გასულ კვირას საქართველოში გრიპით (H1N1 შტამი) სამი ადამიანი გარდაიცვალა. 143-ს H1N1 შტამი აღმოაჩნდა, ხოლო 10-ს - B ტიპის გრიპი. როგორ მოვიქცეთ ამ გრიპით დასნებოვნებისას და რა პრევენციულ ზომებს მივმართოთ? გვესაუბრება ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის გადამდებ დაავადებათა დეპარტამენტის ხელმძღვანელი ხათუნა ზახაშვილი:
- H1N1 შტამი პანდემიურ ვირუსად 2009 წელს ჩამოყალიბდა და ცირკულირებს როგორც სეზონური გრიპის გამომწვევი. ასეთი სეზონია შემოდგომა-ზამთრის პერიოდი. ნოემბრიდან თითქმის მარტის ბოლომდე ამ გრიპის შემთხვევები იმატებს როგორც საქართველოში, ისე ევროპის ბევრ ქვეყანაში.
- როგორია ამ ვირუსის სიმპტომები?
- ისინი არ განსხვავდება ჩვეულებრივი სეზონური გრიპის ვირუსით გამოწვეული დაავადების ნიშნებისგან. სტანდარტული გრიპისთვის კი დამახასიათებელია დაავადების მოულოდნელი დასაწყისი - მაღალი ცხელება, ზოგადი ინტოქსიკაცია, რაც თავისა და სახსრების ტკივილით გამოიხატება. ამას ერთვის ხველა, იშვიათად - ყელის ტკივილი, უფრო იშვიათად და მოგვიანებით კი შეიძლება დაერთოს სურდო. უმეტესად, რთულდება პნევმონიით.
- როდის უნდა მიმართოს ადამიანმა ექიმსა თუ სამედიცინო დაწესებულებას?
- ცნობილია, რომ ნებისმიერი რესპირატორული ვირუსი შვიდ დღეში იკურნება, მაგრამ თუ მაღალი ტემპერატურა სამ დღეზე მეტხანს გაგრძელდა ან ნახველში სისხლი გაერია, დაუყოვნებლივ უნდა მივმართოთ ექიმს.
გრიპის რისკის ჯგუფებს მიეკუთვნებიან ქრონიკული დაავადების მქონე პირები, მოხუცები, ბავშვები, ამიტომ მისი პრევენცია გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღ წესს - ბალანსირებულ კვებას, იმუნიტეტის გაძლიერებას და ჰიგიენის ნორმების დაცვას.
- როგორ მოიქცეს დასნებოვნებული ადამიანი?
- ავადმყოფი უნდა მოვათავსოთ იზოლირებულ ოთახში, რომელიც ხშირად უნდა გავანიავოთ, ავეჯი და საგნები კი სველი ტილოთი გავწმინდოთ. პაციენტი უნდა ერიდოს ხალხთან ზედმეტ კონტაქტს და ყურადღებით აკონტროლოს სიმპტომების განვითარება, შინიდან არ უნდა გავიდეს ტემპერატურის დარეგულირებიდან კიდევ 24 საათის განმავლობაში. სწორი რეჟიმი და დროული მკურნალობა გრიპის გართულებას თავიდან აგვაცილებს. სავარაუდოდ, გრიპის სეზონი თებერვლის ბოლოს უნდა დასრულდეს.
ექიმი გვირჩევს
1. ავადმყოფი ექიმმა უნდა გასინჯოს. თვითმკურნალობა დაუშვებელია.
2. 38 გრადუს და უფრო მაღალ ტემპერატურაზე აუცილებელია სიცხის დამწევი საშუალებები და ბევრი სითხე.
3. აუცილებელია ავადმყოფის ოთახის ხშირი განიავება. ბევრი გაცივების შიშით ფანჯრის გაღებას ერიდება, რაც მდგომარეობას ართულებს - ჩაკეტილ სივრცეში ვირუსი უფრო ადვილად ვრცელდება.
4. რაც მეტია ხალხთან კონტაქტი, მით უფრო იზრდება ვირუსული ინფექციების გავრცელების საფრთხე. გრიპით დასნებოვნების შემთხვევაში ჩაიტარეთ ექიმის მიერ დანიშნული მკურნალობა და ერიდეთ შინიდან გასვლას.
5. დაიცავით ჰიგიენის ნორმები და თავი აარიდეთ საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებს.
6. ყურადღება მიაქციეთ ავადმყოფობის მსვლელობას, რათა გრიპის შემდგომი გართულებები (მაგალითად, პნევმონია) არ განვითარდეს.
7. ხშირად დაიბანეთ ხელები.
8. გამოიყენეთ სამედიცინო ნიღაბი.
ერთჯერადი სამედიცინო ნიღბის გამოყენების წესები
ნიღაბი იცავს არა ვირუსისგან, არამედ ლორწოს წვეთებისგან, რომლებსაც დასნებოვნებული ადამიანი ხველისა და ცემინების დროს ავრცელებს.
ნიღბის არასწორმა გამოყენებამ, შემცირების ნაცვლად, შესაძლოა გაზარდოს დასნებოვნების რისკი.
1. ერთჯერადი ნიღბის მოხმარების ვადა 1-2 საათია.
2. ნიღაბმა მხოლოდ ტუჩები არ უნდა დაფაროს - ის მჭიდროდ უნდა ეკვროდეს სახეს და პირთან ერთად ცხვირსაც ფარავდეს.
3. გამოყენებულ ნიღაბთან შეხების შემდეგ ხელები საპნით კარგად უნდა დაიბანოთ.
4. ქუჩაში ნიღბის ტარება არ არის რეკომენდებული.
5. ნიღბით თავი უნდა დაიცვათ დახურულ სივრცეში, სადაც დასნებოვნებული ადამიანია, ასევე - თავშეყრის ადგილებში.
ეპიდემიოლოგების კვლევების თანახმად, დამცავი ნიღბის გამოყენება და ხელების ხშირი ბანა გრიპით დასნებოვნების რისკს 50%-ით ამცირებს.
ცნობისათვის
ჯანდაცვის მინისტრ დავით სერგიენკოს განცხადებით, საქართველოში H1N1 ტიპის ვირუსის ეპიდემიის საშიშროება არ არის. H1N1 და მწვავე რესპირატორული დაავადებების გავრცელების მაჩვენებლები გასულ წლებთან შედარებით არ გაზრდილა; შარშან მწვავე რესპირატორული ვირუსული დაავადების შედეგად 53 პაციენტი გარდაიცვალა, ხოლო წელს - სამი. ჯანდაცვის სამინისტრო მზადაა, თუ ვირუსის შემთხვევათა რაოდენობა გაიზრდება, შესაბამისი ღონისძიებები გაატაროს.
ლიკა კერატიშვილი
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"
(გამოდის ოთხშაბათობით)