მოზაიკა
კულტურა/შოუბიზნესი

17

აპრილი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ხუთშაბათი, მთვარის მეცხრამეტე დღე დაიწყება 01:29-ზე, მთვარე მშვილდოსანშია საშიში, ე.წ. სატანური დღეა, ფრთხილად იყავით. არ წამოიწყოთ ახალი საქმეები. მოერიდეთ ყოველგვარ ვაჭრობას, ფინანსური ოპერაციების ჩატარებას. ცუდი დღეა საქმის, საქმიანობის შესაცვლელად. მოგზაურობა და შორ მანძილზე მგზავრობა დაუშვებელია. უფრო მეტიც, უმჯობესია, ეს დღე შინ გაატაროთ. პასიურად დაისვენეთ. არავითარ შემთხვევაში არ დაქორწინდეთ ამ დღეს, გადადეთ ნიშნობაც. განქორწინებაც კი სხვა დღეს დანიშნეთ. არ გადაუსხათ სხვას სისხლი და პირიქით. ჯანმრთელობის გაუმჯობესების მიზნით კარგ შედეგს მოგიტანთ: სირბილი, ველოსიპედი, სწრაფი სიარული. არ გადატვირთოთ კუჭი. მოერიდეთ ცხიმიან საკვებს.
საზოგადოება
სამართალი
მსოფლიო
სამხედრო
სპორტი
კონფლიქტები
Faceამბები
წიგნები
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ენდოკრინოლოგის 5 რჩევა, რომელიც ჯანმრთელობაზე ზრუნვას გაგიმარტივებთ
ენდოკრინოლოგის 5 რჩევა, რომელიც ჯანმრთელობაზე ზრუნვას გაგიმარტივებთ

არას­წო­რი კვე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი პრობ­ლე­მე­ბი – ეს ის აქ­ტუ­ა­ლუ­რი სა­კი­თხია, რაც დღეს, თით­ქმის, ყვე­ლას აწუ­ხებს. თე­ო­რი­უ­ლად, ყვე­ლამ იცის, რომ ჭარ­ბი წონა და სიმ­სუქ­ნე ადა­მი­ა­ნის ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე უარ­ყო­ფი­თად მოქ­მე­დებს, თუმ­ცა ჩვე­ნი დატ­ვირ­თუ­ლი რე­ჟი­მი და ცხოვ­რე­ბის სწრა­ფი ტემ­პი, ხში­რად, ჯან­სა­ღი კვე­ბის უპი­რა­ტე­სო­ბებს გვა­ვი­წყებს.

ჯან­სა­ღი კვე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ბა­ზე, მას­თან ასო­ცი­რე­ბულ და­ა­ვა­დე­ბებ­სა და პრე­ვენ­ცი­ის გზებ­ზე გვე­სა­უბ­რე­ბა აკად.ფ.თო­დუ­ას სა­მე­დი­ცი­ნო ცენ­ტრის ექი­მი ენ­დოკ­რი­ნო­ლო­გი-დი­ე­ტო­ლო­გი თა­მარ ხუ­ციშ­ვი­ლი

- რო­გორ მოქ­მე­დებს ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე სწო­რად შერ­ჩე­უ­ლი საკ­ვე­ბი?

- ჩვენს ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე უამ­რა­ვი ფაქ­ტო­რი ახ­დენს გავ­ლე­ნას, ჰა­ე­რის და­ბინ­ძუ­რე­ბა, სტრე­სი, გე­ნე­ტი­კუ­რი წი­ნას­წარ­გან­წყო­ბა, საკ­ვე­ბი, ცხოვ­რე­ბის წესი და ა.შ. მათ უმ­რავ­ლე­სო­ბას ჩვენ ვერ ვა­კონ­ტრო­ლებთ, თუმ­ცა სა­ბედ­ნი­ე­როდ, ის რაც ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, ჩვე­ნი ყო­ველ­დღი­უ­რი საკ­ვე­ბი, ჩვე­ნი ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის ქვეშ რჩე­ბა.

საკ­ვე­ბის მოხ­მა­რე­ბის ჩვე­ნი გა­აზ­რე­ბუ­ლი თუ გა­უ­აზ­რე­ბე­ლი არ­ჩე­ვა­ნით, ვა­კე­თებთ არ­ჩე­ვანს, თუ რამ­დე­ნად ვზრუ­ნავთ ჩვენს ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე.

სწო­რი კვე­ბა გვეხ­მა­რე­ბა თა­ვი­დან ავი­ცი­ლოთ ჭარ­ბი წონა/ სიმ­სუქ­ნე და მას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი მთე­ლი რიგი და­ა­ვა­დე­ბე­ბი, რო­გო­რი­ცაა შაქ­რი­ა­ნი დი­ა­ბე­ტი ტიპი 2 , არ­ტე­რი­უ­ლი ჰი­პერ­ტენ­ზია, დის­ლი­პი­დე­მია (ცხი­მო­ვა­ნი ცვლის მოშ­ლა) და ა.შ.

კვლე­ვე­ბით დას­ტურ­დე­ბა რომ საკ­ვე­ბი გვეხ­მა­რე­ბა არა მარ­ტო ამ და­ა­ვა­დე­ბე­ბის თა­ვი­დან აცი­ლე­ბა­ში, არა­მედ რიგ შემ­თხვე­ვებ­ში მათ­გან გან­კურ­ნე­ბა­შიც, გან­სა­კუთ­რე­ბით სა­წყის სტა­დი­ებ­ზე. მა­გა­ლი­თად, ერთ-ერთი ბრი­ტა­ნუ­ლი კვლე­ვის მი­ხედ­ვით, სპე­ცი­ა­ლუ­რად შერ­ჩე­უ­ლი, და­ბალ­კა­ლო­რი­უ­ლი, თუმ­ცა ნუტ­რი­ენ­ტე­ბით მდი­და­რი კვე­ბის რე­ჟი­მით პა­ცი­ენ­ტე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით ნა­ხე­ვარ­ში შაქ­რი­ა­ნი დი­ა­ბე­ტი ტიპი 2 -ის ხან­გრძლი­ვი რე­მი­სია - შაქ­რის დო­ნის ნორ­მა­ლი­ზე­ბა ყო­ველ­გვა­რი მე­დი­კა­მენ­ტის გა­რე­შე იქნა მიღ­წე­უ­ლი.

უნდა გვახ­სოვ­დეს, რომ ფი­ზი­კურ ჯან­მრთე­ლო­ბას­თან ერ­თად, არა­ნაკ­ლებ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია მენ­ტა­ლურ ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე ზრუნ­ვა. არა­ჯან­სა­ღი საკ­ვე­ბი ჩვენს გან­წყო­ბას მხო­ლოდ მო­მენ­ტა­ლუ­რად ამაღ­ლებს, ხოლო რე­ა­ლუ­რი და სტა­ბი­ლუ­რი შე­დე­გი ჩვე­ნი მენ­ტა­ლუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბის­თვის ყო­ველ­დღი­ურ ცხოვ­რე­ბა­ში სწო­რე­დაც რომ სწო­რი კვე­ბით მი­იღ­წე­ვა.

- რო­გორ მივ­ხვდეთ რამ­დე­ნად ჯან­სა­ღად ვიკ­ვე­ბე­ბით?

- სწო­რი და ჯან­სა­ღი კვე­ბა არ უნდა გა­ვა­ი­გი­ვოთ და­ბალ­კა­ლო­რი­ულ კვე­ბას­თან, რად­გან არ­სე­ბობს, მა­ღალ­კა­ლო­რი­უ­ლი, მაგ­რამ ამავდრო­უ­ლად ძა­ლი­ან სა­სარ­გებ­ლო (მა­გა­ლი­თად თხი­ლე­უ­ლი). ასე­ვე პი­რი­ქით, და­ბალ­კა­ლო­რი­უ­ლი და ძა­ლი­ან მავ­ნე პრო­დუ­ტი (მა­გა­ლი­თად ე.წ. გა­ზი­ა­ნი სას­მე­ლე­ბი ხე­ლოვ­ნუ­რი და­მატ­კბობ­ლე­ბით).

სწო­რი და ჯან­სა­ღი კვე­ბა გუ­ლის­ხმობს ჯე­რა­დობ­რივ, ბა­ლან­სი­რე­ბულ და მრა­ვალ­ფე­რო­ვან კვე­ბას, რო­მე­ლიც უზ­რუნ­ველ­ყოფს ჩვენს ორ­გა­ნიზმს აუ­ცი­ლე­ბე­ლი საკ­ვე­ბი ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბით.

ჯე­რა­დობ­რი­ვი კვე­ბა, ეს არის კვე­ბა დღე­ში რამ­დენ­ჯერ­მე, 3-4 სთ-იანი ინ­ტერ­ვა­ლე­ბით, სა­სურ­ვე­ლია და­ახ­ლო­ე­ბით დღის ერ­თსა და იმა­ვე დროს.

ბა­ლან­სი­რე­ბუ­ლი კვე­ბა გუ­ლის­ხმობს შემ­დეგ დღი­ურ რა­ცი­ონს : ცილა - 10-15%, ცხი­მი - 20-35 %, ნახ­შირ­წყა­ლი - 45-65%. ასე­ვე არ უნდა დაგ­ვა­ვი­წყდეს მიკ­რო­ე­ლე­მენ­ტე­ბის და ვი­ტა­მი­ნე­ბის ადეკ­ვა­ტუ­რი შემ­ცვე­ლო­ბა.

მა­გა­ლი­თად, ყო­ველ­დღე უნდა მი­ვი­ღოთ და­ახ­ლო­ე­ბით 1 გრ კალ­ცი­უ­მი. კალ­ცი­უ­მით მდი­და­რი საკ­ვე­ბი კი რძის პრო­დუქ­ტე­ბია, ასე­ვე მწვა­ნე ბოსტნე­უ­ლი, ის­პა­ნა­ხი, სა­ლა­თის ფურ­ცლე­ბი და ა.შ. დღი­უ­რად მი­ღე­ბუ­ლი კალ­ცი­უ­მის რა­ო­დე­ნო­ბას მარ­ტი­ვად ვი­ან­გა­რი­შებთ “ოს­ტე­ო­პო­რო­ზის სა­ერ­თა­შო­რი­სო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის” მიერ შე­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი მთვლე­ლის მეშ­ვე­ო­ბით (www.iofbonehealth.org/calcium-calculator).

მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნია კვე­ბა – გუ­ლის­ხმობს სხვა­დას­ხვა ჯგუ­ფის და შე­მად­გენ­ლო­ბის საკ­ვე­ბის მი­ღე­ბას. მა­გა­ლი­თად, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, უპი­რა­ტე­სო­ბას ვა­ნი­ჭებთ თუ არა ხორ­ცის პრო­დუქ­ტებს, ყო­ველ­დღი­ურ რუ­ტი­ნა­ში აუ­ცი­ლე­ბე­ლია ჩავ­რთოთ სხვა­დას­ხვა შე­ფე­რი­ლო­ბის ხი­ლის, ბოსტნე­უ­ლის, მარ­ცვლე­უ­ლის მი­ღე­ბა.

- რა უშ­ლით ადა­მი­ა­ნებს ხელს რომ ჯან­სა­ღად იკ­ვე­ბონ და რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა ყო­ველ­დღი­უ­რი წი­ნა­აღ­მდე­გო­ბე­ბის დაძ­ლე­ვა?

- ცხოვ­რე­ბის ტემ­პის სულ უფრო მე­ტად აჩ­ქა­რე­ბის გამო ადა­მი­ა­ნებს ხში­რად უწევთ არ­ჩე­ვა­ნის გა­კე­თე­ბა სწრაფ, იაფ და ხელ­მი­საწ­ვდომ მომ­სა­ხუ­რე­ბა­ზე. სწრა­ფი კვე­ბის ობი­ექ­ტე­ბი ყველ­გან მრავ­ლა­დაა, თუმ­ცა სხვა­დას­ხვა ქვე­ყა­ნა­ში სიმ­სუქ­ნის რა­დი­კა­ლუ­რად გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლე­ბი გვხვდე­ბა, (მა­გა­ლი­თად: ამე­რი­კა­ში - 32%, ია­პო­ნი­ა­ში- 3.6 %-მდე). ამას მეტ­წი­ლად გან­სა­ზღვრავს სწრა­ფი კვე­ბას­თან ერ­თად ჯან­სა­ღი და ხელ­მი­საწ­ვდო­მი ალ­ტერ­ნა­ტი­ვე­ბის არ­სე­ბო­ბა. ჩვენს ქვე­ყა­ნა­შიც მკვეთ­რად არის გაზ­რდი­ლი სწრა­ფი კვე­ბის ობი­ექ­ტე­ბის რი­ცხვი, რაც სიმ­სუქ­ნით და­ა­ვა­დე­ბის ზრდას­თან პირ­და­პირ კავ­შირ­შია.

პირ­ველ რიგ­ში, უნდა გა­ვაც­ნო­ბი­ე­როთ რომ ჯან­სა­ღი კვე­ბა ჩვენ­გან მო­ი­თხოვს გარ­კვე­ულ დის­ციპ­ლი­ნას.

მეც­ნი­ე­რე­ბი წლე­ბია თან­ხმდე­ბი­ან სა­უზ­მის უამ­რავ სარ­გე­ბელ­ზე. წელს, დიდ ბრი­ტა­ნეთ­ში “ევ­რო­პის სიმ­სუქ­ნის შემ­სწავ­ლე­ლის ასო­ცი­ა­ცი­ის” კონ­გრეს­ზე წარ­მოდ­გე­ნი­ლი იქნა და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლი კვლე­ვე­ბი ნოყი­ე­რი სა­უზ­მის სარ­გებ­ლის შე­სა­ხებ. უნდა აღი­ნიშ­ნოს, რომ დი­ლის ჯან­სა­ღად და­წყე­ბა დღის ჯან­სა­ღად გაგ­რძე­ლე­ბა­ში გვეხ­მა­რე­ბა. მას შემ­დეგ რაც ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა­ში დავ­ნერ­გავთ სა­უზ­მეს, შე­ვე­ცა­დოთ უარი უნდა ვთქვათ იმ ცდუ­ნე­ბებ­ზე, რაც უკვე სახ­ლი­დან გას­ვლის შემ­დეგ ყვე­ლა ნა­ბიჯ­ზე გვხვდე­ბა. მა­გა­ლი­თად, სუ­პერ­მარ­კე­ტე­ბის სა­ლა­რო­ებ­თან გან­ლა­გე­ბუ­ლი “მომ­ხიბ­ვლე­ლი” ტკბი­ლე­უ­ლი ჩა­ვა­ნაც­ვლოთ ხი­ლით, ჩი­რე­ბით.

სამ­წუ­ხა­როდ, და­საქ­მე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის დიდი ნა­წი­ლის­თვის ხელ­მი­საწ­ვდო­მი არ არის ჯან­სა­ღი კვე­ბის ობი­ექ­ტე­ბის სის­ტე­მა­ტუ­რი სტუმ­რო­ბა, ამი­ტომ ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა­ში საკ­ვე­ბის შე­სა­ნა­ხი კონ­ტე­ი­ნე­რე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა ოპ­ტი­მა­ლურ ვა­რი­ანტს წარ­მო­ად­გენს.

უნდა გვახ­სოვ­დეს რომ შაქ­რის ხში­რი მოხ­მა­რე­ბა ძა­ლი­ან სა­ზი­ა­ნოა ჩვე­ნი ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის , “ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცია“ გვირ­ჩევს შაქ­რის შემ­ცვე­ლი პრო­დუქ­ტე­ბის 10%-მდე შემ­ცი­რე­ბას დღი­ურ რა­ცი­ონ­ში. „ამე­რი­კის გუ­ლის ასო­ცი­ა­ცი­ის“ მიერ გა­მოქ­ვეყ­ნდა კვლე­ვა, რომ­ლის თა­ნახ­მა­დაც გა­ზი­ა­ნი სას­მე­ლე­ბის მოხ­მა­რე­ბა ზრდის გულ-სის­ხლძარ­ღვთა და­ა­ვა­დე­ბე­ბი­სა და სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბის რი­ცხვს.

- რო­გო­რია პა­ცი­ენ­ტის კვლე­ვის და მკურ­ნა­ლო­ბის გეგ­მა უკვე ჭარ­ბის წო­ნი­სა და სიმ­სუქ­ნის არ­სე­ბო­ბის დროს?

- კვე­ბის რე­ჟი­მი მორ­გე­ბუ­ლი უნდა იყოს პა­ცი­ენ­ტის ასაკს, ცხოვ­რე­ბის წესს, ჯან­მრთე­ლო­ბის მდგო­მა­რე­ო­ბას, ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბის შე­საძ­ლებ­ლო­ბას და ა.შ. კლი­ნი­კურ-ლა­ბო­რა­ტო­რი­უ­ლი კვლე­ვე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად ხდე­ბა ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რი დი­ე­ტო­თე­რა­პი­ი­სა და მკურ­ნა­ლო­ბის სქე­მის შედ­გე­ნა.

ბო­ლოდ­რო­ინ­დელ მე­დი­ცი­ნა­ში შე­მო­ვი­და მე­ტა­ბო­ლუ­რად ჯან­მრთე­ლი ჭარ­ბწო­ნი­ა­ნი და მე­ტა­ბო­ლუ­რად არა­ჯან­მრთე­ლი ნორ­მა­ლუ­რი წო­ნის ადა­მი­ა­ნე­ბის ცნე­ბა. მათი დი­ფე­რენ­ცი­რე­ბა ხდე­ბა ვის­ცე­რა­ლუ­რი ე.წ. ორ­გა­ნო­ე­ბის ამომ­ფე­ნი ცხი­მის რა­ო­დე­ნო­ბის მი­ხედ­ვით. დენ­სი­ტო­მეტ­რია (ორ­მაგ ენერ­გე­ტი­კუ­ლი რენტგე­ნო აბ­სორბცი­ო­მეტ­რი) შე­სა­ბა­მი­სი ფუნ­ქცი­ით წარ­მო­ად­გენს ვის­ცე­რა­ლუ­რი ცხი­მის გან­სა­ზღვრის ზუსტ და ხელ­მი­საწ­ვდომ გზას.

სა­სურ­ვე­ლია, გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ, რომ გა­ზა­ფხუ­ლი და ზა­ფხუ­ლი სა­უ­კე­თე­სო დროა წო­ნის კო­რექ­ცი­ის­თვის, რა­საც ნივ­თი­ე­რე­ბა­თა ცვლის „სე­ზო­ნუ­რი“ გა­აქ­ტი­უ­რე­ბაც გა­ნა­პი­რო­ბებს.

- რას ურ­ჩევ­დით ადა­მი­ა­ნებს, რომ­ლებ­საც ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა­ში სა­სარ­გებ­ლო ცვლი­ლე­ბე­ბის შე­ტა­ნა უნ­დათ, მაგ­რამ არ იცი­ან სა­ი­დან და­ი­წყონ?

და­ი­წყეთ შა­ქარ­თან ბრძო­ლით - შაქ­რის შემ­ცვე­ლი პრო­დუქ­ტე­ბის მაქ­სი­მა­ლუ­რად შემ­ცი­რე­ბა, პირ­ვე­ლი ნა­ბი­ჯი სწო­რედ ეს უნდა გახ­დეს;

ეცა­დეთ ყო­ველ­დღი­უ­რად მი­ღე­ბუ­ლი საკ­ვე­ბის 50%-ზე მეტი იყოს ბოსტნე­უ­ლი, ასე­ვე მი­ი­ღეთ ხი­ლის, მარ­ცვლე­უ­ლის, თხი­ლე­უ­ლის და­ბა­ლან­სე­ბუ­ლი რა­ო­დე­ნო­ბა.

მო­ე­რი­დეთ კვე­ბებს შო­რის ე.წ. წა­ხემ­სე­ბებს. თუ მა­ინც მო­გი­წი­ათ, სტრე­სის ან რა­ი­მე სირ­თუ­ლე­ე­ბის გამო, გა­ა­კე­თეთ არ­ჩე­ვა­ნი მხო­ლოდ ხილ­სა და თხი­ლე­ულ­ზე.

სა­სურ­ვე­ლია, სუ­პერ­მარ­კეტ­ში შეს­ვლამ­დე წი­ნას­წარ შე­ად­გი­ნოთ შე­სა­ძე­ნი პრო­დუქ­ტე­ბის სია, ამის მი­ზა­ნი კი მომ­ხიბ­ვლე­ლი შე­ფუთ­ვის მქო­ნე და ამავდრო­უ­ლად ორ­გა­ნიზ­მის­თვის სა­ზი­ა­ნო პრო­დუქ­ტე­ბის გა­უ­აზ­რებ­ლად ყიდ­ვის­გან თა­ვის და­ზღვე­ვაა.

უარი თქვით ე.წ. "სწრაფ“ „ექტრე­მა­ლურ“ დი­ე­ტებ­ზე. მათ მხო­ლოდ დრო­ე­ბი­თი, არამ­ყა­რი შე­დე­გი აქვთ, რა­საც სამ­წუ­ხა­როდ, ნივ­თი­ე­რე­ბა­თა ცვლის მოშ­ლა მოჰ­ყვე­ბა.

NS

ავტორი:

ენდოკრინოლოგის 5 რჩევა, რომელიც ჯანმრთელობაზე ზრუნვას გაგიმარტივებთ

ენდოკრინოლოგის 5 რჩევა, რომელიც ჯანმრთელობაზე ზრუნვას გაგიმარტივებთ

არასწორი კვებით გამოწვეული პრობლემები – ეს ის აქტუალური საკითხია, რაც დღეს, თითქმის, ყველას აწუხებს. თეორიულად, ყველამ იცის, რომ ჭარბი წონა და სიმსუქნე ადამიანის ჯანმრთელობაზე უარყოფითად მოქმედებს, თუმცა ჩვენი დატვირთული რეჟიმი და ცხოვრების სწრაფი ტემპი, ხშირად, ჯანსაღი კვების უპირატესობებს გვავიწყებს.

ჯანსაღი კვების მნიშვნელობაზე, მასთან ასოცირებულ დაავადებებსა და პრევენციის გზებზე გვესაუბრება აკად.ფ.თოდუას სამედიცინო ცენტრის ექიმი ენდოკრინოლოგი-დიეტოლოგი თამარ ხუციშვილი

- როგორ მოქმედებს ჯანმრთელობაზე სწორად შერჩეული საკვები?

- ჩვენს ჯანმრთელობაზე უამრავი ფაქტორი ახდენს გავლენას, ჰაერის დაბინძურება, სტრესი, გენეტიკური წინასწარგანწყობა, საკვები, ცხოვრების წესი და ა.შ. მათ უმრავლესობას ჩვენ ვერ ვაკონტროლებთ, თუმცა საბედნიეროდ, ის რაც ძალიან მნიშვნელოვანია, ჩვენი ყოველდღიური საკვები, ჩვენი ინდივიდუალური პასუხისმგებლობის ქვეშ რჩება.

საკვების მოხმარების ჩვენი გააზრებული თუ გაუაზრებელი არჩევანით, ვაკეთებთ არჩევანს, თუ რამდენად ვზრუნავთ ჩვენს ჯანმრთელობაზე.

სწორი კვება გვეხმარება თავიდან ავიცილოთ ჭარბი წონა/ სიმსუქნე და მასთან დაკავშირებული მთელი რიგი დაავადებები, როგორიცაა შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2 , არტერიული ჰიპერტენზია, დისლიპიდემია (ცხიმოვანი ცვლის მოშლა) და ა.შ.

კვლევებით დასტურდება რომ საკვები გვეხმარება არა მარტო ამ დაავადებების თავიდან აცილებაში, არამედ რიგ შემთხვევებში მათგან განკურნებაშიც, განსაკუთრებით საწყის სტადიებზე. მაგალითად, ერთ-ერთი ბრიტანული კვლევის მიხედვით, სპეციალურად შერჩეული, დაბალკალორიული, თუმცა ნუტრიენტებით მდიდარი კვების რეჟიმით პაციენტების დაახლოებით ნახევარში შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2 -ის ხანგრძლივი რემისია - შაქრის დონის ნორმალიზება ყოველგვარი მედიკამენტის გარეშე იქნა მიღწეული.

უნდა გვახსოვდეს, რომ ფიზიკურ ჯანმრთელობასთან ერთად, არანაკლებ მნიშვნელოვანია მენტალურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა. არაჯანსაღი საკვები ჩვენს განწყობას მხოლოდ მომენტალურად ამაღლებს, ხოლო რეალური და სტაბილური შედეგი ჩვენი მენტალური მდგომარეობის გაუმჯობესებისთვის ყოველდღიურ ცხოვრებაში სწორედაც რომ სწორი კვებით მიიღწევა.

- როგორ მივხვდეთ რამდენად ჯანსაღად ვიკვებებით?

- სწორი და ჯანსაღი კვება არ უნდა გავაიგივოთ დაბალკალორიულ კვებასთან, რადგან არსებობს, მაღალკალორიული, მაგრამ ამავდროულად ძალიან სასარგებლო (მაგალითად თხილეული). ასევე პირიქით, დაბალკალორიული და ძალიან მავნე პროდუტი (მაგალითად ე.წ. გაზიანი სასმელები ხელოვნური დამატკბობლებით).

სწორი და ჯანსაღი კვება გულისხმობს ჯერადობრივ, ბალანსირებულ და მრავალფეროვან კვებას, რომელიც უზრუნველყოფს ჩვენს ორგანიზმს აუცილებელი საკვები ნივთიერებებით.

ჯერადობრივი კვება, ეს არის კვება დღეში რამდენჯერმე, 3-4 სთ-იანი ინტერვალებით, სასურველია დაახლოებით დღის ერთსა და იმავე დროს.

ბალანსირებული კვება გულისხმობს შემდეგ დღიურ რაციონს : ცილა - 10-15%, ცხიმი - 20-35 %, ნახშირწყალი - 45-65%. ასევე არ უნდა დაგვავიწყდეს მიკროელემენტების და ვიტამინების ადეკვატური შემცველობა.

მაგალითად, ყოველდღე უნდა მივიღოთ დაახლოებით 1 გრ კალციუმი. კალციუმით მდიდარი საკვები კი რძის პროდუქტებია, ასევე მწვანე ბოსტნეული, ისპანახი, სალათის ფურცლები და ა.შ. დღიურად მიღებული კალციუმის რაოდენობას მარტივად ვიანგარიშებთ “ოსტეოპოროზის საერთაშორისო ორგანიზაციის” მიერ შემუშავებული მთვლელის მეშვეობით (www.iofbonehealth.org/calcium-calculator).

მრავალფეროვანია კვება – გულისხმობს სხვადასხვა ჯგუფის და შემადგენლობის საკვების მიღებას. მაგალითად, მიუხედავად იმისა, უპირატესობას ვანიჭებთ თუ არა ხორცის პროდუქტებს, ყოველდღიურ რუტინაში აუცილებელია ჩავრთოთ სხვადასხვა შეფერილობის ხილის, ბოსტნეულის, მარცვლეულის მიღება.

- რა უშლით ადამიანებს ხელს რომ ჯანსაღად იკვებონ და როგორ შეიძლება ყოველდღიური წინააღმდეგობების დაძლევა?

- ცხოვრების ტემპის სულ უფრო მეტად აჩქარების გამო ადამიანებს ხშირად უწევთ არჩევანის გაკეთება სწრაფ, იაფ და ხელმისაწვდომ მომსახურებაზე. სწრაფი კვების ობიექტები ყველგან მრავლადაა, თუმცა სხვადასხვა ქვეყანაში სიმსუქნის რადიკალურად განსხვავებული მაჩვენებელები გვხვდება, (მაგალითად: ამერიკაში - 32%, იაპონიაში- 3.6 %-მდე). ამას მეტწილად განსაზღვრავს სწრაფი კვებასთან ერთად ჯანსაღი და ხელმისაწვდომი ალტერნატივების არსებობა. ჩვენს ქვეყანაშიც მკვეთრად არის გაზრდილი სწრაფი კვების ობიექტების რიცხვი, რაც სიმსუქნით დაავადების ზრდასთან პირდაპირ კავშირშია.

პირველ რიგში, უნდა გავაცნობიეროთ რომ ჯანსაღი კვება ჩვენგან მოითხოვს გარკვეულ დისციპლინას.

მეცნიერები წლებია თანხმდებიან საუზმის უამრავ სარგებელზე. წელს, დიდ ბრიტანეთში “ევროპის სიმსუქნის შემსწავლელის ასოციაციის” კონგრესზე წარმოდგენილი იქნა დასაბუთებული კვლევები ნოყიერი საუზმის სარგებლის შესახებ. უნდა აღინიშნოს, რომ დილის ჯანსაღად დაწყება დღის ჯანსაღად გაგრძელებაში გვეხმარება. მას შემდეგ რაც ყოველდღიურობაში დავნერგავთ საუზმეს, შევეცადოთ უარი უნდა ვთქვათ იმ ცდუნებებზე, რაც უკვე სახლიდან გასვლის შემდეგ ყველა ნაბიჯზე გვხვდება. მაგალითად, სუპერმარკეტების სალაროებთან განლაგებული “მომხიბვლელი” ტკბილეული ჩავანაცვლოთ ხილით, ჩირებით.

სამწუხაროდ, დასაქმებული ადამიანების დიდი ნაწილისთვის ხელმისაწვდომი არ არის ჯანსაღი კვების ობიექტების სისტემატური სტუმრობა, ამიტომ ყოველდღიურობაში საკვების შესანახი კონტეინერების გამოყენება ოპტიმალურ ვარიანტს წარმოადგენს.

უნდა გვახსოვდეს რომ შაქრის ხშირი მოხმარება ძალიან საზიანოა ჩვენი ჯანმრთელობისთვის , “ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია“ გვირჩევს შაქრის შემცველი პროდუქტების 10%-მდე შემცირებას დღიურ რაციონში. „ამერიკის გულის ასოციაციის“ მიერ გამოქვეყნდა კვლევა, რომლის თანახმადაც გაზიანი სასმელების მოხმარება ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისა და სიკვდილიანობის რიცხვს.

- როგორია პაციენტის კვლევის და მკურნალობის გეგმა უკვე ჭარბის წონისა და სიმსუქნის არსებობის დროს?

- კვების რეჟიმი მორგებული უნდა იყოს პაციენტის ასაკს, ცხოვრების წესს, ჯანმრთელობის მდგომარეობას, ფიზიკური აქტივობის შესაძლებლობას და ა.შ. კლინიკურ-ლაბორატორიული კვლევების შესაბამისად ხდება ინდივიდუალური დიეტოთერაპიისა და მკურნალობის სქემის შედგენა.

ბოლოდროინდელ მედიცინაში შემოვიდა მეტაბოლურად ჯანმრთელი ჭარბწონიანი და მეტაბოლურად არაჯანმრთელი ნორმალური წონის ადამიანების ცნება. მათი დიფერენცირება ხდება ვისცერალური ე.წ. ორგანოების ამომფენი ცხიმის რაოდენობის მიხედვით. დენსიტომეტრია (ორმაგ ენერგეტიკული რენტგენო აბსორბციომეტრი) შესაბამისი ფუნქციით წარმოადგენს ვისცერალური ცხიმის განსაზღვრის ზუსტ და ხელმისაწვდომ გზას.

სასურველია, გავითვალისწინოთ, რომ გაზაფხული და ზაფხული საუკეთესო დროა წონის კორექციისთვის, რასაც ნივთიერებათა ცვლის „სეზონური“ გააქტიურებაც განაპირობებს.

- რას ურჩევდით ადამიანებს, რომლებსაც ყოველდღიურობაში სასარგებლო ცვლილებების შეტანა უნდათ, მაგრამ არ იციან საიდან დაიწყონ?

დაიწყეთ შაქართან ბრძოლით - შაქრის შემცველი პროდუქტების მაქსიმალურად შემცირება, პირველი ნაბიჯი სწორედ ეს უნდა გახდეს;

ეცადეთ ყოველდღიურად მიღებული საკვების 50%-ზე მეტი იყოს ბოსტნეული, ასევე მიიღეთ ხილის, მარცვლეულის, თხილეულის დაბალანსებული რაოდენობა.

მოერიდეთ კვებებს შორის ე.წ. წახემსებებს. თუ მაინც მოგიწიათ, სტრესის ან რაიმე სირთულეების გამო, გააკეთეთ არჩევანი მხოლოდ ხილსა და თხილეულზე.

სასურველია, სუპერმარკეტში შესვლამდე წინასწარ შეადგინოთ შესაძენი პროდუქტების სია, ამის მიზანი კი მომხიბვლელი შეფუთვის მქონე და ამავდროულად ორგანიზმისთვის საზიანო პროდუქტების გაუაზრებლად ყიდვისგან თავის დაზღვევაა.

უარი თქვით ე.წ. "სწრაფ“ „ექტრემალურ“ დიეტებზე. მათ მხოლოდ დროებითი, არამყარი შედეგი აქვთ, რასაც სამწუხაროდ, ნივთიერებათა ცვლის მოშლა მოჰყვება.

NS

სადაზღვევო კომპანია პრაიმში მასშტაბური აქცია დაიწყო! - დააზღვიე ავტომობილი და დაიბრუნე გადახდილი თანხის ნახევარი!

როგორ შევარჩიოთ გათბობის სისტემა სწორად? - სპეციალისტის რჩევები

სასარგებლო რჩევები ავტომფლობელთათვის