პა­ტი­მარ­თა წა­მე­ბის ამ­სახ­ველ­მა კად­რებ­მა მსჯავ­რდე­ბულ­თა უფ­ლე­ბე­ბი სა­ყო­ველ­თაო ყუ­რა­დღე­ბის ცენ­ტრში მო­აქ­ცია. სა­მო­მავ­ლოდ ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა პა­ტი­მარ­თა დაც­ვა­სა და სრულ უსაფრ­თხო­ე­ბას გვპირ­დე­ბა. რისი უფ­ლე­ბა აქვთ პა­ტიმ­რებს, რას ით­ვა­ლის­წი­ნებს კა­ნო­ნი და რა ხარ­ვე­ზე­ბი აქვს მას? თქვენს კი­თხვებს ახალ­გაზ­რდა იუ­რის­ტთა ასო­ცი­ა­ცია პა­სუ­ხობს.

გა­მოგ­ზავ­ნი­ლი შე­კი­თხვე­ბი:

მკი­თხვე­ლი ვასო: სა­ქარ­თვე­ლო­ში პა­ტიმ­რე­ბის აუ­ტა­ნე­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბა გა­უ­მარ­თავ­მა კა­ნო­ნებ­მა გა­ნა­პი­რო­ბა თუ ამ კა­ნო­ნე­ბის შე­უს­რუ­ლებ­ლო­ბამ? თუ და­ვი­ცავთ იმ კა­ნო­ნებს, რაც დღეს ძა­ლა­შია, მდგო­მა­რე­ო­ბა გა­უმ­ჯო­ბეს­დე­ბა თუ კა­ნო­ნიც შე­საც­ვლე­ლია?

თუ თქვენ გუ­ლის­ხმობთ პა­ტი­მარ­თა მი­მართ წა­მე­ბი­სა და არა­სა­თა­ნა­დო მო­პყრო­ბის ფაქ­ტებს, მა­შინ უნდა ით­ქვას, რომ პირ­ველ რიგ­ში ამ სის­ტე­მუ­რი პრობ­ლე­მის არ­სე­ბო­ბა გა­მოწ­ვე­უ­ლია არა­ე­ფექ­ტუ­რი გა­მო­ძი­ე­ბით და ამის შე­დე­გად დამ­კვიდ­რე­ბუ­ლი და­უს­ჯე­ლო­ბის სინ­დრო­მით. ამას­თან ერ­თად, რა თქმა უნდა, გა­სა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბე­ლია კა­ნონ­მდებ­ლო­ბაც წა­მე­ბი­სა და არა­სა­თა­ნა­დო მოპ­რო­ბის წი­ნა­აღ­მდეგ ბრძო­ლის კუ­თხით.

მკი­თხვე­ლი თა­მა­რი: ყვე­ლა პა­ტი­მა­რი ერთი და იგი­ვე უფ­ლე­ბე­ბით სარ­გებ­ლობს თუ ბრალ­დე­ბას გა­აჩ­ნია? ვგუ­ლის­ხმობ პა­ემ­ნე­ბი­სა და ზა­რის უფ­ლე­ბას.

ამ შემ­თხვე­ვა­ში გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლია რო­გო­რი ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში იხ­დის სას­ჯელს მსჯავ­რდე­ბუ­ლი. ტი­პის გან­სა­ზღვრა კი და­მო­კი­დე­ბუ­ლია და­ნა­შა­უ­ლის სიმ­ძი­მე­ზე.

და­ხუ­რუ­ლი ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, რო­გორც წესი, სას­ჯელს იხ­დის პირი, რო­მე­ლიც პირ­ვე­ლად არის მსჯავ­რდე­ბუ­ლი გან­ზრა­ხი, გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მე და­ნა­შა­უ­ლი­სათ­ვის, სა­სა­მარ­თლოს მიერ გა­ნე­სა­ზღვრა 10 წელ­ზე მეტი ვა­დით თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თა; გან­ზრა­ხი და­ნა­შა­უ­ლი­სათ­ვის არა­ერ­თგზის ნა­სა­მარ­თლე­ვი პირი, უვა­დო თა­ვი­სუფ­ლე­ბა­ა­ღ­კვე­თი­ლი პირი და ადრე ნა­სა­მარ­თლე­ვი პირი, რომ­ლებ­საც სას­ჯე­ლის სა­ხით გან­სა­ზღვრუ­ლი ჰქონ­დათ თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თა, აგ­რეთ­ვე მსჯავ­რდე­ბუ­ლი, რო­მე­ლიც ამ კო­დექ­სით დად­გე­ნი­ლი წე­სით გად­მოყ­ვა­ნი­ლია სხვა ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბი­დან. ამ ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში მო­თავ­სე­ბულ მსჯავ­რდე­ბულს უფ­ლე­ბა აქვს:

ა) 1 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში ჰქონ­დეს 1 ხან­მოკ­ლე პა­ე­მა­ნი, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით – თვე­ში 1 და­მა­ტე­ბი­თი ხან­მოკ­ლე პა­ე­მა­ნი;

ბ) 1 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­კუ­თა­რი ხარ­ჯით ჰქონ­დეს 3 სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უ­ბა­რი, თი­თო­ე­უ­ლი – არა უმე­ტეს 15 წუ­თი­სა, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით, სა­კუ­თა­რი ხარ­ჯით − ული­მი­ტო სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უ­ბა­რი, თი­თო­ე­უ­ლი − არა უმე­ტეს 15 წუ­თი­სა.

უვა­დო თა­ვი­სუფ­ლე­ბა­ა­ღ­კვე­თილ მსჯავ­რდე­ბულს, რო­მე­ლიც სას­ჯელს იხ­დის და­ხუ­რუ­ლი ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, უფ­ლე­ბა აქვს, ჰქონ­დეს 1 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში 2 ხან­გრძლი­ვი პა­ე­მა­ნი, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით – წე­ლი­წად­ში 2 და­მა­ტე­ბი­თი ხან­გრძლი­ვი პა­ე­მა­ნი.

ნა­ხევ­რად ღია ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, რო­გორც წესი, სას­ჯელს იხ­დის პირი, რო­მე­ლიც მსჯავ­რდე­ბუ­ლია ნაკ­ლე­ბად მძი­მე ან მძი­მე და­ნა­შა­უ­ლი­სათ­ვის და რომ­ლის­თვის და­ნიშ­ნუ­ლი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის ვადა არ აღე­მა­ტე­ბა 10 წელს; მსჯავ­რდე­ბუ­ლი, რო­მე­ლიც ამ კო­დექ­სით დად­გე­ნი­ლი წე­სით გად­მოყ­ვა­ნი­ლია სხვა ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბი­დან; ქალი, რო­მელ­საც შე­ფარ­დე­ბუ­ლი აქვს სას­ჯე­ლი ვა­დი­ა­ნი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის სა­ხით.

ნა­ხევ­რად ღია ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში ასე­ვე შე­იძ­ლე­ბა გან­თავ­სდნენ სხვა პი­რე­ბი, მათი პი­როვ­ნუ­ლი მა­ხა­სი­ა­თებ­ლე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით.

მსჯავ­რდე­ბულს უფ­ლე­ბა აქვს:

ა) 1 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში ჰქონ­დეს 2 ხან­მოკ­ლე პა­ე­მა­ნი, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით – თვე­ში 1 და­მა­ტე­ბი­თი ხან­მოკ­ლე პა­ე­მა­ნი;

ბ) 1 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში სა­კუ­თა­რი ხარ­ჯით ჰქონ­დეს 4 სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უ­ბა­რი, თი­თო­ე­უ­ლი – არა უმე­ტეს 15 წუ­თი­სა, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით, სა­კუ­თა­რი ხარ­ჯით − ული­მი­ტო სა­ტე­ლე­ფო­ნო სა­უ­ბა­რი, თი­თო­ე­უ­ლი − არა უმე­ტეს 15 წუ­თი­სა;

გ)და­მო­უ­კი­დებ­ლად გა­და­ად­გილ­დეს ნა­ხევ­რად ღია ტი­პის თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე მისი დე­ბუ­ლე­ბით დად­გე­ნი­ლი წე­სით.

დ) 1 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ჰქონ­დეს 2 ხან­გრძლი­ვი პა­ე­მა­ნი, ხოლო წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მით – წე­ლი­წად­ში 2 და­მა­ტე­ბი­თი ხან­გრძლი­ვი პა­ე­მა­ნი.

მკი­თხვე­ლი შალ­ვა: ტე­ლე­ვი­ზო­რი, რა­დიო, ტე­ლე­ფო­ნი, კომ­პი­უ­ტე­რი - ამ ყვე­ლაფ­რით სარ­გებ­ლო­ბა პა­ტი­მარს აკ­რძა­ლუ­ლი აქვს თუ უბ­რა­ლოდ, არ აძ­ლე­ვენ ამის სა­შუ­ა­ლე­ბას?

სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნო­ნის "პა­ტიმ­რო­ბის კო­დექ­სის" თა­ნახ­მად ბრალ­დე­ბულს/მსჯავ­რდე­ბულს უფ­ლე­ბა აქვს მი­ი­ღოს ინ­ფორ­მა­ცია პრე­სი­თა და მა­სობ­რი­ვი ინ­ფორ­მა­ცი­ის სხვა სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბით, ისარ­გებ­ლოს მხატ­ვრუ­ლი და სხვა ლი­ტე­რა­ტუ­რით; ხოლო სა­ქარ­თვე­ლოს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის, პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის მი­ნის­ტრის 2011 წლის 30 მა­ისს ბრძა­ნე­ბის #97 "პა­ტიმ­რო­ბის, თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის, შე­რე­უ­ლი ტი­პის ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის, ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა სამ­კურ­ნა­ლო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბი­სა და ტუ­ბერ­კუ­ლო­ზის სამ­კურ­ნა­ლო და სა­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ციო ცენ­ტრის დე­ბუ­ლე­ბის დამ­ტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ", 21-ე და 28-ე მუხ­ლე­ბის თა­ნახ­მად პა­ტი­მარს უფ­ლე­ბა აქვს ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის ნე­ბარ­თვით იქო­ნი­ოს სა­კუ­თა­რი რა­დი­ო­მიმ­ღე­ბი ან ტე­ლე­ვი­ზო­რი. შე­ზღუდ­ვაა მხო­ლოდ იმ პი­რის მი­მართ, რო­მე­ლიც მო­თავ­სე­ბუ­ლია სა­მარ­ტოო სა­კან­ში.

რაც შე­ე­ხე­ბა მო­ბი­ლურ ტე­ლე­ფონს, მისი სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბით და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში ქონა აკ­რძა­ლუ­ლია. აღ­ნიშ­ნუ­ლი დე­ბუ­ლე­ბის 74-ე მუხ­ლის თა­ნახ­მად ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ას უფ­ლე­ბა აქვს პა­ტიმ­რის მი­მართ გა­მო­ი­ყე­ნოს წა­ხა­ლი­სე­ბის ფორ­მა - კერ­ძოდ, დარ­თოს ნება ისარ­გებ­ლოს პი­რა­დი კომ­პი­უ­ტე­რით.

მკი­თხვე­ლი ალექ­სან­დრე: პა­ტიმ­რე­ბის საქ­მე­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც არა­ა­და­მი­ა­ნუ­რი მო­პყრო­ბის მსხვერ­პლნი გახ­დნენ და ცო­ცხლე­ბიც აღარ არი­ან, რო­დეს­მე გა­და­ი­ხე­დე­ბა თუ არა? მათ ოჯა­ხებს ამის­თვის რა­ი­მე ხარ­ჯე­ბის გა­ღე­ბა მო­უ­წევთ?

თუ ამ ფაქ­ტებ­ზე გა­მო­ძი­ე­ბა ჯერ არ არის და­წყე­ბუ­ლი, ამ შემ­თხვე­ვა­ში, ოჯა­ხის წევ­რებ­მა უნდა მი­მარ­თონ პრო­კუ­რა­ტუ­რას გა­მო­ძი­ე­ბის და­წყე­ბის მო­თხოვ­ნით. ოჯა­ხის წევ­რებს ამ კუ­თხით არა­ნა­ი­რი ხარ­ჯის გა­ღე­ბა არ მო­უ­წევთ. რაც შე­ე­ხე­ბა იმ საქ­მე­ე­ბის გა­და­სინ­ჯვას, რო­მელ­ზეც უკვე დას­რუ­ლე­ბუ­ლია გა­მო­ძი­ე­ბა, შე­საძ­ლე­ბე­ლია ახ­ლად­გა­მოვ­ლე­ნი­ლი გა­რე­მო­ე­ბის არ­სე­ბო­ბის პი­რო­ბებ­ში. სხვა სა­მარ­თლებ­რი­ვი მე­ზა­ნიზ­მი უკა­ნო­ნო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის გა­და­ხედ­ვი­სა ამ ეტაპ­ზე არ არ­სე­ბობს, თუმ­ცა სა­უ­ბა­რია გარ­კვე­უ­ლი სა­გა­მო­ძი­ე­ბო კო­მი­სი­ე­ბის შექ­მნის თა­ო­ბა­ზე. რომ­ლის მი­ზა­ნი, სწო­რედ უკა­ნო­ნო გა­ნა­ჩე­ნე­ბის გა­და­ხედ­ვა იქ­ნე­ბა.

მკი­თხვე­ლი მა­ი­კო: როცა პა­ტიმ­რის­თვის ნივ­თე­ბის შეგ­ზავ­ნა გვინ­და, ყო­ველ ჯერ­ზე ახალ-ახა­ლი აკ­რძალ­ვე­ბის წი­ნა­შე ვდგე­ბით. რის მი­ხედ­ვით რე­გუ­ლირ­დე­ბა შე­საგ­ზავ­ნი ნივ­თე­ბის აკ­რძალ­ვა ან ნე­ბა­დარ­თუ­ლო­ბა?

სა­ქარ­თვე­ლოს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის სა­კი­თხთა მი­ნის­ტრის 2011 წლის 30 მა­ი­სის #97 ბრა­ძა­ნე­ბა ით­ვა­ლის­წი­ნებს იმ კვე­ბის პრო­დუქ­ტე­ბის, ნივ­თე­ბის, ნა­კე­თე­ბო­ბის და დო­კუ­მენ­ტე­ბის ჩა­მო­ნათ­ვალს რო­მელ­თა შე­ნახ­ვა და გა­მო­ყე­ნე­ბა ეკ­რძა­ლე­ბა ბრალ­დე­ბუ­ლებს/მსჯავ­რდე­ბუ­ლებს, ამა­ვე ბრძა­ნე­ბით გან­სა­ზღვრუ­ლია იმ პირ­ვე­ლა­დი მოხ­მა­რე­ბის საგ­ნე­ბის, ჰი­გი­ე­ნუ­რი სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბის, კვე­ბის პრო­დუქ­ტე­ბი­სა და სხვა ნივ­თე­ბი­სა და საგ­ნე­ბის ჩა­მო­ნათ­ვა­ლი, რო­მელ­თა მი­ღე­ბის შე­ნახ­ვი­სა და გა­მო­ყე­ნე­ბის უფ­ლე­ბა ბრალ­დე­ბულს კა­ნო­ნი­ე­რად გა­აჩ­ნია.

მკი­თხვე­ლი ზურა: სად შე­იძ­ლე­ბა მო­ვი­ძი­ოთ და გა­ვეც­ნოთ პა­ტიმ­რე­ბის უფ­ლე­ბებს? რო­მელ კა­ნონ­შია ეს ასა­ხუ­ლი?

პა­ტიმ­რე­ბის უფ­ლე­ბებს შე­იძ­ლე­ბა გა­ეც­ნოთ სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნონ­ში "პა­ტიმ­რო­ბის კო­დექ­სი", ასე­ვე, უფ­ლე­ბე­ბი გა­წე­რი­ლია სა­ქარ­თვე­ლოს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის, პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის მი­ნის­ტრის 2011 წლის 30 მა­ისს ბრძა­ნე­ბა #97 -პა­ტიმ­რო­ბის, თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის, შე­რე­უ­ლი ტი­პის ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა და­წე­სე­ბუ­ლე­ბე­ბის, ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა სამ­კურ­ნა­ლო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბი­სა და ტუ­ბერ­კუ­ლო­ზის სამ­კურ­ნა­ლო და სა­რე­ა­ბი­ლი­ტა­ციო ცენ­ტრის დე­ბუ­ლე­ბის დამ­ტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ".

მკი­თხვე­ლი თემო: ერთ კა­მე­რა­ში რომ 30 კაცი ზის და გა­რეთ ჰა­ერ­ზე არ გა­ყავთ, ეს კა­ნო­ნის დარ­ღვე­ვა არ არის?

სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნო­ნის "პა­ტიმ­რო­ბის კო­დექ­სით" დად­გე­ნი­ლია სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი ფარ­თის ლი­მი­ტი თი­თო­ე­ულ მსჯავ­რდე­ბულ­ზე და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის ტი­პის მი­ხედ­ვით. კერ­ძოდ:

მსჯავ­რდე­ბულ­ზე სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი ფარ­თო­ბის ნორ­მა ნა­ხევ­რად ღია ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში არ უნდა იყოს 2 კვ. მეტრზე, და­ხუ­რუ­ლი ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში – 2,5 კვ. მეტრზე, ქალ­თა სპე­ცი­ა­ლურ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში – 3 კვ. მეტრზე, არას­რულ­წლო­ვან­თა სპე­ცი­ა­ლურ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში – 3,5 კვ. მეტრზე, ხოლო ბრალ­დე­ბულ­თა/მსჯავ­რდე­ბულ­თა სამ­კურ­ნა­ლო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში – 3 კვ. მეტრზე ნაკ­ლე­ბი.

ასე­ვე, სა­ქარ­თვე­ლოს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის, პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის სა­კი­თხთა მი­ნის­ტრის #142 ბრძა­ნე­ბით, რე­გუ­ლირ­დე­ბა ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა გან­თავ­სე­ბის ლი­მი­ტი, რა­ო­დე­ნობ­რი­ვი თვალ­საზ­რი­სით.

თუ კონ­კრე­ტულ სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის რო­მე­ლი­მე და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში პა­ტი­მარ­თა რა­ო­დე­ნო­ბა აღე­მა­ტე­ბა ბრძა­ნე­ბით დად­გე­ნილ ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა გან­თავ­სე­ბის ლი­მიტს და ასე­ვე თუ არ არის და­ცე­უ­ლი ფარ­თობ­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი ლი­მი­ტე­ბი, აღ­ნიშ­ნუ­ლი წარ­მო­ად­გენს, რო­გორც სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნო­ნის "პა­ტიმ­რო­ბის კო­დექ­სის" ასე­ვე ზე­მო­აღ­ნი­შუ­ლი ბრძა­ნე­ბის დარ­ღვე­ვას.

მსჯავ­რდე­ბულს, რო­მე­ლიც სას­ჯელს იხ­დის და­ხუ­რუ­ლი ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, მო­თავ­სე­ბუ­ლია ნა­ხევ­რად ღია ტი­პის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის საკ­ნის ტი­პის სა­ცხოვ­რე­ბელ სად­გომ­ში, ან არ მუ­შა­ობს სუფ­თა ჰა­ერ­ზე, აქვს სუფ­თა ჰა­ერ­ზე გა­სე­ირ­ნე­ბის უფ­ლე­ბა არა­ნაკ­ლებ დღე­ში ერთი სა­ა­თი­სა.

მკი­თხვე­ლი ლაშა: თუ შე­იძ­ლე­ბა გა­მარ­კვით, პა­ტი­მარს აქვს უმაღ­ლეს სას­წავ­ლე­ბელ­ში ჩა­ბა­რე­ბის უფ­ლე­ბა? სა­ერ­თოდ, სწავ­ლის ან კვა­ლი­ფი­კა­ცი­ის ამაღ­ლე­ბის? თუ სტუ­დენ­ტი მოხ­ვდა სა­პყრო­ბი­ლე­ში, შეძ­ლებს თუ არა სწავ­ლის გაგ­რძე­ლე­ბას და დიპ­ლო­მის აღე­ბას?

სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნო­ნის "პა­ტიმ­რო­ბის კო­დექ­სი" გან­სა­ზღვრავს ბრალ­დე­ბულ­თა და მსჯავ­რდე­ბულ­თა გა­ნათ­ლე­ბის სა­კი­თხებს. კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის ად­მი­ნის­ტრა­ცია ვალ­დე­ბუ­ლია შექ­მნას პი­რო­ბე­ბი, რათა ბრალ­დე­ბუ­ლებ­მა/მსჯავ­რდე­ბუ­ლებ­მა მი­ი­ღონ ზო­გა­დი და პრო­ფე­სი­უ­ლი გა­ნათ­ლე­ბა.

მკი­თხვე­ლი ნინო: რა შემ­თხვე­ვა­შია შე­საძ­ლე­ბე­ლი პა­ტიმ­რის ვა­დამ­დე­ლი გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა?

სა­ქარ­თვე­ლოს სის­ხლის სა­მარ­თლის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის თა­ნახ­მად, და­ნა­შა­უ­ლი სამ კა­ტე­გო­რი­ად იყო­ფა: ნაკ­ლე­ბად მძი­მე, მძი­მე და გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად მძი­მე. და­ნა­შა­უ­ლი ნაკ­ლე­ბად მძი­მე კა­ტე­გო­რი­ას მი­ე­კუთ­ვნე­ბა თუ მაქ­სი­მა­ლუ­რი სას­ჯე­ლი (ვა­დი­ა­ნი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის სა­ხით) კონ­კრე­ტუ­ლი და­ნა­შა­უ­ლი­სათ­ვის არ აღე­მა­ტე­ბა ხუთ წელს, და­ნა­შა­უ­ლი მძი­მე კა­ტე­გო­რი­ას მი­ე­კუთ­ვნე­ბა თუ ვა­დი­ა­ნი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის სა­ხით მაქ­სი­მა­ლუ­რი სას­ჯე­ლი ათ წელს არ აღე­მა­ტე­ბა ხოლო გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მე და­ნა­შა­ულ­თა კა­ტე­გო­რი­ას მი­ე­კუთ­ვნე­ბა და­ნა­შა­უ­ლი, რო­დე­საც მაქ­სი­მა­ლუ­რი სას­ჯე­ლი თა­ვი­სუფ­ლე­ბის აღ­კვე­თის სა­ხით ათ წელ­ზე მეტს ით­ვა­ლის­წი­ნებს

და­ნა­შა­უ­ლის კა­ტე­გო­რი­ე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა მსჯავ­რდე­ბულ­თა ვა­დამ­დე ადრე გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­დეგ მე­ქა­ნიზმს ით­ვა­ლის­წი­ნებს. ნაკ­ლე­ბად მძი­მე და­ნა­შა­უ­ლის შემ­თხვე­ვა­ში, და­ნიშ­ნუ­ლი სას­ჯე­ლის ნა­ხევ­რის გას­ვლის შემ­დეგ, მძი­მე და­ნა­შა­უ­ლი­სათ­ვის და­ნიშ­ნუ­ლი სას­ჯე­ლის ორი მე­სა­მე­დის გას­ვლის შემ­თხვე­ვა­ში და გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მე და­ნა­შა­უ­ლის შემ­თხვე­ვა­ში, სამი მე­ო­თხე­დის გას­ვლის შემ­დეგ, შე­საძ­ლე­ბე­ლია პი­რო­ბით ვა­დამ­დე ადრე გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შუ­ამ­დგომ­ლო­ბით მი­მარ­თოს მსჯავ­რდე­ბულ­მა ან/და მისი ოჯა­ხის წევ­რმა, ად­ვო­კატ­მა, სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის სა­კი­თხთა სა­მი­ნის­ტროს მუდ­მივ მოქ­მედ კო­მი­სი­ას. კო­მი­სია გა­ნი­ხი­ლავს წარ­დგე­ნილ შუ­ამ­დგომ­ლო­ბას რის შემ­დე­გაც გა­მო­აქვს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა 1) შუ­ამ­დგომ­ლო­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბის შე­სა­ხებ 2) შუ­ამ­დგომ­ლო­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა­ზე უა­რის თქმის შე­სა­ხებ. კო­მი­სი­ის მიერ შუ­ამ­დგომ­ლო­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა­ზე უა­რის თქმის შე­სა­ხებ მი­ღე­ბუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა ად­მი­ნის­ტრა­ცი­უ­ლი წე­სით სა­ჩივ­რდე­ბა სა­სა­მარ­თლო­ში.

მსჯავ­რდე­ბულ­თა ვა­დამ­დე ადრე გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლია ასე­ვე ავად­მყო­ფო­ბის ან ხან­დაზ­მუ­ლო­ბის გამო. მსგავ­სი ტი­პის შუ­ამ­დგომ­ლო­ბებს იხი­ლავს სა­ქარ­თვე­ლოს სას­ჯე­ლაღ­სრუ­ლე­ბის, პრო­ბა­ცი­ი­სა და იუ­რი­დი­უ­ლი დახ­მა­რე­ბის სა­კი­თხთა სა­მი­ნის­ტრო­სა და სა­ქარ­თვე­ლოს შრო­მის, ჯან­მრთე­ლო­ბი­სა და სო­ცი­ა­ლუ­რი დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს ერ­თობ­ლი­ვი მუდ­მოვ­მოქ­მე­დი კო­მი­სია. და­ა­ვა­დე­ბე­ბი, რომ­ლე­ბის შე­საძ­ლოა გახ­დეს მსჯავ­რდე­ბუ­ლის სას­ჯე­ლის­გან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის სა­ფუძ­ვე­ლი დამ­ტკი­ცე­ბუ­ლია შრო­მის, ჯან­მრთე­ლო­ბი­სა და სო­ცი­ა­ლუ­რი დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს ბრძა­ნე­ბით.