"ჯო ბაიდენი ამაყი ამერიკელია, ირლანდიური სულით" - როგორ აფასებენ მსოფლიო ლიდერები ამჟამინდელი ამერიკული პოლიტიკის მეორე დიდ "მიწისძვრას"?
აშშ-ს პრეზიდენტ ჯო ბაიდენს მსოფლიო ლიდერებმა მადლიერებისა და მხარდაჭერის გზავნილები მიუძღვნეს, მას შემდეგ, რაც მოქმედმა პრეზიდენტმა განაცხადა, რომ ის 2024 წლის საპრეზიდენტო რბოლას ეთიშება და მხარს დაუჭერს ვიცე-პრეზიდენტ კამალა ჰარისს, როგორც დემოკრატების საპრეზიდენტო კანდიდატს.
ბოლო პერიოდში აშშ-ს პოლიტიკაში ეს მეორე “სეისმური” ძვრა იყო - პირველი 13 ივლისს, პენსილვანიაში გამართულ გამოსვლაზე, ყოფილი პრეზიდენტის დონალდ ტრამპის მკვლელობის მცდელობა გახლდათ.
გასულ თვეს CNN-ის საპრეზიდენტო დებატებზე ბაიდენი კატასტროფულად გამოვიდა, რის შემდეგაც მასზე ზეწოლა გაიზარდა, რომ კანდიდატურა მოეხსნა, ახლა კი მან უკვე დაადასტურა, რომ ერთვადიანი პრეზიდენტად დარჩება, რასაც აშშ-ს მოკავშირეების გამოხმაურებები მოჰყვამ რომლებმაც მას ლიდერობისთვის მადლობა გადაუხადეს.
ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა კირ სტარმერმა, რომელიც ბაიდენს ვაშინგტონში ამ თვეში შეხვდა, განაცხადა, რომ პრეზიდენტის გადაწყვეტილებას პატივს სცემს და მასთან ერთად მუშაობას მისი ვადის დარჩენილი პერიოდის განმავლობაში მოუთმენლად ელის.
"ვიცი რომ, როგორც ამას მთელი თავისი შესანიშნავი კარიერის განმავლობაში აკეთებდა, მან მიიღო გადაწყვეტილება იმის საფუძველზე, რაც, მისი აზრით, საუკეთესოა ამერიკელი ხალხისთვის", - დაწერა სტარმერმა X-ზე.
კანადის პრემიერ-მინისტრმა, ჯასტინ ტრუდომ მადლობა გადაუხადა ბაიდენს, რომ მისი ქვეყნისთვის "ნამდვილი მეგობარი" იყო . "ის დიდი კაცია, და ყველაფერი, რასაც ის აკეთებს, თავისი ქვეყნის მიმართ მისი სიყვარულითაა განპირობებული", - თქვა მან X-ზე.
პრესკონფერენციაზე ავსტრალიის პრემიერ-მინისტრმა ენტონი ალბანეზმა განაცხადა, რომ ბაიდენი იმსახურებს აღიარებას "კიდევ ერთხელ იმისთვის, რომ არ დააყენა საკუთარი თავი პირველ პლანზე, არამედ, უპირველეს ყოვლისა გაითვალისწინა ის, რაც მისი აზრით, ამერიკის შეერთებული შტატების ინტერესებშია, როგორც იქცეოდა მთელი თავისი საჯარო ცხოვრების განმავლობაში".
"პრეზიდენტმა ბაიდენმა მიუძღვნა თავისი ცხოვრება ხალხის სამსახურს, და ეს დიდ პატივისცემას იმსახურებს", - აღნიშნა ახალი ზელანდიის პრემიერ-მინისტრმა, კრისტოფერ ლუქსონმა X-ზე.
უკრაინის პრეზიდენტმა, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ მადლობა გადაუხადა ბაიდენს "უცვლელი მხარდაჭერისთვის" რუსეთის წინააღმდეგ ომში მისი ქვეყნის მიმართ, რომელსაც, მიუხედავად რესპუბლიკელების უკმაყოფილებისა, აშშ მხარს უჭერდა იარაღით, სამხედრო დახმარებითა და დიპლომატიური მხარდაჭერით.
"ბოლო წლებში ბევრი მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება იქნა მიღებული და ეს ისტორიას ისე დარჩება, როგორც გაბედული ნაბიჯები, რომელიც პრეზიდენტმა ბაიდენმა რთულ დროში გადადგა", - დაწერა ზელენსკიმ X-ზე, - "ჩვენ ყოველთვის მადლიერები ვიქნებით პრეზიდენტ ბაიდენის ლიდერობისთვის".
ისრაელში პრეზიდენტმა ისააკ ჰერცოგმა ბაიდენი დაახასიათა, როგორც "ებრაელი ხალხის ნამდვილი მოკავშირე", ხოლო თავდაცვის მინისტრმა იოავ გალანტმა განაცხადა, რომ აშშ-ს პრეზიდენტის "მტკიცე მხარდაჭერა, განსაკუთრებით ომის დროს, ფასდაუდებელი იყო".
"ჰამასის" 7 ოქტომბრის თავდასხმების შემდეგ ბაიდენი ღაზაში ისრაელის ომის ერთ-ერთი უდიდესი მხარდამჭერი იყო. მაგრამ მას გაუგებრობა ჰქონდა ისრაელის პრემიერ-მინისტრ ბენიამინ ნეთანიაჰუსთან ჰუმანიტარული დახმარებისა და კონფლიქტში სამოქალაქო მსხვერპლის მზარდი რაოდენობის გამო.
ირლანდიის საიმონ ჰარისმა ბაიდენს უწოდა "ამაყი ამერიკელი, ირლანდიური სულით" და მადლობა გადაუხადა მას მისი "გლობალური ლიდერობისა" და "მეგობრობისთვის".
სხვა ლიდერებმა შეაქეს ბაიდენი იმისთვის, რომ რბოლიდან გამოსვლის ეს რთული გადაწყვეტილება მიიღო.
"ჩემმა მეგობარმა ჯო ბაიდენმა ბევრ რამეს მიაღწია: თავისი ქვეყნისთვის, ევროპისთვის, მსოფლიოსთვის", - დაწერა გერმანიის კანცლერმა ოლაფ შოლცმა X-ზე, - "მისი გადაწყვეტილება, არ იყაროს კენჭი, კვლავ იმსახურებს პატივისცემას".
სიტყვით გამოსვლისას, ვენესუელის პრეზიდენტმა ნიკოლას მადურომ განაცხადა, რომ ბაიდენმა მიიღო "სწორი" გადაწყვეტილება და პირველ ადგილზე დააყენა თავისი ოჯახი და ჯანმრთელობა. მან აშშ-ის პრეზიდენტს "ჯანმრთელობა და ხანგრძლივი სიცოცხლე" უსურვა.
პოლონეთის პრემიერ-მინისტრმა დონალდ ტუსკმა X-ზე დაწერა, რომ ბაიდენმა მიიღო რთული გადაწყვეტილებები, "რომლის წყალობითაც პოლონეთი, ამერიკა და მსოფლიო უფრო უსაფრთხოა, ხოლო დემოკრატია - უფრო ძლიერი".
"ვიცი, რომ იმავე მოტივაციებმა გიბიძგეს, როდესაც თქვენს საბოლოო გადაწყვეტილებას აცხადებდით. ალბათ, ყველაზე რთულს", - თქვა ტუსკმა.
სამხრეთ კორეისა და იაპონიის ლიდერებმა განაცხადეს, რომ აშშ-ს შიდა პოლიტიკაზე არ გააკეთებენ კომენტარს, მაგრამ ხაზი გაუსვეს თეთრ სახლთან მუშაობის გაგრძელების აუცილებლობას. ორივე ქვეყანას შეერთებულ შტატებთან თავდაცვის ხელშეკრულება აქვს და ბაიდენი აზიაში, მოკავშირეებს შორის კავშირების გაღრმავების მთავარი პროპაგანდისტი იყო, ნაწილობრივ, ჩინეთის მზარდი თავდაჯერებულობის საპირწონედ.
ფილიპინების პრეზიდენტმა, ფერდინანდ "ბონგბონგ" მარკოს უმცროსმა განაცხადა, რომ ბაიდენის "გადაწყვეტილება, მოეხსნა კანდიდატურა სახელმწიფო მოღვაწეობის თვალსაჩინო მაგალითია".
ოფიციალური განცხადება ჩინეთის ლიდერ სი ძინპინისგან არ ყოფილა.