ვინ "დააყადაღა" სასკოლო წიგნები?

ახალი სასწავლო წელი ერთ კვირაში იწყება. ამ დროს, მშობლებსა და მოსწავლეებს სასკოლო სამზადისი უკვე დაწყებული უნდა ჰქონდეთ. ნებისმიერი მშობელი დამეთანხმება, რომ ყველაზე მძიმე ტვირთი, ფინანსური თვალსაზრისით, ამ დროს სახელმძღვანელოების შეძენაა.

"იაფი" წიგნის ძვირი ფასი

ხელისუფლების განცხადებების მიუხედავად, რომ წიგნები 10 ლარამდე გააიაფა, სასკოლო სახელმძღვანელოები მაინც ძვირი ღირს და ზოგ შემთხვევაში იმაზე მეტიც, რა ფასადაც შარშან იყიდებოდა. ამაში თავად დავრწმუნდი, როცა ჩემი შვილის სკოლიდან იმ სახელმძღვანელოების ჩამონათვალი წამოვიღე, რომლის შეძენაც წელს მისთვის მომიწევს. მართალია, ახალი სახელმძღვანელო წამლად რომ დაგჭირდეს, ჯერ ვერსად იშოვი, მაგრამ ფასების ნახვა უკვე შესაძლებელია "საქართველოს ფოსტის" ოფიციალურ ვებგვერდზე და ასეთი სურათი მივიღე: მათემატიკა (10 ლარი), ქართული ენა და ლიტერატურა (წიგნი და რვეული 13,50 ლარი), ხელოვნება (10 ლარი), ფიზიკა (წიგნი და რვეული 14 ლარი), ქიმია (წიგნი და რვეული 13,80 ლარი), სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება (9 ლარი), საქართველოს გეოგრაფია (10 ლარი), საქართველოს ისტორია (10 ლარი), ბიოლოგია (10 ლარი), რუსული ენა (წიგნი და რვეული 11 ლარი), ინგლისური ენა (წიგნი და რვეული 15 ლარი), სამოქალაქო განათლება (წიგნი და რვეული 12 ლარი), მუსიკა (6.40 ლარი).

ჯამში გამოვიდა, რომ წელს ჩემი შვილისთვის ახალი, გრიფირებული და განათლების სამინისტროს მტკიცებით გაიაფებული სახელმძღვანელოები 144,70 ლარი დამიჯდება. გადავწყვიტე წიგნების ახლანდელი ფასები გასული წლის, იმავე IX კლასის, არაგრიფირებული სახელმძღვანელოების ფასებთან შემედარებინა და ასეთი სურათი მივიღე: მათემატიკა (12,70 ლარი), ხელოვნება (8,20 ლარი), ფიზიკა (წიგნი და რვეული 9,50 ლარი), ქიმია (წიგნი და რვეული 10,20 ლარი), სახვითი და გამოყენებითი ხელოვნება (8,20 ლარი), საქართველოს გეოგრაფია (9,90 ლარი), საქართველოს ისტორია (14 ლარი), ბიოლოგია (10,30 ლარი), მუსიკა (5,80 ლარი), ქართული ენა და ლიტერატურა (წიგნი და რვეული 19 ლარი), რუსული ენა (10,80 ლარი), ინგლისური (წიგნი და რვეული 14,90 ლარი), სამოქალაქო განათლება (წიგნი და რვეული 9,50 ლარი). გამოდის, რომ გასულ წელს IX კლასის წიგნების კომპლექტი 143 ლარი ჯდებოდა. ანუ წიგნები დაპირებისამებრ კი არ გააიაფეს, არამედ გააძვირეს კიდეც.

ფასები იმგვარად გადაანაწილეს, რომ ერთი სახელმძღვანელოს მაქსიმალური ფასი 10 ლარზე მეტი არ ყოფილიყო. სამაგიეროდ, გააძვირეს ის, რომელიც შედარებით იაფი ღირდა, ან ერთი წიგნი რამდენიმე ნაწილად გაყვეს, რომლის ერთი ნაწილი 10 ლარზე ძვირი არ ღირს, მაგრამ საერთო ჯამში ბევრად მეტი ჯდება.

თუ სწორად მახსოვს, სკოლაში მეორე კლასში ასწავლიან, რომ შესაკრებთა გადანაცვლებით ჯამი არ იცვლება.

აი (კორუფც)ია!

მახსოვს, გასულ წელს, ჩვენი თანამოქალაქეების გაოცებული სახეები, როცა სასკოლო სახელმძღვანელოების გაყიდვა აფთიაქებმაც დაიწყეს. რა უნდოდა წიგნს აფთიაქში, ამაზე პასუხი არავის ჰქონდა, მაგრამ წელს უფრო უარესი გვჭირს - სასკოლო სახელმძღვანელოები წიგნების მაღაზიებში აღარ გაიყიდება! შარშანდლის შემდეგ არ გამიკვირდებოდა, წიგნები გასაყიდად კვების ობიექტებში ან სულაც საავადმყოფოებში რომ შეეტანათ, მაგრამ იმან კი გამაოცა, რომ თურმე განათლების სამინისტრო განსაზღვრავს, სად უნდა გაიყიდოს სასკოლო სახელმძღვანელო და სად არა. არადა, სასკოლო წიგნთან დაკავშირებით, განათლების სამინისტროს ფუნქცია გრიფის მინიჭებით იწურება. აღმოჩნდა, რომ სახელმწიფო უწყებამ, რომელიც, წესით, ჩვენი შვილების განათლების ხარისხზე უნდა ზრუნავდეს, გადაწყვიტა, რომ სასკოლო სახელმძღვანელოები, მთელი საქართველოს მასშტაბით, მხოლოდ 400-მდე საჯარო და კერძო სკოლაში და 20-მდე სავაჭრო ობიექტში გაიყიდება. ეს იმას ნიშნავს, რომ თბილისის მასშტაბით, განათლების სამინისტროს რჩეულთა შორის მხოლოდ 4 სავაჭრო ობიექტი მოხვდა და ასამდე სკოლა, სადაც "სასკოლო ბაზრობები" სააქტო და სპორტულ დარბაზებში მოეწყობა. სასკოლო სახელმძღვანელოების გამოწერა ასევე შესაძლებელი იქნება "საქართველოს ფოსტის" მეშვეობით, რომელიც ასევე სახელმწიფო ორგანიზაციაა. არადა შარშან, სახელმძღვანელოების შეძენა 350 სავაჭრო ობიექტში იყო შესაძლებელი და პლუს, 5 სექტემბრიდან, მთელი საქართველოს მასშტაბით სასკოლო ბაზრობები იმართებოდა. ბუნებრივია, ხელისუფლების მხრიდან ასეთი სახის შეზღუდვამ უამრავი ლოგიკური კითხვა გააჩინა: რა ინტერესი აქვს ამ ყველაფერში სახელმწიფო უწყებას, რომელმაც სახელმძღვანელოს ფასის ზედა ზღვარი უკვე განსაზღვრა, წიგნზეც მიუთითა და რეალიზატორმა, რომც მოინდომოს, ამ ფასს ვეღარ შეცვლის და ა.შ.

ის, რაც დღეს სასკოლო სახელმძღვანელოებთან დაკავშირებით ხდება, გასულ წელს, დიმიტრი შაშკინის განათლების მინისტრობისას დაწყებული "ცვლილებების" ლოგიკური გაგრძელებაა. სხვათა შორის, "კვირის პალიტრა" ამის შესახებ შარშანაც წერდა, რასაც მაშინდელმა მინისტრმა ერთი მეტად უცნაური ფრაზით უპასუხა: "სისულელეზე კომენტარს არ ვაკეთებ, კაცოო!" ის, რასაც მან სისულელე უწოდა, ასობით ადამიანს სამსახურის დაკარგვის ფასად დაუჯდა, ჩვენ და ჩვენს შვილებს კი ხელში უხარისხო და ძვირი წიგნები შეგვრჩა.

გასულ წელს გამომცემლობებს, რომლებსაც წიგნის ბეჭდვის დიდი გამოცდილება აქვთ, განათლების სამინისტრომ პირდაპირ მიუთითა, რომ სასკოლო სახელმძღვანელოები გაზეთ "24 საათის" სტამბაში დაებეჭდათ. მაშინ, როცა აღნიშნულ სტამბას წიგნების დაბეჭდვის ტექნიკური საშუალებები არ გააჩნდა და მხოლოდ გაზეთის დასაბეჭდად თუ გამოდგებოდა. როგორც გამომცემლები ამბობდნენ, "24 საათი" მხოლოდ შუამავალი იყო მათსა და საზღვარგარეთ არსებულ სტამბას შორის და ამით კარგი ფულიც იშოვა. ერთ-ერთი გამომცემლობის ხელმძღვანელი მაშინ ასეთ რამესაც კი ჰყვებოდა: "როდესაც კონკურსში გამარჯვებული და გრიფირებული სახელმძღვანელოები გახდა ცნობილი, განათლების სამინისტროში გამომცემლებთან რამდენიმე შეხვედრა მოეწყო. ზოგს თავად მინისტრი (დიმიტრი შაშკინი) ხვდებოდა, ზოგსაც მისი მოადგილეები. პირდაპირ გვითხრეს, რომ წიგნები დასაბეჭდად სტამბა "24 საათში" უნდა მიგვეტანა. რა თქმა უნდა, გავიოცეთ, რადგან მათ ამის ტექნიკური საშუალება არა აქვთ, მაგრამ პასუხი ასეთი იყო: ეგ თქვენი საქმე არ არისო.

საბოლოო ჯამში ეს ჩვენს გამომცემლობას თითო სახელმძღვანელოს შემთხვევაში ზედმეტი 20.000 ლარი დაუჯდა, ანუ 20.000-ით მეტი გადავიხადეთ თითო სახელმძღვანელოს ტირაჟში, ვიდრე საქართველოში ან თურქეთში, სხვა სტამბებში დავბეჭდავდით. ჩვენთან ერთად, რა თქმა უნდა, მოსახლეობამაც იზარალა. სახელმძღვანელოები რომ ჩამოვიდა, სახტად დავრჩით, აღმოჩნდა, რომ როტაციული წესით დაუბეჭდავთ, ანუ ისე, როგორც გაზეთები იბეჭდება. ამიტომაც არის, რომ ზოგან ტექსტი ცუდად იკითხება და ქაღალდიც ძალიან უხარისხოა, სახელმძღვანელოები მალევე იშლება და ა.შ. ამ კრიტერიუმებით თუ მივუდგებით, წიგნების ბეჭდვა ორ-სამჯერ უფრო იაფი უნდა დამჯდარიყო, ჩვენ კი სოლიდური ფული "აგვახიეს", რომელიც კონკრეტული ადამიანების ჯიბეში წავიდა. თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ სახელმძღვანელოების უმეტესობა ერთმა სტამბამ "დაბეჭდა", ვიღაცამ ჯიბეში მხოლოდ შუამავლობით, სულ მცირე, 2 მილიონი ლარი ჩაიდო".

იხილეთ ვრცლად