რეკორდი კოსმოსში: "პარკერის" ზონდი მზესთან ყველაზე ახლოს მივიდა და 930 გრადუს ცელსიუსს გაუძლო - რას ამბობენ NASA შთამბეჭდავ მისიაზე
კოსმოსურმა ზონდმა "პარკერმა" წარმატებით დაასრულა მორიგი ფრენა მზის სიახლოვეს და ახალი კოსმოსური რეკორდი დაამყარა.
- NASA-ს ინჟინრებმა დაადასტურეს, რომ აპარატი 24 დეკემბერს იმაზე ახლოს მივიდა მზესთან, ვიდრე ნებისმიერი სხვა კოსმოსური ხომალდი ოდესმე. იმ დროისთვის, მზის დამცავ ფარზე ტემპერატურა 930 გრადუს ცელსიუსს აღწევდა. ზონდმა სამი დღის განმავლობაში სიგნალი დაკარგა, საბოლოოდ, კი, პარასკევს დილის 5 საათზე გამოჩნდა.
მზის ზედაპირიდან „პარკერს“ მხოლოდ 6,1 მილიონი კილომეტრი აშორებდა — თითქმის ათჯერ უფრო ახლოს იყო, ვიდრე მერკური, რომლის მზესთან ყველაზე ახლოს მდებარე პლანეტაა.
შედარებისთვის, მზიდან დედამიწამდე საშუალო მანძილი დაახლოებით 150 მილიონ კილომეტრს შეადგენს.
NASA-ში აცხადებენ, რომ ზონდმა მზის სიახლოვეს ფრენა შეუფერხებლად გადაიტანა და არანაირი დაზიანება არ მიუღია, რაც მის გამართულ მუშაობას უზრუნველყოფს.
მზის გვირგვინში შესვლისას "პარკერის" სიჩქარე თითქმის 700 000 კმ/სთ-მდე ავიდა, მას თან უნდა გაეძლო 1 000 გრადუს ცელსიუსამდე ტემპერატურისთვის.
"მზის ახლო მანძილიდან შესწავლა „პარკერს“ საშუალებას მისცემს აწარმოოს ისეთი გაზომვები, რომლებიც მეცნიერებს დაეხმარება, გაიგონ, როგორ ხურდება მატერია იქ მილიონობით გრადუსამდე, გამოიკვლიონ მზის ქარის წარმოშობა და დაინახონ, როგორ ჩქარდება მაღალენერგეტიკული ნაწილაკები სინათლის სიჩქარესთან მიახლოებულ დონემდე" - ნათქვამია NASA-ს განცხადებაში.
"საუკუნეების განმავლობაში ადამიანები იკვლევდნენ მზეს, მაგრამ მისი ატმოსფეროს ნამდვილი გაგება შეუძლებელია, სანამ თავად არ შეხვალ მასში" - აღნიშნა NASA-ს სამეცნიერო განყოფილების ხელმძღვანელმა ნიკოლა ფოქსმა BBC-სთან ინტერვიუში.
პარკერის მისია 2018 წელს გაუშვეს და შვიდ წელიწადზე იყო გათვლილი; მას შემდეგ ზონდმა 21-ჯერ გადაუფრინა მზეს, ყოველი ახალი ფრენისას უფრო მეტად უახლოვდებოდა მას. თუმცა 24 დეკემბერს განხორციელებულმა ფრენამ ყველა წინა რეკორდი მოხსნა.
მზიდან 6,1 მილიონი კილომეტრის დაშორება, ერთი შეხედვით, შესაძლოა შთამბეჭდავად დიდი ჩანდეს, თუმცა ნიკოლა ფოქსის განმარტებით, შედარებითი მაჩვენებლები ყველაფერს ცვლის:
- "თუ მზესა და დედამიწას ერთი მეტრის მანძილზე განვათავსებთ, "პარკერმა" მზეს მხოლოდ 4 სანტიმეტრის მანძილზე ჩაუარა - ეს მართლაც ძალიან ახლოა.“
უზარმაზარი ტემპერატურების გარდა, აპარატს მზის ძლიერ რადიაციაც ემუქრებოდა, რაც მის ელექტრონულ სისტემებს სერიოზულად დააზიანებდა.
თუმცა „პარკერის“ ნახშირბადზე დაფუძნებულმა დამცავმა ეკრანმა წარმატებით გაართვა თავი. სიჩქარე, რომლითაც ზონდი მზის ცხელ ზონას გადიოდა, იმდენად მაღალი იყო, რომ ლონდონიდან ნიუ-იორკამდე გადაფრენას მხოლოდ 30 წამი დასჭირდებოდა.
ეს არის ყველაზე მაღალი სიჩქარე, რომელიც ადამიანის მიერ შექმნილმა აპარატმა ოდესმე განავითარა, და ეს შესაძლებელი გახდა მზის უზარმაზარი გრავიტაციის მეშვეობით.