უკ­რა­ი­ნა და ბე­ლო­რუ­სი - ჯერ კი­დევ ოქ­ტომ­ბრამ­დე გი­ვია თარ­გა­მა­ძის, გია ბა­რა­მი­ძის, გრი­გოლ ვა­შა­ძი­სა და სხვა ბო­ბო­ლა "ნა­ცის­ტე­ბის" ერ­თგვა­რი სა­ვა­ნე. თუმ­ცა რა­ტომ მხო­ლოდ ოქ­ტომ­ბრამ­დე? რო­გორც "ალი­ას" უყ­ვე­ბი­ან, ახ­ლაც მშვე­ნივ­რად ეწე­ვი­ან ამ ქვეყ­ნებ­ში ან­ტი­ქარ­თულ პრო­პა­გან­დას და თე­სა­ვენ უამ­რავ სი­ბინ­ძუ­რეს.

რა ხდე­ბა ამ მხრივ, "ალი­ას" უკ­რა­ი­ნი­დან თბი­ლის­ში სტუმ­რად ჩა­მო­სუ­ლი პრო­ფე­სო­რი, უკ­რა­ი­ნის "ბიზ­ნე­სა­სო­ცი­ა­ცი­ის" მრჩე­ვე­ლი, გია სი­გუა ესა­უბ­რე­ბა:

- ბა­ტო­ნო გია, რა ხდე­ბა უკ­რა­ი­ნა­ში, ისევ "ნა­ცი­ო­ნა­ლებს" მიჰ­ყავთ "პა­რა­დი" ჩვე­ნი სა­გა­რეო პო­ლი­ტი­კის თვალ­საზ­რი­სით?

- უკ­რა­ი­ნა­ში სა­ქარ­თვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­ებს არა­სო­დეს არ აქ­ცევ­დნენ ყუ­რა­დღე­ბას. რო­დე­საც ჩა­მო­დი­ო­და დი­ას­პო­რის მი­ნის­ტრი, პა­პუ­ნა და­ვი­თა­ია, მას ახ­ვედ­რებ­დნენ მხო­ლოდ "ნა­ცის­ტებს" და მათ მომ­ხრე­ებს. სხვა­თა შო­რის, ჩვენ მი­მართ არც ახა­ლი მთავ­რო­ბა იჩენს დიდ ყუ­რა­დღე­ბას. ახლა უკვე და­ი­ნიშ­ნა ახა­ლი ელჩი, მი­ხე­ილ უკ­ლე­ბა. ფაქ­ტობ­რი­ვად, შე­უდ­გა მუ­შა­ო­ბას და ვნა­ხოთ, რას გა­ა­კე­თებს.

ახლა იმა­ზე მო­გახ­სე­ნებთ, რა ხდე­ბო­და და ხდე­ბა უკ­რა­ი­ნა­ში... იხარ­ჯე­ბა ძა­ლი­ან დიდი ფული იმის­თვის, რომ გა­ა­თეთ­რონ "ნა­ცის­ტუ­რი" პო­ლი­ტი­კა და რო­გორ­მე გა­ა­შა­ვონ ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა. აგერ, ჩემს ხელ­თაა ჟურ­ნა­ლი "კო­რეს­პონ­დენ­ტი", საკ­მა­ოდ სო­ლი­დუ­რი გა­მო­ცე­მაა, სა­დაც თავ­ფურ­ცელ­ზეა გა­მო­ტა­ნი­ლი ასე­თი სა­თა­უ­რი: "სა­ქარ­თვე­ლო უკან ბრუნ­დე­ბა, ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა სა­ა­კაშ­ვი­ლის რე­ფორ­მებს აჩე­რებს". ძა­ლი­ან ცუდი სტა­ტი­აა, თურ­მე სა­ა­კაშ­ვი­ლი მარ­თლა "დე­მოკ­რა­ტი­ის შუ­ქუ­რა" იყო და ახლა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ში მო­ვიდ­ნენ რე­აქ­ცი­უ­ლი ძა­ლე­ბი, ანუ სა­ქარ­თვე­ლო­ში პრაქ­ტი­კუ­ლად მოხ­და კონ­ტრრე­ვო­ლუ­ცია. თურ­მე ან­ტი­ქარ­თულ­მა ძა­ლამ გა­ი­მარ­ჯვა.

რამ­დე­ნი­მე თვის წინ, სა­ნამ გრი­გოლ ქა­თა­მა­ძე იყო ელჩი, უკ­რა­ი­ნა­ში ჩა­მო­ვი­და მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლი და გა­მარ­თა სულ ორი შეხ­ვედ­რა ოპო­ზი­ცი­ის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­თან. სა­ერ­თოდ არა­ნა­ი­რი კონ­ტაქ­ტი არ ჰქო­ნია უკ­რა­ი­ნის პრე­ზი­დენ­ტთან, პარ­ლა­მენ­ტთან და მთავ­რო­ბას­თან.

- რა მი­სი­ით იყო ჩა­მო­სუ­ლი?

- ისე ჩა­ა­წყვეს, რომ რო­მე­ლი­ღაც მე­სა­მე­ხა­რის­ხო­ვან­მა ჟურ­ნალ­მა მო­იწ­ვია. შემ­დეგ "ნა­ცი­ო­ნა­ლურ­მა მოძ­რა­ო­ბამ" ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა გა­ა­ფორ­მა ერთ-ერთ უკ­რა­ი­ნულ ოპო­ზი­ცი­ურ პარ­ტი­ას­თან. პო­ლი­ტი­კა­ში არ არ­სე­ბობს პრე­ცე­დენ­ტი, რომ პრე­ზი­დენ­ტი ჩა­ვი­დეს რო­მე­ლი­მე ქვე­ყა­ნა­ში, სა­ერ­თოდ კონ­ტაქ­ტი არ ჰქონ­დეს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას­თან და ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა გა­ა­ფორ­მოს ოპო­ზი­ცი­ურ პარ­ტი­ას­თან. რა თქმა უნდა, სა­ა­კაშ­ვილ­მა და­ი­წყო ლან­ძღვა ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბი­სა იქამ­დე, რომ ჰკი­თხეს: გა­მო­ი­ყე­ნებთ თქვენს უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბას, რომ და­იც­ვათ დე­მოკ­რა­ტია სა­ქარ­თვე­ლო­შიო? ამ ყვე­ლა­ფერს ორ­გა­ნი­ზე­ბას უკე­თებ­დნენ ქა­თა­მა­ძე და ჩე­ჩე­ლაშ­ვი­ლი. თქვენ წარ­მო­გიდ­გე­ნი­ათ, სა­ქარ­თვე­ლო­ში რომ ჩა­მო­ვი­დეს უკ­რა­ი­ნის პრე­ზი­დენ­ტი და არა­ვის არ შეხ­ვდეს და რო­მე­ლი­ღაც ოპო­ზი­ცი­ურ პარ­ტი­ას­თან მი­ვი­დეს?

აი, ასე და­წან­წა­ლებს ჩვე­ნი პრე­ზი­დენ­ტი ტუ­რის­ტი­ვით, არა­ნა­ირ მო­ლა­პა­რა­კე­ბებს ეგ არ აწარ­მო­ებს, არა­ნა­ი­რი დო­კუ­მენ­ტი არ რჩე­ბა, კაც­მა არ იცის, სად რას აკე­თებს. ახლა მო­ი­ფიქ­რა ვერ­სია, თით­ქოს იმი­ტომ და­დის, რომ აფხა­ზე­თი­სა და ცხინ­ვა­ლის არა­ღი­ა­რე­ბის პო­ლი­ტი­კა გა­ა­ტა­როს, ესეც ტყუ­ი­ლია. რუ­სეთს რომ უნ­დო­დეს, რამ­დე­ნი­მე ქვე­ყა­ნას მა­ინც აღი­ა­რე­ბი­ნებ­და, სა­ა­კაშ­ვილს ვინ უს­მენს? ამა­ზე თა­ვად ლა­პა­რა­კო­ბენ რუ­სე­ბი, ჩვენ არ გვა­წყობს, რომ ოსეთ­მა და აფხა­ზეთ­მა სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მარ­თლის სტა­ტუ­სი მი­ი­ღოს, მერე სხვა პრე­ტენ­ზი­ე­ბი გა­უჩ­ნდე­ბათ და რუ­სეთ­თან შე­ერ­თე­ბა გა­ჭირ­დე­ბაო. ძა­ლი­ან სო­ლი­დურ გა­ზე­თებ­ში ქვეყ­ნდე­ბა სა­ში­ნე­ლი მა­სა­ლე­ბი, თით­ქოს ეკო­ნო­მი­კუ­რი თვალ­საზ­რი­სით სა­ქარ­თვე­ლო და­ინ­გრა... არ­სე­ბობს ასე­თი გა­ზე­თი: "ზერ­კა­ლო ნე­დე­ლი", სა­დაც შა­ვით თეთრზე წე­რენ, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში პო­ლი­ტი­კუ­რი დევ­ნაა გა­ჩა­ღე­ბუ­ლი, პო­ლი­ტი­კუ­რი ან­გა­რიშს­წო­რე­ბა, "ნა­ცის­ტებს" თურ­მე არა­ფე­რი და­უ­შა­ვე­ბი­ათ. სა­ქარ­თვე­ლოს მხრი­დან არის სრუ­ლი დუ­მი­ლი, მე ვიც­ნობ ამ გა­ზე­თის მთა­ვარ რე­დაქ­ტორ­საც და დამ­ფუძ­ნე­ბელ­საც, მაგ­რამ არ შე­მიძ­ლია, ყვე­ლას პა­სუ­ხი გავ­ცე. ასეთ საქ­მე­ებ­ზე "ნა­ცის­ტე­ბი" ად­რეც ხარ­ჯავ­დნენ უზარ­მა­ზარ ფულს და ახ­ლაც ხარ­ჯა­ვენ.

- ევ­რო­პა­ში და ამე­რი­კა­ში რომ ხარ­ჯა­ვენ ასეთ წე­რი­ლებ­ში ფულს, გა­სა­გე­ბია, ცდი­ლო­ბენ, რომ და­სავ­ლე­თი­დან ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მხარ­და­ჭე­რა შე­სუს­ტდეს. უკ­რა­ი­ნა­ში რაში აწყობთ ფუ­ლის გა­დაყ­რა?

- მარ­ტო და­სავ­ლეთ­ში ხომ არ არის საქ­მე, მე­ზობ­ლებ­თა­ნაც ხომ უნდა და­ა­ლა­გო ურ­თი­ერ­თო­ბე­ბი? ასე­თი წე­რი­ლე­ბი უარ­ყო­ფით გან­წყო­ბებს მა­ინც ქმნის.

- ახლა ის მი­თხა­რით, ბა­ტო­ნო გია, გი­ვია თარ­გა­მა­ძე ხში­რად რომ და­დის უკ­რა­ი­ნა­ში, რა უნდა იქ, რას საქ­მი­ა­ნობს?

- ოქ­ტომ­ბრამ­დე თარ­გა­მა­ძე სულ კი­ევ­ში იყო. ჩვენ ვი­ცით, 2010 წლის არ­ჩევ­ნებ­ში რო­გორ ჩა­ე­რივ­ნენ და რა ჩა­ი­დი­ნეს, მაგ­რამ გავ­ლე­ნა შემ­დგომ­შიც ჰქონ­დათ. მა­გა­ლი­თად, მე შარ­შან სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ორ­გა­ნი­ზა­ცია ჩა­მო­ვა­ყა­ლი­ბე კი­ევ­ში და ოფის­თან 6 და­ბუ­რულ­მი­ნე­ბი­ა­ნი მან­ქა­ნა იდგა, რომ­ლე­ბიც სა­ქარ­თვე­ლოს უშიშ­რო­ე­ბას ეკუთ­ვნო­და. ჩემი თი­თო­ე­უ­ლი სი­ტყვა სა­ელ­ჩო­ში მი­დი­ო­და. ჩემი ინ­ფორ­მა­ცი­ით, ბე­ლო­რუს­ში ახ­ლან­დე­ლი ელჩი გივი თარ­გა­მა­ძის რე­კო­მენ­და­ცი­ით და­ი­ნიშ­ნა.

- ეგ რო­მე­ლია?

- დათო პო­ტა­ლია, ადრე უკ­რა­ი­ნის სა­ელ­ჩო­ში მუ­შა­ობ­და.

- და თარ­გა­მა­ძე უკ­რა­ი­ნა­ში რის­თვის და­დის?

- თარ­გა­მა­ძე სულ უკ­რა­ი­ნა­ში იჯდა, მი­ცე­მუ­ლი ჰქონ­და ძა­ლი­ან დიდი თან­ხე­ბი... მა­გა­ლი­თად, უკ­რა­ი­ნის ქუ­ჩებ­ში ძა­ლი­ან დიდი ხნის გან­მავ­ლო­ბა­ში გან­თავ­სე­ბუ­ლი იყო ბილ­ბორ­დე­ბი სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრის, გრი­გოლ ვა­შა­ძი­სა და ელ­ჩის, ქა­თა­მა­ძის სუ­რა­თე­ბით. თქვენ თბი­ლის­ში სად­მე გი­ნა­ხავთ, რომ რო­მე­ლი­მე ელჩს თა­ვი­სი სუ­რა­თე­ბი გა­მო­ეკ­რას? მე მგო­ნი, ასე­თი რამ არც რო­მე­ლი­მე სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნისტრს გე­უ­კე­თე­ბია. აი, ამა­შიც კი დიდი ფული იხარ­ჯე­ბო­და.

- რა ჯან­და­ბად უნ­დო­დათ, ვა­შა­ძე და ქა­თა­მა­ძე ჰო­ლი­ვუ­დის ვარ­სკვლა­ვე­ბი მყვა­ნან?

- იმ პე­რი­ოდ­ში ნინო ანა­ნი­აშ­ვი­ლი იყო ჩა­მო­სუ­ლი, კონ­ცერ­ტე­ბი ჰქონ­და და უნ­დო­და, ეჩ­ვე­ნე­ბი­ნა, რო­გო­რი პო­პუ­ლა­რუ­ლი იყო. ამას აკე­თებ­დნენ ძა­ლი­ან ეშ­მა­კუ­რად, რო­მე­ლი­მე ჟურ­ნალს მის­ცემ­დნენ ფულს, გა­რე­კან­ზე გა­ა­ტა­ნი­ნებ­დნენ სუ­რათს და მერე აკე­თებ­დნენ ბილ­ბორდს, ვი­თომ ჟურ­ნა­ლის რეკ­ლა­მას. არა­და, ჟურ­ნა­ლის და­სა­ხე­ლე­ბა არც კი ჩან­და. თქვენ რო­გორ ფიქ­რობთ, ამე­რი­კულ გა­ზე­თებ­ში რომ წე­რი­ლე­ბი იბეჭ­დე­ბა, დაკ­ვე­თი­ლი არ არის? ამა­შიც მი­ლი­ო­ნე­ბია გა­დახ­დი­ლი. უკ­რა­ი­ნა­ში ისეთ რა­ღა­ცებს აკე­თებ­დნენ, ვერც კი დავ­წერთ, ჯერ მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბე­ბი უნდა მო­ვი­პო­ვოთ, "და­ვერ­ბოვ­კე­ბა" და გა­და­ღე­ბე­ბი სხვა­გა­ნაც მი­დი­ო­და, უბ­რა­ლოდ, პი­როვ­ნე­ბებს ვერ და­ვა­სა­ხე­ლებ, ვის უკე­თებ­დნენ. არ არ­სე­ბობ­და მე­თო­დი, რო­მელ­საც თარ­გა­მა­ძე და მის­ნა­ი­რე­ბი არ იყე­ნებ­დნენ. დღეს უკ­რა­ი­ნა­სა და ბე­ლო­რუს­ში მა­ინც პრე­სას აწ­ვე­ბი­ან "ნა­ცის­ტე­ბი", ასე ქმნი­ან თა­ვი­ანთ იდე­ო­ლო­გი­ას და აშა­ვე­ბენ "ქარ­თულ ოც­ნე­ბას".

- თარ­გა­მა­ძის გარ­და, ვინ აქ­ტი­უ­რობს ბე­ლო­რუს­სა და უკ­რა­ი­ნა­ში?

- ახლა "ნა­ცის­ტე­ბი" აშ­კა­რად, ანუ და­უ­ფა­რა­ვად ვე­ღარ მუ­შა­ო­ბენ. უკვე ვთქვი, ახა­ლი ელჩი მო­ვი­და, ჭკვი­ა­ნი კაცი ჩანს და ვფიქ­რობ, სი­ტუ­ა­ცი­ას გა­მო­ას­წო­რებს, ალ­ბათ, სა­მარ­ცხვი­ნო სი­ტუ­ა­ცია დამ­თავ­რდე­ბა... მახ­სოვს, რო­გორ ჩა­მო­ვი­და და­უ­პა­ტი­ჟებ­ლად სა­ა­კაშ­ვი­ლი ია­ნუ­კო­ვი­ჩის და­ბა­დე­ბის დღე­ზე, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს სა­გა­რეო საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრომ ოფი­ცი­ა­ლუ­რად მი­მარ­თა უკ­რა­ი­ნის სა­გა­რეო უწყე­ბას, მა­ინც არ მი­იწ­ვი­ეს. ესეც ადგა და ჩა­მო­ვი­და რო­გორც კერ­ძო პირი და და­უ­რე­კა ია­ნუ­კო­ვიჩს, მინ­და, და­ბა­დე­ბის დღე მო­გი­ლო­ცოო. იმა­საც სხვა გზა არ ჰქონ­და, მი­ი­ღო მხო­ლოდ 5 წუ­თით. ამის შემ­დეგ უკ­რა­ი­ნის სა­გა­რეო საქ­მე­თა სა­მი­ნის­ტრომ გან­ცხა­დე­ბა გა­ა­კე­თა, ჩვენ არ მოგ­ვიწ­ვე­ვია, მაგ­რამ, რაკი სტუ­მარ­თმოყ­ვა­რე ხალ­ხი ვართ, ვერ გა­ვაგ­დებ­თო.

რაც შე­ე­ხე­ბა სხვე­ბის ჩა­მოს­ვლას, ოქ­ტომ­ბრამ­დე მუდ­მი­ვად ჩა­მო­დი­ოდ­ნენ: გია ბა­რა­მი­ძე, გრი­გოლ ვა­შა­ძე, გივი თარ­გა­მა­ძე და დი­ას­პო­რის მი­ნის­ტრი.

ახლა ერთი რა­მის თქმაც მინ­და, ძა­ლი­ან მიკ­ვირს, როცა პრე­ზი­დენ­ტი ამ­ბობს, ია­რა­ღი ჩემი ბრძა­ნე­ბით იყო გა­და­მა­ლუ­ლიო, რა­ტომ არ იბა­რე­ბენ პრო­კუ­რა­ტუ­რა­ში? ეს ია­რა­ღი რომ არა­ლე­გა­ლუ­რია, და­ვი­ჯე­რო, ამა­ში ორი აზრი არ­სე­ბობს? ხომ უნდა გა­ირ­კვას, რის­თვის სჭირ­დე­ბო­და, ვის­თვის უნდა და­ე­რი­გე­ბი­ნა? ეს სა­ხელ­მწი­ფო გა­დატ­რი­ა­ლე­ბის ტოლ­ფა­სი და­ნა­შა­უ­ლია. ესე იგი, ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბობს ია­რა­ღის სა­წყო­ბე­ბი და ამ დროს უშიშ­რო­ე­ბამ არა­ფე­რი იცის?

ეს მა­სა­ლე­ბი უნდა და­უ­დონ ვე­რო­პა­სა და ამე­რი­კას, საკ­მა­რი­სია. რა­ტომ­ღაც ამა­ზე ადეკ­ვა­ტუ­რი რე­აქ­ცია არ არის, შემ­წყნა­რებ­ლუ­რი პო­ლი­ტი­კა ხორ­ცი­ელ­დე­ბა. არა­და, წა­მე­ბის კად­რებ­ზე სა­ში­ში ეს ია­რა­ღია. კი, ბა­ტო­ნო, ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა რა­ღა­ცებს აკე­თებს, დიდი მად­ლო­ბა, მაგ­რამ ამ სა­კი­თხებ­ზეა სა­ჭი­რო ძა­ლი­ან დიდი ყუ­რა­დღე­ბა. სა­ა­კაშ­ვი­ლის­თვის ამ­დე­ნი კო­ზი­რის მი­ცე­მა აშ­კა­რა შეც­დო­მაა!

გელა ზე­დე­ლაშ­ვი­ლი

გა­ზე­თი "ალია"