ამი­რან გამ­ყრე­ლი­ძე, რო­მელ­მაც ცოტა ხნის წინ და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლი­სა და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რის თა­ნამ­დე­ბო­ბა და­ტო­ვა ვრცელ მი­მარ­თვას ავ­რცე­ლებს:

"ძვირ­ფა­სო კო­ლე­გე­ბო, პარტნი­ო­რე­ბო, მე­გობ­რე­ბო,მაქვს პა­ტი­ვი კი­დევ ერთხელ მოგ­მარ­თოთ, რო­გორც და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლი­სა და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნელ­მა და აღ­ვნიშ­ნო, რომ გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რის თა­ნამ­დე­ბო­ბის და­კა­ვე­ბის თით­ქმის ათწ­ლი­ა­ნი პე­რი­ო­დის შემ­დეგ მი­ვი­ღე გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, დავ­ტო­ვო აღ­ნიშ­ნუ­ლი პოს­ტი და ჩემი მრა­ვალ­წლი­ა­ნი გა­მოც­დი­ლე­ბა მო­ვახ­მა­რო უპი­რა­ტე­სად სა­მეც­ნი­ე­რო საქ­მი­ა­ნო­ბა­სა და შემ­დგო­მი თა­ო­ბე­ბის გა­ნათ­ლე­ბას.

მსურს მად­ლო­ბა გა­და­გი­ხა­დოთ ამ პოს­ტის და­კა­ვე­ბი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი პე­რი­ო­დის­თვის. ჩემ­თვის უდი­დე­სი პა­ტი­ვი იყო კი­დევ ერთხელ, საკ­მა­ოდ ხან­გრძლი­ვად, ვყო­ფი­ლი­ყა­ვი სა­ქარ­თვე­ლოს სა­ხელ­მწი­ფო სამ­სა­ხურ­ში და დი­რექ­ტო­რად მუ­შა­ო­ბი­სას მქო­ნო­და სა­შუ­ა­ლე­ბა, გარ­კვე­უ­ლი წვლი­ლი შე­მე­ტა­ნა ჯან­დაც­ვის სექ­ტო­რის შემ­დგომ გან­ვი­თა­რე­ბა­სა და ჩვე­ნი ქვეყ­ნის წინსვლა­ში, და­კის­რე­ბუ­ლი მან­და­ტის ფარ­გლებ­ში, რაც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი პი­რო­ბაა მო­სახ­ლე­ო­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბის­თვის. გან­ვლი­ლი ათი წლის მან­ძილ­ზე იყო ბევ­რი გა­მოწ­ვე­ვა სხვა­დას­ხვა მი­მარ­თუ­ლე­ბით, რისი დაძ­ლე­ვაც კრი­ტი­კუ­ლად მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი იყო ჩემ­თვის, რო­გორც პრო­ფე­სი­ი­დან, ასე­ვე და­კა­ვე­ბუ­ლი თა­ნამ­დე­ბო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე და ამა­ვე დროს, ეს დრო სავ­სე იყო დიდი თუ პა­ტა­რა მიღ­წე­ვი­თა და წარ­მა­ტე­ბით და ასე­ვე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გა­მოწ­ვე­ვე­ბით.

არ­სე­ბუ­ლი შე­დე­გე­ბი შე­უძ­ლე­ბე­ლი იქ­ნე­ბო­და და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლი­სა და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთლო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის გა­მორ­ჩე­უ­ლი და დიდი გუნ­დის, თი­თო­ე­უ­ლი თა­ნამ­შრომ­ლის თავ­და­დე­ბის და საქ­მი­სად­მი ერ­თგუ­ლე­ბის გა­რე­შე. ამ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი და­წე­სე­ბუ­ლე­ბის საქ­მი­ა­ნო­ბა და წარ­მა­ტე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლი გახ­და გუნ­დის და­უ­ღა­ლა­ვი შრო­მით და მისი წვლი­ლი ჩვე­ნი მო­სახ­ლე­ო­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბა­ში გა­ნუ­სა­ზღვრე­ლია.

გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მად­ლი­ე­რე­ბით მინ­და გა­მოვ­ყო ბოლო წლე­ბი, პან­დე­მი­ის პე­რი­ო­დი, რო­დე­საც ცენ­ტრის მთლი­ა­ნი შე­მად­გენ­ლო­ბა, ცენ­ტრა­ლუ­რი წარ­მო­მად­გენ­ლო­ბა, რე­გი­ო­ნე­ბის და მუ­ნი­ცი­პა­ლი­ტე­ტე­ბის სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის სამ­სა­ხუ­რე­ბის ჩათ­ვლით, მუდ­მივ რე­ჟიმ­ში, 24/7-ზე ჩარ­თუ­ლი იყ­ვნენ, ერთი მხრივ, ამ ვე­რა­გი ვირუ­სის წი­ნა­აღ­მდეგ ბრძო­ლა­ში, ხოლო, მე­ო­რე მხრივ, ახორ­ცი­ე­ლებ­დნენ რუ­ტი­ნულ საქ­მი­ა­ნო­ბას სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის სერ­ვი­სე­ბის ქვეყ­ნის ყვე­ლა კუ­თხე­ში, თი­თო­ე­ულ მო­ქა­ლა­ქემ­დე უწყვე­ტად მი­სა­ტა­ნად.

ამას­თან, მსურს გა­მოვ­ყო ჩვე­ნი გუნ­დის წვლი­ლი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი წა­მო­წყე­ბე­ბის, მრა­ვა­ლი დიდი პრო­ექ­ტის წარ­მა­ტე­ბულ წარ­მარ­თვა­სა და გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა­ში, რომ­ლებ­საც ერ­თობ­ლი­ვად ვნერ­გავ­დით ბოლო 10 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში.

მათ შო­რის ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მინ­და კი­დევ ერთხელ აღ­ვნიშ­ნო: ჯან­დაც­ვის ძი­რი­თა­დი ინ­დი­კა­ტო­რე­ბის (0-5 წ. ბავ­შვთა სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა, მკვდრად­შო­ბა­დო­ბა, ნე­ო­ნა­ტა­ლუ­რი სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა, მო­ზარ­დთა ორ­სუ­ლო­ბა, აბორ­ტე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა) შემ­ცი­რე­ბის პო­ზი­ტი­უ­რი დი­ნა­მი­კა, ლუ­გა­რის კვლე­ვი­თი ცენ­ტრის სრუ­ლი ფუნ­ქცი­უ­რი ინ­ტეგ­რა­ცია და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ულ სტრუქ­ტუ­რა­ში და მისი შემ­დგო­მი გან­ვი­თა­რე­ბა - გე­ნო­მი­კუ­რი კვლე­ვე­ბი, ლა­ბო­რა­ტო­რი­ე­ბის სა­ერ­თა­შო­რი­სო აკ­რე­დი­ტა­ცი­ე­ბი, ახა­ლი ვირუ­სე­ბის აღ­მო­ჩე­ნა/იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა მსოფ­ლიო და სა­ქარ­თვე­ლოს მას­შტა­ბით, წი­თე­ლას ეპი­და­ფეთ­ქე­ბის მარ­თვა, წი­თუ­რას ელი­მი­ნა­ცია, ცო­ფის ერ­თე­ულ შემ­თხვე­ვე­ბამ­დე დაყ­ვა­ნა ან სა­ერ­თოდ გა­ნუ­ლე­ბა, მა­ლა­რი­ის ად­გი­ლობ­რი­ვი გა­და­ცე­მის აღ­მო­ფხვრა, პო­ლი­ო­ვირუ­სის ვე­ლუ­რი და ვაქ­ცი­ნა­დე­რი­ვა­ტუ­ლი შტა­მით გა­მოწ­ვე­უ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის ნუ­ლო­ვა­ნი მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი, 6 ახა­ლი ვაქ­ცი­ნის და­მა­ტე­ბა იმუ­ნი­ზა­ცი­ის ეროვ­ნულ კა­ლენ­დარ­ში და რუ­ტი­ნუ­ლი და პრე­ვენ­ცი­უ­ლი ვაქ­ცი­ნა­ცი­ით მოც­ვის მკვეთ­რად გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა, ქვეყ­ნის მას­შტა­ბით გა­მარ­თუ­ლი „ცივი ჯაჭ­ვის“ ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა ვაქ­ცი­ნე­ბის შე­ნახ­ვა-დის­ტრი­ბუ­ცი­ი­სა და ხა­რის­ხის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბის­თვის, ტუ­ბერ­კუ­ლო­ზის ყვე­ლა ფორ­მის გავ­რცე­ლე­ბის მკვეთ­რი კლე­ბა, აივ/შიდსის პრე­ვენ­ცი­უ­ლი სის­ტე­მის შექ­მნა და სერ­ვი­სე­ბის გა­ფარ­თო­ე­ბა...

ასე­ვე, ქვე­ყა­ნა­ში „ერ­თი­ა­ნი ჯან­მრთე­ლო­ბის“ პრინ­ცი­პე­ბის და­ნერგვა, ჰე­პა­ტი­ტი C-ს ელი­მი­ნა­ცი­ის ფლაგ­მან პროგ­რა­მა­ში უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი წვლი­ლის შე­ტა­ნა, რი­თაც სა­ქარ­თვე­ლო მსოფ­ლი­ო­ში აღი­ა­რე­ბუ­ლია ერთ-ერთ ყვე­ლა­ზე მო­წი­ნა­ვე ქვე­ყა­ნად, სის­ხლის ინ­ფექ­ცი­ებ­ზე კონ­ტრო­ლის უმაღ­ლე­სი სტან­დარ­ტის შე­მუ­შა­ვე­ბა და ქვე­ყა­ნა­ში სის­ხლის დო­ნორ­თა ერ­თი­ა­ნი ელექტრო­ნუ­ლი ბა­ზის და­ნერგვა, სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის რის­კებ­ზე მზად­ყოფ­ნის შე­საძ­ლებ­ლო­ბე­ბის მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გაძ­ლი­ე­რე­ბა და გა­და­უ­დე­ბე­ლი ოპე­რა­ცი­უ­ლი ცენ­ტრის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა, რა­მაც მიმ­დი­ნა­რე პან­დე­მი­ა­ში მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი როლი შე­ას­რუ­ლა, არ­ტე­რი­უ­ლი ჰი­პერ­ტენ­ზი­ის მა­სობ­რი­ვი სკრი­ნინ­გის და­ნერგვა, იო­დის ეროვ­ნუ­ლი კვლე­ვა, იო­დის ოპ­ტი­მა­ლუ­რი ნუტ­რი­ცი­უ­ლი სტა­ტუ­სის მიღ­წე­ვა და ქვე­ყა­ნა­ში იოდ-დე­ფი­ცი­ტის აღ­მო­ფხვრა, ჯან­მრთე­ლო­ბის ხელ­შე­წყო­ბის სა­ხელ­მწი­ფო პროგ­რა­მის „სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი მოძ­რა­ო­ბა ჯან­მრთე­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის” ინი­ცი­რე­ბა, თამ­ბა­ქოს კონ­ტრო­ლის გაძ­ლი­ე­რე­ბა და ქვე­ყა­ნა­ში თამ­ბა­ქოს მოხ­მა­რე­ბის შემ­ცი­რე­ბის ყო­ველ­წლი­უ­რი მზარ­დი დი­ნა­მი­კის ხელ­შე­წყო­ბა, ცენ­ტრში გა­რე­მოს დაც­ვის დე­პარ­ტა­მენ­ტის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა და ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბის მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად გან­ვი­თა­რე­ბა, მათ შო­რის ქი­მი­ურ რისკ-ფაქ­ტორ­თა შე­ფა­სე­ბის ლა­ბო­რა­ტო­რი­ის შექ­მნა-ამოქ­მე­დე­ბა, პო­პუ­ლა­ცი­უ­რი რე­გის­ტრე­ბი­სა და მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბის ელექტრო­ნუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­უ­ლი სის­ტე­მე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბა, ჯან­დაც­ვის დი­გი­ტა­ლი­ზა­ცი­ის ხელ­შე­წყო­ბა, კი­ბოს ერ­თი­ა­ნი ინ­ფორ­მა­ცი­უ­ლი სის­ტე­მის, და­ბა­დე­ბის რე­გის­ტრის, და­ბა­დე­ბა/გარ­დაც­ვა­ლე­ბის სის­ტე­მის ად­მი­ნის­ტრი­რე­ბა და მრა­ვა­ლი სხვა, რო­მელ­თა შე­სა­ხებ მეტი ინ­ფორ­მა­ცია სა­ჯა­როდ ზი­არ­დე­ბა რო­გორც ცენ­ტრის წლი­ურ, ასე­ვე მიზ­ნობ­რივ ან­გა­რი­შებ­ში.

თუმ­ცა ყვე­ლა მიღ­წე­ვის პა­რა­ლე­ლუ­რად კვლავ გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად გა­მო­სა­ყო­ფია ამ სა­უ­კუ­ნის უდი­დე­სი გლო­ბა­ლუ­რი გა­მოწ­ვე­ვა და მსოფ­ლიო კრი­ზი­სის მი­ზე­ზი - კო­ვიდ-პან­დე­მია, პრობ­ლე­მა, რომ­ლის მსგავ­სიც კა­ცობ­რი­ო­ბის ის­ტო­რი­ის სა­უ­კუ­ნე­ში ერთხელ თუ შე­იძ­ლე­ბა მოხ­დეს და რის წი­ნა­აღ­მდეგ ბრძო­ლის წინა ხაზ­ზე იმ­ყო­ფე­ბო­და და კვლავ იმ­ყო­ფე­ბა და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრი.

აქვე მინ­და გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი თა­ნაგ­რძნო­ბა და თა­ნად­გო­მა გა­მოვ­ხა­ტო მათი ოჯა­ხე­ბის და ახ­ლობ­ლე­ბის მი­მართ, ვისი გა­დარ­ჩე­ნაც, სამ­წუ­ხა­როდ, შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო. მათ შო­რის ბევ­რია ჩემი მე­გო­ბა­რი, ნაც­ნო­ბი, ახ­ლო­ბე­ლი და კო­ლე­გა. ამ ბოლო წლებ­მა ჩემ­ზეც მო­ახ­დი­ნა გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი სტრე­სუ­ლი და ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი გავ­ლე­ნა და დიდი დამ­ღა და­მას­ვა, რო­გორც ჯან­მრთე­ლო­ბის, ასე­ვე ემო­ცი­უ­რი კუ­თხით, რად­გან პან­დე­მი­ას­თან ასო­ცი­რე­ბუ­ლი ახა­ლი ინ­ფორ­მა­ცია და პრო­ცე­სე­ბის ყო­ველ­დღი­უ­რი ან­გა­რიშ­გე­ბა, მათ შო­რის ნე­გა­ტი­უ­რი, ერთ-ერთი პირ­ვე­ლი ზი­არ­დე­ბო­და ცენ­ტრთან, პი­რა­დად ჩემ­თან და ჩვენს მიერ გა­ა­ნა­ლი­ზე­ბუ­ლი მი­ე­წო­დე­ბო­და მთავ­რო­ბა­სა და შე­სა­ბა­მის უწყე­ბებს. აღ­ნიშ­ნუ­ლი მო­ნა­ცე­მე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე კეთ­დე­ბო­და ანა­ლი­ზი და სა­თა­ნა­დო რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბი ქვეყ­ნი­სა და მო­სახ­ლე­ო­ბის­თვის, რაც შემ­დგომ გა­ნი­ხი­ლე­ბო­და ჯან­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო­სა და უწყე­ბა­თა­შო­რის სა­კო­ორ­დი­ნა­ციო საბ­ჭოს მიერ.

ალ­ბათ გან­ვლილ­მა წლებ­მა მომ­ცა უფ­ლე­ბა და მინ­და გა­მო­ვი­ყე­ნო ეს შე­საძ­ლებ­ლო­ბა, გა­მოვ­ყო სა­ქარ­თვე­ლოს ის­ტო­რი­ის საკ­მა­ოდ რთუ­ლი პე­რი­ო­დი, 1994-დან 2004-მდე წლე­ბი, რო­დე­საც ვი­ყა­ვი ეროვ­ნუ­ლი ჯან­დაც­ვის სის­ტე­მის ერთ-ერთი ხელ­მძღვა­ნე­ლი, ყვე­ლა პრო­ცე­სის მომსწრე და მო­ნა­წი­ლე და უღ­რმე­სი მად­ლო­ბა გა­და­ვუ­ხა­დო ქვეყ­ნის ჯან­დაც­ვი­სა და სო­ცი­ა­ლუ­რი სფე­როს თი­თო­ე­ულ მუ­შაკს, ამ ყვე­ლა­ზე ფა­ქი­ზი და სა­თუ­თი სფე­როს წარ­მო­მად­გენ­ლებს, ქვეყ­ნის პან­დე­მი­ის წი­ნა­აღ­მდეგ რე­ა­გი­რე­ბა­ში შე­ტა­ნი­ლი გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი წვლი­ლის­თვის და ასე­ვე, და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის პე­რი­ოდ­ში სის­ტე­მის აღმშე­ნებ­ლო­ბი­სათ­ვის გა­წე­უ­ლი საქ­მი­ა­ნო­ბის­თვის.

გა­სა­კე­თე­ბე­ლი წინ კვლავ მრავ­ლა­დაა. ყვე­ლამ უნდა გა­ვი­თა­ვი­სოთ, რომ სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბა და პრე­ვენ­ცია არის 21-ე სა­უ­კუ­ნის და მო­მავ­ლის მე­დი­ცი­ნის ძი­რი­თა­დი ორი­ენ­ტი­რი, რის­თვი­საც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია თი­თო­ე­ულ­მა ჩვენ­გან­მა, მთლი­ა­ნად მო­სახ­ლე­ო­ბამ, გა­ი­თა­ვი­სოს მისი არსი და მნიშ­ვნე­ლო­ბა. ახლო მო­მა­ვალ­ში კი­დევ უფრო გაძ­ლი­ერ­დეს „სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი მოძ­რა­ო­ბა ჯან­მრთე­ლი სა­ქარ­თვე­ლოს­თვის“ და მოხ­დეს მისი მაქ­სი­მა­ლუ­რი ხელ­შე­წყო­ბა, რათა ჩვე­ნი შემ­დგო­მი თა­ო­ბე­ბის­თვის იგი უკვე ცხოვ­რე­ბის ნორ­მა, ყო­ველ­დღი­უ­რო­ბა­ში დამ­კვიდ­რე­ბუ­ლი მიდ­გო­მა იყოს.

ავა­დო­ბის ძი­რი­თა­დი ტვირ­თის გა­მომ­წვე­ვი და­ა­ვა­დე­ბე­ბის წი­ნა­აღ­მდეგ ქვე­ყა­ნა­ში უნდა გაძ­ლი­ერ­დეს პირ­ვე­ლა­დი, მე­ო­რე­უ­ლი და მე­სა­მე­უ­ლი პრე­ვენ­ცია და მაქ­სი­მა­ლუ­რად მოხ­დეს მო­სახ­ლე­ო­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბის ხელ­შე­წყო­ბა, რაც მეც­ნი­ე­რუ­ლად და­სა­ბუ­თე­ბუ­ლი და მრა­ვალ წამ­ყვან ქვე­ყა­ნა­ში უპი­რო­ბოდ აღი­ა­რე­ბუ­ლი სწო­რი და ეფექ­ტუ­რი მიდ­გო­მაა. გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლია დე­და­თა და ბავ­შვთა ჯან­მრთე­ლო­ბა, რაც ჩემი შე­ხე­დუ­ლე­ბით, ქვეყ­ნის უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი პრი­ო­რი­ტე­ტი უნდა იყოს ყო­ველ­თვის და გან­სა­კუთ­რე­ბით დღეს. გაძ­ლი­ე­რე­ბულ ყუ­რა­დღე­ბას სა­ჭი­რო­ებს ქვე­ყა­ნა­ში არ­სე­ბუ­ლი დე­მოგ­რა­ფი­უ­ლი პრობ­ლე­მე­ბი და დარ­გის სპე­ცი­ა­ლის­ტებ­თან ერ­თად უნდა შე­მუ­შავ­დეს ხელ­შე­წყო­ბის სტრა­ტე­გია და მოკ­ლე და გრძელ­ვა­დი­ა­ნი სა­მოქ­მე­დო გეგ­მა. ასე­ვე უნდა მოხ­დეს ად­რე­ულ ეტაპ­ზე ბევ­რი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი და­ა­ვა­დე­ბის დი­აგ­ნოს­ტი­კის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა და გა­მოვ­ლე­ნა, მათ შო­რის კი­ბო­სა და სხვა წამ­ყვა­ნი ქრო­ნი­კუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბე­ბის. ქვე­ყა­ნა­ში უფრო მე­ტად ხელ­შე­წყო­ბი­ლი უნდა იყოს მე­დი­ცი­ნის დი­გი­ტა­ლი­ზა­ცია, გაძ­ლი­ერ­დეს პრე­ცი­ზი­ო­ზუ­ლი, მიზ­ნობ­რი­ვი და გე­ნო­მუ­რი მე­დი­ცი­ნა და მას­ზე და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბა, გე­ნო­მის შეს­წავ­ლა, რაც 21-ე სა­უ­კუ­ნის მე­დი­ცი­ნის ქვა­კუ­თხე­დია.

ყვე­ლა არ­სე­ბუ­ლი და ახა­ლი მიდ­გო­მა ყო­ველ­თვის უნდა ეფუძ­ნე­ბო­დეს მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბა­ზე და­ფუძ­ნე­ბულ ინ­ტერ­ვენ­ცი­ებ­სა და სა­მეც­ნი­ე­რო ფაქ­ტებს. ამის გა­რან­ტია ეროვ­ნუ­ლი სა­მე­დი­ცი­ნო მეც­ნი­ე­რე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბაა, აკა­დე­მი­ურ წრე­ებ­სა და სას­წავ­ლო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებ­თან მუდ­მი­ვი კავ­ში­რი და უკუ­კავ­ში­რი, რა­საც ახორ­ცი­ე­ლებს ჩვე­ნი ცენ­ტრი და მისი ერთ-ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი სტრა­ტე­გი­უ­ლი მი­მარ­თუ­ლე­ბაა.სამ­წუ­ხა­როდ ამ პე­რი­ო­დის მან­ძილ­ზე ყვე­ლა და­სა­ხუ­ლი მიზ­ნის მიღ­წე­ვა შე­საძ­ლე­ბე­ლი არ იყო. წინ კვლავ ბევ­რი ამო­ცა­ნაა შე­სას­რუ­ლე­ბე­ლი და პრობ­ლე­მაა აღ­მო­სა­ფხვრე­ლი.

ახლო მო­მა­ვალ­ში უნდა გაძ­ლი­ერ­დეს ეროვ­ნუ­ლი გე­ნო­მუ­რი ცენ­ტრი და გა­ფარ­თოვ­დეს მისი საქ­მი­ა­ნო­ბა, რაც ქვეყ­ნი­სა და რე­გი­ო­ნის სა­ვი­ზი­ტო ბა­რა­თი გახ­დე­ბა, მო­მა­ვა­ლი 5 წლის მან­ძილ­ზე სრუ­ლად უნდა მოხ­დეს ჰე­პა­ტი­ტი C-ს ელი­მი­ნა­ცია და ტყვი­ის მა­ღა­ლი შემ­ცვე­ლო­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი ჯან­მრთე­ლო­ბა­ზე მოქ­მე­დი რისკ-ფაქ­ტო­რე­ბის მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბა და კონ­ტრო­ლი, მაქ­სი­მუ­მამ­დე უნდა იყოს აყ­ვა­ნი­ლი იმუ­ნი­ზა­ცი­ის მოც­ვის მაჩ­ვე­ნებ­ლე­ბი და მი­ნი­მუ­მამ­დე დაყ­ვა­ნი­ლი ვაქ­ცი­ნით მარ­თვა­დი და­ა­ვა­დე­ბე­ბი, გა­უმ­ჯო­ბეს­დეს ინ­ტერ­სექ­ტო­რუ­ლი თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა „ერ­თი­ა­ნი ჯან­მრთე­ლო­ბის“ ფარ­გლებ­ში, და­ა­ვა­დე­ბის მეთ­ვალ­ყუ­რე­ო­ბის პროგ­რა­მებ­ში მუდ­მი­ვად ხდე­ბო­დეს უახ­ლე­სი ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბის ინ­ტეგ­რი­რე­ბა, გა­უმ­ჯო­ბეს­დეს რისკ-ფაქ­ტო­რე­ბის მო­ნი­ტო­რინ­გი და შემ­ცირ­დეს მათი ნე­გა­ტი­უ­რი გავ­ლე­ნა. ქვე­ყა­ნა­ში უნდა გა­ი­ზარ­დოს ჯან­სა­ღი ქა­ლა­ქის პრინ­ცი­პე­ბის გან­მა­ხორ­ცი­ე­ლე­ბე­ლი და­სახ­ლე­ბე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა, მო­სახ­ლე­ო­ბის ფარ­თო ფე­ნებ­ში ჯან­მრთე­ლო­ბის ფარ­გლებ­ში ამაღ­ლდეს ცნო­ბი­ე­რე­ბა და მაქ­სი­მა­ლუ­რად და­ი­ნერ­გოს „ჯან­სა­ღი ცხოვ­რე­ბის“ მიდ­გო­მე­ბი.

მწამს, რომ მო­სახ­ლე­ო­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბა და გა­ნათ­ლე­ბა უნდა იყოს ქვეყ­ნის მთა­ვა­რი პრი­ო­რი­ტე­ტი, რაც შემ­დგომ გა­ნა­პი­რო­ბებს ცოდ­ნა­ზე და გა­მოც­დი­ლე­ბა­ზე დამ­ყა­რე­ბულ ქვეყ­ნის ეკო­ნო­მი­კის წინსვლას, მდგრა­დო­ბას, კე­თილ­დღე­ო­ბა­სა და სწორ გან­ვი­თა­რე­ბას. ჩემი ყო­ველ­დღი­უ­რი საქ­მი­ა­ნო­ბა, მათ შო­რის დღეს და­კა­ვე­ბუ­ლი პო­ზი­ცი­ი­დან, ამის­კენ იყო მი­მარ­თუ­ლი, ამ მიზ­ნის მიღ­წე­ვის­თვის ვშრო­მობ­დი და ვიბ­რძო­დი მთე­ლი პრო­ფე­სი­უ­ლი კა­რი­ე­რის მან­ძილ­ზე, ვას­წავ­ლი­დი და ვუ­ზი­ა­რებ­დი ჩემს სტუ­დენ­ტებს და შემ­დგომ­შიც ენ­თუ­ზი­აზ­მით გა­ვაგ­რძე­ლებ ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით მოღ­ვა­წე­ო­ბას.

ვა­მა­ყობ, რომ მო­მე­ცა სა­შუ­ა­ლე­ბა, წლე­ბის მან­ძილ­ზე მემ­სა­ხუ­რა ჩემი ქვეყ­ნის­თვის, ვყო­ფი­ლი­ყა­ვი სა­ქარ­თვე­ლოს დიდი სა­მე­დი­ცი­ნო სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ერთ-ერთი აქ­ტი­უ­რი წევ­რი, ამ პე­რი­ოდ­ში ქვეყ­ნის გა­რეთ, მა­ღა­ლი დო­ნის სხვა­დას­ხვა პლატ­ფორ­მი­დან, სა­ქარ­თვე­ლოს სა­ხე­ლი ღირ­სე­უ­ლად წარ­მო­მე­ჩი­ნა და წარ­მედ­გი­ნა, მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა მი­მე­ღო სხვა­დას­ხვა მნიშ­ვნე­ლო­ვან ეროვ­ნულ და სა­ერ­თა­შო­რი­სო ინი­ცი­ა­ტი­ვა­სა და აქ­ტი­ვო­ბა­ში, რი­თაც ქვე­ყა­ნა უფრო ცნო­ბა­დი, და­ფა­სე­ბუ­ლი და წარ­მა­ტე­ბუ­ლი გახ­და გლო­ბა­ლურ სა­მე­დი­ცი­ნო ოჯახ­ში და კი­დევ უფრო მე­ტად და­იმ­კვიდ­რა ად­გი­ლი სა­ერ­თა­შო­რი­სო ას­პა­რეზ­ზე.

ჩვე­ნი ქვეყ­ნის გან­ვი­თა­რე­ბი­სა და არ­სე­ბუ­ლი პროგ­რე­სის შე­ნარ­ჩუ­ნე­ბის­თვის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ერ­თი­ა­ნი ევრო-ატ­ლან­ტი­კუ­რი სივ­რცის, ამ დიდი ოჯა­ხის წევ­რო­ბა, ევრო-სტრუქ­ტუ­რებ­თან მეტი და­ახ­ლო­ე­ბა და ინ­ტეგ­რა­ცია, ისე­ვე რო­გორც ჩვე­ნი მთა­ვა­რი პარტნი­ო­რის, აშშ-ს დარ­გობ­რივ ინ­სტი­ტუ­ცი­ებ­თან თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა. და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლის ეროვ­ნულ ცენ­ტრს ჩემი მოღ­ვა­წე­ო­ბის პე­რი­ოდ­ში, რო­გორც ყო­ველ­თვის, ჰქონ­და მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი მხარ­და­ჭე­რა და თა­ნად­გო­მა პარტნი­ო­რი უცხო­ე­ლი კო­ლე­გე­ბის­გან, სა­ერ­თა­შო­რი­სო და დო­ნო­რი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბის­გან. ჩემი მხრი­დან დიდი მად­ლი­ე­რე­ბა მინ­და გა­მოვ­ხა­ტო ყვე­ლა ჩვე­ნი სა­ერ­თა­შო­რი­სო პარტნი­ო­რის, უცხო­ე­ლი კო­ლე­გი­სა და მე­გო­ბა­რი ქვეყ­ნის მი­მართ, რო­მელ­თა მხარ­და­ჭე­რით, დახ­მა­რე­ბი­თა და აქ­ტი­უ­რი ჩარ­თუ­ლო­ბით შე­საძ­ლე­ბე­ლი გახ­და არა მხო­ლოდ ცენ­ტრის მუ­შა­ო­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბა, არა­მედ ქვეყ­ნის ერ­თი­ა­ნი სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის სის­ტე­მის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა. იმედს ვი­ტო­ვებ, რომ შემ­დგო­მი თა­ო­ბა გა­ნაგ­რძობს და კი­დევ უფრო გა­აღ­რმა­ვებს პარტნი­ო­რებ­თან თა­ნამ­შრომ­ლო­ბას და უფრო მეტი წარ­მა­ტე­ბუ­ლი ერ­თობ­ლი­ვი პრო­ექ­ტი გან­ხორ­ცი­ელ­დე­ბა ჩვე­ნი მო­სახ­ლე­ო­ბი­სა და ქვეყ­ნის სა­სარ­გებ­ლოდ.

და ბო­ლოს, რო­გორც და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლი­სა და სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი ჯან­მრთე­ლო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ცენ­ტრის ხელ­მძღვა­ნელ­მა, მინ­და მად­ლო­ბა გა­და­ვუ­ხა­დო 2013 წლის და­სა­წყი­სი­დან, ჩემი ამ პო­ზი­ცი­ის და­კა­ვე­ბი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი, ქვეყ­ნის მმარ­თველ გუნდს, მთავ­რო­ბას - აღ­მას­რუ­ლე­ბელ და სა­კა­ნონ­მდებ­ლო ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას, ჯან­დაც­ვის მი­ნის­ტრებს, ცალ­კე გა­მოვ­ყოფ კო­ვიდ-პან­დე­მი­ის პე­რი­ოდ­ში უწყე­ბა­თა­შო­რი­სი სა­კო­ორ­დი­ნა­ციო საბ­ჭოს წევ­რე­ბის ჩვე­ნი ცენ­ტრის ყვე­ლა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ინი­ცი­ა­ტი­ვის მხარ­და­ჭე­რას და რა თქმა უნდა, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი მად­ლი­ე­რე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს მო­სახ­ლე­ო­ბას, ვი­საც სჯე­რო­და ჩვე­ნი, ვი­საც სწამ­და და ვის­თვი­საც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი იყო ჩვე­ნი მი­წო­დე­ბუ­ლი რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბი, ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და და მო­მა­ვალ­შიც გა­ით­ვა­ლის­წი­ნებს მტკი­ცე­ბით მე­დი­ცი­ნა­ზე და­ფუძ­ნე­ბულ რჩე­ვებს და აღას­რუ­ლებს მათ. რო­გორც მო­სახ­ლე­ო­ბის კე­თილ­გან­წყო­ბა, ასე­ვე პო­ლი­ტი­კის შემ­ქმნე­ლე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბა და მხარ­და­ჭე­რა მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ფაქ­ტო­რია ჩვე­ნი საქ­მი­ა­ნო­ბის­თვის, და­სა­ხუ­ლი მიზ­ნე­ბი­სა და ამო­ცა­ნე­ბის წარ­მა­ტე­ბით შეს­რუ­ლე­ბის­თვის, რაც კვლავ და კვლავ ქვეყ­ნის ჯან­დაც­ვის ინ­დი­კა­ტო­რე­ბის და შე­სა­ბა­მი­სად, მო­სახ­ლე­ო­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბით გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა.ნათ­ქვა­მია, რომ „ყვე­ლა­ფე­რი, რა­საც აქვს და­სა­წყი­სი, აქვს და­სას­რუ­ლი“.

ჩემ­თვის ეს ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო, სა­მე­დი­ცი­ნო დარ­გში მოღ­ვა­წე­ო­ბის მე­ო­თხე ეტა­პი მთავ­რდე­ბა, რო­მე­ლიც კა­რი­ე­რის­თვის ერთ-ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი და გა­მორ­ჩე­უ­ლად და­სა­მახ­სოვ­რე­ბე­ლია. რამ­დე­ნად წარ­მა­ტე­ბუ­ლად გა­ვი­ა­რე ეს მიმ­დი­ნა­რე ან სხვა გა­სუ­ლი ეტა­პე­ბი მო­მა­ვალ­ში კო­ლე­გე­ბი, ჩვე­ნი სა­ზო­გა­დო­ე­ბა და დრო შე­ა­ფა­სებს. ჩემი მხრი­დან, მინ­და წარ­მა­ტე­ბა ვუ­სურ­ვო ცენ­ტრის მო­მა­ვალ ხელ­მძღვა­ნელს, ასე­ვე ჩვენს დიდ გუნდს, და ახალ­გაზ­რდა თა­ო­ბას, რო­მელ­თა და­ოს­ტა­ტე­ბა და გან­ვი­თა­რე­ბა ჩემი მუდ­მი­ვი საზ­რუ­ნა­ვი იყო და ყო­ველ­თვის დიდი ხა­ლი­სით და უკე­თე­სი მო­მავ­ლის იმე­დით ვცდი­ლობ­დი მაქ­სი­მა­ლუ­რად შე­მე­წყო მათ­თვის ხელი. იმედს ვი­ტო­ვებ, რომ და­წყე­ბუ­ლი ყვე­ლა პრო­ექ­ტი დას­რულ­დე­ბა სა­უ­კე­თე­სო შე­დე­გით, ხოლო ახა­ლი წა­მო­წყე­ბე­ბი კი­დევ მეტ სარ­გე­ბელს მო­უ­ტანს ჩვენს თი­თო­ე­ულ მო­ქა­ლა­ქეს და ქვე­ყა­ნას" - ნათ­ქვა­მია გან­ცხა­დე­ბა­ში.