ­ლი ფაქ­ტე­ბი ცალ­კე­უ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის თვით­შე­მოქ­მე­დე­ბაა თუ სის­ტე­მუ­რი და­ნა­შა­უ­ლი?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- ამ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას არ ვენ­დო­ბი და შე­სა­ბა­მი­სად, არც მათი მჯე­რა. ცხა­დია, მათ მარ­თლაც აქვთ სას­ტი­კი და­ნა­შა­უ­ლის ამ­სახ­ვე­ლი კად­რე­ბი. სხვაგ­ვა­რად უცხო­ელ დიპ­ლო­მა­ტებს ვერ აჩ­ვე­ნებ­დნენ, მაგ­რამ არ მეს­მის, რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა, ყო­ველ­გვა­რი გა­მო­ძი­ე­ბის გა­რე­შე გა­ნა­ცხა­დო, რომ ეს არის სის­ტე­მუ­რი და­ნა­შა­უ­ლი და 9 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში გრძელ­დე­ბო­და? "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" უა­პე­ლა­ცი­ოდ, კა­ნო­ნის უზე­ნა­ე­სო­ბის გა­რე­შე ცდი­ლობს ხალ­ხში "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბი­სად­მი" ზი­ზღი ისევ გა­აღ­ვი­ვოს და ლინ­ჩის წე­სით გა­სა­მარ­თლე­ბის სურ­ვი­ლი, სა­მო­ქა­ლა­ქო ომის გან­წყო­ბა და­ნერ­გოს. არ ვიცი, ეს რის­თვის სჭირ­დე­ბათ, "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" და­ში­ნე­ბის­თვის თუ ქვე­ყა­ნა­ში ქა­ო­სის შექ­მნის­თვის. ეს ქვე­ყა­ნას კარ­გს არ მო­უ­ტანს.

- ბა­ტო­ნო და­ვით, 13.000 ვი­დე­ო­ფა­ი­ლია აღ­მო­ჩე­ნი­ლი. ფიქ­რობთ, რომ ამ­დე­ნი შემ­თხვე­ვა ისე მოხ­და, რომ შს მი­ნის­ტრმა არა­ფე­რი იცო­და?

- ხომ ვთქვი, რომ "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" არ მჯე­რა. ნი­შან­დობ­ლი­ვია, რომ ისი­ნი ეყ­რდნო­ბი­ან იმ ადა­მი­ა­ნე­ბის ჩვე­ნე­ბებს, რომ­ლე­ბიც ადრე პო­ლი­ცი­ა­სა თუ პრო­კუ­რა­ტუ­რა­ში მუ­შა­ობ­დნენ და ახ­ლაც მათ მხა­რე­ზე არი­ან. მათი ერ­თა­დერ­თი მი­ზა­ნი პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რე­ბის და­და­ნა­შა­უ­ლე­ბაა. გა­მო­ძი­ე­ბის გა­რე­შე რა­ტომ ადა­ნა­შა­უ­ლე­ბენ მი­ნის­ტრსა და პრე­ზი­დენტს? იქ­ნებ ჩხა­ტა­რაშ­ვი­ლი და ქარ­და­ვა ად­რე­ვე ივა­ნიშ­ვი­ლის დაკ­ვე­თით მუ­შა­ობ­დნენ? ვნა­ხოთ, შე­სა­ბა­მი­სად და­ის­ჯე­ბი­ან თუ არა ეს ადა­მი­ა­ნე­ბი და დას­კვნე­ბი იმის მი­ხედ­ვით გა­ვა­კე­თოთ. აბუგ­რე­ი­ბის ცი­ხე­ში, ერაყ­ში ამე­რი­კუ­ლი ოკუ­პა­ცი­ის დროს, ასო­ბით ადა­მი­ა­ნი აწა­მეს. გა­მო­ძი­ე­ბამ და­ად­გი­ნა, რომ ამ საქ­მე­ში ცი­ხის უფ­რო­სი უდა­ნა­შა­უ­ლო იყო. თუმ­ცა, პო­ლი­ტი­კუ­რი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა მა­ინც და­ე­კის­რა და ერთი რან­გით ჩა­მო­აქ­ვე­ი­თეს...

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- ეჭვი არ მე­პა­რე­ბა, რომ ეს სის­ტე­მუ­რი და­ნა­შა­უ­ლია. იმა­შიც დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, რომ ამ სა­დის­ტუ­რი სის­ტე­მის სუ­ლის­ჩამ­დგმე­ლი მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლია, "არ­ქი­ტექ­ტო­რე­ბი" კი - მე­რა­ბიშ­ვი­ლი და ადე­იშ­ვი­ლი. ჯერ კი­დევ 2007 წელს გავ­რცელ­და ხმე­ბი იმის შე­სა­ხებ, რომ ადა­მი­ა­ნებს სა­დის­ტუ­რად აწა­მებ­დნენ და აუ­პა­ტი­უ­რებ­დნენ. თუმ­ცა, სა­კუ­თარ თავ­ზე არა­ვინ არა­ფერს ამ­ბობ­და... "ნა­ცის­ტე­ბის" გათ­ვლაც ეს იყო, - მათ იცოდ­ნენ, რომ ქარ­თვე­ლი კაცი ძა­ლა­დო­ბის მსხვერ­პლად წარ­მო­ჩე­ნას სიკ­ვდილს არ­ჩევ­და და ამ­ბის გამ­ჟღავ­ნე­ბის ში­შით, ნე­ბის­მი­ერ ბრძა­ნე­ბას შე­ას­რუ­ლებ­და. 2007 წელს, 7 ნო­ემ­ბრის აქ­ცი­ის დარ­ბე­ვის წინ, ვანო მე­რა­ბიშ­ვილ­მა თათ­ბირ­ზე თქვა, - ახლა მთა­ვა­რია, თავ­კა­ცე­ბი გა­ი­ლა­ხონ, გა­ლა­ხუ­ლი ადა­მი­ა­ნი დაჩ­მო­რე­ბუ­ლია და ხმას ვე­ღარ ამო­ი­ღებ­სო. სწო­რედ მა­შინ შე­იქ­მნა სა­დის­ტე­ბის ჯგუ­ფე­ბი... ალ­ბათ გახ­სოვთ, რო­გორ გაქ­რა ქა­ლა­ქი­დან კობა და­ვი­თაშ­ვი­ლი და შემ­დეგ თავ­გა­ტე­ხი­ლი და სას­ტი­კად ნა­ცე­მი გა­მოჩ­ნდა. სა­დის­ტე­ბი ცე­მი­დან ნელ-ნელა გა­უ­პა­ტი­უ­რე­ბა­ზე გა­და­ვიდ­ნენ... შე­გახ­სე­ნებთ ფა­რულ სა­ტე­ლე­ფო­ნო ჩა­ნა­წერს, სა­დაც მე­რა­ბიშ­ვი­ლი უტი­აშ­ვილს ფო­ტო­რე­პორ­ტი­ო­რებ­ზე ეუბ­ნე­ბა, "რა ქე­ნით, შოთა, იხ­მა­რეთ ყვე­ლა ბო­ლო­დან?" ამ ხალ­ხის­გან გა­საკ­ვი­რი რაღა არის?

- გა­მო­ძი­ე­ბის დას­რუ­ლე­ბამ­დე კონ­კრე­ტუ­ლი პი­რე­ბის და­და­ნა­შა­უ­ლე­ბა უდა­ნა­შა­უ­ლო­ბის პრე­ზუმფცი­ის დარ­ღვე­ვა ხომ არ არის?

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- ფრი­ად და­სა­ბუ­თე­ბულ ეჭვს გა­მოვ­თქვამ. უდა­ნა­შა­უ­ლო­ბის პრე­ზუმფცია ნამ­დვი­ლად უნდა და­ვიც­ვათ. ისე არ უნდა მო­ვიქ­ცეთ, რო­გორც "ვარ­დე­ბის რე­ვო­ლუ­ცი­ის" შემ­დეგ "ნა­ცის­ტე­ბი" იქ­ცე­ოდ­ნენ. შე­გახ­სე­ნებთ, რომ ისი­ნი ადა­მი­ა­ნებს ყო­ველ­გვა­რი ბრალ­დე­ბი­სა და კომ­პრო­მა­ტე­ბის გა­რე­შე აპა­ტიმ­რებ­დნენ. ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა ყო­ველ­თვის მო­ზო­მილ გან­ცხა­დე­ბებს აკე­თებს. შე­გახ­სე­ნებთ, ღა­რი­ბაშ­ვილ­მა თქვა, რომ ეს სის­ტე­მუ­რი და­ნა­შა­უ­ლია. მას არ უთ­ქვამს, და­ნა­შა­უ­ლი მე­რა­ბიშ­ვილ­მა ჩა­ი­დი­ნაო.

- მარ­თე­ბუ­ლად მი­გაჩ­ნი­ათ ის ფაქ­ტი, ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ ადა­მი­ა­ნე­ბის შე­უ­რა­ცხყო­ფი­სა და წა­მე­ბის ამ­სახ­ვე­ლი კად­რე­ბი რომ უცხო­ელ დიპ­ლო­მა­ტებს გა­აც­ნო?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- ჩემი აზ­რით, საქ­მე ჯერ კარ­გად უნდა გა­მო­ე­ძი­ე­ბი­ნათ. დიპ­ლო­მა­ტე­ბის­თვის იმ შემ­თხვე­ვა­ში უნდა ეჩ­ვე­ნე­ბი­ნათ, თუ კი­თხვე­ბი გა­უჩ­ნდე­ბო­დათ. ეჭვი მე­პა­რე­ბა, რომ ვი­დე­ო­ფა­ი­ლე­ბი ახა­ლი ნა­პოვ­ნი იყოს. მგო­ნია, რომ უკვე დიდი ხა­ნია კად­რე­ბი მათ ხელ­ში იყო და საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის­თვის ინა­ხავ­დნენ. ისე­ვე, რო­გორც ცი­ხის კად­რე­ბი გა­მო­ამ­ზე­უ­რეს სექ­ტემ­ბერ­ში. უბ­რა­ლოდ, ახლა ისე­თი სი­ტუ­ა­ცია შე­იქ­მნა, რომ კად­რე­ბის შე­ნახ­ვა ხელს აღარ აძ­ლევ­დათ.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- ვფიქ­რობ, რომ უცხო­ელ დიპ­ლო­მა­ტებს ეს კად­რე­ბი აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა ენა­ხათ, რად­გან სა­ა­კაშ­ვი­ლის სა­დის­ტუ­რი სის­ტე­მის შემ­ქმნე­ლე­ბი ბე­და­ვენ და შე­ტე­ვა­ზე გად­მო­დი­ან. "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას" კი გა­მუდ­მე­ბით თავ­დაც­ვა უწევს. ძა­ლი­ან კარ­გია, რომ ამ კად­რებ­მა დიპ­ლო­მა­ტებ­ზე დიდი გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნა. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად აღ­შფო­თე­ბუ­ლი იყო ამე­რი­კის ელჩი...

- თქვე­ნი აზ­რით, უნდა გა­ნად­გურ­დეს თუ არა ვი­დე­ო­ჩა­ნა­წე­რე­ბი?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- თუ რო­მე­ლი­მე მა­სა­ლა კონ­კრე­ტუ­ლი და­ნა­შა­უ­ლის სამ­ხი­ლად გა­მოდ­გე­ბა, არ უნდა გა­ნად­გურ­დეს. ის სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვებ­მა სა­ფუძ­ვლი­ა­ნად უნდა შე­ის­წავ­ლონ და და­ა­მუ­შა­ონ, მაგ­რამ ვი­დე­ო­ფა­ი­ლი თუ პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბის ამ­სახ­ვე­ლია და მას და­ნა­შა­ულ­თან კავ­ში­რი არ აქვს, აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გა­ნად­გურ­დეს. ცოტა ხნის წინ გა­ვი­გეთ, რომ თურ­მე ვი­დე­ო­ფა­ი­ლებ­ში ჩვე­ნი პარ­ტი­ის წევ­რე­ბის პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბაც არის შე­ნა­ხუ­ლი. მარ­თლაც სა­ინ­ტე­რე­სოა, ვინ აკე­თებ­და ამ ყვე­ლა­ფერს, ვინ იყო შე­მოგ­ზავ­ნი­ლი? იქ­ნებ მარ­თლაც გაგ­ვაბ­რიყ­ვეს რუ­სე­თის სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბის კარ­გმა მე­გობ­რებ­მა და წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში გვე­თა­მა­შე­ბოდ­ნენ? აშ­კა­რაა, რომ მტერ­მა მი­ზანს მი­აღ­წია, დღეს ქვე­ყა­ნა ისე­თი სუს­ტია, რო­გორც არას­დროს.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- კა­ნო­ნი მო­ი­თხოვს, რომ პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბის ამ­სახ­ვე­ლი კად­რე­ბი, რომ­ლე­ბიც და­ნა­შა­უ­ლის გა­მო­ძი­ე­ბის­თვის სა­ჭი­რო აღარ არის, უნდა გა­ნად­გურ­დეს. თუმ­ცა, არა - მყი­სი­ე­რად. დი­დია იმის ალ­ბა­თო­ბა, რომ სა­დის­ტუ­რი რე­ჟი­მის თავ­კა­ცებს ამ კად­რე­ბის ას­ლე­ბი სხვა­გა­ნაც ჰქონ­დეთ გა­და­მა­ლუ­ლი. შე­საძ­ლოა, სა­ზღვარ­გა­რე­თაც გა­ი­ტა­ნეს... გარ­და ამი­სა, ჯერ კი­დევ და­სად­გე­ნია, ვინ იყო ამ უკა­ნო­ნო ქმე­დე­ბის ორ­გა­ნი­ზა­ტო­რი, ვინ იღებ­და თა­ვად ამ ვი­დე­ო­ებს. სრუ­ლი­ად ვე­თან­ხმე­ბი რა­მაზ საყ­ვა­რე­ლი­ძეს, რო­მე­ლიც ამ­ბობს, რომ ვი­საც კად­რე­ბის გა­ნად­გუ­რე­ბა უნდა, ან ძა­ლი­ან გუ­ლუბ­რყვი­ლოა, ან რა­ღა­ცის და­ფარ­ვას ცდი­ლობს.

- მარ­თე­ბუ­ლად მი­გაჩ­ნი­ათ თუ არა, ზო­გი­ერ­თი დამ­ნა­შა­ვის სის­ხლის სა­მარ­თლის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბი­დან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა მხო­ლოდ იმის გამო, რომ გა­მო­ძი­ე­ბას­თან ითა­ნამ­შრომ­ლა?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- არ მი­მაჩ­ნია მარ­თე­ბუ­ლად. ცალ­სა­ხაა, რომ ბე­დუ­კა­ძე დამ­ნა­შა­ვეა. მისი სის­ხლის სა­მარ­თლის პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა იმა­ზე მე­ტყვე­ლებს, რომ ის წი­ნას­წარ ჩა­ნერ­გი­ლი აგენ­ტი იყო. სხვა­თა შო­რის, ქალ­ბა­ტო­ნი ინაშ­ვი­ლი ამ­ბობ­და, რომ მათ ში­ნა­გან საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრო­ში თა­ვი­ან­თი ხალ­ხი ჰყავ­დათ. ახლა გა­ირ­კვა, რომ ის მარ­თა­ლი ყო­ფი­ლა. სა­ინ­ტე­რე­სოა, რო­დი­დან და­ი­წყო თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა ივა­ნიშ­ვი­ლის გუნდსა და ში­ნა­გან საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრო­სა თუ სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის სის­ტე­მას­თან? ბე­დუ­კა­ძე ჯერ კი­დევ შე­ვარ­დნა­ძის პე­რი­ოდ­ში მსა­ხუ­რობ­და ცი­ხე­ში... უც­ნა­უ­რია, რომ ის სრუ­ლი­ად უდა­ნა­შა­უ­ლოდ გა­მო­ა­ცხა­დეს. შე­იძ­ლე­ბა, ცი­ხე­ში მომ­ხდარ ძა­ლა­დო­ბა­ში მისი როლი გა­ცი­ლე­ბით დიდი იყოს, ვიდ­რე სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის მა­ღა­ლი თა­ნამ­დე­ბო­ბის პი­რე­ბი­სა.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- მთელ მსოფ­ლი­ო­ში, ტრა­დი­ცი­უ­ლი დე­მოკ­რა­ტი­ის ქვეყ­ნებ­ში ეს მი­ღე­ბუ­ლი მე­თო­დია. რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნი და­ნა­შა­უ­ლის იძუ­ლე­ბით მო­ნა­წი­ლეა, თა­ნამ­შრომ­ლობს გა­მო­ძი­ე­ბას­თან, სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვებს აწ­ვდის ინ­ფორ­მა­ცი­ას და ხში­რად მთლი­ა­ნად თა­ვი­სუფ­ლდე­ბა კი­დეც პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის­გან. ბე­დუ­კა­ძემ რაც ჩა­ი­დი­ნა (ბევ­რის­გან მსმე­ნია, რომ ცი­ხის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის სხვა თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის­გან ჰუ­მა­ნუ­რო­ბით გა­მო­ირ­ჩე­ო­და), გმი­რო­ბა იყო.

- ჩხა­ტა­რაშ­ვილ­სა და ქარ­და­ვა­ზე რას იტყვით?

- ბე­დუ­კა­ძემ თა­ვი­სი ინი­ცი­ა­ტი­ვით გა­მო­ი­ტა­ნა სა­აშ­კა­რა­ო­ზე ის სი­ბინ­ძუ­რე, რაც ცი­ხე­ში ხდე­ბო­და. ის რომ არა, შე­საძ­ლოა და­ნა­შა­უ­ლის შე­სა­ხებ ხალ­ხს ვე­რა­ფე­რი გა­ე­გო. ცოტა სხვა­ნა­ი­რად ფას­დე­ბა იმ ადა­მი­ა­ნის ქმე­დე­ბა, რო­მე­ლიც მხო­ლოდ და­პა­ტიმ­რე­ბის შემ­დეგ იწყებს გა­მო­ძი­ე­ბას­თან თა­ნამ­შრომ­ლო­ბას.

- თქვე­ნი აზ­რით, ახლა ხორ­ცი­ელ­დე­ბა თუ არა ქვე­ყა­ნა­ში ადა­მი­ა­ნე­ბის უკა­ნო­ნო თვალ­თვა­ლი და სა­ტე­ლე­ფო­ნო მოს­მე­ნე­ბი?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- მე ოპე­რა­ტი­ულ ინ­ფორ­მა­ცი­ა­ზე ხელი არ მი­მიწ­ვდე­ბა. არც ის ვიცი, ახლა რა ხდე­ბა და არც ის, ადრე რა ხდე­ბო­და. მე მხო­ლოდ ის ვიცი, რომ "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" გუნ­დმა ქვე­ყა­ნა ნან­გრე­ვე­ბი­დან ამო­იყ­ვა­ნა და ნელ-ნელა სა­ხელ­მწი­ფოდ ჩა­მო­ა­ყა­ლი­ბა. ამ საქ­მეს მეც ვემ­სა­ხუ­რე­ბო­დი, რო­გორც შე­მეძ­ლო. მოს­მე­ნებ­სა და თვალ­თვალს თა­ვი­სი წესი აქვს. რო­დე­საც ქვე­ყა­ნას უამ­რა­ვი მტე­რი ჰყავს, ესეც სა­ჭი­როა.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- გა­მოვ­რი­ცხავ, რომ ქვე­ყა­ნა­ში უკა­ნო­ნო თვალ­თვა­ლი და სა­ტე­ლე­ფო­ნო მოს­მე­ნე­ბი ისევ ხორ­ცი­ელ­დე­ბო­დეს. რო­გორც იცით, მოს­მე­ნე­ბი და თვალ­თვა­ლი ყვე­ლა სა­ხელ­მწი­ფო­ში, მათ შო­რის - ყვე­ლა­ზე თა­ვი­სუ­ფალ და დე­მოკ­რა­ტი­ულ სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­შიც ხორ­ცი­ელ­დე­ბა, თუ ეს გა­მო­ძი­ე­ბის­თვის არის სა­ჭი­რო.

- რამ­დე­ნად სა­მარ­თლი­ა­ნად ეპყრო­ბი­ან დღეს ეჭ­ვმი­ტა­ნი­ლებს?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- ეჭ­ვმი­ტა­ნი­ლებს სა­მარ­თლი­ა­ნად არ ეპყრო­ბი­ან. ცი­ხე­ში პი­რო­ბე­ბი ნამ­დვი­ლად ნორ­მა­ლუ­რია, მაგ­რამ პრობ­ლე­მა ის გახ­ლავთ, რომ ეჭ­ვმი­ტა­ნი­ლებ­ზე ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი ზე­წო­ლა მიმ­დი­ნა­რე­ობს. ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა ყვე­ლა­ფერს აკე­თებს იმის­თვის, რომ ისი­ნი, მათი ოჯა­ხე­ბი და ახ­ლობ­ლე­ბი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის­თვის სა­შიშ ადა­მი­ა­ნე­ბად გა­მო­ა­ცხა­დონ. ეს კი გა­ცი­ლე­ბით მძი­მეა, ვიდ­რე ფი­ზი­კუ­რი ძა­ლა­დო­ბა.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- იმის მა­გა­ლი­თად, თუ რა სა­სათ­ბუ­რე პი­რო­ბებ­ში იმ­ყო­ფე­ბი­ან დღეს ეჭ­ვმი­ტა­ნი­ლე­ბი, ვანო მე­რა­ბიშ­ვი­ლიც კმა­რა. ეს კაცი ცი­ხი­და­ნაც კი არ ის­ვე­ნებს და შე­ტე­ვას შე­ტე­ვა­ზე ახორ­ცი­ე­ლებს. იმის ფუ­ფუ­ნე­ბაც კი აქვს, რომ "ფე­ის­ბუ­კი­დან" გვე­ლა­პა­რა­კოს. "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" მა­გივ­რად ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბი" რომ იყ­ვნენ, აღი­ა­რე­ბით ჩვე­ნე­ბებს, ვი­დე­ო­ჩა­ნა­წე­რე­ბის ჩვე­ნე­ბი­დან მე­ო­რე დღეს­ვე მო­ვის­მენ­დით. შე­გახ­სე­ნებთ ირაკ­ლი ოქ­რუ­აშ­ვი­ლი­სა და ფო­ტო­რე­პორ­ტი­ო­რე­ბის ამ­ბავს... ეჭ­ვმი­ტა­ნი­ლებს ისეთ რა­მე­ებს ათ­ქმე­ვი­ნებ­დნენ, რისი გა­კე­თე­ბაც აზ­რა­დაც კი არ მოს­ვლი­ათ.

- ფიქ­რობთ, რომ დღეს სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბის აღ­დგე­ნის პრო­ცე­სი ობი­ექ­ტუ­რად მიმ­დი­ნა­რე­ობს?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- იცით, რა? ძა­ლი­ან ხში­რად ხალ­ხს რა­საც ჩას­ძა­ხებ, იმას ამოგ­ძა­ხებს. ბო­ლოს ხალ­ხი ყვე­ლა­ფერს ხვდე­ბა, მაგ­რამ გვი­ა­ნია. რას ნიშ­ნავს სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბის აღ­დგე­ნა? "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" დას­ჯა ხალ­ხს კი არა, ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლებს უნ­დათ... საქ­მე გვაქვს სო­ცი­ა­ლურ რე­ვანშთან. შე­ვარ­დნა­ძის დრო­ინ­დე­ლი ჩი­ნოვ­ნი­კე­ბი შურს იძი­ე­ბენ იმის გამო, რომ ძვე­ლი პრი­ვი­ლე­გი­ე­ბი და­კარ­გეს და ცდი­ლო­ბენ, თა­ვი­ან­თი სურ­ვი­ლე­ბი სა­ზო­გა­დო­ე­ბის სურ­ვი­ლე­ბად და დაკ­ვე­თად გა­ა­სა­ღონ.

- შე­ვარ­დნა­ძის დრო­ინ­დელ ჩი­ნოვ­ნი­კებ­ში ვის გუ­ლის­ხმობთ?

- თუნ­დაც - ივა­ნიშ­ვილს. აუ­ცი­ლე­ბე­ლი არ არის, იმ დროს პო­ლი­ტი­კუ­რი თა­ნამ­დე­ბო­ბა ჰქო­ნო­და. ის მა­შინ ძა­ლი­ან კარგ, სა­სათ­ბუ­რე პი­რო­ბებ­ში იყო. აღა­რა­ფერს ვამ­ბობ იმა­ზე, რომ გუნდში ძი­რი­თა­დად შე­ვარ­დნა­ძის დრო­ინ­დე­ლი კად­რე­ბი ჰყავს.

- სა­ა­კაშ­ვილს არ ჰყავ­და შე­ვარ­დნა­ძის დრო­ინ­დე­ლი კად­რე­ბი ან თა­ვად არ იყო მის გუნდში?

- პა­ტა­რა სა­ქარ­თვე­ლო­ში ელი­ტის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი ჩი­ნუ­რი კედ­ლით ვერ გა­ი­ყო­ფი­ან ერ­თმა­ნე­თის­გან. მთა­ვა­რი ის არის, ძი­რი­თად ბირ­თვს ვინ წარ­მო­ად­გენს. სა­ა­კაშ­ვილ­თან შე­ვარ­დნა­ძის გუნ­დი­დან, ჟვა­ნია და მისი რე­ფორ­მა­ტო­რე­ბი გად­მო­ვიდ­ნენ. ეს რე­ფორ­მა­ტო­რე­ბი და შე­ვარ­დნა­ძის გუნ­დის ძი­რი­თა­დი წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი ერ­თმა­ნე­თის­თვის ნელ-ნელა გა­უ­ცხოვ­დნენ. ახლა სწო­რედ შე­ვარ­დნა­ძის ძი­რი­თა­დი გუნ­დი ახორ­ცი­ე­ლებს რე­ვანშს რე­ფორ­მა­ტო­რებ­ზე, კონ­კრე­ტუ­ლად კი სა­ა­კაშ­ვილ­ზე.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- მე ვფიქ­რობ, დღეს სა­მარ­თლი­ა­ნო­ბის აღ­დგე­ნის პრო­ცე­სი ობი­ექ­ტუ­რად მიმ­დი­ნა­რე­ობს. თუმ­ცა არა, გარ­კვე­უ­ლი ეჭ­ვე­ბი მაქვს, რომ ისე ეფექ­ტუ­რად და სწრა­ფად არ ხდე­ბა ყვე­ლა­ფე­რი, რო­გორც სა­ჭი­როა და რო­გორც ხალ­ხს უნდა. შე­საძ­ლოა, ეს იმი­თაც იყოს გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლი, რომ სა­სა­მარ­თლო­ში ათი­ა­თა­სო­ბით სარ­ჩე­ლია შე­ტა­ნი­ლი. ამ ყვე­ლა­ფერს დრო უნდა... ისიც აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ პრო­კუ­რა­ტუ­რა­ში დარ­ჩე­ნი­ლი ძვე­ლი კად­რე­ბი ხში­რად შეგ­ნე­ბუ­ლად აფერ­ხე­ბენ გა­მო­ძი­ე­ბას.

- ამის თქმის სა­ფუძ­ველს რა გაძ­ლევთ?

- მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ სამ­თავ­რო­ბო დაც­ვის უკა­ნო­ნო ხარ­ჯე­ბი დე­ტა­ლუ­რად გა­მოქ­ვეყ­ნდა, ამის გამო დღემ­დე არა­ვინ დას­ჯი­ლა. ასე­თი ფაქ­ტე­ბი დღეს იშ­ვი­ა­თო­ბას არ წარ­მო­ად­გენს.

- ასე­თი ურ­თი­ერ­თბ­რალ­დე­ბე­ბის შემ­დეგ კო­ა­ბი­ტა­ცია ისევ შე­საძ­ლებ­ლად მი­გაჩ­ნი­ათ?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- ამ ფონ­ზე მარ­თლაც ძა­ლი­ან ძნე­ლია კო­ა­ბი­ტა­ცი­ა­ზე ლა­პა­რა­კი. სა­ში­ნე­ლი კონფრონ­ტა­ცი­ის ფო­ნია, "ნა­ცი­ო­ნა­ლებს" დღე­ნი­ა­დაგ დამ­ნა­შა­ვე­ე­ბად აცხა­დე­ბენ, თა­ნაც ყო­ველ­გვა­რი მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბე­ბის გა­რე­შე. "ნა­ცი­ო­ნა­ლე­ბის" მმარ­თვე­ლო­ბის დროს, პო­ლი­ცი­ის მა­ი­ორს, პოლ­კოვ­ნიკს ან სხვა მა­ღალ­ჩი­ნო­სანს შე­საძ­ლოა მარ­თლაც ჩა­ე­დი­ნა რა­ღაც სა­ზი­ზღრო­ბა, მაგ­რამ ამ ყვე­ლაფ­რის გა­მო­ძი­ე­ბის გა­რე­შე დაბ­რა­ლე­ბა მა­ინც ამო­რა­ლუ­რია. "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" ჩვენ ფა­შის­ტებს გვა­და­რებს. თუ ასეა, მა­შინ იპო­ვონ ყრი­ლო­ბის მა­სა­ლე­ბი, სა­დაც ვამ­ბობთ, რომ ჩვენ­თვის მი­უ­ღე­ბე­ლი ყვე­ლა ადა­მი­ა­ნი უნდა გა­ნად­გურ­დეს ან სა­კონ­ცენ­ტრა­ციო ბა­ნაკ­ში წა­ვი­დეს. მე ერ­თა­დერთ დას­კვნას ვა­კე­თებ: ეს ქვე­ყა­ნა 9 წლის მან­ძილ­ზე მარ­თლაც უძა­ლი­ან­დე­ბო­და რუ­სეთს და მისი ორ­ბი­ტი­დან გას­ვლას ცდი­ლობ­და. "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბა" ახლა ამ ძა­ლის დან­გრე­ვას ცდი­ლობს.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- კო­ა­ბი­ტა­ცია "ნა­ცი­ო­ნა­ლებ­მა" არას­წო­რად გა­ი­გეს. კო­ა­ბი­ტა­ცი­ის დროს თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე მყო­ფი ადა­მი­ა­ნის მი­მართ რო­გო­რი ეჭ­ვიც უნდა არ­სე­ბობ­დეს სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში და რო­გორ პო­ლი­ტი­კურ შე­ფა­სე­ბა­საც უნდა უკე­თებ­დნენ მას ოპო­ნენ­ტე­ბი, და­კის­რე­ბულ მო­ვა­ლე­ო­ბას პირ­ნათ­ლად, ყო­ველ­გვა­რი გარ­თუ­ლე­ბის გა­რე­შე უნდა ას­რუ­ლებ­დეს. ვინ­მემ და­მი­სა­ხე­ლოს შემ­თხვე­ვა, რო­დე­საც ახალ­მა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ ხელი შე­უ­შა­ლა მუ­შა­ო­ბა­ში სა­ა­კაშ­ვილს ან მის თა­ნამ­დე­ბო­ბა­ზე დარ­ჩე­ნილ თა­ნამ­ზრახ­ვე­ლებს (ბო­კე­რია იქ­ნე­ბო­და ეს, კუბ­ლაშ­ვი­ლი თუ ქა­და­გი­ძე). სა­ა­კაშ­ვი­ლი კი ყვე­ლა­ფერს ბლო­კავს, რა­ზეც ხელი მი­უწ­ვდე­ბა. ივა­ნიშ­ვი­ლი აბ­სო­ლუ­ტუ­რად მარ­თა­ლია, რო­დე­საც ამ­ბობს, რომ მარ­თლმსა­ჯუ­ლე­ბის აღ­სრუ­ლე­ბა ხელს არ უშ­ლის კო­ა­ბი­ტა­ცი­ას ისე­ვე, რო­გორც კო­ა­ბი­ტა­ცია არ უშ­ლის ხელს მარ­თლმსა­ჯუ­ლე­ბის აღ­სრუ­ლე­ბას.

- ვინ არის პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლი ამე­რი­კის კონ­გრე­სის მიერ სა­ქარ­თვე­ლოს მი­მართ კრი­ტი­კუ­ლი რე­ზო­ლუ­ცი­ის შე­მუ­შა­ვე­ბის გამო?

და­ვით დარ­ჩი­აშ­ვი­ლი:

- არ ვიცი, რა­ტომ ჩნდე­ბა ასე­თი კი­თხვა. რა­ტომ ფიქ­რობთ, რომ შე­იძ­ლე­ბა პო­ლი­ტი­კუ­რი დევ­ნის ობი­ექ­ტი ანუ "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბა" მდევ­ნელ­თან ანუ "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას­თან" ერ­თად იყოს პა­სუ­ხის­მგე­ბე­ლი იმა­ზე, რომ ამე­რი­კის კონ­გრეს­მა ჩვე­ნი ქვეყ­ნის მი­მართ კრი­ტი­კუ­ლი რე­ზო­ლუ­ცია შე­ი­მუ­შა­ვა? ამე­რი­კე­ლი კონ­გრეს­მე­ნე­ბის კრი­ტი­კა გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლია იმით, რომ ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში პო­ლი­ტი­კუ­რი დევ­ნაა.

პეტ­რე მამ­რა­ძე:

- ამ შემ­თხვე­ვა­ში ვფიქ­რობ, პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბა "ქარ­თულ ოც­ნე­ბა­საც" ეკის­რე­ბა. სამ­წუ­ხა­როდ, ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ და­სავ­ლე­თის­თვის სა­ჭი­რო ინ­ფორ­მა­ცი­ის დრო­უ­ლად მი­წო­დე­ბა ვერ შეძ­ლო. სა­ა­კაშ­ვილ­მა კი ძვე­ლი ლო­ბის­ტე­ბის დახ­მა­რე­ბით (ამის­თვის მას უზარ­მა­ზა­რი ფული აქვთ გა­დახ­დი­ლი) მო­ა­ხერ­ხა ჩვე­ნი ქვეყ­ნის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის დის­კრე­დი­ტა­ცია.

ხა­თუ­ნა ბახ­ტუ­რი­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)