სა­ჭი­როა თუ არა გლან­დე­ბი? რას ნიშ­ნავს და­ღა­რუ­ლი გლან­დე­ბი? აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, რომ გლან­დე­ბი ამო­ვიჭ­რა? ლა­ზე­რით რომ გა­ვი­კე­თო ოპე­რა­ცია, გლან­დე­ბი კვლავ გა­მეზ­რდე­ბა? გლან­დე­ბი რომ მაქვს, იმი­ტომ ვიღ­ლე­ბი ად­ვი­ლად? – ეს ნა­წი­ლია იმ კი­თხვე­ბი­სა, რომ­ლებ­ზეც ნე­ბის­მი­ე­რი ადა­მი­ა­ნი ცხოვ­რე­ბა­ში ერთხელ მა­ინც და­ფიქ­რე­ბუ­ლა. ხოლო მათ, ვი­საც ხში­რი ან­გი­ნა აწუ­ხებს, ეს კი­თხვე­ბი მუდ­მი­ვად თავ­ში უტ­რი­ა­ლებს.

გლან­დე­ბი, იგი­ვე ტონ­ზი­ლე­ბი ლიმ­ფუ­რი ქსო­ვი­ლია, რო­მე­ლიც ხა­ხის გვერ­დით კედ­ლებ­შია მო­თავ­სე­ბუ­ლი და ვალ­დე­ი­ე­რის ლიმ­ფუ­რი ჯაჭ­ვის ნა­წი­ლია. მას­თან ერ­თად აღ­ნიშ­ნუ­ლი ჯაჭ­ვის ნა­წი­ლე­ბია: ადე­ნო­ი­დე­ბი, ენის ძი­რის ტონ­ზი­ლა და ევსტა­ქის მი­ლე­ბის ტონ­ზი­ლე­ბი. „ნიუ ჰოს­პი­ტალ­სის“ ოტო–რინო–ლა­რინ­გო­ლო­გი­ის დე­პარ­ტა­მენ­ტის ხელ­მძღვა­ნე­ლის ბერ­დია ბე­რი­ძის გან­მარ­ტე­ბით, ეს ჯაჭ­ვი ქმნის ად­გი­ლობ­რი­ვი იმუ­ნი­ტე­ტის სის­ტე­მას, რო­მე­ლიც ფა­რის ფუნ­ქცი­ას ას­რუ­ლებს და შე­სუნ­თქულ ჰა­ერ­ში არ­სე­ბულ ბაქ­ტე­რი­ებ­სა და ვირუ­სებ­თან ბრძო­ლა­ში პირ­ველ დარ­ტყმას სა­კუ­თარ თავ­ზე იღებს.

„ტონ­ზი­ლე­ბი ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ორ­გა­ნოა. მცდა­რია წარ­მოდ­გე­ნა, რომ მას გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ფუნ­ქცია არ აქვს. სამ­წუ­ხა­როდ, ათე­უ­ლი წლის წინ იყო მიდ­გო­მა, რომ კონ­კრე­ტუ­ლი ჩვე­ნე­ბის არარ­სე­ბო­ბის მი­უ­ხე­და­ვად ტონ­ზი­ლექ­ტო­მი­ას ყვე­ლას უკე­თებ­დნენ. ქი­რურ­გე­ბი ამა­ყობ­დნენ კი­დეც, რომ ბევ­რი ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია ჰქონ­დათ გა­კე­თე­ბუ­ლი. ევ­რო­პა­ში ეს მიდ­გო­მა მი­უ­ღე­ბე­ლია, თუ ბევ­რი ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია გაქვს გა­კე­თე­ბუ­ლი, ეს ნიშ­ნავს, რომ არას­წო­რად მკურ­ნა­ლობ. ტონ­ზი­ლე­ბი ჰა­ე­რის ფილტრა­ცი­ა­ში უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნეს როლს ას­რუ­ლებს და მისი ჩვე­ნე­ბის გა­რე­შე ამოკ­ვე­თა სწო­რი ნამ­დვი­ლად არაა,“ – გან­მარ­ტავს ბერ­დია ბე­რი­ძე.

რო­გო­რია ტონ­ზი­ლე­ბის მუ­შა­ო­ბის პრინ­ცი­პი? რო­გორ ახერ­ხებს ის ჰა­ე­რის გა­ფილ­ტვრას?

პა­ცი­ენ­ტე­ბი ხში­რად წუ­ხან, რომ და­ღა­რუ­ლი გლან­დე­ბი აქვთ და სა­ო­პე­რა­ციო ჰგო­ნი­ათ. რე­ა­ლუ­რად კი სწო­რედ ამ ღა­რე­ბის ანუ კრიპ­ტე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბით ხდე­ბა ფილტრა­ცია. კრიპ­ტე­ბი იჭერს მკვდარ ეპი­თე­ლი­უმს, საჭ­მლის ნარ­ჩე­ნებს, ბაქ­ტე­რი­ებს, ვირუ­სებს და პე­რი­ო­დუ­ლად ყვე­ლა­ფერს ერ­თი­ა­ნად იშო­რებს. ეს ყვე­ლა­ფე­რი ტონ­ზი­ლებ­ზე თეთ­რი ხა­ჭო­სებ­რი ბუშ­ტუ­კე­ბის სა­ხით გროვ­დე­ბა და მას არა­ს­ა­სი­ა­მოვ­ნო სუნი აქვს. ბუშ­ტუ­კე­ბი ხში­რად შეც­დო­მით ჩირ­ქი ჰგო­ნი­ათ. რე­ა­ლუ­რად კი გლან­დე­ბის გა­მარ­თუ­ლად მუ­შა­ო­ბის შე­დე­გია. ისი­ნი კანს თა­ვი­სით შორ­დე­ბა და ხე­ლოვ­ნუ­რად მო­შო­რე­ბა არ სჭირ­დე­ბა. ხში­რად პა­ცი­ენ­ტე­ბი შპა­დე­ლით, ყუ­რის ჩხი­რით ცდი­ლო­ბენ მო­შო­რე­ბას, რაც რიგ შემ­თხვე­ვა­ში შე­იძ­ლე­ბა ინ­ფექ­ცი­ის გა­ჩე­ნის მი­ზე­ზიც კი გახ­დეს.

არის შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც ბუშ­ტუ­კე­ბის გა­ჩე­ნის პრო­ცე­სი დაჩ­ქა­რე­ბუ­ლი და გახ­ში­რე­ბუ­ლია, მაგ­რამ ეს არ ნიშ­ნავს, რომ ტონ­ზი­ლე­ბი გა­მარ­თუ­ლად ვერ მუ­შა­ობს და ოპე­რა­ცი­აა გა­სა­კე­თებ­ლი. ეს გა­მოწ­ვე­უ­ლია ხოლ­მე კუჭ–ნაწ­ლა­ვის პრობ­ლე­მე­ბით, მა­გა­ლი­თად, კუ­ჭის რეფ­ლუქ­სით. ამი­ტომ პა­ცი­ენ­ტებს ვურ­ჩევთ, მო­იგ­ვა­რონ სა­წყი­სი პრობ­ლე­მე­ბი და დის­კომ­ფორ­ტის ად­გი­ლობ­რი­ვად მო­სახ­სნე­ლად სხვა­დას­ხვა მცე­ნა­რე­ულ პრე­პა­რატ­საც ვუ­ნიშ­ნავთ.

რო­დის არის ტონ­ზი­ლი­ტი ქრო­ნი­კუ­ლი?

მიდ­გო­მა, რომ ვი­საც გლან­დი აქვს, ყო­ველ­თვის ქრო­ნი­კუ­ლი ტონ­ზი­ლი­ტია, არას­წო­რია. ქრო­ნი­კუ­ლი ტონ­ზი­ლი­ტი შე­იძ­ლე­ბა იყოს ორი სა­ხის: კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლი და დე­კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლი. კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლია, რო­დე­საც ქრო­ნი­კუ­ლი ან­თე­ბა არც ისე ხში­რი ან­გი­ნე­ბით გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა. ეს შე­იძ­ლე­ბა იყოს წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში 2–3 ან­გი­ნა. ამ შემ­თხვე­ვა­ში ტონ­ზი­ლი­ტი მე­დი­კა­მენ­ტო­ზუ­რად იკურ­ნე­ბა. მცე­ნა­რე­უ­ლი პრე­პა­რა­ტე­ბი, რომ­ლე­ბიც ბა­ზარ­ზე ფარ­თოდ ხელ­მი­საწ­ვდო­მია, პრობ­ლე­მის გა­და­საჭ­რე­ლად საკ­მა­რი­სია. ისი­ნი ქრო­ნი­კუ­ლად მიმ­დი­ნა­რე ინ­ფექ­ცი­ის ალა­გე­ბას ახ­დენს და ხელს უწყობს ლიმ­ფოდ­რე­ნაჟს. ლიმ­ფა უნა ამოძ­რავ­დეს, რომ გლან­დის ფუნ­ქცი­ის გა­მო­ცო­ცხლე­ბა მოხ­დეს.

ხოლო რო­დე­საც დე­კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლი ქრო­ნი­კუ­ლი ტონ­ზი­ლი­ტია, მა­შინ ქი­რურ­გი­უ­ლი ჩა­რე­ვა აუ­ცი­ლე­ბე­ლია. თუმ­ცა ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, დე­კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლი ტონ­ზი­ლი­ტის დი­აგ­ნო­ზის სწო­რად დას­მა.

კონ­კრე­ტუ­ლად რა შემ­თხვე­ვა­ში, რა სიმპტო­მე­ბის დროს არის სა­ჭი­რო გლან­დე­ბის ამოკ­ვე­თა?

ამის გა­და­სა­წყვე­ტად ექი­მე­ბი სპე­ცი­ა­ლურ გა­იდ­ლა­ი­ნებს ვი­ყე­ნებთ. გა­იდ­ლა­ი­ნებ­ში კონ­კრე­ტუ­ლად არის გა­წე­რი­ლი ტონ­ზი­ლექ­ტო­მი­ის ჩვე­ნე­ბე­ბი და „ნიუ ჰოს­პი­ტალსშიც“ ამ დო­კუ­მენ­ტე­ბით ვხელ­მძღვა­ნე­ლობთ. მა­გა­ლი­თად, სამი კრი­ტე­რი­უ­მია, რო­მე­ლიც კლა­სი­კუ­რი დე­კომ­პენ­სი­რე­ბუ­ლი ტონ­ზი­ლი­ტის დი­აგ­ნო­ზის დას­მა­ში გვეხ­მა­რე­ბა და ამ დროს შეგ­ვიძ­ლია თა­მა­მად დავ­ნიშ­ნოთ ოპე­რა­ცია. ესე­ნია: პა­ცი­ენტს წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში გა­და­ტა­ნი­ლი უნდა ჰქონ­დეს 7 ან­გი­ნა, გა­სუ­ლი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში უნდა ჰქო­ნო­და ან­გი­ნის 5 ეპი­ზო­დი ან ორი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში – ზე­დი­ზედ სამი ან­გი­ნა.

გვაქვს შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც და­ა­ვა­დე­ბა ასე კლა­სი­კუ­რად არაა გა­მო­ხა­ტუ­ლი, მაგ­რამ არ­სე­ბობს სიმპტო­მე­ბი, რომ­ლე­ბიც ქი­რურ­გი­უ­ლი ჩა­რე­ვის დი­აგ­ნო­ზის დას­მის სა­შუ­ა­ლე­ბას გვაძ­ლევს. ესე­ნია: სახ­სრე­ბის ტკი­ვი­ლი, ად­ვი­ლად დაღ­ლა, წე­ლის ტკი­ვი­ლი, დის­კომ­ფორ­ტი გუ­ლის მი­და­მო­ში, ცუდი სუნი პი­რი­დან და გა­სინ­ჯვის დროს ზე­წო­ლით თხი­ე­რი ჩირ­ქი უნდა ფიქ­სირ­დე­ბო­დეს.

არის მე­სა­მე ვა­რი­ან­ტიც. ამ დროს გლან­დი შე­იძ­ლე­ბა იყოს ჯან­მრთე­ლი, მაგ­რამ ზო­მა­ში ძა­ლი­ან დიდი. ამ შემ­თხვე­ვა­ში ტონ­ზი­ლე­ბი იმ­დე­ნად დი­დია, რომ და­წო­ლილ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში ერ­თმა­ნეთს ედე­ბა და ძი­ლის დროს იწ­ვევს ღა­მის აპ­ნო­ეს, რაც სა­ში­ში და სა­ხი­ფა­თოა. ამ დრო­საც ოპე­რა­ცია ინიშ­ნე­ბა.

თქვენ მიერ ჩა­მოთ­ვლილ სხვა­დას­ხვა სიმპტო­მა­ტი­კას, მათ შო­რის, სახ­სრე­ბი­სა და გუ­ლის პრობ­ლე­მებს, გლან­დებ­ში დაგ­რო­ვე­ბუ­ლი ჩირ­ქი იწ­ვევს?

დიახ, მარ­თლაც იწ­ვევს ჩირ­ქი, თუმ­ცა ამ ჩირ­ქს თა­ვად პა­ცი­ენ­ტი ვერ ხე­დავს. მისი ნახ­ვა მხო­ლოდ ექიმს შე­უძ­ლია სპე­ცი­ა­ლუ­რი მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ით. თხი­ე­რი ჩირ­ქი ტონ­ზი­ლებ­ში იმის მა­ნიშ­ნე­ბე­ლია, რომ იქ ინ­ფექ­ცი­ის მუდ­მი­ვი წყა­როა და მას ან­ტი­ბი­ო­ტი­კო­თე­რა­პი­ით ვერ უმ­კურ­ნა­ლებ. სამ­წუ­ხა­როდ, ასეთ შემ­თხვე­ვებ­ში ექი­მე­ბი ხში­რად ან­ტი­ბი­ო­ტი­კე­ბით მკურ­ნა­ლო­ბას ნიშ­ნა­ვენ, მაგ­რამ ეს სრუ­ლი­ად უშე­დე­გოა და სა­ბო­ლო­ოდ ოპე­რა­ცია კეთ­დე­ბა.

ზო­გა­დად, თუკი არ გვაქვს ღა­მის აპ­ნოე, ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია გა­და­უ­დე­ბე­ლი ოპე­რა­ცია არაა. თუმ­ცა დრო­ის სვლას­თან ერ­თად, უფრო ღრმავ­დე­ბა ჩა­მოთ­ვლი­ლი სიმპტო­მე­ბი და და­ა­ვა­დე­ბა შე­მა­წუ­ხე­ბე­ლი ხდე­ბა. ამი­ტომ უმ­ჯო­ბე­სია, რომ ინ­ფექ­ცი­ის წყა­როს მო­შო­რე­ბა დრო­უ­ლად მოხ­დეს. ხან­გრძლი­ვი დაგ­ვი­ა­ნე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში აღ­ნიშ­ნუ­ლი სტრეპ­ტო­კო­კუ­ლი ინ­ფექ­ცია გუ­ლის სარ­ქვე­ლე­ბის კა­რე­დებ­საც აზი­ა­ნებს.

ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია კეთ­დე­ბა რო­გორც ტრა­დი­ცი­უ­ლი მე­თო­დით, ისე ლა­ზე­რით. რა გან­სხვა­ვე­ბაა მათ შო­რის?

ზო­გა­დად, სა­მე­დი­ცი­ნო გან­ვი­თა­რე­ბა იმა­ზეა მი­მარ­თუ­ლი, რომ პა­ცი­ენ­ტმა ნაკ­ლე­ბი იწ­ვა­ლოს და ამა თუ იმ ქი­რურ­გი­ულ ჩა­რე­ვას ნაკ­ლე­ბი გვერ­დი­თი მოვ­ლე­ნე­ბი ჰქონ­დეს. ასეა ჩვენს შემ­თხვე­ვა­შიც. ლა­ზე­რით გა­კე­თე­ბუ­ლი ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია ბევ­რად უფრო დამ­ზოგ­ვე­ლია. რად­გან ის ნაკ­ლე­ბად აზი­ა­ნებს გარ­შე­მო ჯან­მრთელ ქსო­ვილს, შე­დე­გად პოს­ტო­პე­რა­ცი­ულ პე­რი­ოდ­ში ნაკ­ლე­ბია ტკი­ვი­ლი და სის­ხლდე­ნის ალ­ბა­თო­ბა. გა­მო­ჯან­მრთე­ლე­ბის პრო­ცე­სი ბევ­რად უფრო სწრა­ფად და მარ­ტი­ვად მიმ­დი­ნა­რე­ობს. „ნიუ ჰოს­პი­ტალსში“ 8 წლის წინ და­ვი­წყეთ ლა­ზე­რით ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია და პირ­ვე­ლე­ბი ვი­ყა­ვი ქვე­ყა­ნა­ში, ვინც ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია „ბი­ოლ­ტე­კის“ ბრენ­დის დი­ო­დუ­რი ლა­ზე­რით გა­ვა­კე­თეთ. თა­ვი­დან მხო­ლოდ ბავ­შვებ­ში ვა­კე­თებ­დით. შემ­დეგ გერ­მა­ნე­ლებ­მა მოგ­ვცეს გა­იდ­ლა­ი­ნი, რომ ზრდას­რუ­ლებ­შიც შე­იძ­ლე­ბა და ბოლო პე­რი­ოდ­ში ოპე­რა­ცი­ე­ბის უდი­დე­სი ნა­წი­ლი სწო­რედ ლა­ზე­რით კეთ­დე­ბა. ამ მე­თო­დით ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი ოპე­რა­ცი­ე­ბი სა­შუ­ა­ლოდ 7–10 წუთი გრძელ­დე­ბა.

ხში­რად სა­უბ­რო­ბენ პოს­ტო­პე­რა­ცი­უ­ლი პე­რი­ო­დის სირ­თუ­ლე­ზე. ასა­კის მა­ტე­ბას­თან უფრო რთუ­ლი გა­და­სა­ტა­ნი ხდე­ბა ის?

ტონ­ზი­ლექ­ტო­მია ტექ­ნი­კუ­რად მარ­ტი­ვი ოპე­რა­ცი­აა, თუმ­ცა რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ის მხრივ არის გარ­კვე­უ­ლი სირ­თუ­ლე­ე­ბი. პოს­ტო­პე­რა­ცი­უ­ლი პე­რი­ო­დის­თვის ასა­კობ­რი­ვი ზღვა­რი მარ­თლაც არ­სე­ბობს. ბავ­შვებს გა­ცი­ლე­ბით მარ­ტი­ვად გა­და­აქვთ ის, ვიდ­რე – დი­დებს. გარ­და­ტე­ხის ასა­კის შემ­დეგ აღარ აქვს მნიშ­ვნე­ლო­ბა, 18 წლის იქ­ნე­ბა პა­ცი­ენ­ტი თუ 40 წლის. ოპე­რა­ცი­ის შემ­დგო­მი პე­რი­ო­დი უკვე თა­ნაბ­რად რთუ­ლია ყვე­ლას­თვის. მი­ზე­ზი კი ისაა, რომ დი­დებ­ში შე­ხორ­ცე­ბის პრო­ცე­სი ნელა მი­დის და მას ხელს უშ­ლის სხვა­დას­ხვა ფაქ­ტო­რე­ბი, მა­გა­ლი­თად, თამ­ბა­ქო­სა და ალ­კოჰო­ლის მოხ­მა­რე­ბა.

სწო­რია მო­საზ­რე­ბა, რომ ლა­ზე­რით ამოკ­ვე­თი­ლი გლან­დე­ბი შე­იძ­ლე­ბა კვლავ გა­ი­ზარ­დოს?

ეს არის მითი. ტონ­ზი­ლექ­ტო­მი­ის ჩა­ტა­რე­ბის შემ­დეგ გლან­დე­ბი აღარ იზ­რდე­ბა და ქი­რურ­გი­უ­ლი ჩა­რე­ვის მე­თოდს ამ შემ­თხვე­ვა­ში მნიშ­ვნე­ლო­ბა არ აქვს. ოპე­რა­ცი­ის შემ­დეგ პა­ცი­ენტს 21 დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში ენიშ­ნე­ბა სპე­ცი­ფი­კუ­რი დი­ე­ტა და მკურ­ნა­ლო­ბა. 22–ე დღი­დან კი მას ყო­ველ­გვა­რი შე­ზღუდ­ვა ეხ­სნე­ბა. ოპე­რა­ცი­ი­დან 1 თვე­ში ფი­ზი­კურ აქ­ტი­ვო­ბა­საც შე­უძ­ლია და­უბ­რუნ­დეს. ტონ­ზი­ლე­ბი პა­ცი­ენტს აღა­რას­დროს შე­ა­წუ­ხებს.

ბერ­დია ბე­რი­ძეს­თან კონ­სულ­ტა­ცი­ა­ზე ჩა­სა­წე­რად და­უ­კავ­შირ­დით ნიუ ჰოს­პი­ტალსს 032 2 190 190