2008 წლის რუ­სეთ-სა­ქარ­თვე­ლოს აგ­ვის­ტოს ომი­დან 13 წელი შეს­რულ­და. სა­ქარ­თვე­ლო­ში რუ­სუ­ლი ინ­ტერ­ვენ­ცი­ის შე­დე­გად და­ი­ღუ­პა სა­ქარ­თვე­ლოს 228 მშვი­დო­ბი­ა­ნი მო­ქა­ლა­ქე, 14 პო­ლი­ცი­ე­ლი, ხოლო 1 747 და­იჭ­რა. სახ­ლე­ბი და­ტო­ვა თით­ქმის 150 000-მა ადა­მი­ან­მა, მათ­გან დღემ­დე დევ­ნი­ლო­ბა­ში რჩე­ბა 30 000-მდე.

მა­შინ აქ­ტი­უ­რი საბ­რძო­ლო მოქ­მე­დე­ბე­ბის შე­წყვე­ტა საფ­რან­გე­თის პრე­ზი­დენ­ტის, ნი­კო­ლა სარ­კო­ზის ჩა­რე­ვის შე­დე­გად მო­ხერ­ხდა. სარ­კო­ზიმ 13 აგ­ვის­ტოს 6-პუნ­ქტი­ა­ნი სამ­შვი­დო­ბო გეგ­მა ჯერ მოს­კოვ­ში, შემ­დეგ კი თბი­ლის­ში შე­ა­თან­ხმა. 8 სექ­ტემ­ბერს კი, მედ­ვე­დევ­თან და სა­ა­კაშ­ვილ­თან სამ­შვი­დო­ბო გეგ­მის ახა­ლი დე­ტა­ლე­ბი და­ა­ზუს­ტა.

სწო­რედ 2008 წლის მოვ­ლე­ნებ­ზე წერს დე­ტა­ლუ­რად ნი­კო­ლა სარ­კო­ზი მე­მუ­ა­რულ წიგნ­ში Le Temps des Tempêtes (ქა­რიშ­ხლე­ბის დრო). ის დე­ტა­ლუ­რად იხ­სე­ნებს, რო­გორ და­ი­წყო ყვე­ლა­ფე­რი მა­შინ, რო­დე­საც თა­ვად პე­კი­ნის ოლიმ­პი­ა­და­ზე იმ­ყო­ფე­ბო­და. ავ­ტო­რი მე­მუ­ა­რულ ჟანრ­ში ვრცლად აღ­წერს ომს და მო­ლა­პა­რა­კე­ბის პრო­ცეს­ში მის პი­რად მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას.

• ნა­ხეთ სპე­ცპ­რო­ექ­ტი: 13 წელი აგ­ვის­ტოს ომი­დან - ტრა­გი­კუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბის ქრო­ნო­ლო­გია, რო­მე­ლიც შე­საძ­ლოა, აღარ გვახ­სოვს

გთა­ვა­ზობთ ნა­წყვეტს სარ­კო­ზის წიგ­ნი­დან, რო­მე­ლიც საფ­რან­გეთ­ში სა­ქარ­თვე­ლოს ყო­ფილ­მა ელჩმა ბუბა კუ­და­ვამ თარ­გმნა:

• 8 აგ­ვის­ტო, 2008. პე­კი­ნი. ოლიმ­პი­ა­დის გახ­ნის ცე­რე­მო­ნია სტა­დი­ონ­ზე

ასევე დაგაინტერესებთ

21:03 / 07-08-2020

"თუ არ დაელაპარაკები, ყველაფერს დალეწავენო" - რატომ არ გავიდა სარკოზი 2008 წელს რუსთაველზე შეკრებილ ქართველებთან, რომლებიც "სარკოს" სკანდირებდნენ

08:58 / 08-08-2020

"ნაცემი და თავგატეხილი პაპა გულგრილად უყურებს ახორხოცებულ მწვანე კაცუნებს" - კადრი 2008 წლის ომიდან

16:26 / 08-08-2020

როგორ ეხმაურება დიმიტრი მედვედევი აგვისტოს ომის 12 წლისთავს

14:05 / 07-08-2021

"მე მახსოვს ჩვენი ჯარისკაცების სახეები... პირველივე წამიდან ვიმეორებდი, საქართველო არ დანებდება" - რას წერს სააკაშვილი აგვისტოს ომზე?

გა­ფით­რე­ბუ­ლი და მკაც­რი სა­ხით მო­ე­მარ­თე­ბა ჩემ­სკენ ჩემი დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი გუნ­დის უფ­რო­სი და ამავდრო­უ­ლად "შერ­პა" ჟან-და­ვიდ ლე­ვი­ტი. "ახ­ლა­ხან შე­ვი­ტყვე უკი­დუ­რე­სად შე­მაშ­ფო­თე­ბე­ლი ამ­ბა­ვი. რუ­სე­თის არ­მია სა­ქარ­თვე­ლოს სა­ზღვრის გა­დაკ­ვე­თის პრო­ცეს­შია. რო­გორც ჩანს, ქვეყ­ნის და­პყრო­ბა უნ­დათ. ახლა ვა­მოწ­მებ ამ მოვ­ლე­ნე­ბის სი­ნამ­დვი­ლეს".

ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნი ჩემ­გან ოც მეტრში იყო. მა­შინ­ვე გა­ვე­მარ­თე მის­კენ. ვთხო­ვე, ორ­მოც­დარ­ვა სა­ა­თი მო­ე­ცა, ამ­ბის ჩა­სა­წყნა­რებ­ლად. მკაც­რი უარი მი­თხრა «Niet, niet, niet».

აქ ნამ­დვი­ლად არ იყო ამ­გვა­რი დის­კუ­სი­ის­თვის შე­სა­ფე­რი­სი ად­გი­ლი. თან, არ მინ­დო­და სა­ჯა­რო სკან­და­ლი. ნამ­დვი­ლად ვფიქ­რობ­დი, რომ ეს ყვე­ლა­ფე­რი შე­იძ­ლე­ბა ცუ­დად დას­რუ­ლე­ბუ­ლი­ყო. ბო­ლოს ტრი­ბუ­ნა­ზე ჩემს ად­გილს და­ვუბ­რუნ­დი და აღვფრ­თო­ვან­დი გახ­სნის ცე­რე­მო­ნი­ის სო­ცა­რი სი­ლა­მა­ზით. პე­კინ­ში იმ დი­ლით ჩა­მო­ვე­დი და ცე­რე­მო­ნი­ის დას­რუ­ლე­ბის­თა­ნა­ვე უკან უნდა გავფრე­ნი­ლი­ყა­ვი. ლუი მახ­ლდა თან, ჩემი 11 წლის შვი­ლი. დიდი სიჩ­ქა­რით გა­დავკვე­თეთ ღა­მის პე­კი­ნი. პრე­ზი­დენ­ტის თვითმფრი­ნავ­ში შე­ვე­დით თუ არა, დაღ­ლი­ლო­ბის­გან მო­ვი­ცე­ლეთ. რამ­დე­ნი­მე წუ­თით ჩემს თან­მხლებ გუნდს გა­ვე­სა­უბ­რე. "სამ­წუ­ხა­როდ, ფაქ­ტე­ბი დას­ტურ­დე­ბა" - იყო ჟან-და­ვიდ ლე­ვი­ტის პირ­ვე­ლი კო­მენ­ტა­რი.

ამ შუ­ა­ღა­მეს არაფ­რის გა­კე­თე­ბას ან მცდე­ლო­ბას აზრი არ ჰქონ­და. ჩემი თვითმფრი­ნა­ვი ტუ­ლონ­ში უნდა დაშ­ვე­ბუ­ლი­ყო, რომ 15 აგ­ვის­ტოს უქ­მე­ე­ბი კაპ ნეგრზე გა­მე­ტა­რე­ბი­ნა, სა­დაც უკვე კარ­ლა მე­ლო­დე­ბო­და. ზუს­ტად დი­ლის სა­უზ­მის­თვის მი­ვე­დი. ჯა­დოს­ნუ­რი დილა იყო, მზე უკვე კარ­გად აცხუ­ნებ­და. ჩემი ცოლი მე­ლო­დე­ბო­და. ზღვა ფარ­ფლე­ბით და­ფა­რულ ტბას გავ­და, რო­მელ­ზეც თვა­ლის­მომჭრე­ლი სი­ნათ­ლე ბრწყი­ნავ­და. თვითმფრი­ნავ­ში გა­ტა­რე­ბუ­ლი გრძე­ლი ღა­მის შემ­დეგ დაღ­ლი­ლო­ბა გა­მიქ­რა.

ყო­ველ­დღი­ურ ჯო­გინგზე გა­ვე­მარ­თე. დაბ­რუ­ნე­ბულს მი­თხრეს, რომ პა­რიზ­ში ჩა­სულ­მა ჟან-და­ვიდ ლე­ვიტ­მა ორ­ჯერ სცა­და ჩემ­თან და­კავ­ში­რე­ბა. გა­და­ვუ­რე­კე უსაფრ­თხო კავ­ში­რით, რო­მე­ლიც უკვე და­ა­ყე­ნეს აქ. ცუდი ამ­ბე­ბი იყო, რუ­სე­თის არ­მია უკვე სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე იყო და უა­რე­სიც, დე­და­ქა­ლაქ თბი­ლი­სის­კენ მი­ე­მარ­თე­ბო­და. მსოფ­ლიო შოკ­ში იყო.

გა­დავ­წყვი­ტე რუ­სე­თის მა­შინ­დე­ლი პრე­ზი­დენ­ტის, დი­მიტ­რი მედ­ვე­დე­ვის­თვის და­მე­რე­კა. ამ პირ­ველ­მა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბამ დიპ­ლო­მა­ტე­ბის ცხა­რე კა­მა­თი გა­მო­იწ­ვია. იყ­ვნენ ისე­თე­ბი, რომ­ლე­ბიც ფიქ­რობ­დნენ, რომ იმ დროს ნამ­დვი­ლი და ერ­თა­დერ­თი პატ­რო­ნის­თვის, ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნის­თვის უნდა და­მე­რე­კა და ისე­თე­ბი, რომ­ლე­ბიც პრო­ტო­კო­ლუ­რი წე­სე­ბის პა­ტი­ვის­ცე­მის­კენ, პრე­ზი­დენ­ტის პრე­ზი­დენ­ტთან სა­უბ­რის­კენ იხ­რე­ბოდ­ნენ. მე ამ მე­ო­რე შე­თა­ვა­ზე­ბის სა­სარ­გებ­ლოდ მი­ვი­ღე გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, რად­გან ვფიქ­რობ­დი რომ სხვაგ­ვა­რი ქმე­დე­ბით პრე­ზი­დენტ მედ­ვე­დევს და­ვამ­ცი­რებ­დი, რა­საც ნამ­დვი­ლად არ იმ­სა­ხუ­რებ­და.

და ისიც მეს­მო­და, რომ კრი­ზი­სის სიმწვა­ვის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, თუ პუ­ტინს მო­უნ­დე­ბო­და ჩა­რე­ვა, უკან ნამ­დვი­ლად არ და­ი­ხევ­და. ასე რომ, მხო­ლოდ მომ­გე­ბი­ა­ნი იქ­ნე­ბო­და, ყო­ველ შემ­თხვე­ვა­ში პირ­ველ ეტაპ­ზე, მედ­ვე­დე­ვით დაგ­ვე­წყო. ყო­ველ­გვა­რი სირ­თუ­ლის გა­რე­შე და­ვუ­კავ­შირ­დი. სი­ტუ­ა­ცია მი­უ­ღე­ბე­ლი იყო, მაგ­რამ უნდა მქო­ნო­და გულ­წრფე­ლო­ბა მე­ღი­ა­რე­ბი­ნა, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტმა სა­ა­კაშ­ვილ­მა მა­ნამ­დე ყვე­ლა­ფე­რი გა­ა­კე­თა მოვ­ლე­ნე­ბის და­სა­ძა­ბად.

სწო­რედ ამის გამო მოგ­ვი­წია ელი­სეს სა­სახ­ლე­ში ამ ქვეყ­ნის ელ­ჩის და­ბა­რე­ბა რომ გაგ­ვეფრ­თხი­ლე­ბი­ნა, რომ ევ­რო­პა, ისე­ვე რო­გორც ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბი, სამ­ხედ­რო გზით არ ჩა­ე­რე­ო­და რუ­სე­თის პა­სუ­ხის შემ­თხვე­ვა­ში. ბერ­ნარ კუშ­ნერ­მა და­უ­რე­კა მის ქარ­თველ კო­ლე­გას, რომ იგი­ვე გზავ­ნი­ლი გა­და­ე­ცა.აქვე უნდა ვთქვათ, რომ ეს ორი ქარ­თუ­ლი რე­გი­ო­ნი, სამ­ხრეთ ოსე­თი და აფხა­ზე­თი, სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის და­ახ­ლო­ე­ბით იგი­ვეს წარ­მო­ად­გენ­და, რა­საც ალ­ზა­სი და ლო­ტა­რინ­გია საფ­რან­გე­თის­თვის. ამას იმის­თვის ვამ­ბობ, რომ ხაზი გა­ვუს­ვა, თუ რამ­დე­ნად მგრძნო­ბი­ა­რე თე­მას­თან გვქონ­და საქ­მე.

სა­ა­კაშ­ვილს თა­ნა­მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის ეროვ­ნულ გრძნო­ბებ­ზე მოქ­მე­დე­ბა სურ­და, სა­მა­გი­ე­როდ კი მხო­ლოდ რუ­სუ­ლი დათ­ვის გაღ­ვი­ძე­ბა მო­ა­ხერ­ხა. მისი ბუ­ნაგ­ში დაბ­რუ­ნე­ბა სა­სი­ა­მოვ­ნო საქ­მე არ იქ­ნე­ბო­და.სა­ნამ მედ­ვე­დევს და­ვუ­რე­კავ­დი სამ­პუნ­ქტი­ა­ნი გეგ­მა შე­ვი­მუ­შა­ვე, რომ­ლის მი­ზა­ნი იყო ერ­თგვარ სტა­ტუს კვო ან­ტე­ზე დაბ­რუ­ნე­ბა. მან ჩვე­უ­ლი გუ­ლახ­დი­ლო­ბით ჩა­ი­ნიშ­ნა ჩემი წი­ნა­და­დე­ბე­ბი, მაგ­რამ არა­ფერს დამ­პი­რე­ბია. ამა­ვე დროს, რუ­სუ­ლი ძა­ლე­ბი აგ­რძე­ლე­ბენ წინსვლას ქარ­თუ­ლი ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე. 11 აგ­ვის­ტოს, მხო­ლოდ 25 კი­ლო­მეტრში იყ­ვნენ თბი­ლი­სი­დან.

მე უა­რე­სი სცე­ნა­რის­თვის ვი­ყა­ვი მზად, რაც ნიშ­ნავ­და რომ რუ­სე­ბი და­ი­პყრობ­დნენ დე­და­ქა­ლაქს, ჩა­მო­აგ­დებ­დნენ სა­ა­კაშ­ვილს და იქ დას­ვამ­დნენ პრო­რუ­სულ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას.ჯორჯ ბუშ­მა და­მი­რე­კა და მი­თხრა რომ ფრან­გულ გეგ­მას მხარს უჭერ­და, მაგ­რამ იქვე მო­ი­თხოვ­და, რომ რუ­სე­ბი ‘’დას­ჯი­ლიყ­ვნენ", (სა­ბედ­ნი­ე­როდ) სამ­ხედ­რო შე­ტე­ვის გა­რე­შე. ორ ცე­ცხლშუა ვი­ყა­ვი. რუ­სებს მე ქარ­თვე­ლე­ბის მხა­რეს ვე­გო­ნე, ამე­რი­კე­ლებს და ევ­რო­პის ნა­წილს კი ზედ­მე­ტად შემ­რი­გებ­ლად მი­ვაჩ­ნდი. თუ საქ­მეს ოპ­ტი­მის­ტუ­რად შევ­ხე­დავ­დით, ეს იმა­საც შე­იძ­ლე­ბო­და ნიშ­ნავ­და, რომ მე "გა­წო­ნას­წო­რე­ბუ­ლი" პო­ზი­ცია მე­ჭი­რა. კი­დევ ორ­ჯერ ვე­სა­უბ­რე დი­მიტ­რი მედ­ვე­დევს.

ბუნ­დოვ­ნად ვგრძნობ­დი, რომ შორს არ იყო და­ე­ჯე­რე­ბი­ნა, ის რა­საც და­უ­ღა­ლა­ვად ვუხ­სნი­დი, რომ ეს ყვე­ლა­ფე­რი ძა­ლი­ან შორს მი­დი­ო­და და შე­დე­გად რუ­სე­თის რე­პუ­ტა­ცია მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი რის­კის ქვეშ დგე­ბო­და. ის მე ამას არ მე­ტყო­და, მაგ­რამ ვგრძნობ­დი, რომ უფრო და უფრო ნაკ­ლე­ბად იყო გა­ჯი­უ­ტე­ბუ­ლი ოფი­ცი­ა­ლურ პო­ზი­ცი­ა­ზე. ვი­ცო­დი, რომ ის არ იყო სა­ბო­ლოო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მიმ­ღე­ბი, მაგ­რამ პუ­ტი­ნის ნდო­ბით სარ­გებ­ლობ­და. გა­დავ­წყვი­ტე ამ ყოყ­მა­ნის პე­რი­ო­დით მე­სარ­გებ­ლა, ყო­ველ შემ­თხვე­ვა­ში მე ასე მი­მაჩ­ნდა, რომ კი­დევ ერთხელ უნდა მე­ცა­და ბო­ლომ­დე. ჩემს თა­ნა­მო­სა­უბ­რეს შევ­თა­ვა­ზე მოს­კოვ­ში ჩავ­სუ­ლი­ყა­ვი რე­ა­ლუ­რი მო­ლა­პა­რა­კე­ბის­თვის.

ერ­თა­დერ­თი, მაგ­რამ უდი­დე­სი პი­რო­ბა წა­მო­ვა­ყე­ნე, შე­ე­ჩე­რე­ბი­ნა რუსი ჯა­რე­ბის წინსვლა. უფრო ზუს­ტად ეს ვუ­თხა­რი: "ჩა­მო­ვალ მოს­კოვ­ში, მაგ­რამ როცა ჩემი თვითმფრი­ნა­ვის ბორ­ბლე­ბი და­საფ­რენ ბი­ლიკს შე­ე­ხე­ბა, ვე­ლო­დე­ბი თქვენს ტე­ლეგ­რა­მას, რუ­სე­თის ჯა­რე­ბის შე­ჩე­რე­ბის შე­სა­ხებ. წი­ნა­აღ­მდეგ შემ­თხვე­ვა­ში არ გად­მო­ვალ თვითმფრი­ნა­ვი­დან და მა­შინ­ვე უკან გა­ვემ­გზავ­რე­ბი".

მე მჭირ­დე­ბო­და ეს გა­რან­ტია, რად­გან ჩემი გუნ­დის დიდი ნა­წი­ლი დარ­დობ­და რომ ჩემი მოს­კოვ­ში ვი­ზი­ტი ხა­ფან­გი იყო, რო­მე­ლიც რუ­სებს დრო­ის მო­გე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბას მის­ცემ­და, რომ და­ეს­რუ­ლე­ბი­ნათ თა­ვი­ან­თი სა­მუ­შაო. მი­უ­ხე­და­ვად ყვე­ლაფ­რი­სა, ვარ­ჩიე გა­მე­რის­კა და ნდო­ბა გა­მო­მე­ცხა­დე­ბი­ნა მედ­ვე­დე­ვის­თვის. ასე რომ, პე­კი­ნი­დან დაბ­რუ­ნე­ბუ­ლე­ბი სამ დღე­ში მოს­კოვ­ში წა­ვე­დით. გა­დამ­ცე­მე­ბის სპე­ცი­ა­ლის­ტმა, რომ­ლე­ბიც თან მახ­ლდა საპ­რე­ზი­დენ­ტო თვითმფრი­ნავ­ში, დაფ­რე­ნამ­დე ათი წუ­თით ადრე გად­მომ­და კო­მუ­ნი­კე, რომ­ლი­თაც რუ­სე­თის ტან­კებს უბ­რძა­ნეს შე­ე­ჩე­რე­ბი­ნათ წინსვლა.

ცოტა ამო­ვი­სუნ­თქე. რო­გორც იქნა, კარ­გი ამ­ბა­ვი. ამას­თან, მათი შე­ჩე­რე­ბა კარ­გი იყო, მაგ­რამ არა საკ­მა­რი­სი. ახლა უკან უნდა და­ხე­უ­ლიყ­ვნენ! მყვი­რა­ლა სი­რე­ნე­ბის ხმა­უ­რით გა­დავ­ჭე­რით მოს­კო­ვი და მი­ვე­დით კრემლში. მის­ვლი­სას გა­მა­ოგ­ნა კა­მე­რე­ბის, მიკრო­ფო­ნე­ბის და ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბის შთამ­ბეჭ­დავ­მა რა­ო­დე­ნო­ბამ, და­ძა­ბუ­ლო­ბა ხელ­შე­სა­ხე­ბი იყო. ვგრძნობ­დით სი­ტუ­ა­ცი­ის სიმ­ძაფ­რეს. არა­ვინ იღი­მო­და და სი­ტყვა­საც არა­ვინ ძრავ­და ჩემს მცი­რე დე­ლე­გა­ცი­ა­ში. ძა­ლი­ან და­ძა­ბუ­ლი ვი­ყა­ვით. ში­ნა­გა­ნად ჩემს თავს ვე­კი­თხე­ბო­დი, თუ გა­ვა­კე­თე კარ­გი არ­ჩე­ვა­ნი. ამას­თა­ნა­ვე, ახლა კი­თხვე­ბის დას­მა გვი­ან იყო.

ბო­ლომ­დე უნდა გვებ­რძო­ლა და ვი­ცო­დი, რომ არა­ვინ იყო მზად სა­ხის და­სა­კარ­გად. პრე­ზი­დენ­ტი მედ­ვე­დე­ვი და გა­უც­ვე­თა­ვი სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრი სერ­გეი ლავ­რო­ვი გვე­ლოდ­ნენ. მის­ვლის­თა­ნა­ვე ცალ­კე გა­მიყ­ვა­ნა მედ­ვე­დევ­მა: "წი­ნა­აღ­მდე­გი ხომ არ იქ­ნე­ბი, რომ ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნი შე­მოგ­ვი­ერ­თდეს სა­დი­ლად?“ვუ­პა­სუ­ხე: „რას ბრძა­ნებ, პი­რი­ქით, ბედ­ნი­ე­რი ვიქ­ნე­ბი მისი ნახ­ვით“. მისი გა­უთ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლი დას­წრე­ბა ცხად­ყოფ­და რამ­ხე­ლა მნიშ­ვნე­ლო­ბას ანი­ჭებ­დნენ რუ­სე­ბი ამ საქ­მეს. ვფიქ­რობ­დი, რომ ეს ამო­ცა­ნას გა­ა­ად­ვი­ლებ­და, რად­გან არ ვი­ყა­ვი დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი რომ რუსი გე­ნერ­ლე­ბი მედ­ვე­დევს და­ე­მორ­ჩი­ლე­ბოდ­ნენ, ხოლო პუ­ტინს - კი. მცი­რე­დი ეჭ­ვიც კი არ არ­სე­ბობ­და.

ამა­სო­ბა­ში მო­ვი­და ვლა­დი­მერ პუ­ტი­ნი, ლოყა ოდ­ნავ შე­სი­ე­ბუ­ლი ჰქონ­და. შე­მოს­ვლის­თა­ნა­ვე მო­მე­სა­ლა­მა და მი­თხრა - "კბი­ლის ექი­მის­გან მოვ­დი­ვარ, კბი­ლი მტკი­ვა და ძა­ლი­ან ცუდ ხა­სი­ათ­ზე ვარ". გა­ვი­ფიქ­რე, რომ უკე­თე­სი და­სა­წყი­სი მქონ­და ნა­ნა­ხი. დავ­სხე­დით პა­ტა­რა მა­გი­დის ირ­გვლივ. ორი რუსი მმარ­თვე­ლი, ჟან-და­ვიდ ლე­ვი­ტი და მე. ამ დროს, მო­პირ­და­პი­რე ოთახ­ში მე­ო­რე სა­დი­ლი მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და - მი­ნის­ტრი სერ­გეი ლავ­რო­ვი და მედ­ვე­დე­ვის შერ­პა, სერ­გეი პრი­ხოდ­კო, ბერ­ნარ კუშ­ნე­რი და ჩემი მრჩე­ვე­ლი და­მი­ენ ლო­რა­სი.

სა­დი­ლი რაც შე­იძ­ლე­ბა ყვე­ლა­ზე ცუ­დად და­ი­წყო. პუ­ტი­ნი სა­უბ­რობ­და. გან­რის­ხე­ბუ­ლი იყო. სი­ტყვა ხელ­ში ჩა­იგ­დო და მო­ნო­პო­ლი­ზე­ბუ­ლი ჰქონ­და მთე­ლი თხუთ­მე­ტი წუთი. ეს იყო ძა­ლა­დობ­რი­ვი ბრალ­დე­ბე­ბი სა­ა­კაშ­ვი­ლის, მისი მე­თო­დე­ბის, მისი პო­ლი­ტი­კის, მისი პერ­სო­ნის წი­ნა­აღ­მდეგ. წყო­ბი­დან იყო გა­მო­სუ­ლი და პირ­ჯვარ­საც კი იწერ­და, როცა სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტის გვარს ახ­სე­ნებ­და. ეს მარ­თლაც შთამ­ბეჭ­და­ვი იყო. ბო­ლოს ისიც კი მი­თხრა „არ შე­იძ­ლე­ბა ის დარ­ჩეს იმ და­ნა­შა­უ­ლე­ბე­ბის გამო, რაც ჩა­ი­დი­ნაო“.

სიმ­შვი­დე ჩემი ძლი­ე­რი მხა­რეც არ არის. სიბ­რა­ზე მაწ­ვე­ბო­და. ამ ტი­რა­დის დროს. დი­მიტ­რი მედ­ვე­დევს ხმა არ ამო­უ­ღია. ძლივს შე­ვა­ჩე­რე ჩემი თა­ნა­მო­სა­უბ­რე და ფაქ­ტი­უ­რად ავ­ფეთ­ქდი :

„დღეს 11 აგ­ვის­ტოა, მე კაპ ნეგ­რი­დან იმი­ტომ არ ჩა­მოვ­სულ­ვარ, რომ ავი­ტა­ნო შენი გი­ნე­ბა და მუ­ქა­რა გა­ე­როს წევ­რი ქვეყ­ნის პრე­ზი­დენ­ტის მი­სა­მარ­თით. ჩა­მო­ვე­დი სა­უ­კე­თე­სო გან­ზრახ­ვით, რომ და­გეხ­მა­როთ გა­მოხ­ვი­დეთ ამ სი­ტუ­ა­ცი­ი­დან, სა­ი­და­ნაც მხო­ლოდ წა­გე­ბუ­ლე­ბი იქ­ნე­ბი­ან და შენ პირ­ველ რიგ­ში. შენ არაფ­რის გა­გე­ბა არ გინ­და. საკ­მა­რი­სი ვით­მი­ნე, მე მივ­დი­ვარ“.

და გა­ცხა­რე­ბუ­ლი წა­მოვ­დე­ქი, ჩა­ვიც­ვი პი­ჯა­კი, რო­მე­ლიც მა­გი­დას­თან დაჯ­დო­მამ­დე გა­ვი­ხა­დე, და გა­დამ­წყვე­ტი ნა­ბი­ჯე­ბით გა­ვე­მარ­თე კა­რის­კენ. შე­წუ­ხე­ბულ­მა პუ­ტინ­მა მო­მა­ძა­ხა - „კი მაგ­რამ, სად მი­დი­ხარ?“

"აღა­რა­ფე­რი მე­საქ­მე­ბა აქ. ერთ სი­ტყვას არ მათ­ქმე­ვი­ნებ, შენ არაფ­რის გა­გო­ნე­ბა არ გინ­და. გა­ვალ და ვაც­ნო­ბებ პრე­სას, რომ დავ­მარ­ცხდი".

პუ­ტი­ნი წა­მოდ­გა, და ამ­ჯე­რად უფრო მე­გობ­რუ­ლად მთხო­ვა დავ­რჩე­ნი­ლი­ყა­ვი და გაგ­ვეგ­რძე­ლე­ბი­ნა სა­უ­ბა­რი, რო­მე­ლიც მი­ვა­ნიშ­ნე, რომ ჩემს თვალ­ში, არც და­წყე­ბუ­ლა! დავ­ბრუნ­დი მა­გი­დას­თან. უნდა ით­ქვას, დავ­მშვიდ­დი, რომ ეს შევ­ძე­ლი. პუ­ტინ­მა გა­აგ­რძე­ლა:

„ერთი შე­კი­თხვა მაქვს შენ­თან. როცა შენი მე­გო­ბა­რი ბუში სა­დამ ჰუ­სე­ინს ჩა­მო­ახ­რჩობს, შენ არ აპ­რო­ტეს­ტებ. როცა მე გე­უბ­ნე­ბი, რომ სა­ა­კაშ­ვი­ლი უნდა გა­ვაგ­დოთ, წას­ვლა გინ­და. რა­ტომ გაქვს ასე­თი გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი მიდ­გო­მა?“

ვუ­პა­სუ­ხე: „განა შენი ცხოვ­რე­ბის ოც­ნე­ბა ეს არის, რომ ბუ­ში­ვით და­ამ­თავ­რო, რო­მე­ლიც პლა­ნე­ტის ორ მე­სა­მედს სძულს? არ მე­გო­ნა რომ ეს იყო შენი მო­დე­ლი!“

პუ­ტინ­მა გა­და­ი­ხარ­ხა­რა და კმა­ყო­ფილ­მა მი­პა­სუ­ხა: „აქ ნამ­დვი­ლად ერ­თით ნოლს მი­გებ“.

ბო­ლოს შევ­ძე­ლით და და­ვი­წყეთ მშვი­დად გან­ხილ­ვა. კბი­ლის ტკი­ვილ­მა გა­უ­ა­რა, ყო­ველ შემ­თხვე­ვა­ში ჩან­და, აღარ აწუ­ხებ­და. კვლავ აღ­მო­ვა­ჩი­ნე მშვი­დი და გო­ნივ­რუ­ლი მო­სა­უბ­რე, რო­მე­ლიც აქამ­დე მომ­წონ­და. ჩემი მხრივ, ხან­გრძლი­ვად ვუხ­სნი­დი რო­გორ შეძ­ლო მან მშვი­დო­ბი­ა­ნად და ძა­ლა­დო­ბის გა­რე­შე ფეხ­ზე და­ე­ყე­ნე­ბი­ნა თა­ვი­სი ქვე­ყა­ნა, რაც სრუ­ლი­ად მო­უ­ლოდ­ნე­ლი იყო, და რა ზი­ანს მო­უ­ტან­და რუ­სეთ­საც და პი­რა­დად მა­საც, მთე­ლი ამ ის­ტო­რი­ის შე­დე­გი. არც კი მეს­მო­და სად იყო აქ პო­ლი­ტი­კუ­რი, ეკო­ნო­მი­კუ­რი, სამ­ხედ­რო, დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი გა­მოწ­ვე­ვა. სა­ი­თაც არ უნდა გა­მე­ხე­და, მხო­ლოდ კა­ტას­ტრო­ფის აკუ­მუ­ლა­ცი­ას ვხე­დავ­დი. რა პრეს­ტი­ჟი უნდა ყო­ფი­ლი­ყო რუ­სე­თის­თვის ოთხმი­ლი­ო­ნი­ა­ნი ქვეყ­ნის და­მარ­ცხე­ბა? უნდა გვე­ცა­და თა­ვა­წე­უ­ლი გა­მოვ­სუ­ლი­ყა­ვით ამ სი­გი­ჟი­დან, რის გა­რე­შეც ის და­ას­რუ­ლებ­და რო­გორც სა­ძულ­ვე­ლი დიქ­ტა­ტო­რი! ოთხი სა­ა­თი ვი­სა­უბ­რეთ ისე, რომ ტონი არ აგ­ვი­წე­ვია, მაგ­რამ მა­ინც ვერ მი­ვაღ­წიე კრი­ზი­სი­დან გა­მოს­ვლის წარ­მო­სად­გენ შე­თან­ხმე­ბას.

სე­რი­ო­ზუ­ლად და­ვი­ღა­ლე. ჩემს ორ თა­ნა­მო­სა­უბ­რეს ვთხო­ვე სე­ან­სის შე­ჩე­რე­ბა, რათა სა­შუ­ა­ლე­ბა მოგ­ვცე­მო­და წარ­მოგ­ვედ­გი­ნა სამ­შვი­დო­ბო გეგ­მა. გან­ვმარ­ტოვ­დი ჩემს გუნდთან ერ­თად და თა­ვად დავ­წე­რე ექ­ვსპუნ­ქტი­ა­ნი სა­მოქ­მე­დო სამ­შვი­დო­ბო გეგ­მა, რო­მე­ლიც გან­სა­ხილ­ვე­ლად რუ­სებს გა­და­ვე­ცი.

მთა­ვა­რი იყო რუ­სე­ბის სამ­ხედ­რო ძა­ლე­ბის სა­ქარ­თვე­ლო­დან გა­მოყ­ვა­ნა, ისე რომ მათ სა­შუ­ა­ლე­ბა ეძ­ლე­ო­დათ სამ­ხრეთ ოსეთ­სა და აფხა­ზეთ­ში დარ­ჩე­ნი­ლიყ­ვნენ. ამ­გვა­რად, სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ის 90% თა­ვი­სუფ­ლდებლდე­ბო­და. ეს იდე­ა­ლუ­რი არ იყო, მაგ­რამ უდა­ოდ უკე­თე­სი იყო, ვიდ­რე სრუ­ლი ოკუ­პა­ცია.

პუ­ტი­ნი და­თან­ხმდა, როცა ვუ­თხა­რი რომ ჩემი იდეა იყო მო­მა­ვალ­ში გა­მარ­თუ­ლი­ყო მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბი ჟე­ნე­ვა­ში ქარ­თვე­ლებ­სა და რუ­სებს შო­რის, რათა შე­თან­ხმე­ბუ­ლიყ­ვნენ ორი პა­ტა­რა რე­გი­ო­ნის სა­ბო­ლოო სტა­ტუ­სის შე­სა­ხებ. ვი­ცო­დი, რომ ეს დიდ დრო­ის მო­ი­თხოვ­და და ჩვენც დროს გვაძ­ლევ­და კრი­ზი­სის პი­კის და­საძ­ლე­ვად. რუ­სე­ბი ხვდე­ბოდ­ნენ რომ ექ­ნე­ბო­დათ შე­თან­ხმე­ბუ­ლი უფ­ლე­ბა დარ­ჩე­ნი­ლიყ­ვნენ ამ ორ ტე­ირ­ტო­რი­ა­ზე, მაგ­რამ უნდა და­ე­ტო­ვე­ბი­ნათ ყვე­ლა და­ნარ­ჩე­ნი.

ამის შემ­დეგ შევ­ძე­ლი პრეს­კონ­ფე­რენ­ცია გა­მე­მარ­თა მედ­ვე­დევ­თან ერ­თად, სა­დაც წარ­მო­ვად­გი­ნე საფ­რან­გე­თის მიერ შე­თა­ავ­ზე­ბუ­ლი და გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლი გეგ­მა. ეს უდაო წინსვლა იყო. უა­რე­სი თა­ვი­დან იყო აცი­ლე­ბუ­ლი.

ახლა რჩე­ბო­და ქარ­თვე­ლე­ბის დარ­წმუ­ნე­ბა. კვლავ ჩავ­სხე­დით თვითმფრი­ნავ­ში, ამ­ჯე­რად თბი­ლი­სის მი­მარ­თუ­ლე­ბით, სა­დაც ჩავფრინ­დით და­ახ­ლო­ე­ბით 22 სა­ათ­ზე.

ბნე­ლი ღამე იყო. ქვე­ყა­ნა ომში იყო, ჩვე­ნი ჩაფ­რე­ნის ად­გი­ლი­დან 25 კი­ლო­მეტრში სა­ო­კუ­პა­ციო ჯა­რე­ბის ტან­კე­ბი იყო გან­ლა­გე­ბუ­ლი. ატ­მოს­ფე­რო მწუ­ხა­რე იყო აე­რო­პორ­ტსა და პრე­ზი­დენ­ტის სა­სახ­ლეს შო­რის, სა­დაც სა­ა­კაშ­ვი­ლი გვე­ლო­დე­ბო­და. პირ­ვე­ლად გა­დავკვე­თე ფრონ­ტის ხაზ­თან ასე ახ­ლოს მდე­ბა­რე ქა­ლა­ქი. სი­ცო­ცხლის ნა­ტა­მა­ლი არ ჩან­და. სი­ნათ­ლე­ე­ბი ჩამ­ქვრა­ლი იყო. ხალ­ხი თავს იმ­შვი­დებ­და, რო­გორც შე­ეძ­ლოთ. ირ­გვლივ ყველ­გან მზაკ­ვრუ­ლი შიში სუ­ფევ­და. გა­მო­ნაკ­ლისს დე­და­ქა­ლა­ქის ერთი ად­გი­ლი წარ­მო­ად­გენ­და. პარ­ლა­მენ­ტი, სა­დაც ასე­ვე იყო გან­თავ­სე­ბუ­ლი პრე­ზი­დენ­ტის სა­სახ­ლე. ვგრძნობ­დი დიდ მღელ­ვა­რე­ბას, თით­ქმის ის­ტე­რი­ას.

დე­და­ქა­ლა­ქის ამაღ­ლე­ბულ ად­გი­ლას გან­თავ­სე­ბუ­ლი მკვეთ­რად გა­ნა­თე­ბუ­ლი შე­ნო­ბა სა­ო­ცარ კონ­ტრაქტს ქმნი­და და­ნარ­ჩენ სრუ­ლი­ად ჩაბ­ნე­ლე­ბულ ქა­ლაქს შო­რის. სა­ქარ­თვე­ლოს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ მო­უ­წო­და თა­ვის ყვე­ლა­ზე მტკი­ცე მხარ­დამ­ჭე­რებს, შეკ­რე­ბი­ლიყ­ვნენ ძა­ლა­უფ­ლე­ბის სა­ბო­ლოო ად­გი­ლის გარ­შე­მო, რათა და­ეც­ვათ იგი და მი­ე­ღოთ სა­ბო­ლოო მი­თი­თე­ბე­ბი. სა­დაც არ გა­ვი­ხე­დავ­დი, აღელ­ვე­ბას, ნერ­ვი­უ­ლო­ბას და მო­უს­ვენ­რო­ბას ვა­წყდე­ბო­დი.

პრე­ზი­დენტ სა­ა­კაშ­ვი­ლის კა­ბი­ნეტ­ში შე­სულს მო­მე­სალმნენ, გულ­წრე­ფა­ლად და უხ­ვად გა­მო­ხა­ტეს მად­ლი­ე­რე­ბა. აქ ასე­ვე იყ­ვნენ ლიტ­ვის, პო­ლო­ნე­თის და უკ­რა­ი­ნის პრე­ზი­დენ­ტე­ბი, რო­მელ­თაც მხარ­და­ჭე­რა ფი­ზი­კუ­რი დას­წრე­ბით გა­მო­ხა­ტეს. მა­შინ­ვე, პრე­ზი­დენ­ტის ოთა­ხის კუ­თხე­ში ორი კაცი შევ­ნიშ­ნე, ჩან­და რომ არ იყ­ვნენ ქარ­თვე­ლე­ბი და მო­შო­რე­ბით იდ­გნენ. ვი­კი­თხე, რას აკე­თებ­დნენ აქ. მი­პა­სუ­ხეს, რომ ისი­ნი პრე­ზი­დენტ სა­ა­კაშ­ვი­ლის ამე­რი­კე­ლი მრჩევ­ლე­ბი იყ­ვნენ. მო­ვი­თხო­ვე, რომ მა­შინ­ვე და­ე­ტო­ვე­ბი­ნათ ოთა­ხი. მე მინ­დო­და მხო­ლოდ სა­ქარ­თვე­ლოს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას­თან მე­სა­უბ­რა, გა­რე­შე მოწ­მის გა­რე­შე, თუ ეს შე­საძ­ლე­ბე­ლი იქ­ნე­ბო­და.

სა­ნამ ექ­ვსპუნ­ქტი­ან გეგ­მა­ზე სა­უ­ბარს და­ვი­წყებ­დით, სა­ა­კაშ­ვილ­მა დიდი ენ­თუ­ზი­აზ­მით მი­თხრა:„ასორ­მოც­და­ა­თი ათა­სი კა­ცია შეკ­რე­ბი­ლი სა­სახ­ლის გარ­შე­მო. ისი­ნი შენს სა­ხელს სკან­დი­რე­ბენ. ტრი­ბუ­ნა და მიკრო­ფო­ნე­ბი და­ყე­ნე­ბუ­ლია. უნდა და­ე­ლა­პა­რა­კო მათ“. მისი სა­მუ­შაო ოთა­ხის ორ­მა­გი ფან­ჯა­რა გახ­სნა და მა­შინ­ვე შე­ვამ­ჩნი­ეთ უზარ­მა­ზა­რი ხმა­უ­რი.

მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ძა­ლი­ან მაც­დუ­რი შე­მო­თა­ვა­ზე­ბა იყო, მკაც­რად უარი ვთქვი ამ მოწ­ვე­ვა­ზე, რად­გან სი­ტყვა მი­ვე­ცი პუ­ტინს, ისე რო­გორც მედ­ვე­დევს, რომ თუ რუ­სე­თის არ­მია უკან და­ი­ხევ­და, ერთ ფრა­ზა­საც არ ვი­ტყო­დი მათ წი­ნა­აღ­მდეგ. მაგ­რამ ან­თე­ბულ და გაბ­რა­ზე­ბულ ქარ­თვე­ლი ხალ­ხის მა­სას ჩემ­გან მხო­ლოდ რუ­სე­თის და­უ­ფა­რა­ვი დაგ­მო­ბის მოს­მე­ნა სურ­და. რა თქმა უნდა, მეს­მო­და მათი, მაგ­რამ თუკი ჩემი მომ­ლა­პა­რა­კებ­ლის და შემ­თან­ხმებ­ლის რო­ლი­დან გა­მო­ვი­დო­დი, უარს ვამ­ბობ­დი მთლი­ან ეფექ­ტუ­რო­ბა­ზე, რა­საც აშ­კა­რა მი­უ­კერ­ძო­ებ­ლო­ბა აქამ­დე მა­ნი­ჭებ­და..

სა­სო­წარ­კვე­თი­ლე­ბა­ში მფოფ­მა სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტმა სა­ბო­ლო­ოდ სცა­და შე­ტე­ვა­ზე გად­მოს­ვლა: „თუ არ და­ე­ლა­პა­რა­კე­ბი მათ, ყვე­ლა­ფერს და­ლე­წა­ვენ“.

„და­ლე­წონ თუ უნ­დათ. მე სი­ტყვა მი­ვე­ცი და ამას არ და­ვარ­ღვევ. ჩემ­თვის უფრო მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, რომ რუ­სულ­მა ტან­კებ­მა და­ტო­ვონ თქვე­ნი ტე­რი­ტო­რია რაც შე­იძ­ლე­ბა სწრა­ფად.“

ვი­ცო­დი რომ ჩემი უმ­ცი­რე­სი გა­მოს­ვლა, სა­ჯა­რო იქ­ნე­ბო­და ეს თუ კერ­ძო, მი­ლი­მეტ­რუ­ლი სი­ზუს­ტით იქ­ნე­ბო­და მოს­კო­ვის მიერ მი­ყუ­რა­დე­ბუ­ლი. ერთი წა­მით არ მე­პა­რე­ბო­და ეჭვი, რომ ჩემი დი­ლან­დე­ლი სა­დი­ლის მო­სა­უბ­რე­ებს ყვე­ლა ტექ­ნი­კუ­რი და ადა­მი­ა­ნუ­რი სა­შუ­ა­ლე­ბა ექ­ნე­ბო­დათ რომ ზუს­ტად გა­ე­გოთ რა ხდე­ბო­და თბი­ლის­ში.

მხო­ლოდ შუ­ა­ღა­მის 12 სა­ათ­ზე გა­და­ვე­დით სა­უბ­რის არსზე. გან­ვუ­მარ­ტე, რომ ან ქარ­თვე­ლე­ბი და­თან­ხმდე­ბოდ­ნენ ჩემს გეგ­მას, ან ბრძო­ლე­ბი გა­ნახ­ლდე­ბო­და, თბი­ლი­სი და­ე­ცე­მო­და და დას­რულ­დე­ბო­და და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი სა­ქარ­თვე­ლო. სა­ა­კაშ­ვილ­მა უარი თქვა და ბო­ლომ­დე გა­ჭირ­ვე­ულ­და სა­ერ­თა­შო­რი­სო მო­ლა­პა­რა­კე­ბე­ბის შექ­მნის სა­კი­თხზე, სა­დაც გან­ხი­ლუ­ლი იქ­ნე­ბო­და სამ­ხრეთ ოსე­თის და აფხა­ზე­თის მო­მა­ვა­ლი სტა­ტუ­სი. ეს მისი მხრივ შეც­დო­მა იყო, რად­გან ეს იყო ირი­ბი გა­რან­ტია იმის­თვის, რომ ამ ორი ტე­რი­ტო­რი­ის რუ­სე­თის მიერ დე ფაქ­ტო ოკუ­პა­ცია არ ყო­ფი­ლი­ყო იუ­რი­დი­უ­ლად აღი­ა­რე­ბუ­ლი.

ყვე­ლა­ფე­რი თა­ვი­დან იყო და­სა­წყე­ბი. დი­ლის პირ­ველ სა­ათ­ზე გა­დავ­წყვი­ტე და­მე­რე­კა მედ­ვე­დე­ვის­თვის, რათა და­მერ­წმუ­ნე­ბი­ნა რომ უარი გვეთ­ქვა სა­ერ­თა­შო­რი­სო მო­ლა­პა­რა­კე­ბებ­ზე ამ ორი რე­გი­ო­ნის სტა­ტუს­თან და­კავ­ში­რე­ბით, თუმ­ცა რუ­სე­თის არ­მი­ას შე­ეძ­ლო იქ დარ­ჩე­ნი­ლი­ყო. მან მად­ლო­ბით და­ი­წყო იმის­თვის, რა­საც და რო­გორც ვა­კე­თებ­დი. ჩან­და, რომ ყვე­ლაფ­რის საქ­მის კურ­სში იყო. ქარ­თუ­ლი სის­ტე­მა უსა­ზღვროდ უფრო გამ­ტა­რი იყო, ვიდ­რე ჩემს მას­პინ­ძლებს წარ­მო­ედ­გი­ნათ.

ჩემ­და გა­სა­ოც­რად, ის დიდი სა­უბ­რის გა­რე­შე და­თან­ხმდა ჩემს თხოვ­ნას და ამას­თან და­მი­ზუს­ტა, რომ ბრძა­ნე­ბა გა­დას­ცა რუ­სე­თის სამ­ხედ­რო ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბას მო­ემ­ზა­დონ უკან და­სა­ხე­ვად. ეს იყო სა­უ­კე­თე­სო და მო­უ­ლოდ­ნე­ლი ამ­ბა­ვი. ამ­გვა­რად დი­ლის ცე­ცხლის დრო­ე­ბი­თი შე­წყვე­ტა მუდ­მი­ვი ხდე­ბო­და.

დი­ლის სამ სა­ათ­ზე მქონ­და პრეს­კონ­ფე­რენ­ცია სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტის ბაღ­ში. ატ­მოს­ფე­რო იყო უც­ნა­უ­რი, არა­რე­ა­ლუ­რი, ერ­თდრო­უ­ლად ეი­ფო­რუ­ლი და სტრე­სუ­ლი.

გა­ვემ­გზავ­რე უკან კაპ ნეგ­რის­კენ. კა­ბი­ნა­ში შეს­ვლი­სას, ტი­ე­რიმ, მეტრ დო­ტელ­მა რო­მე­ლიც ყვე­ლა­ფერს ხელ­მძღვა­ნე­ლობ­და, მი­თხრა:„ბედ­ნი­ე­რე­ბი ვართ, რომ მივ­დი­ვართ ბა­ტო­ნო პრე­ზი­დენ­ტო. ნამ­დვი­ლად არ მინ­დო­და უკან და­საბ­რუ­ნე­ბელ კო­ლო­ნას ჩა­მოვ­რჩე­ნო­დი“.

„შე­გე­შინ­დათ?"

“მერე რო­გორ",მი­თხრა მან.

გუ­ლი­ა­ნად გა­ვი­ცი­ნეთ, რად­გან მტყუ­ა­ნი არ იყო, თუ და­ფიქ­რდე­ბო­დი... ამას­თა­ნა­ვე, საქ­მე ჯერ მთლი­ა­ნად არ იყო დას­რუ­ლე­ბუ­ლი. მე ჯერ ჩემი ევ­რო­პე­ლი კო­ლე­გე­ბი უნდა და­მერ­წმუ­ნე­ბი­ნა, რომ სა­უ­კე­თე­სო შე­თან­ხმე­ბას მი­ვაღ­წი­ეთ, შე­საძ­ლებ­ლის ფარ­გლებ­ში. თუმ­ცა ეს არ იყო აღ­მო­სავ­ლეთ ევ­რო­პის წევ­რი ქვეყ­ნე­ბის ნა­წი­ლის აზრი, რო­მელ­თაც აუ­ცი­ლებ­ლად უნ­დო­დათ რუ­სებ­თან ბრძო­ლა და არ ეში­ნო­დათ ცივი ომის დაბ­რუ­ნე­ბის, რაც მე არაფ­რის ფა­სად არ მინ­დო­და. პირ­ველ სექ­ტემ­ბერს მო­ვიწ­ვიე ევ­რო­პის საბ­ჭოს სა­გან­გე­ბო სხდო­მა ბრი­უ­სელ­ში და ან­გე­ლა მერ­კე­ლის დახ­მა­რე­ბით დიდი ბრძო­ლით გა­ვი­ტა­ნეთ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა და შევ­ძე­ლით ევ­რო­პე­ლი დამ­კვირ­ვებ­ლე­ბის გან­ლა­გე­ბა ქარ­თვე­ლებს და რუ­სებს შო­რის ფრონ­ტის ბოლო ხაზ­ზე. ამის შემ­დეგ, და მე ვი­ტყო­დი, რაც მთა­ვა­რია, უნდა მი­მეღ­წია რუ­სე­თის ჯა­რე­ბის სრუ­ლი გაყ­ვა­ნის­თვის.

იძუ­ლე­ბე­უ­ლი გავ­ხდი 8 სექ­ტემ­ბერს კვლავ ჩავ­სუ­ლი­ყა­ვი მოს­კოვ­ში, რათა მედ­ვე­დე­ვის­გან მო­მე­თხო­ვა ზუს­ტი და შე­თან­ხმე­ბუ­ლი კა­ლენ­და­რი. სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრ, ძა­ლი­ან აგ­რე­სი­ულ ლავ­როვ­თან ძა­ლა­დობ­რი­ვი და­ვის შემ­დეგ გა­და­წყდა, რომ ევ­რო­პე­ლი დამ­კვირ­ვებ­ლე­ბის ჩას­ვლი­დან თხუთ­მე­ტი დღის შემ­დეგ რუ­სე­ბი გა­ვი­დოდ­ნენ.

2008 წლის და­სას­რულს, სა­ქარ­თვე­ლომ გა­და­არ­ჩი­ნა თა­ვი­სუფ­ლე­ბა და და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბა. რუსი სამ­ხედ­რო­ე­ბი აღარ­სად იყ­ვნენ, გარ­და აფხა­ზე­თი­სა და სამ­ხრეთ ოსე­თი­სა, მაგ­რამ შე­გახ­სე­ნებთ, რომ ისი­ნი იქ უკვე კონ­ფლიქ­ტამ­დეც იმ­ყო­ფე­ბოდ­ნენ. ევ­რო­პამ შეძ­ლო ერ­თი­ა­ნო­ბის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბა და პირ­ვე­ლი­დან ბოლო დღემ­დე კრი­ზი­სის მარ­თვის არ­ქი­ტექ­ტო­რო­ბა. მე ყო­ველ­თვის ვამ­ტკი­ცებ­დი, რომ ეს პრობ­ლე­მა უნდა გა­დაჭ­რი­ლი­ყო ევ­რო­პე­ლე­ბის და არა ამე­რი­კე­ლე­ბის მიერ. ეს ჩვე­ნი გავ­ლე­ნის რე­გი­ო­ნია და არა მათი.

ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბი მხო­ლოდ გა­არ­თუ­ლებ­და საქ­მეს და ქარ­თულ კონ­ფლიქტს რუ­სულ-ამე­რი­კულ შე­ტა­კე­ბად გა­და­აქ­ცევ­დნენ. ისი­ნი გვენ­დნენ და დაგ­ვი­ჭი­რეს მხა­რი და მე ჯორჯ ბუ­შის მად­ლი­ე­რი ვი­ყა­ვი ამის­თვის.

და ბო­ლოს, და პა­რა­დოქ­სუ­ლად, ჩემი ნდო­ბის ურ­თი­ერ­თო­ბა რუს მმარ­თვე­ლებ­თან თვალ­ში­სა­ცე­მად კონ­ფორ­ტუ­ლი, მე­ტიც - გაძ­ლი­ე­რე­ბუ­ლი გა­მო­ვი­და. პუ­ტინ­მა სი­ტყვა შე­ას­რუ­ლა და მედ­ვე­დე­ვის რო­ლიც ბევ­რად მეტი იყო, ვიდ­რე უბ­რა­ლო ფი­გუ­რან­ტი­სა. ჩვენ შეგ­ვეძ­ლო და ვალ­დე­ბუ­ლიც ვი­ყა­ვით ამი­ე­რი­დან ნდო­ბა გვქო­ნო­და მათი. ჩემი შთა­ბეჭ­დი­ლე­ბა პრე­ზი­დენტ სა­ა­კაშ­ვილ­ზე უფრო ნი­უ­ან­სუ­რი იყო. ეს იყო ხა­რის­ხი­ა­ნი კაცი, რო­მელ­საც ჰქონ­და ნამ­დვი­ლი ხედ­ვა.

ამას­თან, ის იყო ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე შთამ­ბეჭ­და­ვი პო­ლიგ­ლო­ტი, რო­მე­ლიც რო­დეს­მე მი­ნა­ხავს. მაგ­რამ ის ორ­მა­გად მო­ტყუვ­და. პირ­ვე­ლი, როცა წარ­მო­იდ­გი­ნა, რომ ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბი ომში ჩა­ებ­მე­ბო­და მის და­სა­ცა­ვად. რამ­დე­ნი­მე ამე­რი­კელ­მა სა­პა­სუ­ხის­მგებ­ლო პირ­მა უთხრა მას ეს. კარ­გად რომ და­ფიქ­რე­ბუ­ლი­ყო, მიხ­ვდე­ბო­და რომ ეს მხო­ლოდ ზე­რე­ლე სი­ტყვე­ბი იყო.

და შემ­დეგ, მას ძა­ლი­ან გა­და­მე­ტე­ბუ­ლი წარ­მოდ­გე­ნა ჰქონ­და თა­ვის ძა­ლებ­ზე. ორი შეც­დო­მა ერ­თდრო­უ­ლად, ბევ­რი აღ­მოჩ­ნდა, უდა­ოდ ზედ­მე­ტი! ეს იყო ჩემი პირ­ვე­ლი ქა­რიშ­ხა­ლი ევ­რო­პის კავ­ში­რის პრე­ზი­დენ­ტის რან­გში. მე ბედ­ნი­ე­რი ვი­ყა­ვი ამ ახა­ლი დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი წარ­მა­ტე­ბით. მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბა არ­სე­ბობ­და, რომ როცა ევ­რო­პა მო­ინ­დო­მებ­და, ის შეძ­ლებ­და კი­დეც!

წყა­რო: ბუბა კუ­და­ვა