სამოქალაქო საკითხებზე კომპეტენტურ პასუხებს გასცემს ადმინისტრაციულ, სამოქალაქო საქმეთა და ბავშვთა უფლებებში სპეციალიზებული ადვოკატი ნუგბარა როსტიაშვილი:
- მყავს ქალიშვილი, რომელიც მეორე ქორწინებაშია. პირველი ქორწინებიდან ჰყავს ბავშვი და, ფაქტობრივად, ჩემი გაზრდილია, მაგრამ მერე წაიყვანა ჩემმა შვილმა და ახლა არის დედასთან. მეორე ქორწინებაშიც ჰყავს შვილი, ცოლ-ქმარი არ არიან სტაბილური ადამიანები, არ მუშაობენ, არა აქვთ შემოსავალი, აქვთ კონფლიქტები, ცხოვრობენ სოციალური დახმარებით. ახლა აპირებენ საზღვარგარეთ წასვლას, ძალიან არ მინდა უფროსი შვილიშვილი თან წაიყვანოს, რადგან არა აქვს მის ქმარს ბავშვთან კარგი ურთიერთობა. როგორც მეუბნებიან, რადგან ბებია ვარ, არანაირი უფლებები არა მაქვს და დედას შეუძლია თავისი შვილი სადაც უნდა იქ წაიყვანოს. ისიც ვიცი, რომ მისი პირველი ქმარი მისცემს ამის უფლებას, რადგან არც აინტერესებს თავისი შვილი. მაქვს შიში, რომ ბავშვს მოექცევიან ცუდად და იქ უფრო მეტად დაუცველი იქნება. როგორ შემიძლია ბავშვის უფლებები დავიცვა და მოვახერხო მისი საქართველოში დატოვება? სამართლებრივად ამ დროს თუ არსებობს გამოსავალი? ბავშვი 7 წლისაა.
- თქვენ შეგიძლიათ მიმართოთ სასამართლოს ბავშვის საცხოვრებელი ადგილის განსაზღვრის მოთხოვნით. ბავშვმა თქვენთან რომ იცხოვროს, მოპასუხეებად უნდა დაასახელოთ ბავშვის მშობლები. აუცილებელია დადგინდეს თქვენსა და ბავშვს შორის არსებული მყარი მიჯაჭვულობა, ასევე მნიშვნელოვანია, თუ რამდენხნიანი წყვეტა გაქვთ ბავშვთან ურთიერთობაში. აუცილებლად უნდა დაადასტუროთ ის გარემოებები, რის საფუძველზეც გსურთ ბავშვი თქვენთან ცხოვრობდეს და რატომ იქნება ბავშვისათვის თქვენთან ცხოვრება უფრო უკეთესი. თქვენი მოთხოვნა უნდა გამომდინარეობდეს ბავშვის საუკეთესო ინტერესებიდან. ასევე მნიშვნელოვანია ბავშვის სურვილიც, რადგან გადაწყვეტილების გამოტანისას მის აზრსაც გაითვალისწინებენ.
- სოფელში მაქვს კერძო სახლი და მიწის ნაკვეთი, რომლის გაყიდვაც მინდა. მყავს მყიდველი, მაგრამ როცა რეესტრში მივედი, აღმოვაჩინე, რომ ქონება დაყადაღებულია. ეს იყო სრული მოულოდნელობა ჩემთვის. როგორც გავარკვიე, ჩემს შვილს ჰქონია ჯარიმები, არ იხდიდა და ამის გამო ქონების ნაწილი დააყადაღეს, რადგან ის იმ მისამართზეა ჩაწერილი. ჩემი თანხმობის გარეშე შეეძლოთ თუ არა ამის გაკეთება და ახლა როგორ მოვიქცე? მაქვს თუ არა უფლება, ჩემს სახელზე არსებული მიწის ნაკვეთი გავყიდო?
- მესაკუთრის თანხმობის გარეშე კონკრეტულ მისამართზე ჩაწერა შეუძლებელია. დღევანდელი კანონმდებლობის თანახმად, შესაძლებელია მხოლოდ უძრავი ქონების მისამართად დაფიქსირება, რაც საკუთრების უფლებას არ წარმოშობს. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ თუ მოცემულ შემთხვევაში პირი თანამესაკუთრე არ არის, ვერც მისი ვალდებულების გამო დააყადაღებენ სხვის, თუნდაც მშობლის ქონებას. ამიტომ სავარაუდოა, რომ პირი, რომლის ვალდებულებების გამო სახლი დააყადაღეს, არის მინიმუმ თანამესაკუთრე. რაც შეეხება საკითხს, თუ როგორ უნდა მოიქცეს მსგავს შემთხვევაში პირი, უნდა დაიწყოს საკითხის გარკვევა, თუ რა ვალდებულებები აქვს, რისთვისაც აღსრულების ეროვნულ ბიუროს უნდა მიმართოს. ამასთანავე, მოცემული ქონება გადასამოწმებელია საჯარო რეესტრში უძრავი ქონების საკუთრების ნაწილში, კერძოდ, თუ ვინაა მესაკუთრე თუ თანამესაკუთრე. დასმული კითხვის პასუხად უნდა განიმარტოს, რომ თუ ქონება დაყადაღებულია, ქონების რეალიზაცია ვერ მოხდება, ვინაიდან ყადაღა უზრუნველყოფს ვალდებულების შესრულებას და სწორედ ამის გამო ხდება მისი გამოყენება.
- ჩემს მეუღლეს სხვადასხვა ბანკიდან ჰქონდა აღებული სწრაფი სესხი, ერთხანს ვიხდიდით, მაგრამ შემდეგ ვეღარ გადაიხადა. წავიდა სამუშაოდ საზღვარგარეთ და მას შემდეგ არ გადაგვიხდია. უკვე გასულია 5 წელი სესხის აღებიდან და მუდმივად რეკავს ფინანსური ბიურო. ვუხსნი, რომ ქმარი არ არის საქართველოში. როგორ მოვიქცე? როგორც ვიცი, სესხი უკვე ხანდაზმულია და გადახდის ვალდებულება არა გვაქვს. ქმარი 3 წელზე მეტია წასულია ქვეყნიდან, მის სახელზე არ არის არანაირი ქონება. რა შემიძლია გავაკეთო, რომ ვალი ხანდაზმულად ცნონ. რამდენად არის შესაძლებელი მე წამართვან ოჯახიდან ნივთები ან ტექნიკა?