16 ივ­ნისს პეტ­რე-პავ­ლო­ბის მარ­ხ­ვა და­იწყო, რო­მე­ლიც 12 ივ­ლი­სამ­დე გას­ტანს. ეს მარ­ხ­ვა მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვის სა­ხელ­წო­დე­ბი­თა­ცაა სა­ხელ­დე­ბუ­ლი. ჩვე­ნი ჟურ­ნა­ლის მკითხ­ვე­ლე­ბი სხვა­დას­ხ­ვა კითხ­ვით მოგ­ვ­მარ­თა­ვენ ამ მარ­ხ­ვას­თან და­კავ­ში­რე­ბით. შე­ვეც­დე­ბით, შეძ­ლე­ბის­დაგ­ვა­რად, მკითხ­ველ­თა ყვე­ლა კითხ­ვას ვუ­პა­სუ­ხოთ...

არ­ქი­მან­დ­რი­ტი მა­კა­რი (ა­ბე­სა­ძე):

- ამ მარ­ხ­ვას პეტ­რე-პავ­ლო­ბის მარ­ხ­ვა ეწო­დე­ბა იმის გა­მო, რომ პეტ­რე და პავ­ლე მო­ცი­ქულ­თა ხსე­ნე­ბა და­წე­სე­ბუ­ლია 12 ივ­ლისს. 13 ივ­ლისს ერ­თობ­ლი­ვად იხ­სე­ნი­ე­ბა თორ­მე­ტი­ვე მო­ცი­ქუ­ლი. ამის გა­მო ამ მარ­ხ­ვას მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვაც ეწო­დე­ბა, ისე­ვე რო­გორც დიდ­მარ­ხ­ვას ხში­რად აღ­დ­გო­მის მარ­ხ­ვის სა­ხელ­წო­დე­ბი­თაც ვიხ­სე­ნი­ებთ, შო­ბის დღე­სას­წა­უ­ლის წინ და­წე­სე­ბულ მარ­ხ­ვას შო­ბის მარ­ხ­ვად, ხო­ლო ღვთის­მ­შობ­ლის მი­ძი­ნე­ბის დღე­სას­წა­უ­ლის წინ და­წე­სე­ბულ მარ­ხ­ვას - მი­ძი­ნე­ბის ან მა­რი­ამ­ო­ბის მარ­ხ­ვად. ძი­რი­თა­დად, მარ­ხ­ვე­ბი ქრის­ტი­ა­ნო­ბის პირ­ვე­ლი სა­უ­კუ­ნე­ე­ბი­დან­ვე მომ­დი­ნა­რე­ობს, მაგ­რამ თავ­და­პირ­ვე­ლად, მო­ცი­ქულ­თა ხა­ნა­ში­ვე და­წე­სე­ბუ­ლი იყო დი­დი მარ­ხ­ვა, რო­მე­ლიც აღ­დ­გო­მის დღე­სას­წა­ულს უს­წ­რებს წინ. ოდ­ნავ მოგ­ვი­ა­ნე­ბით და­წეს­და შო­ბის მარ­ხ­ვა. რაც შე­ე­ხე­ბა პეტ­რე-პავ­ლო­ბის მარ­ხ­ვას, უფ­რო გვი­ან პე­რი­ოდ­ში ჩა­მო­ყა­ლიბ­და. მარ­ხ­ვებ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, ეკ­ლე­სი­ებს ჰქონ­დათ სხვა­დას­ხ­ვა ტრა­დი­ცია, მაგ­რამ შემ­დეგ ეს ტრა­დი­ცი­ე­ბი მთელ მარ­თ­ლ­მა­დი­დე­ბელ ეკ­ლე­სი­ა­ში გა­ერ­თი­ან­და და IX-X სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში ფაქ­ტობ­რი­ვად იმ სა­ხით ჩა­მო­ყა­ლიბ­და, რო­გო­რი­თაც დღეს­დღე­ო­ბით არ­სე­ბობს. სა­ერ­თოდ, პირ­ველ სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში ქრის­ტი­ა­ნებს ჰქონ­დათ ტრა­დი­ცია, რომ ყვე­ლა დი­დი დღე­სას­წა­უ­ლის წინ მარ­ხუ­ლობ­დ­ნენ რამ­დე­ნი­მე ხანს. სწო­რედ ეს ტრა­დი­ცი­ე­ბი გა­და­ი­ზარ­და - შო­ბის, პეტ­რე-პავ­ლო­ბის, ღვთის­მ­შობ­ლის მი­ძი­ნე­ბის მარ­ხ­ვებ­ში. რაც შე­ე­ხე­ბა აღ­დ­გო­მის მარ­ხ­ვას, მო­ცი­ქულ­თა ხა­ნი­დან­ვე იმ სა­ხით ჩა­მო­ყა­ლიბ­და, რო­გო­რი სა­ხი­თაც დღეს არ­სე­ბობს.

- რა­ტომ არის და­წე­სე­ბუ­ლი პეტ­რე-პავ­ლო­ბის მარ­ხ­ვა?

- მო­ცი­ქულ­თა ღვაწ­ლის მო­სახ­სე­ნი­ებ­ლად და იმ დღე­სას­წა­უ­ლის გან­სა­დი­დებ­ლად, რომ­ლის­თ­ვი­საც ეს მარ­ხ­ვა გვამ­ზა­დებს. რო­დე­საც ჩვენ ვმარ­ხუ­ლობთ, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად მო­ბი­ლი­ზე­ბუ­ლია ჩვე­ნი გო­ნე­ბა, ვცდი­ლობთ ვი­ლო­ცოთ, აღ­ვას­რუ­ლოთ ღვთის მცნე­ბე­ბი ამ დროს. ძვე­ლი ქრის­ტი­ა­ნე­ბი ცდი­ლობ­დ­ნენ, რომ საღ­მ­რ­თო დღე­სას­წა­უ­ლებს შეხ­ვედ­როდ­ნენ უფ­რო მე­ტად გან­წ­მენ­დი­ლე­ბი, გაძ­ლი­ე­რე­ბუ­ლი ლოც­ვით, ღვთის მცნე­ბა­თა მე­ტი მო­შურ­ნე­ო­ბით, აღ­ს­რუ­ლე­ბით, რა­თა უფ­რო მე­ტად ეზე­ი­მათ სუ­ლი­ე­რად და უფ­რო მე­ტად გა­ნე­ცა­დათ საღ­მ­რ­თო დღე­სას­წა­უ­ლე­ბის მად­ლი, შე­ეგ­რ­ძ­ნოთ საღ­მ­რ­თო დღე­სას­წა­ულ­თა სუ­ლი, ამის გა­მო წინ­და­წინ ემ­ზა­დე­ბოდ­ნენ მარ­ხ­ვით. სწო­რედ ესაა ამ მარ­ხ­ვის და­ნიშ­ნუ­ლე­ბაც.

- მო­ცი­ქულ­თა ღვაწ­ლიც გა­ვიხ­სე­ნოთ...

- მო­ცი­ქუ­ლებ­მა უდი­დე­სი ღვაწ­ლი გას­წი­ეს. ფაქ­ტობ­რი­ვად, მათ გა­აც­ნეს მსოფ­ლი­ოს მა­ცხოვ­რის სიტყ­ვა. ვი­ცით, რომ იმ პე­რი­ოდ­ში არ იყო ისე­თი სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი, რო­გო­რიც დღე­საა, ანუ ად­ვი­ლად არ ვრცელ­დე­ბო­და ინ­ფორ­მა­ცია. მო­ცი­ქუ­ლე­ბი იყ­ვ­ნენ სწო­რედ იმ სწავ­ლე­ბის გა­მავ­რ­ცე­ლებ­ლე­ბი, რაც მათ მა­ცხო­ვარ­მა მის­ცა. ისი­ნი მთელ მსოფ­ლი­ო­ში ავ­რ­ცე­ლებ­დ­ნენ ქრის­ტეს სწავ­ლე­ბას. მათ ცხოვ­რე­ბის წე­სი შეც­ვა­ლეს მსოფ­ლი­ო­ში ანუ წარ­მარ­თო­ბას­თან ერ­თად, თა­ვად წარ­მარ­თო­ბის დრო­ინ­დე­ლი ცხოვ­რე­ბის წე­სიც კი შეც­ვა­ლეს - მო­ცი­ქულ­თა ღვაწ­ლით, მო­ცი­ქულ­თა ქა­და­გე­ბით, არა მარ­ტო ადა­მი­ა­ნე­ბი გახ­დ­ნენ ქრის­ტი­ა­ნე­ბი, და­უბ­რუნ­დ­ნენ უფალს, შე­საძ­ლებ­ლო­ბა მი­ე­ცათ, რომ სა­სუ­ფე­ველ­ში შე­სუ­ლიყ­ვ­ნენ, არა­მედ მი­წი­ე­რა­დაც კი შე­იც­ვა­ლა ადა­მი­ა­ნე­ბის მენ­ტა­ლი­ტე­ტი, ჩაც­მუ­ლო­ბა, ცხოვ­რე­ბის წე­სი, ურ­თი­ერ­თო­ბა... ყვე­ლა­ფე­რი შე­იც­ვა­ლა მსო­ფ­ლიო­ში, ყვე­ლა­ფე­რი და­უ­კავ­შირ­და ქრის­ტეს, ქრის­ტი­ა­ნო­ბას. თუ და­უკ­ვირ­დე­ბით, თა­ვად ის ადა­მი­ა­ნე­ბიც კი, რომ­ლე­ბიც არ არი­ან ქრის­ტი­ა­ნე­ბი, იმ ცხოვ­რე­ბის წესს, რაც მო­ცი­ქულ­თა ქა­და­გე­ბას მოჰ­ყ­ვა და მო­ცი­ქუ­ლებ­მა გა­ავ­რ­ცე­ლეს, ყვე­ლა­ზე სწორ წე­სად აღია­რე­ბენ და ნა­წი­ლობ­რივ მა­ინც მიჰ­ყ­ვე­ბი­ან.

- ვი­ცით, რომ უფ­ლის რჩე­უ­ლი მო­ცი­ქუ­ლე­ბი და­ბა­ლი ფე­ნე­ბი­დან გა­მო­სუ­ლი, გა­მო­უც­დე­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბი იყ­ვ­ნენ, თუმ­ცა, ყვე­ლა­ზე უმაღ­ლე­სი სწავ­ლე­ბე­ბი შე­ი­მეც­ნეს, უდი­დეს ღვთის­მეტყ­ვე­ლე­ბას ჩას­წ­ვ­დ­ნენ და მსოფ­ლი­ო­ში გა­ავ­რ­ცე­ლეს...

- ღვთის ყოვ­ლის­შემ­ძ­ლე­ო­ბის წი­ნა­შე არა­ვი­თა­რი მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა არ აქვს, ადა­მი­ა­ნი სწავ­ლუ­ლი იქ­ნე­ბა, უს­წავ­ლე­ლი თუ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის რო­მე­ლი ფე­ნი­დან იქ­ნე­ბა გა­მო­სუ­ლი. მთა­ვა­რია, რო­გო­რი გუ­ლი აქვს ადა­მი­ანს, რო­გორ ენ­დო­ბა უფალს. რაც მე­ტად ვენ­დო­ბით უფალს, რაც მე­ტად გვწამს მი­სი და რაც უფ­რო მე­ტად შე­ვიყ­ვა­რებთ, მით მე­ტად აღას­რუ­ლებს უფა­ლი თა­ვის საქ­მე­ებს ჩვენ­თ­ვის. მო­ცი­ქუ­ლე­ბი იყ­ვ­ნენ სწო­რედ ის ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც ყვე­ლა­ზე მე­ტად იყ­ვ­ნენ მინ­დო­ბილ­ნი უფალს და სწო­რედ ამის გა­მო, მა­თი პი­რით გა­ნა­ნათ­ლა უფალ­მა მთე­ლი მსოფ­ლიო. ეს კი­დევ ერ­თი ნი­შა­ნია იმი­სა, რომ ღვთის წი­ნა­შე შე­უძ­ლე­ბე­ლი არა­ფე­რია. უფ­ლის გა­რე­შე ჩვენ არაფ­რის კე­თე­ბა არ შეგ­ვიძ­ლია. თუ უფალ­მა არ მოგ­ვ­ცა სა­სი­ცოცხ­ლო ენერ­გია, ცოდ­ვა­საც კი ვერ ჩა­ვი­დენთ. აქ ის კი არ იგუ­ლის­ხ­მე­ბა, რომ თით­ქოს უფა­ლი გვა­დე­ნი­ნებს ცოდ­ვას, არა­მედ რო­გორც ვთქვით, თუ­კი უფალ­მა სა­სი­ცოცხ­ლო ენერ­გია არ მოგ­ვ­ცა, ჩვენ არაფ­რის ქმნა არ შეგ­ვიძ­ლია, რად­გან მა­შინ­ვე გარ­და­ვიც­ვ­ლე­ბით.

- ანუ თორ­მე­ტი რჩე­უ­ლი მო­ცი­ქუ­ლი ყვე­ლა­ზე მე­ტად იყო მიმ­ღე­ბი და დამ­ტე­ვი ღვთის სიტყ­ვი­სა...

- რა თქმა უნ­და. უფალს შე­ეძ­ლო, გა­მო­ერ­ჩია უფ­რო ნაკ­ლე­ბი ან კი­დევ მე­ტი რჩე­უ­ლი მო­ცი­ქუ­ლი, მაგ­რამ რად­გან ის­რა­ე­ლი იყო თორ­მე­ტი ტო­მი, სწო­რედ ამის გა­მო გა­მო­არ­ჩია უფალ­მა სიმ­ბო­ლუ­რად თორ­მე­ტი მო­ცი­ქუ­ლი. ვი­ცით, რომ უფალ­მა თორ­მე­ტი რჩე­უ­ლი მო­ცი­ქუ­ლის გარ­და, გა­მო­არ­ჩია სა­მოც­და­ა­თი მო­ცი­ქუ­ლი, ასე­ვე უამ­რა­ვი ადა­მი­ა­ნი, რომ­ლე­ბიც ღვთის სიტყ­ვას ქა­და­გებ­დ­ნენ და რა თქმა უნ­და, მო­ცი­ქულ­თა სწო­რე­ბად მი­იჩ­ნე­ვი­ან. თა­ვად პავ­ლე მო­ცი­ქუ­ლი არ შე­დი­ო­და თორ­მეტ მო­ცი­ქულ­ში, მაგ­რამ იგი პეტ­რე მო­ცი­ქულ­თან ერ­თად მო­იხ­სე­ნი­ე­ბა, რო­გორც თა­ვი მო­ცი­ქულ­თა.

- რა­ტომ ეწო­დე­ბათ პეტ­რე და პავ­ლე მო­ცი­ქუ­ლებს მო­ცი­ქულ­თა თავ­ნი?

- პეტ­რე მო­ცი­ქუ­ლი თა­ვად მა­ცხოვ­რის სი­ცოცხ­ლე­შიც კი იყო თა­ვი მო­ცი­ქულ­თა - იგი მო­ცი­ქულ­თა შო­რის ასა­კით ყვე­ლა­ზე უფ­რო­სი გახ­ლ­დათ, ამას­თა­ნა­ვე, უფ­ლის­ად­მი გა­მორ­ჩე­უ­ლი რწმე­ნის, სიყ­ვა­რუ­ლის, სიმ­ხ­ნე­ვი­სა და აქ­ტი­უ­რო­ბის გა­მო, ის თა­ვის­თა­ვად ჩა­მო­ყა­ლიბ­და მო­ცი­ქულ­თა თა­ვად. რო­დე­საც მო­ცი­ქუ­ლებ­ზე სუ­ლიწ­მინ­და გარ­და­მო­ვი­და, პირ­ვე­ლად პეტ­რე წა­მოდ­გა და იქა­და­გა. ეს იმა­ზეც მი­ა­ნიშ­ნებს, რომ მის სიტყ­ვას მო­ცი­ქუ­ლე­ბის­თ­ვის დი­დი მნიშ­ვ­ნე­ლო­ბა ჰქონ­და. რაც შე­ე­ხე­ბა პავ­ლე მო­ცი­ქულს, ვი­ცით, რომ მა­ცხოვ­რის თორ­მეტ მო­ცი­ქულ­თა რიგს არ მი­ე­კუთ­ვ­ნე­ბა. ის მა­ცხოვ­რის ზე­ცად ამაღ­ლე­ბი­სა და მო­ცი­ქუ­ლებ­ზე სუ­ლიწ­მი­დის გარ­და­მოს­ვ­ლის შემ­დეგ მო­ექ­ცა ქრის­ტი­ა­ნულ სჯულ­ზე და უფ­ლის მო­ცი­ქუ­ლი გახ­და, მაგ­რამ თა­ვი­სი სწავ­ლე­ბე­ბით, თა­ვი­სი მი­სი­ო­ნე­რუ­ლი მოღ­ვა­წე­ო­ბით, უდი­დე­სი მო­შურ­ნე­ო­ბი­თა და ღვაწ­ლით შე­იქ­მ­ნა მო­ცი­ქულ­თა თა­ვი. პეტ­რე და პავ­ლე მო­ცი­ქუ­ლე­ბი მო­ცი­ქულ­თა თავ­ნი არი­ან არა იერ­არ­ქი­უ­ლად, არა­მედ - პა­ტი­ვით.

- რა­ტომ არის მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვა თევ­ზით ხსნი­ლი?

- სა­ერ­თოდ, თევ­ზი სა­მარ­ხ­ვო საზ­რ­დე­ლია, მაგ­რამ რად­გან ტრა­დი­ცი­ად ჩა­მო­ყა­ლიბ­და, რომ აღ­დ­გო­მის მარ­ხ­ვა არის მძი­მე მარ­ხ­ვა, ამის გა­მო დიდ­მარ­ხ­ვის დროს თევზს არ ვი­ღებთ. თევ­ზით არ არის ხსნი­ლი არც ღვთის­მ­შობ­ლის მი­ძი­ნე­ბის მარ­ხ­ვა, რად­გან ეს მარ­ხ­ვა ძა­ლი­ან მცი­რე ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვო­ბი­საა და ამის გა­მო ჩა­მო­ყა­ლიბ­და ტრა­დი­ცია, მი­ძი­ნე­ბის მარ­ხ­ვა­ში არ მი­ვი­ღოთ თევ­ზი. რაც შე­ე­ხე­ბა მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვას და შო­ბის მარ­ხ­ვას, ამ მარ­ხ­ვებ­ში, ოთხ­შა­ბა­თი­სა და პა­რას­კე­ვის გარ­და, თევ­ზის მი­ღე­ბა ნე­ბა­დარ­თუ­ლია.

- რა­ტომ არის მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვა სხვა­დას­ხ­ვა ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვო­ბის?

- ეს მარ­ხ­ვა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლია აღ­დ­გო­მის დღე­სას­წა­ულ­თან. ის იწყე­ბა აღ­დ­გო­მი­დან ორ­მოც­და­მეჩ­ვიდ­მე­ტე დღეს და პეტ­რე-პავ­ლო­ბის დღე­სას­წა­უ­ლამ­დე - 12 ივ­ლი­სამ­დე გას­ტანს. თუ აღ­დ­გო­მის დღე­სას­წა­უ­ლი ად­რი­ა­ნა­დაა, ანუ ვთქვათ, აპ­რი­ლის და­სა­წყის­შია, პეტ­რე-პავ­ლო­ბის მარ­ხ­ვის ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვო­ბაც დი­დია, ხო­ლო თუ აღ­დ­გო­მის დღე­სას­წა­უ­ლი მოგ­ვი­ა­ნე­ბი­თაა და მა­ი­სის და­სა­წყისს ემ­თხ­ვე­ვა, ეს მარ­ხ­ვაც მოკ­ლეა. მო­ცი­ქულ­თა მარ­ხ­ვის ხან­გ­რ­ძ­ლი­ვო­ბა 42 დღი­დან 9 დღემ­დე მერ­ყე­ობს.

შო­რე­ნა მერ­კ­ვი­ლა­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)