და­ი­ბა­და და გა­ი­ზარ­და ბა­თუმ­ში, მაგ­რამ ბავ­შვო­ბა­ში მე­ზღვა­უ­რო­ბა­ზე არას­დროს უფიქ­რია. უკვე მოზ­რდილს დიპ­ლო­მა­ტი­უ­რი გა­ნათ­ლე­ბის მი­ღე­ბა უნ­დო­და. რიგი მი­ზე­ზე­ბის გამო ეს არ მო­ხერ­ხდა და სა­მე­დი­ცი­ნო უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში ჩა­ა­ბა­რა, მაგ­რამ ექი­მი, ანეს­თე­ზი­ო­ლოგ-რე­ა­ნი­მა­ტო­ლო­გი ვახ­ტანგ კა­ლო­ი­ა­ნი თა­ვი­სი პრო­ფე­სი­ით უკ­მა­ყო­ფი­ლო სუ­ლაც არ არის.

წლე­ბის მან­ძილ­ზე, ჩვენ­თან თუ ევ­რო­პა­ში, ამ სფე­რო­ში აქ­ტი­ურ­მა საქ­მი­ა­ნო­ბამ დიდი გა­მოც­დი­ლე­ბა შეს­ძი­ნა. პან­დე­მი­ამ კი, ის, რო­გორც ბევ­რი ექი­მი, ფარ­თო სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე გა­მო­იყ­ვა­ნა. რჩე­ვე­ბით (მე­დი­ა­სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბით თუ პი­რა­დად), კონ­სულ­ტა­ცი­ე­ბით და მკურ­ნა­ლო­ბით დღემ­დე უამ­რავ ადა­მი­ანს ეხ­მა­რე­ბა.

"ჩემი ოჯა­ხი ბა­თუმ­ში სა­მე­დი­ცი­ნო სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ნა­წი­ლია. ბიძა, მა­მი­და ექი­მე­ბი არი­ან, ბე­ბია აჭა­რა­ში ერთ-ერთი პირ­ვე­ლი პე­დი­ატ­რი გახ­ლდათ, მა­მა­ჩე­მის დე­ი­და, მა­მი­და, აგ­რეთ­ვე ექი­მე­ბი იყ­ვნენ, მა­მის ბიძა კი ბა­თუ­მის პირ­ვე­ლი ჯან­გა­ნი. ასე რომ, სა­მე­დი­ცი­ნო სფე­რო ჩემ­თვის უცხო არ ყო­ფი­ლა. პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვი­სას მშობ­ლე­ბის რჩე­ვაც იყო, მაგ­რამ ისე­თი არა, რომ პრე­სის ქვეშ ვყო­ფი­ლი­ყა­ვი," - ამ­ბობს ბა­ტო­ნი ვახო და მი­აჩ­ნია, რომ სწო­რი არ­ჩე­ვა­ნი გა­ა­კე­თა, კომ­ფორ­ტუ­ლად გრძნობს თავს სფე­რო­ში, სა­დაც არის. პრო­ფე­სი­უ­ლად კმა­ყო­ფი­ლია.

"რა თქმა უნდა, ჩვე­ნი რე­სურ­სე­ბის პი­რო­ბებ­ში, იმ ცოდ­ნას, რაც გვაქვს, ბევ­რი ტექ­ნი­კუ­რი მი­ზე­ზის გამო, ვერ ვი­ყე­ნებთ, მაგ­რამ კმა­ყო­ფი­ლი და ბედ­ნი­ე­რი ვარ, რომ შე­მიძ­ლია, და­ვეხ­მა­რო ადა­მი­ა­ნებს," - აღ­ნიშ­ნავს ის.

თუ მისი ბი­ოგ­რა­ფი­ის ეპი­ზო­დებს მი­ვუბ­რუნ­დე­ბით, გე­ტყვით, რომ სა­შუ­ა­ლო სკო­ლაც ბა­თუმ­ში და­ამ­თავ­რა. თბი­ლის­ში "სა­მე­დი­ცი­ნო­ზე" ჩა­სა­ბა­რებ­ლად წა­მო­ვი­და. ინ­სტი­ტუ­ტის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ გერ­მა­ნი­ა­ში, სპე­ცი­ა­ლუ­რი რე­ზი­დენ­ტუ­რის კურ­სი ანეს­თე­ზია-რე­ა­ნი­მა­ცი­ა­ში გა­ი­ა­რა. შემ­დეგ თბი­ლის­ში "ჯო ენის" სა­მე­დი­ცი­ნო ცენ­ტრში" დაბ­რუნ­და.

"დი­დე­ბის კარ­დიო-ქი­რურ­გი­ულ პროგ­რა­მას ვი­წყებ­დით, რა­შიც აქ­ტი­უ­რად ჩა­ვერ­თე. ვმუ­შა­ობ­დი რეს­პუბ­ლი­კურ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში, ვმო­ნა­წი­ლე­ობ­დი ემერ­ჯენ­სის შექ­მნა­სა და ამ დარ­გის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ში... პირ­ველ­მა მოზ­რდილ­თა გან­ყო­ფი­ლე­ბა­მაც გარ­კვე­უ­ლი როლი ითა­მა­შა ჯან­დაც­ვის სის­ტე­მა­ში... შემ­დეგ იყო 2008 წლის აგ­ვის­ტოს რუ­სუ­ლი ინ­ტერ­ვენ­ცია, სა­დაც სა­მე­დი­ცი­ნო სამ­სა­ხურ­ში ვი­ყა­ვი, ესეც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ეპი­ზო­დია ჩემ­თვის რო­გორც მო­რა­ლუ­რი, ისე პრო­ფე­სი­უ­ლი თვალ­საზ­რი­სით. კარ­გი შე­დე­გე­ბი გვქონ­და, ჩვე­ნი სა­მე­დი­ცი­ნო და­ნა­კარ­გი მი­ნი­მა­ლუ­რი იყო. შემ­დეგ ისევ გერ­მა­ნი­ა­ში ვმუ­შა­ობ­დი რამ­დე­ნი­მე წელი და დავ­ბრუნ­დი "ნიუ ჰოს­პი­ტალ­ში", სა­დაც ახლა კრი­ტი­კუ­ლი მე­დი­ცი­ნის დე­პარ­ტა­მენ­ტის უფ­რო­სი და აქ­ტი­უ­რი ექი­მი ანეს­თე­ზი­ო­ლოგ-რე­ა­ნი­მა­ტო­ლო­გი ვარ," - გე­უბ­ნე­ბა ბა­ტო­ნი ვახო.

- ქა­ლა­ქი ბა­თუ­მი რას ნიშ­ნავს თქვენ­თვის?

- ბა­თუ­მი ჩემი ქა­ლა­ქია, სახ­ლია, სა­დაც და­ვი­ბა­დე და გა­ვი­ზარ­დე... დედა 2013 წელს ონ­კო­ლო­გი­უ­რი პრობ­ლე­მე­ბით გარ­და­იც­ვა­ლა, ეს ჩემი ცხოვ­რე­ბის საკ­მა­ოდ მძი­მე მო­მენ­ტია. მას­თან ახ­ლოს ბოლო დღე­ებ­ში ვერ ვი­ყა­ვი, რაც ჩემ­თვის ძა­ლი­ან მძი­მეა... მამა დღე­საც ბა­თუმ­შია. იქ არი­ან ნა­თე­სა­ვე­ბი, იქ არის წი­ნაპ­რე­ბის საფ­ლა­ვე­ბი. ბა­თუ­მი ჩემი ცხოვ­რე­ბის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ნა­წი­ლია და მე დღე­საც ბა­თუ­მის ცხოვ­რე­ბით, მისი პრობ­ლე­მე­ბით ვცხოვ­რობ. ეს არის ქა­ლა­ქი, სა­დაც ყო­ველ­თვის ბედ­ნი­ე­რი ვარ. ბედ­ნი­ე­რი ვარ, რომ ჩემს მე­უღ­ლეს და შვი­ლებს იქა­უ­რო­ბა ძა­ლი­ან უყ­ვართ. ჩემი შვი­ლე­ბი თავს ბა­თუ­მე­ლე­ბად თვლი­ან. ერთი სული აქვთ, რო­დის წავ­ლენ იქ...

- მე­უღ­ლეც ექი­მია?

- ჩემი მე­უღ­ლე თა­მარ დევ­და­რი­ა­ნი ბავ­შვთა კარ­დი­ო­ლო­გია, ვა­მა­ყობ, რომ თა­ვის პრო­ფე­სი­ა­ში შემ­დგა­რი და წარ­მა­ტე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნია. ამი­ერ­კავ­კა­სი­ა­ში ერ­თა­დერ­თი ექი­მია, რო­მელ­საც ევ­რო­პის ბავ­შვთა კარ­დი­ო­ლო­გის დიპ­ლო­მი აქვს. ის ჩემი მე­გო­ბა­რია, ყვე­ლა­ფერ­თან ერ­თად, ყვე­ლა ჩემი სი­გი­ჟის აქ­ტი­უ­რი თა­ნა­მო­ნა­წი­ლე და მხარ­დამ­ჭე­რი.

- და კო­ლე­გაც, ხომ?

- კი, ჩვენ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში გა­ვი­ცა­ნით ერ­თმა­ნე­თი, "ჯო ენის სა­მე­დი­ცი­ნო ცენ­ტრში". უკვე 20 წელ­ზე მე­ტია, ერ­თად ვართ. ჩემი ოჯა­ხით ბედ­ნი­ე­რი ვარ. ჩემი უფ­რო­სი ვაჟი პა­ა­ტა კა­ლო­ი­ა­ნი 17 წლის არის, ამე­რი­კა­ში სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ მეც­ნი­ე­რე­ბებს ეუფ­ლე­ბა. პირ­ველ კურ­სზეა, გა­სულ წელს ჩა­ა­ბა­რა და მი­ი­ღო დიდი გრან­ტი. უნი­ვერ­სი­ტე­ტი მთელ სწავ­ლას და ცხოვ­რე­ბას უფი­ნან­სებს. ნი­ჭი­ე­რი ახალ­გაზ­რდაა, გა­და­წყვი­ტა, ექი­მი არ გამ­ხდა­რი­ყო და გვერ­დით და­ვუ­დე­ქით. პრო­ფე­სი­ის არ­ჩე­ვა­ში არ ჩავ­რე­ულ­ვართ, თა­ვი­სუ­ფა­ლი ოჯა­ხი ვართ. ყვე­ლას აზრს პა­ტივს ვცემთ...

მა­რი­ა­მი, ჩემი უმ­ცრო­სი ქა­ლიშ­ვი­ლი სკო­ლის მოს­წავ­ლეა, 'სკო­ლა ლო­გოს­ში" სწავ­ლობს. საკ­მა­ოდ წარ­მა­ტე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნია, სა­ინ­ტე­რე­სო, ჩვენ ვმე­გობ­რობთ, შე­ხე­დუ­ლე­ბებ­ში ბევ­რი სა­ერ­თო გვაქვს. აქვს ორი არ­ჩე­ვა­ნი - გახ­დეს ჟურ­ნა­ლის­ტი ან ექი­მი. კარ­გად წერს, აქ­ტი­უ­რი, ექ­სპან­სი­უ­რი ადა­მი­ა­ნია, რო­მე­ლიც და­მა­ჯე­რებ­ლად გა­მო­ხა­ტავს მის აზ­რებს. შე­უძ­ლია არ­გუ­მენ­ტე­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა. ასე რომ, ვნა­ხოთ, ყვე­ლა­ფე­რი წინ არის, რა პრო­ფე­სი­ულ არ­ჩე­ვან­საც გა­ა­კე­თებს, ჩვენ მის გვერ­დით ვიქ­ნე­ბით.

- ძვე­ლი თბი­ლი­სე­ლე­ბი ამ­ბო­ბენ, რომ "თბი­ლი­სი იყო ურ­თი­ერ­თო­ბა", რაც მერე მათ­ში ნოს­ტალ­გი­ურ მო­გო­ნე­ბებს აჩენს. რა იყო ბა­თუ­მი?

- ბა­თუ­მიც ურ­თი­ერ­თო­ბა იყო... ქა­ლაქს აქვს თა­ვის წესი, რო­მე­ლიც დრო­ში ყა­ლიბ­დე­ბა. მე­ნატ­რე­ბა და მიყ­ვარს ის ბა­თუ­მი, სა­დაც გა­ვი­ზარ­დე, მაგ­რამ სულ არ არის აუ­ცი­ლე­ბე­ლი ჩემი შვი­ლე­ბი ისე­თი­ვე ქა­ლაქ­ში გა­ი­ზარ­დონ. ძვე­ლი ბა­თუ­მი მი­მაჩ­ნია, რომ დღეს ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მხრივ უკე­თე­სი ქა­ლა­ქია. ნაც­ნო­ბი ადა­მი­ა­ნე­ბის სა­ხე­ე­ბი და წრე ჩემ­თვის მცირ­დე­ბა და მას გარ­კვე­ულ სენ­ტი­მენ­ტე­ბი ახ­ლავს, მაგ­რამ გვერ­დი­დან რომ შევ­ხე­დოთ, ნიშ­ნავს, რომ ქა­ლა­ქი იზ­რდე­ბა, ვი­თარ­დე­ბა. ზო­გა­დად ცუ­დად არ ვი­თარ­დე­ბა, არა­ფერს ვამ­ბობ "ბე­ტო­ნის ჯურღმუ­ლებ­ზე".

ესეც სამ­წუ­ხა­როდ ამ ეპო­ქის ნი­შა­ნია, რო­მე­ლიც კა­ტას­ტრო­ფაა და არ არის გეგ­მა­ზო­მი­ე­რი. არის გარ­კვე­უ­ლი ხი­ფა­თე­ბი, რის­კე­ბი - თუ ბა­თუ­მი გა­და­ვაქ­ცი­ეთ დუ­ბა­იდ, ის იქ­ნე­ბა კარ­გი, ლა­მა­ზი ქა­ლა­ქი, ოღონდ, დუ­ბაი და არა ბა­თუ­მი. ისიც არ მი­მაჩ­ნია სწო­რად, რომ ყვე­ლა შე­ნო­ბას ის ფორ­მა, სახე და ფუნ­ქცია შე­ვუ­ნარ­ჩუ­ნოთ, რაც ადრე ჰქონ­და. ამი­ტომ, ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია გო­ნივ­რუ­ლი ბა­ლან­სი და ეს გან­ვი­თა­რე­ბა დრო­ში ადეკ­ვა­ტუ­რად მოხ­დეს.

- რო­გორც ვიცი, ბა­თუმ­ში თქვენს უბან­ში მოხ­და ის ტრა­გე­დია - სა­დარ­ბა­ზო რომ ჩა­მო­ინ­გრა, ხომ?

- კი, იმ ეზო­ში ჩემი კლა­სე­ლე­ბი ცხოვ­რობ­დნენ, მაგ სახ­ლს უნი­ვერ­სი­ტე­ტის სახ­ლს ეძახ­დნენ - უნი­ვერ­სი­ტე­ტის თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი ცხოვ­რო­ბენ. ჩემ­თვის ეს ამ­ბა­ვი მძი­მე სა­ნა­ხა­ვი იყო, იმ კად­რებს ში­შით ვუ­ყუ­რებ­დი. ქა­ლა­ქის­თვის და არა მარ­ტო ბა­თუ­მის­თვის, დიდი დრა­მა და ტკი­ვი­ლია... იქ ცხოვ­რობს გა­მორ­ჩე­უ­ლი ექი­მი, აკა­კი ბე­რი­ძე, მისი შვი­ლიშ­ვი­ლი მოყ­ვა იმ ყვე­ლა­ფერ­ში... ის ბიჭი, ვისი ოჯა­ხიც და­ი­ღუ­პა, გვერ­დი-გვერდ სკო­ლებ­ში ვსწავ­ლობ­დით...

- წლე­ბის მან­ძილ­ზე რე­ა­ნი­მა­ცი­ა­ში მუ­შა­ო­ბა, მუდ­მი­ვად მძი­მე, სტრე­სულ ატ­მოს­ფე­რო­ში ყოფ­ნა ემო­ცი­უ­რად, ადა­მი­ა­ნუ­რად რთუ­ლი არ არის?

- ამას ვუ­ყუ­რებ, რო­გორც ტექ­ნო­ლო­გი­ურ პრო­ცესს, სა­დაც აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, მოკ­ლე დრო­ში, ფაქ­ტებ­ზე დაყ­რდნო­ბით, სწრა­ფი და სწო­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბი მი­ი­ღო... სამ­წუ­ხა­როდ, არის წა­რუ­მა­ტე­ბე­ლი შემ­თხვე­ვე­ბიც, გან­სა­კუთ­რე­ბით ჩვენს სპე­ცი­ა­ლო­ბა­ში... ემო­ცი­უ­რად მძი­მეა, ად­ვი­ლი ნამ­დვი­ლად არ არის. მუდ­მი­ვად ამ­დე­ნი სტრე­სი გარ­კვე­ულ კვალს ტო­ვებს. ამ და­ძა­ბულ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში ყოფ­ნას ბევ­რი ფი­ზი­კუ­რი და მო­რა­ლუ­რი რე­სურ­სი მი­აქვს. თუმ­ცა აქვს მო­ტი­ვა­ცია, შე­გიძ­ლია, პა­ცი­ენ­ტის დახ­მა­რე­ბა... 50-55 წლის შემ­დეგ ევ­რო­პა­ში იშ­ვი­ა­თად იპო­ვით ანეს­თე­ზი­ო­ლოგ-რე­ა­ნი­მა­ტო­ლოგს, რო­მელ­საც აქ­ტი­უ­რი, ყო­ველ­დღი­უ­რი კლი­ნი­კუ­რი პრაქ­ტი­კა აქვს. ყვე­ლა ცდი­ლობს, გა­და­ვი­დეს კვლე­ვებ­ში, ან აკა­დე­მი­უ­რი კა­რი­ე­რა გა­აგ­რძე­ლოს. რად­გა­ნაც ამ შემ­თხვე­ვა­ში, ხში­რია შეც­დო­მე­ბის დაშ­ვე­ბის ალ­ბა­თო­ბაც, ამი­ტომ ვფიქ­რობ, რამ­დე­ნი­მე წე­ლი­წად­ში, აქ­ტი­ურ სა­ე­ქი­მო კა­რი­ე­რას პირ­ველ რიგ­ში, პა­სუ­ხის­მგებ­ლო­ბის გამო და­ვას­რუ­ლებ და აკა­დე­მი­ურ სფე­რო­ში გა­და­ვალ. ახლა მყავს რამ­დე­ნი­მე რე­ზი­დენ­ტი, რომ­ლებ­საც ვეც­დე­ბი, ჩემი ცოდ­ნა და გა­მოც­დი­ლე­ბა გა­დავ­ცე.

- რაც სხვე­ბის­გან გა­მო­გარ­ჩევთ, ეს მშვი­დი სა­უბ­რის სტი­ლია. შე­იძ­ლე­ბა მწვა­ვე სა­კი­თხზე ისა­უბ­როთ, მაგ­რამ ტონი არ გეც­ვლე­ბათ... თა­ნა­მო­სა­უბ­რე­ში აგ­რე­სი­ას არ იწ­ვევთ. ამას რო­გორ ახერ­ხებთ?

- ეს პრო­ფე­სი­უ­ლი ჩვე­ვაა. ჩვენ პა­ცი­ენ­ტის პატ­რო­ნებ­თან გვი­წევს ურ­თი­ერ­თო­ბა. ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, მათ შენი კე­თილ­გან­წყო­ბა იგ­რძნონ, შენი სიმ­შვი­დე და ისიც, რომ ვი­თა­რე­ბას ფლობ. თვი­თო­ნაც სტრეს­ში არი­ან და შე­იძ­ლე­ბა, ამ დროს ბევ­რი და­უმ­სა­ხუ­რე­ბე­ლი შე­ფა­სე­ბაც მი­ი­ღო, შე­იძ­ლე­ბა გე­ჩხუ­ბოს კი­დეც, თუმ­ცა არა­სო­დეს არც კი მი­ფიქ­რია, რა­ი­მე სა­პა­სუ­ხო­ზე.

ადა­მი­ანს, რო­მელ­საც ოჯა­ხის წევ­რი გარ­და­ეც­ვა­ლა, მის­თვის იმის გარ­ჩე­ვა, რა­ტომ მოხ­და და რა მოხ­და, იმ წუ­თას რთუ­ლი გა­სა­გე­ბია... მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი სა­კი­თხია ასე­ვე, ადა­მი­ა­ნებს სი­მარ­თლე უთხრა, რა­შიც დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ხარ და რა­შიც ზურგს გი­მაგ­რებს მხო­ლოდ ფაქ­ტე­ბი. ჩვე­ნი მი­ზა­ნია, უკე­თე­სი შე­დე­გის მი­ღე­ბა, ნაკ­ლე­ბი ადა­მი­ა­ნი გარ­და­იც­ვა­ლოს და სის­ტე­მა გა­მარ­თუ­ლი იყოს. უმე­ტე­სო­ბას ეს­მის, რას ვამ­ბობ და შე­იძ­ლე­ბა ამი­ტო­მაც არის ჩემს მი­მართ ნაკ­ლე­ბი აგ­რე­სია.

- პან­დე­მი­ამ ყვე­ლა­ფე­რი თავ­და­ყი­რა და­ა­ყე­ნა, თქვენ­თვის რა შეც­ვა­ლა?

- შეც­ვა­ლა ის, რომ ბევ­რად და­ძა­ბუ­ლი, დატ­ვირ­თუ­ლი ცხოვ­რე­ბაა. მეტი ნე­გა­ტი­ვია. თუმ­ცა ერთი მხრივ ბევ­რი რამ გვას­წავ­ლა. დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, ის ინ­ფორ­მა­ცია, გა­მოც­დი­ლე­ბა და­მუ­შავ­დე­ბა და რა­ღაც დრო­ში მისი სის­ტე­მა­ტი­ზა­ცია მოხ­დე­ბა. ეს მე­დი­ცი­ნის გან­ვი­თა­რე­ბა­ში ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ნახ­ტო­მი იქ­ნე­ბა... სა­ერ­თოდ, ამ კრი­ზისს რთუ­ლად მო­ერ­გო თა­ნა­მედ­რო­ვე ჯან­დაც­ვის სის­ტე­მა, რო­გორც კლი­ნი­კუ­რი, ისე ორ­გა­ნი­ზა­ცი­უ­ლი თვალ­საზ­რი­სით, მაგ­რამ დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, ის, რაც ჯან­დაც­ვამ ის­წავ­ლა, მთელ მსოფ­ლი­ოს ვგუ­ლის­ხმობ, კი­დევ ერთი ნა­ბი­ჯი უნდა იყოს მეც­ნი­ე­რუ­ლი გან­ვი­თა­რე­ბის მხრივ და ეს წინ წაგ­ვწევს.

პერ­სო­ნა­ლუ­რად ჩემ­თვის შე­იც­ვა­ლა ისიც, რომ თა­ვი­სუ­ფა­ლი დრო აღარ მაქვს, სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვად აქ­ტი­უ­რი გავ­ხდი, გა­მოვ­ჩნდი სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ ას­პა­რეზ­ზე, ესეც იძუ­ლე­ბით ნა­ბი­ჯი იყო, რა­ღაც ეტაპ­ზე სა­ჭი­როდ ჩავ­თვა­ლე, სათ­ქმელს ექი­მე­ბი თუ ხმა­მაღ­ლა არ ვი­ტყვით, რთუ­ლი სა­კი­თხე­ბი არ გა­და­წყდე­ბა. ეს პრო­ფე­სი­ულ მო­ვა­ლე­ო­ბად მი­ვიჩ­ნიე პრობ­ლე­მებ­ზე ხმა­მაღ­ლა სა­უ­ბა­რი და მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის­თვის გარ­კვე­უ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ის მი­წო­დე­ბა.

- მთა­ვა­რი პრე­ტენ­ზია რა იყო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მიმ­ღებ­თა მი­მართ?

- ისი­ნი არ ეყ­რდნო­ბოდ­ნენ ციფ­რებს და ფაქ­ტებს და კო­ნი­უნ­ქტუ­რის მი­ხედ­ვით იღებ­დნენ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას... მთა­ვა­რი ნაკ­ლი - ასე­ვე ცუდი სა­ინ­ფორ­მა­ციო კამ­პა­ნი­აა. ვაქ­ცი­ნე­ბის დე­ფი­ცი­ტი იყო მა­შინ, რო­დე­საც ყვე­ლა­ზე მა­ღა­ლი გახ­ლდათ მსურ­ველ­თა რა­ო­დე­ნო­ბა და ყვე­ლა­ზე აქ­ტი­უ­რად შე­იძ­ლე­ბო­და ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის პრო­ცე­სი წა­სუ­ლი­ყო. დავ­ხტო­დით ერთი უკი­დუ­რე­სო­ბი­დან მე­ო­რე­ში, ყო­ველ­გვა­რი რა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი არ­გუ­მენ­ტის გა­რე­შე. ან იყო ძა­ლი­ან მკაც­რი შე­ზღუდ­ვე­ბი, ან ყვე­ლა­ფე­რი სრუ­ლად მორღვე­უ­ლი.

არ იყო ამ ყვე­ლაფ­რის აღ­სრუ­ლე­ბის მე­ქა­ნიზ­მი. ასეთ­მა მიდ­გო­მებ­მა შე­არ­ყია ნდო­ბა ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის მი­მართ. მთე­ლი პრო­ცე­სი არ გახ­ლდათ სტან­დარ­ტი­ზე­ბუ­ლი, გა­მარ­თუ­ლი, გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბის და შეს­რუ­ლე­ბის. ჩემი აზ­რით, ყვე­ლა­ფე­რი იწყე­ბო­და და იწყე­ბა პრე­მი­ე­რი­დან, მერე სა­კო­ორ­დი­ნა­ციო საბ­ჭო, ჯან­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტრო, კლი­ნი­კუ­რი ჯგუ­ფი, და­ა­ვა­დე­ბა­თა კონ­ტრო­ლის ცენ­ტრი. არ აღ­მოჩ­ნდა ერ­თი­ა­ნი, გა­მარ­თუ­ლი სის­ტე­მა. რო­გო­რიც იყო სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი გან­წყო­ბა, იმას ერ­გე­ბო­და ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა. სამ­წუ­ხა­როდ ადა­მი­ა­ნებს სი­მარ­თლეს არ ეუბ­ნე­ბოდ­ნენ...

- რო­გორ ფიქ­რობთ, რო­დის დამ­თავ­რდე­ბა პან­დე­მია?

- ჩემი მო­ლო­დი­ნი ასე­თია - შე­მოდ­გო­მის­თვის გარ­კვე­უ­ლი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ამო­სუნ­თქვა გვექ­ნე­ბა. არის რის­კე­ბი სხვა შტა­მე­ბი­საც, მაგ­რამ ჯერ­ჯე­რო­ბით არ მი­დის ცუდი მი­მარ­თუ­ლე­ბით.