გა­სულ კვი­რას საკ­მა­ოდ მძი­მე პრო­ცე­სე­ბი გან­ვი­თარ­და დმა­ნის­ში, სა­დაც ყო­ფით ნი­ა­დაგ­ზე და­წყე­ბუ­ლი კონ­ფლიქ­ტი, ლა­მის ეთ­ნი­კურ და­პი­რის­პი­რე­ბად იქცა. “მოვ­ლე­ნა­თა გან­ვი­თა­რე­ბა თუ არ ჩაჯ­დე­ბა ჩარ­ჩო­ში და არ იქ­ნე­ბა შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბუ­ლი სტა­ბი­ლუ­რი ოპე­რა­ტი­უ­ლი ვი­თა­რე­ბა, ამ შემ­თხვე­ვა­ში, არ არის გა­მო­რი­ცხუ­ლი, უცხო ქვეყ­ნის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რებ­მა, კი­დევ უფრო მა­ღა­ლი დო­ნის დეს­ტა­ბი­ლი­ზა­ცი­ის გა­მო­საწ­ვე­ვად, სა­ქარ­თვე­ლო­ში კონ­კრე­ტუ­ლი გეგ­მე­ბი აა­მოქ­მე­დონ. ჩვენ გვაქვს და­კონ­სერ­ვე­ბუ­ლი ე.წ. რე­გი­ო­ნე­ბი, სა­დაც ანა­ლო­გი­უ­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბით შე­უძ­ლი­ათ გა­ნა­ვი­თა­რონ მოვ­ლე­ნე­ბი ეთ­ნი­კუ­რად და რე­ლი­გი­უ­რად უცხო ქვეყ­ნე­ბის ზე­გავ­ლე­ნის ქვეშ მყოფ­მა ჯგუ­ფებ­მა”, - ამ­ბობს ექ­სპერ­ტი უსაფრ­თხო­ე­ბის სა­კი­თხებ­ში და­ვით კუ­ხა­ლაშ­ვი­ლი, რო­მე­ლიც არ გა­მო­რი­ცხავს, რომ დმა­ნი­სის მოვ­ლე­ნე­ბის შემ­დეგ, სხვა კუ­თხი­თაც გან­ვი­თარ­დეს ანა­ლო­გი­უ­რი კონ­ფლიქ­ტე­ბი.

- ეთ­ნი­კუ­რი და რე­ლი­გი­უ­რი ხა­სი­ა­თის კონ­ფლიქ­ტე­ბი ერთ-ერთ მნიშ­ვნე­ლო­ვან ია­რაღს წარ­მო­ად­გენს უცხო ქვეყ­ნე­ბის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რე­ბის ხელ­ში. ეს არის უსე­რი­ო­ზუ­ლე­სი მი­მარ­თუ­ლე­ბა, რომ­ლის გა­მო­ყე­ნე­ბის ძი­რი­თა­დი სა­ფუძ­ვე­ლია კონ­ფლიქ­ტე­ბის ინ­სპი­რი­რე­ბით სა­თა­ნა­დო ზე­გავ­ლე­ნის მოხ­დე­ნა დაზ­ვერ­ვის ობი­ექ­ტი სა­ხელ­მწი­ფოს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ზე და სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ზეც. ერთ-ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი შე­დე­გი, რაც შე­იძ­ლე­ბა იყოს, ეს გახ­ლავთ რო­გორც ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის, ისე - სა­ზო­გა­დო­ე­ბის დე­მო­რა­ლი­ზა­ცია. ხოლო ყვე­ლა­ზე ცუდი, რაც შე­იძ­ლე­ბა მოხ­დეს ისაა, რომ შე­იც­ვა­ლოს ქვეყ­ნის კონ­სტი­ტუ­ცი­უ­რი წყო­ბი­ლე­ბა – არ­სე­ბუ­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ძა­ლა­დობ­რი­ვად დამ­ხო­ბა, რის პა­რა­ლე­ლუ­რად შე­იძ­ლე­ბა წარ­მო­იქ­მნას სე­პა­რა­ტის­ტუ­ლი რე­ჟი­მი და ტე­რი­ტო­რია, რო­მე­ლიც ფაქ­ტობ­რივ კონ­ტროლს არ და­ექ­ვემ­დე­ბა­რე­ბა. აღ­ნიშ­ნუ­ლის მიღ­წე­ვა სა­დაზ­ვერ­ვო ზე­გავ­ლე­ნი­თა (მათ შო­რის პრო­პა­გან­და) და შეღ­წე­ვა­დო­ბით (ფარ­თო აგენ­ტუ­რუ­ლი ქსე­ლით) არის შე­საძ­ლე­ბე­ლი.

- ალ­ბათ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია გა­ნი­სა­ზღვროს კონ­ფლიქ­ტებ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი საფრ­თხე­ე­ბი, სა­ხელ­მწი­ფოს პოს­ტფაქ­ტუმ რომ არ დას­ჭირ­დეს რე­ა­გი­რე­ბა ეთ­ნი­კურ სა­ფუძ­ველ­ზე წარ­მოქ­მნი­ლი კონ­ფლიქ­ტის დროს...

- პირ­ველ რიგ­ში, ასა­მოქ­მე­დე­ბე­ლია პრე­ვენ­ცი­უ­ლი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი, რო­მე­ლიც მარ­ტო ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის საქ­მე არ არის. ამა­ში აქ­ტი­უ­რად უნდა იყოს ჩარ­თუ­ლი მა­ს­მე­დი­ის სექ­ტო­რი და არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი. სხვა­თა შო­რის, და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის მო­პო­ვე­ბი­დან დღემ­დე, უზარ­მა­ზა­რი თან­ხე­ბი­თაა და­ფი­ნან­სე­ბუ­ლი სხვა­დას­ხვა არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი, რო­მელ­თა მი­ზა­ნი უნდა ყო­ფი­ლი­ყო ეთ­ნი­კუ­რი ნიშ­ნით გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის ინ­ტეგ­რი­რე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს სხვა და­ნარ­ჩენ ეთ­ნი­კურ ჯგუ­ფებ­თან. ძა­ლი­ან დიდ თან­ხებ­ზეა ლა­პა­რა­კი და ვფიქ­რობ, ის შე­დე­გე­ბი, რაც ჩვენს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას დღეს აქვს, იმას ნიშ­ნავს, რომ ის თან­ხე­ბი არ არის მიზ­ნობ­რი­ვად გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი და იყო ფიქ­ტი­უ­რი საგ­რან­ტო პრო­ექ­ტე­ბი, რო­მელ­მაც მი­ზანს ვერ მი­აღ­წია.

შე­საძ­ლოა, ეს თან­ხე­ბი არა­სამ­თავ­რო­ბო სექ­ტო­რის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბის მხრი­დან სა­დაზ­ვერ­ვო ხა­სი­ა­თის პო­ლი­ტი­კუ­რი მიზ­ნე­ბით იყო გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი. ვგუ­ლის­ხმობ უცხო სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბი­დან, სხვა­დას­ხვა სა­ერ­თა­შო­რი­სო ავ­ტო­რი­ტე­ტუ­ლი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი­დან შე­მო­სულ საგ­რან­ტო პრო­ექ­ტებს, რო­მელ­თა და­ნიშ­ნუ­ლე­ბაც იყო ინ­ტეგ­რი­რე­ბის ეფექ­ტუ­რი პრო­ცე­სი და სწო­რედ ეთ­ნი­კუ­რი და რე­ლი­გი­უ­რი კონ­ფლიქ­ტე­ბის თა­ვი­დან აცი­ლე­ბა. არ­სე­ბო­ბენ სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად აქ­ტი­უ­რად მუ­შა­ო­ბენ დეს­ტა­ბი­ლი­ზა­ცი­ა­ზე დაზ­ვერ­ვის ობი­ექტ სა­ხელ­მწი­ფო­ში. რაც შე­ე­ხე­ბა ქმე­დე­ბა­თა კომ­პლექსს, სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბის - კონ­ტრდაზ­ვერ­ვი­სა და სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რე­ბის პრე­რო­გა­ტი­ვა და პრე­ვენ­ცი­უ­ლი ქმე­დე­ბე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა არის ერთ-ერთი უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი მი­მარ­თუ­ლე­ბა, რაც ამ სამ­სა­ხუ­რებ­მა უნდა გა­მო­ი­ყე­ნონ.

ვფიქ­რობ, ერთი ხე­ლის­შემ­შლე­ლი გა­რე­მო­ე­ბა მა­ინც არ­სე­ბობს - თუ და­ვაკ­ვირ­დე­ბით, გან­სა­კუთ­რე­ბით ბოლო 4-5 წელ­ში გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებს, შეგ­ვიძ­ლია და­ვას­კვნათ, რომ უმე­ტეს შემ­თხვე­ვა­ში, დე­ზინ­ფორ­მა­ცი­ის შე­დე­გად სწო­რედ სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბი და პო­ლი­ცი­უ­რი ქვე­და­ნა­ყო­ფე­ბი არი­ან დის­კრე­დი­ტა­ცი­ი­სა და დე­მო­რა­ლი­ზა­ცი­ის ობი­ექ­ტე­ბი. ვფიქ­რობ, ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით გარ­კვე­უ­ლი შე­დე­გი სა­ქარ­თვე­ლო­სად­მი მტრუ­ლად გან­წყო­ბი­ლი უცხო ქვეყ­ნე­ბის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რებს მიღ­წე­უ­ლი აქვთ. ჩვენ თუ ვსა­უბ­რობთ, რომ გვყავ­დეს ბრძო­ლი­სუ­ნა­რი­ა­ნი პო­ლი­ცი­უ­რი უწყე­ბა და სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბი, ამის­თვის აუ­ცი­ლე­ბე­ლია სა­ხელ­მწი­ფომ აწარ­მო­ოს აქ­ტი­უ­რი პრო­პა­გან­და, რომ დე­მო­რა­ლი­ზე­ბუ­ლი არ იყოს სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბი და პო­ლი­ცია, აგ­რეთ­ვე სა­ზო­გა­დო­ე­ბა. პრე­ვენ­ცი­ის გა­რე­შე და­დე­ბი­თი შე­დე­გის მიღ­წე­ვა წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლია და პირ­ველ რიგ­ში, ამა­ზეა სა­მუ­შაო.

გან­სა­კუთ­რე­ბით ვსა­უბ­რობ იმ პრო­ცეს­ზე, რო­მელ­საც აქვს ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი ხა­სი­ა­თი და მინ­და გი­თხრათ, რომ მოვ­ლე­ნა­თა გან­ვი­თა­რე­ბის ქრო­ნო­ლო­გია (რაც ჩვენ­თან ხდე­ბა რე­ლი­გი­უ­რი და ეთ­ნი­კუ­რი კონ­ფლიქ­ტე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით) და მათი ანა­ლი­ზი ცალ­სა­ხად მი­ა­ნიშ­ნებს, რომ მა­ღა­ლი ალ­ბა­თო­ბით, ვინც ასეთ აქ­ცი­ებს ორ­გა­ნი­ზე­ბას უკე­თებს, მათ შო­რის არ­სე­ბო­ბენ უცხო ქვეყ­ნე­ბის სა­დაზ­ვერ­ვო აგენტ-პრო­ვო­კა­ტო­რე­ბი. ცალ­სა­ხად ვერ ვი­ტყვით, რომ სა­დაზ­ვერ­ვო აქ­ტი­ვო­ბებ­ში ჩარ­თუ­ლი მხო­ლოდ რუ­სე­თია. რა თქმა უნდა, ამ ქვეყ­ნის ინ­ტე­რეს­ში შე­დის, რომ ჩვენს ქვე­ყა­ნა­ში იყოს დეს­ტა­ბი­ლი­ზა­ცია, მაგ­რამ უნდა ვი­სა­უბ­როთ პა­რა­ლე­ლუ­რად იმ და­მო­კი­დე­ბუ­ლე­ბებ­ზეც, რომ­ლე­ბიც ჩვენს მე­ზო­ბელ სა­ხელ­მწი­ფო­ებს აქვთ. ისი­ნი აქ­ტი­უ­რად და ზოგ­ჯერ საკ­მა­ოდ პრო­ვო­კა­ცი­უ­ლად მოქ­მე­დე­ბენ, რაც სა­ქარ­თვე­ლოს მო­სახ­ლე­ო­ბის უარ­ყო­ფით გან­წყო­ბებს იწ­ვევს.

უკვე გა­ვი­გეთ ყვე­ლამ და ფაქ­ტობ­რი­ვი მდგო­მა­რე­ო­ბით და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლია, რომ რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცია ერ­ჩის სა­ქარ­თვე­ლოს, მას აქვს ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი ორი ტე­რი­ტო­რია და ეს არის ერთ-ერთი სა­დაზ­ვერ­ვო მი­მარ­თუ­ლე­ბა, თუმ­ცა ასეთ ქმე­დე­ბებ­ზე არც ჩვე­ნი სხვა მე­ზობ­ლე­ბი იტყვი­ან უარს, მათ თუ ასე­თი ინ­ტე­რე­სი გა­უჩ­ნდათ. მა­ღა­ლი ალ­ბა­თო­ბით, შეგ­ვიძ­ლია ვთქვათ, რომ უცხო ქვეყ­ნის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რებ­მა უკვე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნად შე­მო­აღ­წი­ეს სა­ქარ­თვე­ლო­ში. მათ ჰყავთ რო­გორც აგენტ-ინ­ფორ­მა­ტო­რე­ბი, ასე­ვე აგენტ-პრო­ვო­კა­ტო­რე­ბი.

- დმა­ნი­სის მოვ­ლე­ნებ­ზე რას იტყვით, ვისი ხელ­წე­რა შე­იძ­ლე­ბო­და ყო­ფი­ლი­ყო და­პი­რის­პი­რე­ბა და რა ჭრილ­ში შე­იძ­ლე­ბა გან­ვი­ხი­ლოთ ეს კონ­ფლიქ­ტი?

- ნე­ბის­მი­ე­რი კონ­ფლიქ­ტი, რა სა­ხი­საც არ უნდა იყოს, შე­საძ­ლოა გა­მო­ყე­ნე­ბულ იქ­ნას უცხო სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბის მიერ, რო­გორც ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი პრო­ცე­სი, რო­მე­ლიც გა­მო­იწ­ვევს სხვა­დას­ხვა ეთ­ნი­კუ­რი ჯგუ­ფე­ბის და­პი­რის­პი­რე­ბას. ორ­გა­ნი­ზე­ბის დონე, მას­შტა­ბე­ბი და შე­დე­გე­ბი აშ­კა­რად მი­ა­ნიშ­ნებს იმა­ზე, რომ ასე­თი მცდე­ლო­ბე­ბი არ­სე­ბობს, მათ შო­რი­საა დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი არ­ხე­ბით და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლი პო­ზი­ცი­ე­ბიც. უცხო ქვეყ­ნის დი­პ­კორ­პუსს ვურ­ჩევ­დი, რომ თავ­შე­კა­ვე­ბულ­ნი იყ­ვნენ სა­ქარ­თვე­ლო­ში გან­ვი­თა­რე­ბულ მოვ­ლე­ნებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით და მი­უ­ხე­და­ვად ეთ­ნი­კუ­რი, თუ რე­ლი­გი­უ­რი თან­ხვედ­რი­სა, გა­ით­ვა­ლის­წი­ნონ, რომ ეთ­ნი­კუ­რი აზრბა­ი­ჯა­ნე­ლე­ბი, სომ­ხე­ბი, თუ რუ­სე­ბი სა­ქარ­თვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი არი­ან, ისი­ნი მისი გა­ნუ­ყო­ფე­ლი ნა­წი­ლია და მათ­ზე ზრუ­ნავს ჩვე­ნი სა­ხელ­მწი­ფო. რო­დე­საც ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი ხა­სი­ა­თი აქვს კონ­ფლიქტს, მათ არა მარ­ტო ჩა­რე­ვის უფ­ლე­ბა არა ქვთ, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად ფრთხი­ლე­ბი უნდა იყ­ვნენ თა­ვი­ან­თი პო­ზი­ცი­ე­ბის და­ფიქ­სი­რე­ბი­სას. ისი­ნი ზოგ შემ­თხვე­ვა­ში აჭარ­ბე­ბენ იმ უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბას, რაც დი­პ­კორ­პუსს გა­აჩ­ნია და ხდე­ბა გარ­კვე­უ­ლი ტი­პის ჩა­რე­ვე­ბი ქვეყ­ნის პო­ლი­ტი­კურ ცხოვ­რე­ბა­ში.

- და­პი­რის­პი­რე­ბა­ში ჰიბ­რი­დუ­ლი ომის ნიშ­ნებს ხე­დავთ? რა გან­ვი­თა­რე­ბა შე­იძ­ლე­ბა მი­ე­ცეს ამ პრო­ცესს მა­შინ, როცა არა­ერ­თი ფეთ­ქე­ბადსა­ში­ში კე­რაა სა­ქარ­თვე­ლო­ში?

- რა თქმა უნდა, ვხე­დავ ამის ნიშ­ნებს. გა­დავ­ხე­დოთ, რა შე­დე­გე­ბი მოჰ­ყვა ამ კონ­ფლიქ­ტის ინ­სპი­რი­რე­ბას: კომ­პრო­მე­ტი­რე­ბულ იქნა სა­ხელ­მწი­ფო, რაც უარ­ყო­ფი­თი აზ­რის ფორ­მი­რე­ბას ნიშ­ნავს, მათ შო­რის, სა­ერ­თა­შო­რი­სო ას­პა­რეზ­ზე. შე­სა­ბა­მი­სად, ამ კონ­ფლიქ­ტით და­ინ­ტე­რე­სე­ბულ­მა უცხო ქვეყ­ნის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რებ­მა გარ­კვე­უ­ლი ზე­გავ­ლე­ნა იქო­ნი­ეს ქვეყ­ნის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა­ზე. არ არის გა­მო­რი­ცხუ­ლი, ეს შე­დე­გებ­ზეც აი­სა­ხოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით. მათ, პრაქ­ტი­კუ­ლად, მი­ი­ღეს მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ინ­ფორ­მა­ცია, რამ­დე­ნად მზად არის ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნა ასე­თი კონ­ფლიქ­ტე­ბის თა­ვი­დან ასა­ცი­ლებ­ლად. არ გა­მოვ­რი­ცხავ, სხვა კუ­თხი­თაც გან­ვი­თარ­დეს ანა­ლო­გი­უ­რი კონ­ფლიქ­ტე­ბი. ძი­რი­თა­დად, ამას ეთ­ნი­კურ კონ­ფლიქ­ტად აფა­სე­ბენ. ჩემი საქ­მი­ა­ნო­ბი­დან და გა­მოც­დი­ლე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ამ კონ­ფლიქტს და­ვარ­ქმევ­დი ეთ­ნი­კურ-რე­ლი­გი­ურ სა­ფუძ­ველ­ზე წარ­მოქ­მნილ კონ­ფლიქტს.

არა­ვის ეგო­ნოს, რომ ეს მარ­ტო ჩვენ­თან ხდე­ბა, მათ შო­რის, ჩვენს სა­მე­ზობ­ლოდ და სა­ერ­თა­შო­რი­სო ას­პა­რეზ­ზეა ასე­თი მე­თო­დე­ბი გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი და აქ­ტი­უ­რად ვი­თარ­დე­ბა. ჯა­შუ­შო­ბის, თუ ტე­რო­რის­ტუ­ლი აქ­ტი­ვო­ბე­ბის კუ­თხი­თაც ეთ­ნი­კუ­რი და რე­ლი­გი­უ­რი ჯგუ­ფის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი საკ­მა­ოდ მო­წყვლად­ნი არი­ან, ან ამ მო­წყვლა­დო­ბი­სათ­ვის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რე­ბი ქმნი­ან ხელ­საყ­რელ პი­რო­ბებს. უნდა ვი­ცო­დეთ, რომ ტე­რო­რიზ­მიც აქ­ტი­უ­რი მე­თო­დია, რო­მელ­საც უცხო ქვეყ­ნის სპეც­სამ­სა­ხუ­რე­ბი სა­კუ­თა­რი ინ­ტე­რე­სე­ბის გა­სა­ტა­რებ­ლად ასე­თი ჯგუ­ფე­ბის მეშ­ვე­ო­ბით იყე­ნე­ბენ. მოვ­ლე­ნა­თა გან­ვი­თა­რე­ბა თუ არ ჩაჯ­დე­ბა ჩარ­ჩო­ში და არ იქ­ნე­ბა შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბუ­ლი სტა­ბი­ლუ­რი ოპე­რა­ტი­უ­ლი ვი­თა­რე­ბა, ამ შემ­თხვე­ვა­ში არ არის გა­მო­რი­ცხუ­ლი, კონ­კრე­ტუ­ლი გეგ­მე­ბი აა­მოქ­მე­დონ კი­დევ უფრო მა­ღა­ლი დო­ნის დეს­ტა­ბი­ლი­ზა­ცი­ის გა­მო­საწ­ვე­ვად.

ჩვენ გვაქვს და­კონ­სერ­ვე­ბუ­ლი ე.წ. რე­გი­ო­ნე­ბი, სა­დაც ანა­ლო­გი­უ­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბით შე­უძ­ლი­ათ გა­ნა­ვი­თა­რონ მოვ­ლე­ნე­ბი უცხო ქვეყ­ნე­ბის სა­დაზ­ვერ­ვო სამ­სა­ხუ­რებ­მა. არის ეთ­ნი­კუ­რად და რე­ლი­გი­უ­რად უცხო ქვეყ­ნე­ბის ზე­გავ­ლე­ნის ქვეშ მყო­ფი ჯგუ­ფე­ბი.

- რო­გორ ფიქ­რობთ, რა მო­აგ­ვა­რებს ამ, რო­გორც ამ­ბობთ, კომ­პლექ­სურ პრობ­ლე­მას?

- ამას მო­აგ­ვა­რებს კონ­ფლიქ­ტის სრუ­ლი გა­შუ­ქე­ბა და რე­ა­ლუ­რი მი­ზე­ზე­ბის დად­გე­ნა, ოპე­რა­ტი­უ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა, სის­ხლის სა­მარ­თლებ­რი­ვი დევ­ნის მას­შტა­ბუ­რო­ბა, რათა სა­ბო­ლოო ჯამ­ში მი­ვი­დეთ იმ დას­კვნამ­დე, თუ სა­ი­დან, რა და რო­გორ წა­მო­ვი­და. გა­მო­ძი­ე­ბა და ოპე­რა­ტი­უ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბაც მი­დის და ვფიქ­რობ, რომ მა­ინც პრე­ვენ­ცი­ულ­მა ღო­ნის­ძი­ე­ბებ­მა უნდა წა­მო­ი­წი­ოს წინ, მათ შო­რის, უნდა იყოს გარ­კვე­უ­ლი პრო­ფი­ლაქ­ტი­კუ­რი გა­სა­უბ­რე­ბა სა­ზო­გა­დო­ე­ბას­თან იმ კუ­თხით, რომ მათ აეხ­სნათ, თუ რა საფრ­თხის წი­ნა­შე აყე­ნე­ბენ ისი­ნი სა­ხელ­მწი­ფოს და სა­ბო­ლო­ოდ, რა შე­დე­გი შე­იძ­ლე­ბა მი­ვი­ღოთ.

ერთ მა­გა­ლითს მო­ვიყ­ვან 1918-21 წლე­ბი­დან (სამ­წუ­ხა­როდ, ძა­ლი­ან ბევ­რი მოვ­ლე­ნა, რაც დღეს ჩვენ­თან ვი­თარ­დე­ბა, იდენ­ტუ­რია იმ პე­რი­ო­დის ვი­თა­რე­ბის). მაქვს ნა­ნა­ხი სა­არ­ქი­ვო ჩა­ნა­წე­რე­ბი, სა­დაც ერთ-ერთ სო­ფელ­ში, სა­დაც კონ­ფლიქ­ტუ­რი ვი­თა­რე­ბა იყო (სა­ხელს შეგ­ნე­ბუ­ლად არ და­ვა­სა­ხე­ლებ), არ არ­სე­ბობ­და პრო­ფე­სია და სამ­სა­ხუ­რი, ჩვენს ერთ-ერთ მე­ზო­ბელს ეთ­ნი­კუ­რი და რე­ლი­გი­უ­რი ნიშ­ნით, აგენ­ტუ­რუ­ლი აპა­რა­ტის წევ­რი რომ არ ჰყო­ლო­და. 125-მდე აგენ­ტუ­რუ­ლი აპა­რა­ტის წევ­რი გა­მოვ­ლინ­და იმ პე­რი­ო­დის კონ­ტრდაზ­ვერ­ვის სამ­სა­ხუ­რის მიერ. მე­თო­დო­ლო­გია, რო­მე­ლიც დღეს იქნა გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი (და რო­მე­ლიც უფრო მას­შტა­ბუ­რი შე­იძ­ლე­ბა გახ­დეს), გახ­და იმის სა­ფუძ­ვე­ლი, რომ წი­თე­ლი არ­მია შე­მო­სუ­ლი­ყო სა­ქარ­თვე­ლო­ში და მომ­ხდა­რი­ყო სა­ქარ­თვე­ლოს ანექ­სია. ამი­ტომ გვინ­და მეტი სიფრ­თხი­ლე და აქ­ტი­უ­რო­ბა.