როგორ შეიცვალა ფრინველის გრიპის გავრცელების ეპიცენტრი - ახლა ვირუსი უფრო მეტად ევროპასა და აფრიკაში ვრცელდება
ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ფრინველის გრიპის გავრცელების ეპიცენტრმა აზიიდან ევროპასა და აფრიკაში გადაინაცვლა. ბოლო 25 წლის განმავლობაში, ფრინველის გრიპის ვირუსების ეპიცენტრი, როგორც წესი, აზია იყო, მაგრამ ახლა ასე აღარ არის.
კვლევის მიხედვით, ფრინველის გრიპის ეპიდემია ჩინეთში, 2016 და 2017 წლებში დაიწყო. 2020 წელს აფრიკულ ფრინველებში ორი ახალი H5 ვირუსი გაჩნდა, 2022 წელს კი უკვე ევროპაში მობინადრე გარეულ ფრინველებში იჩინა თავი.
"ეს შედეგები გვიჩვენებს, რომ HPAI-ის (ფრინველის უაღრესად პათოგენული გრიპი) H5-ის ეპიცენტრმა აზიის გარეთ გადაინაცვლა",- წერენ მკვლევრები Nature-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში.
H5N1-ის უაღრესად ინფექციური ვარიანტის ბოლო გავრცელებამ, ევროპაში ფრინველის გრიპის ყველაზე დიდი ეპიდემია გამოიწვია. მის გამო შინაური და გარეული ფრინველების რეკორდული რაოდენობა დაიღოცა. ვირუსი ძუძუმწოვრებშიც კი გავრცელდა.
ფრინველის გრიპით, შესაძლოა, რომ ადამიანებიც დაინფიცირდნენ: ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემების მიხედვით, 2003 წლიდან H5N1 873 ადამიანში აღმოაჩინეს, რის შედეგადაც 458 მათგანი გარდაიცვალა.
შემთხვევების უმეტესობა ინფიცირებულ ფრინველებთან კონტაქტთან იყო დაკავშირებული. მეცნიერების თქმით, არაა ცნობილი, ამ ტიპის ვირუსის ადამიანიდან ადამიანზე გავრცელებაც თუა შესაძლებელი.
მკვლევარებმა ქვეყნებს ვირუსის ცვლილებებისთვის თვალის დევნება ურჩიეს. მათი თქმით, გარეულ ფრინველებში ფრინველის გრიპის რეზისტენტულობის ზრდა ახალი შტამების ევოლუციას და გავრცელებას იწვევს.
კვლევებმა აჩვენა, რომ 1 ფრინველს შეუძლია 100 ფრინველი დააავადოს. დაავადების გავრცელების გასაკონტროლებლად ფრინველების მასიური ხოცვა ეფექტურ პოლიტიკად ითვლებოდა, მაგრამ იმის გამო, რომ გრიპი ახლა ძალიანაა გავრცელებული გარეულ ფრინველთა პოპულაციებში, ამ მიდგომამ ეფექტურობა დაკარგა.
მეცნიერები ამბობენ, რომ გრიპით დახოცილი ფრინველების ზუსტი რიცხვი დადგენილი არ აქვთ, მაგრამ მათი ვარაუდით, ეს მილიონობით უნდა იყოს.
წყარო: theguardian
მოამზადა: ანა სიბოშვილმა